|
2004
|
|
|
Bizarra moztu eta kalera irteteko asmoarekin heldu da Alex etxera, baina Leire sofan etzanda eta telebistari begira egoteko jarrerak argi utzi
|
dio
emazteak ez duela irteteko gogorik. Bizarra moztea hurrengo goizerako utz dezakeela pentsatu du eta, komuneko ispiluaren aurrean orrazia ile bustitik pasatzen duen bitartean, koadrilako lagunak zein tabernatan ibiliko diren pentsatu du.
|
|
2008
|
|
|
Emakumearen aletegia ere gizonaren esku dago neurri batean: ezkondutakoan dote gisa eraikitzen
|
dio
emazteari, eta, beste emazte bat hartzen badu, hari ere egin dio aletegia.
|
|
2009
|
|
|
Gizonak, beraz, dibortzioa eskatu
|
dio
emazteari. Jota ei zegoen gizona, ez zuela deus ere jaten.
|
|
|
Aita, ekarri amaren zapata marroiak, esan dio, amari galtzerdiak igotzen dizkion bitartean. Eutimiok sutan begiratu
|
dio
emazteari.
|
|
|
Hainbeste, pistola ukitzean berotu egin da, eta Inma dutxatik irten denean besotik hartu eta ohe gainean eseri du. Harrituta begiratu
|
dio
emazteak. Zertan ari zara?
|
|
|
–Ezin dut gehiago, errepikatu
|
dio
emazteak afarian. Oso egun mugitua izan duela lanean, atxiloketa bat egin dutela, nahiko arriskutsua izan dela, droga madarikatua, eta arratsaldean berandu heldu dela eskolara umea jasotzera?.
|
|
|
–Ez dut lanik utziko, esan
|
dio
emazteari afarian.
|
|
2010
|
|
|
Jesusek, adibidez, ahaide eta senideen arteko ezinikusia bultzatzen du, Bera, bera, alegia? gehiago maita dezaten (Mt 10, 35); salbamena eskaintzen
|
dio
emaztea eta seme alabak uzten dituenari, Berari, berari, jarraitzeko (Mt 19, 29; Mk 10, 29; Lk 18, 29); Jesusen bigarren etorreran, ebanjelioen pasarte eskatologikoetan, beraz?, hiri desleialak suntsituko ditu, baita hiritarrak mehatxatu ere, Sodomak eta Gomorrak pairatu zutena baino zigor are gogorrago batekin (Mt 10, 14; Lk 10, 12); beste uholde bat igorriko du, Noeren garaian bezala (Mt 24, 37); baina are beldurgarriago da Apokalipsia (nola ez du baztertu Elizak liburuki hau, Gabino, Itun Berritik, Jainko on baten existentziaren aurkako argudiorik behinena bada?):
|
|
|
nolakoa zura, halakoa ezpala...? —: Jesusek, adibidez, ahaide eta senideen arteko ezinikusia bultzatzen du, Bera —bera, alegia— gehiago maita dezaten (Mt 10, 35); salbamena eskaintzen
|
dio
emaztea eta seme alabak uzten dituenari, Berari —berari— jarraitzeko (Mt 19, 29; Mk 10, 29; Lk 18, 29); Jesusen bigarren etorreran —ebanjelioen pasarte eskatologikoetan, beraz—, hiri desleialak suntsituko ditu, baita hiritarrak mehatxatu ere, Sodomak eta Gomorrak pairatu zutena baino zigor are gogorrago batekin (Mt 10, 14; Lk 10, 12); beste uholde bat igorriko du, Noeren garai... Jainkoak Herio bidaltzen du, Lurreko biztanleen laurdena akabatzeko," ezpataz, gosez, izurriez eta basapiztiez" (6, 8); aingeru batek Lurraren herena sutuko du (8, 7), beste batek uren herena pozoituko (8, 10) eta beste lauk gizadiaren beste herena garbituko, su, ke eta sufrezko izurriez (9, 13 eta 17, 18); lurrikarak (16, 18) eta txingorrak (16, 21) beste asko hilko dituzte; baina hil baino lehen, jendea torturatu egin behar da, jakina:
|
|
2011
|
|
|
Baina gauzak ez dira ateratzen gehienetan guk nahi bezala. Eguerdi aldera mezu bat bidali
|
dio
emazteak mugikorrera: gaur gauean ez itxoiteko esaten dio, adiskide batekin geratu da afaltzeko.
|
|
2014
|
|
|
Ohi bezala. . Gaur ere ikastaroa izan dinagu?, esan
|
dio
emazteari, edo agian ez dio ezer aipatu gaurkoan; Maria Jesus hortxe dago, arratsaldero bezala, leihate ondoko besaulkian, eguzkiak gehien epeltzen duen egongelako aldean, El Acantilado argitaletxeko eleberri bat irakurtzen. –Nahi al duk zer edo zer jateko??, galdetu dio begiak liburutik altxatu gabe,, sukaldean risotto pixka bat utzi diat, berotu besterik ez duk?.
|
|
2015
|
|
|
–Horretarako aprobetxatzen dituzue zuek bidaiak, bota
|
dio
emazteak, zakar samar, berandu iritsi delako edo.
|
|
|
–Eta bihotzekoak eman dio bileraren erdian, esan
|
dio
emazteak, interes arrastorik gabe, kontatu behar ziona lehenbailehen bukatzea nahi balu bezala.
|
|
|
–Uf, nahikoa da, bota
|
dio
emazteak, oraingoan urduri jartzen ariko balitz bezala?. Kontatuko didazu bihar.
|
|
|
Dena amaitu da, errepikatu du senarrak. Arrazoia duzu,
|
dio
emazteak, konpostura berreskuratzen hasita, arantzaz beteriko listua irentsita, dena ondo egongo da.
|
|
|
Gero damutu eta buruzagiaren oroipena guztiz magnifikatu, eta monoteismo zorrotzenean erradikaldu. Moisesen misterioa, judaismoaren eta monoteismoaren misterioa,, bat batean ulertu dut Michelangelori eskerrak?, adierazi
|
dio
emazteari. Askotxo ikustea ez bada...
|
|
|
–Zer dugu, Martin? , esan
|
dio
emaztearen amak.
|
|
|
–Ziur zaude? , galdetu
|
dio
emazte beltzaranak, umeari berokia lotzen laguntzen diola.
|
|
|
Eutsi goiari!, dio senarrak. Dagoeneko hobeto nago,
|
dio
emazteak. Ez zintudan bakarrik utzi behar, dio senarrak.
|
|
|
Ez zintudan bakarrik utzi behar, dio senarrak. Ez kezkatu horregatik; eguna argitu du, eta nirekin zauzkat orain,
|
dio
emazteak. Baina hemen izan banintz?, dio senarrak.
|
|
|
Baina hemen izan banintz?, dio senarrak. Hemen zaude,
|
dio
emazteak. Eskutik helduko nizun, dio senarrak.
|
|
|
Eskutik helduko nizun, dio senarrak. Eskutik helduta naukazu,
|
dio
emazteak.
|
|
|
Telefonoz hots egin
|
dio
emazteari lantokitik, lasaitzeko, adore emateko, tumorea aski urritua ageri dela esateko, nahiz eta jakin erdizkako egiak gertuago egon ohi direla gezurretik egiatik baino. Eguerdira arte, bederen, zilegi bekio, ordea, kontua horretan uztea, pentsatu du.
|
|
|
–Ez dago zalantzarik, aitortuko
|
dio
emazteari?, neuretzat ari naiz idazten hileta meza hori.
|
|
2016
|
|
|
Halako batean eztabaidan hasiko zirela espero nuenean, edo errua batak besteari botatzen, edo trapu zaharrak astintzen (zer trapu zikin izan ditzakete maitale berriek?), esaldi labur batek harritu nau. Oso modu apalean esan
|
dio
emazteak mutilari: –Ezin zaitezke alabarekin eta nirekin aldi berean ibil?.
|
|
|
Senarrak, asaldatua, pistola atera eta tiro bat jotzen
|
dio
emazteari zeina bizkarrez erortzean bere seme nagusiaren gainera jausten baita; seme nagusia, une horretan preteknologiako etxeko lanak egiten ari da guraize zorrotz zorrotz batzuekin, zeinak, amaren kolpearekin, jugularrean sartzen baitzaizkio, eta, ondorioz, lurrera bortizki jausi eta sehaskatxoan lo dagoen anaia ttikiaren gainera erori eta zanpatu eta itotzen baitu garrasi izugarrien artean, a...
|
|
2017
|
|
|
Haien ardura bakarra da urtez urte gero eta ur gutxiago daukatela. Husseinek sakelakoa eskatu
|
dio
emazteari, eta lagun batek bidalitako bideoa erakutsi dio kazetariari. Bertan taxi gidari bihurturiko nekazari bat ikus daiteke, Alexandriako armadaren erakinaren aurrean Al Sisiren kontra oihukatzen.
|
|
|
Haserre plantak eztiturik, bere ondoan berriz ere jartzeko keinua egin
|
dio
emazteari. Amaiak ezikusia egin dio.
|
|
|
Ez du Luisekin mintzatzeko gogo handirik. Hala ere, jendetasunez galdegin
|
dio
emazteaz eta haurraz. Erantzuna da suziri baten metxa bezain laburra.
|
|
2018
|
|
|
Pufendorfek gizonezkoen, nagusitasuna? aipatzen du, eta Lockek
|
dio
emaztearen mendekotasuna, naturan oinarritzen, dela, baina ez da batere begi bistakoa bi baieztapen horiek zer esan nahi duten.
|
|
2019
|
|
|
Gehienetan, ez du sekula baztertuko aro haietan ikasitakoa. Senarrak iritzi politikoa inposatuko
|
dio
emazteari, baina ez dizkio aldatuko erlijioaz dituen uste sendoak, ez dizkio pitzatuko sineskeriak: horixe egiaztatu du Jean Baroisek, zeinak uste baitzuen egiazko eragina zuela bere bizitzara batu zuen neska elizkoi inozoarengan.
|
|
|
iritzi politikoak inposatzen dizkio penitenteari, botoa agintzen, eta senar asko haserretu egiten dira ikusirik apaizak nola sartzen duen sudurra ezkonbizitzan: apaizari dagokio zehaztea zer den onartzekoa eta zer ez oheko sekretuan; seme alaben heziketaz arduratzen da; aholku ematen
|
dio
emazteari, eta esan nola portatu behar duen senarrarekin; gizona jainkotzat eduki zuen emakume hura, orain, atseginez belaunikatzen da Lurrean Jainkoaren ordezkari den gizaseme horren oinetara. Medikuak, berriz, badu babesbide hoberik, ordainsaria eskatzen baitu, eta atea itxi diezaieke bezerorik lotsagabeenei, baina pertsekuzio argiagoen, tematiagoen helburu izaten da; medikuak izaten dira emakume erotomanoak atzetik ibiltzen zaizkien lau gizonetatik hiru; emakume askorentzat, plazer exhibizionista handia da gizon baten aurrean gorputza biluztea.
|
|
|
Ezkontzaren molde tradizionala aldatzen ari da, baina orain ere zapalkuntza bat da, bi ezkontideek zeinek bere erara bizi dutena. Haien eskubide abstraktuak bakarrik kontsideratzen baditugu, ia berdinak dira batarenak eta bestearenak; lehen baino libreago aukeratzen dute elkar, eta askoz ere aiseago bana litezke, batez ere Ameriketako Estatu Batuetan, han eguneroko gauza baita dibortzioa; ezkontideen arteko aldea garai batean baino txikiagoa da adinari eta kulturari dagokienez; senarrak maizago onartzen
|
dio
emazteari hark eskatzen duen autonomia; denbora pasa berberak dituzte: kanpina, bizikleta, igeriketa eta abar.
|
|
|
Jakina, harremanak indibidualiza daitezke ezkonbizitzaren hasieran; ikastaldi sexuala mailaka eta motel egiten da batzuetan; lehenbiziko gauetik ager daiteke erakarmen fisiko zorionezko bat senar emazteen artean. Ezkontzak zelaitu egiten
|
dio
emazteari bere burua entregatzeko bidea, bekatuaren nozioa desagerrarazten baitu, hainbestetan haragiari atxikia oraindik ere; harremanak erregurlarki eta maiz izateak haragizko intimitatea sortzen du, eta horrek lagundu egiten du sexu heldutasuna lortzen: badira emazte batzuk ezkontzako lehenbiziko urteetan guztiz asebeteak daudenak.
|
|
|
batekin ezkondu da; hura bertutetsua da berez, sakrifikatua, leiala, aratza, zoriontsua, eta pentsatu behar den horixe pentsatzen du. Gaixorik egondako gizon batek, lagunei, hurkoei, erizainei eskerrak eman ondoren, honela esan
|
dio
emazte gazteari, zeina oheburuan eduki baitu etengabe sei hilabetean: –Hiri ez dinat eskerrik emango:
|
|
|
Hain zuzen, senarrak emaztearen sentsualitatea pizten badu, bere orokorrean pizten du, bera ez baita bere singulartasunagatik aukeratua izan; bidea zabaltzen
|
dio
emazteari beste batzuen besoetan bila dezan plazera; hona zer den emakume bat ondoegi laztantzea, Montaignek dioenez: –Zarean kaka egitea gero buruaren gainean ezartzeko?.
|
|
2020
|
|
|
Haurrak barrezka hasi dira amaren ateraldiaren kontura. Segundok inoizko keinu destainazkoenarekin begiratu
|
dio
emazteari, eta Matildek sentitu du urteetan gordetako senarraren herra eta mespretxua.
|
|
2021
|
|
|
Iñigok bidaltzen dizkion mezuak erantzunik gabe metatzen dira. Handik egunetara, zerikusirik ez duen zerbait erantzuten
|
dio
emazte ohiak. Gerturatzen ari den ordainketa epe bati buruzko zerbait, gehienetan.
|
|
2022
|
|
|
Berriz bertze aldera itzuli, eta ahuspez entseatzen da, gero alderantziz, teilatupeari begira. Berinatik doi doia sartzen den ilargi argiak sabaiko egurraren formak irudikatzen uzten
|
dio
emazteari. Lide ttipia zela horiei begira jostetan aritu ohi ziren ohol berak dira.
|
|
|
–Enekoren aita hil da –eta sakelakoa erakutsi
|
dio
emazteari, txioa ikus dezan.
|
|
|
–Euskaldunek ondo lagunduta –erantzun
|
dio
emazteak, sarreran eman dieten foiletoa seinalatuz– Yucatango konkista amaitu zuena Martin Urtsua Arizmendi izan zen. Arizkunekoa, alajaina.
|
|
|
Buruaz ezetz egin dio Iñakik. Burua gora eta behera erantzun
|
dio
emazteak. Iñakik berriro buruaz ezker eskuin.
|
|
2023
|
|
|
–Hoditeria arazoak izan dira eta dena urez gainezka dago, ezin da hemen prentsaurrekorik eman –jarraitu du aitak. Belarrira zerbait esan
|
dio
emazteak eta irribarre egin du gizonak– Baina kokapen berria dugu aurkezpenerako. Osinalden bertan bilduko gara, olatua eraiki behar dugun lekuan.
|
|
|
Irribarrea atera zaio Mariari, emakumeak burua gizonaren sorbaldan nola jartzen duen ikusita. Gizonak leun oratzen
|
dio
emazteari gerritik, eta istant horretan ez dago, mundu osoan bilatzen ibilita ere, bikoteari min eman diezaiokeen ezer. Ezer ere ez.
|