|
2004
|
|
|
Lertxundiren zain gaude, beraz, alor honetako kritikagintzaren orain arteko zurruntasunetik alde egiteko gogoz: . Hala ere, euskalgintzan ari den jende saiatu askok ez ditu gauzak batere garbi, urteak eta urteak lanean ari den askok etsipenez begiratzen
|
dio
egindako bideari: hutsuneak eta zuloak ikusten ditu irakaskuntzan, liburugintzan, herritarron eguneroko erabileran; defizitak antzematen dizkio euskararen proiekzioari; pentsatzen du bide gehiago egin zitekeela baina ez dugula egin; konturatuta dago begiak ixten dizkiogula arazo larri askori; ilusionatuko duen proiektu garbi, finko eta eraginkor bat falta zaio; euskararen inguruko eztabaida faltak kezkatzen du; atezuan dago globalizazioaren aurrean, ez baitu globalizazio horri buruzko estrategiarik ezagutzen...?. 165
|
|
|
Batzuek diote okerragoa zela lehen, eta igual bai, igual horrela izango da. Baina lehen antzina da, eta jendeak
|
dio
egiteko kontu, 1943an gaudela, eta Hitlerrek berak esan duela Mussolini gehiago izan dela kalterako onerako baino. Eta esango dute, ezkutuan betiere, gaurko Duce a txotxongilo hutsa dela, noizbait izandakoaren karikatura, eta bere partiduko askok kaka burutik behera egiten diotela.
|
|
2006
|
|
|
Agur, esan dio, besterik ez. Pilarrek ez dio erantzun, begiratu baino ez
|
dio
egin, baina, buelta eman eta aterako bidean jarri denean, atzealdetik entzun du emakumearen ahots sendoa.
|
|
|
Irribarre egin dio amak eta berak ama, ama esan dio bi aldiz, ia ezpainak ireki gabe, baina amak ez dio ezer erantzun. Irribarre baino ez
|
dio
egin. Irribarrea ikustean, amaren gaztetako argazki baten irudia etorri zaio burura.
|
|
2007
|
|
|
193 CROCE, B., op., 284 Montesquieu-k Vico ren testua ezagutzen zuela (1729), Ib., 283 Alemanian ez du influentziarik izan berandu arte: Goethe-k, ezagutzen bazuen ezagutu (1787an Napolin erosita), estimazio handirik ez
|
dio
egin; Hamann ek Goethe-rengandik ezagutzen zuen; Herder-ek 1789 aurretik ez (Italiako bidaia), eta gero ere, ne discorse nel 1797 in termini affatto generici e senza avvertire nessuno dei molteplici rapporti che al Vico lo stringevano, in ispecie nelle dottrine sul linguaggio e sulla poesia? (Ib., 286).
|
|
2012
|
|
|
Taylorri arazoa azaltzen saiatu natzaio, baina indar handirik ipini gabe, hasieratik bainekien zaila izango zela: hitz solte batzuk kenduta, apenas daki euskaraz, ingelesez aritzen gara gure artean?, eta euskal literaturaren kontuak arkano bat iruditzen zaizkio; sinetsita nago xahutze itzela iruditzen zaiola azken urte hauetan nobelan inbertitu dudan denbora, eta nire egungo egoerak iritzia konfirmatu baino ez
|
dio
egin. Kritikari kabroi horiez ahazteko eskatu dit, besterik gabe.
|
|
|
Hiriko argiek berek ikaratzen dute. Hala ere, agonia mingarrizko urrats luze eta sarriak egin ondoren, heldu da ibaiaren ertzera, eta egin
|
dio
egin beharrekoa bere zama beldurgarriari, txaluparen bat erabiliz beharbada. Baina gero, ze altxor klase du bada munduak harentzat gordea, nolako mendekuz mehatxatzen du hiltzaile bakartia bide neketsu eta arriskutsu horretatik itzularazteko, nora eta arboladira eta hango oroitzapen hilgarrietara?
|
|
|
Harri handi bat hartu, bota, eta bete betean harrapatzen du buruan. Hala ere, harria hormaren kontra bota izan balu baino min handiagorik ez
|
dio
egin. Ostiralek, ordea, nahi duena lortzen du; izan ere, mutil barrabasak beldurrik ez zuen, eta hartza bere atzetik joatea besterik ez zuen nahi, eta guri barre eginaraztea, berak esaten zuen bezala.
|
|
|
Gruxnitskik eskerrak emateko asmoz ahoa zabaldu duenerako, urrun zegoen jada. Pixka bat geroago, galeriatik irten da amarekin eta eztimetxarekin batera, baina Gruxnitskiren aldamenetik igarotzean eite arranditsu eta serioa hartu du, eta atzera jiratu ere ez da egin, erreparatu ere ez
|
dio
egin menditik jaitsi denetik bulebarreko ezkien artean gorde den arte luzaz bidali dion begiratu gartsuari... Lipar batez, haren burukoa ikusi da kalea zeharkatzean; gero, Piatigorskeko etxerik onenetako baten atarian sartu da.
|
|
2014
|
|
|
Revue de Deux Mondes 90 (1870) 126: Prusiak gerra ez
|
dio
egiten Frantziako gobernuari, baizik nazio frantsesari, arraza frantsesari, herriari berari. Mommsenen aurreneko gutunean irakurtzen da:
|
|
2015
|
|
|
Baina orduantxe, burua jiratu du eta malkotan ikusi dizkiozu begiak. Ahots hari mehe batekin ihardetsi
|
dio
egin gabe utzi diozun galderari:
|
|
|
Sylviek begiratu ere ez
|
dio
egin nahi, erlojuaren harea guztia noiz eroriko zain egon nahi du, ahorik, begirik, azaleko pororik ireki gabe. Baina Gerardek jaka urdina kendu eta nahi gabe eskuaz besoa doi doi ukitu dionean, erne jarri zaizkio belarriak.
|
|
|
Kontraesan garratz horrekin sartu da etxera eta Hura ikusi du eskaileretatik jaisten, te pitxar bat eskuetan hartuta. Keinu hotz bat besterik ez
|
dio
egin eta neska berehala jabetu da zerbait ez dagoela ondo.
|
|
|
Zaintzeko ere eskatu dio, haurraren mesedetan, urduri ikusi baitu, nekatuta eta zurbil. Badaki ez duela zereginik biloba geldiarazteko, eta lagundu baino ezin
|
dio
egin. Esteban eta Pedro kapitainen tripulazioak Patreksfjordurren daudela entzun die Ragnheidur Eggertsdottirek inguruko herritarrei.
|
|
|
Hitz gutxikoa; eta ez da hizkuntza kontua, gaztelaniaz ondo moldatzen da. Isiltasunak ez
|
dio
egiten enbarazu. Eskuek ere herabe hitz egiten dute, orain bi ahurrak elkarturik, otoitz egiteko bezala, orain kokotsean, gero magalean.
|
|
|
Albertok keinu axolagabea eskaini dio, besoa sorbaldaren gainetik jasoz. Seguruenik entzun ere ez
|
dio
egin. Gero, arkupeko mangera mutur malgua hartu, eta kristalak zipriztintzekoa egin du.
|
|
|
Bere garaian hiru seme alaba hazitako emakumea, oraindik ere gordin gordina, bizitzaren lorean esango nuke nik, eta berari sinistera ikaragarri umezalea dena. Ba, sinistuko duzue, kasu zipitzik ere ez
|
dio
egiten bere biloba bakarrari, ezta arbi loretik arbi lorera bisitan joaten garenean ere. Hortik atera kontuak.
|
|
|
Hala ere, euskara zabaldu eta sendotuko bada, heldu da ordua nazionalismoaren eta euskararen arteko lotura hausteko, nazionalista ez direnek ere berengana dezaten. Euskara politika iskilu gisa erabiltzeak, horrenbestez, kalte baino ez
|
dio
egiten bere estatusari. Euskararen desideologizazioak, ordea, beldurtu egiten du Saizarbitoria, euskaltzaletasuna ahul bailezake.
|
|
2017
|
|
|
Ez da ideia ona izan. Alkoholak pena areagotu besterik ez
|
dio
egin. Konturatu orduko buru-hauste ilunetan murgildu da berriro:
|
|
2018
|
|
|
Ohitu egin da Cholengo maitalea neskato zuriaren nerabetasunera, bertan galtzeraino. Arratsaldero harengandik jasotzen duen plazerak mendean hartu du bere denbora, bere bizia, ia hitzik ere ez
|
dio
egiten dagoeneko. Agian uste du neskatoak ez liokeela ulertuko berari buruz esango liokeena, artean inoiz ezagutu ez zuen eta inolaz ere azaltzen ez zekien amodio hartaz esango liokeena.
|
|
|
Edyk ezetz egiten du buruarekin indartsu. Pare bat segundo geroago azaltzen
|
dio
eginak dituela egin beharreko deiak.
|
|
|
1993an Soledad Lorenzo galerian egin zenuen erakusketatik komiki irudiek harritu ninduten, Irunberrin hildako bi etakideri egiten zietenak erreferentzia, Euskal Herriko gertaera politikoek euskal artisten obretan duten eragin urriagatik. Zure lanak zure herriari jarraitzen
|
dio
egiten erreferentzia, serie honetan Bañiland izendatzen duzunari, baina distantziak errepresentazioa ironiaz eta traumarik gabe erabiltzen laguntzen zizun. Zein harreman ezartzen duzu gertutasunaren eta distantziaren artean?
|
|
2019
|
|
|
Amaren aitzakiarik behinena zera da, haurrak inondik ere ez dakarkiola txikitatik agindu zioten bere buruaren mamitze zoriontsu hura: haurrari egozten
|
dio
egin dioten engainua, haurrak xalo xalo agerian uzten duena. Panpinak nahieran ibiltzen zituen; ahizpa bati edo lagun bati haurtxoa zaintzen laguntzen zionean, ez zuen ardurarik.
|
|
|
Haustura mingarriagoa edo arinagoa da kasuen arabera; aitarekiko, anai arrebekiko eta batez ere amarekiko loturak lehendik hautsiak baldin bazituen, dramarik gabe urrunduko da haiengandik; oraindik haien mende baldin badago eta praktikan haien babesean segitzeko modurik baldin badu, samurragoa izango zaio bere kondizioa aldatzea; gehienetan, ordea, nahiz eta deseatzen egon aitaren etxetik alde egiteko, nahasita sentitzen da bera parte zen sozietate txiki horretatik bereizia denean, bere iraganetik, oinarri seguruz osaturiko bere haur unibertsotik, balio bermatuetatik erauzia denean. Bizitza erotiko kartsu betea izatea du berriro immanentziaren bakean murgiltzeko modu bakarra, baina, normalean, asebetea baino gehiago aztoratua dago hasieran; sexu iniziazioak, hobea zein okerragoa izan, nahasmendua handitu besterik ez
|
dio
egiten. Emakumeak parez pare jartzen ditu ezteien biharamunean dituen erreakzio asko eta lehenbiziko aldiz hilekoa etorri zitzaionekoa:
|
|
|
Ez da aspaldi hain urduri egon. Sabinak mesfidantzaz begiratzen dio, irribarreak urduritasuna areagotu baino ez
|
dio
egiten.
|
|
|
Mutilak ez du erabaki erraza hartu: Niko bere laguna izan da beti, baina, dirudienez, oraingo honetan ez dio aurreskua dantzatuko, ez
|
dio
egindako astakeria txalotuko. Nekanek esker oneko imintzioa egin dio buruarekin.
|
|
|
Zirikada zikina besterik ez da izan; ziurrenera, handik aitzina bion artekoa izango denaren aurrerapena. Apaizak ez du elizatik kanporatuko, baina eguneroko bizitza erraztu ere ez
|
dio
egingo. Abadeak lehengo hitzaldi honetan esan ez duena asmatzea erraza da oso:
|
|
|
Tamalez, ezein aitzakia merkek nekez asebete lezake zalantzaz jositako bere gogoa; are gehiago: ezinegona larritu baino ez
|
dio
egiten.
|
|
2020
|
|
|
Askotan, identitate izenez aldarrikatu eta aurkezten dena (banderetan, kantu militarretan," Pinard saucisson" aperitibo publikoetan eta abarretan oinarritua), nortasun kolektiboa iraungita dagoelako ematen da. Hau da, giza eskalako bizitza kolektibo bat dagoen tokian, non kide garen eta laguntzen dugun, horrek zentzua ematen
|
dio
egiten dugunari eta gure bizitzak errotzen ditu. Tokiko bizitzaren dinamismoa desagertzen denean (askotan landa exodoaren, ekonomia sare handi baten hondoratzearen, metropolizazioaren, estandarizazio kulturalaren eta abarren ondorio konbinatu gisa), aitzitik, beste zerbait bilatzen dugu atxikitzeko, eta askotan atxikimendu horrek geratzen den azken adierazle kolektiboa hartzen du xedetzat, hots, estatu nazioa eta haren sinboloak.
|
|
|
Le TGV à destination de Bordeaux Saint Jean va partir dans quelques minutes oroitarazten dio urruneko oihartzun batek, baina Mariek kasurik ere ez
|
dio
egiten Montparnasseko geltokiko bozgorailutik ateratzen den emakume ahots errepikakorrari. Tous les passagers qui vont à destination d’Hendaye devront...
|
|
|
Gizon gorbatadun baten aldamenean egokitu zaio eserlekua, korridorearen ondoan. Le Figaro irakurtzen ari da, eta begiratu ere ez
|
dio
egin Bonjour labur batekin ondoan jarri zaionean. Kuraia pixka bat berreskuratu eta sakelakoaren pantailari eman dio azken begiratua.
|
|
|
Galbana eman dio autoa aparkatzeak, eta Hendaiarantz hartu du, N A errepide kamioitsutik. Total, amak ere kasu handirik ez
|
dio
egiten Beratik ihes egin eta dezepzionatu zuenetik, bera izanagatik bisita egiten dion seme ia bakarra.
|
|
|
Horregatik edo, bigarren heriotza honek ez dio aparteko zirrararik eragin. Gaurkoak nebarekiko herra gogorarazi baino ez
|
dio
egin. Gorroto zuen, txikitan, bere mainak etxe osoan entzuten zirenean, baina are gehiago gorrotatzen zuen Matildek txera eztiz kontsolatzen ikustea.
|
|
|
" Nire Matilde maiteari" agurtzen du, eta Iruñeko topaldiari buruzko aipamenez beteta dago. Ezagutzeak eman zion pozaz hitz egiten dio, Takonerako lorategian eman zuten paseo zoragarriaz, eta eskatzen
|
dio
egin zuten argazkia ahalik eta azkarren bidal diezaion. Bidenabar, Jainkoari eskerrak ematen dizkio bezperako bonbardaketak saihestu zituztelako, eta erregutzen du Matilderen etxeko guztiak ongi egon daitezen.
|
|
|
Mertxek begiratu ere ez
|
dio
egin Amaiari. Ikerrek keinu egin behar izan dio bekainekin, eta bien arteko solasaldira batzeko atea ireki, desgogara.
|
|
|
Musu emateko ere ez zaio inguratu, aitaren kopetako hotza gero eta jasanezinagoa egiten zaio eta. Beti leku berean geldi aurkitzen duelako edo xakean bakarka aritzeak burua gehiago nahastuko diolako errietarik ere ez
|
dio
egin. Erantzun baten bila jo du bere gelako ordenagailura.
|
|
|
Alabari geratzeko eskatu lioke, eskertuko lukeela kariño pixka bat, gaixoaldi gero eta usuagoetan esku leun bat. Baina errieta besterik ez
|
dio
egingo. Alde egiteagatik.
|
|
2021
|
|
|
Zer inporta dio horrek orain P.J.ri. Sorbaldak altxatzeko keinu alfer bat baino ez
|
dio
egin eta horrek gehiago amorrarazi du neska.
|
|
|
Bere izena ez da emaitzen zerrendan agertuko, baina zer axola du horrek. Argazki bat aterako
|
dio
egindako denborari. Bere lagun korrikalarien whatsapp taldera bidaliko du.
|
|
|
Itxarongelan jarrita daukaten eta musika izatera iristen ez den doinutxo lasaigarri melengan kontzentratzen ahalegindu da Sara. Arnasari agindu
|
dio
egiteko beherago, sakonago, eta igotzeko astiroago, jariakorrago. Begiak itxi ditu, arnasaren bidaiari jarraitzen saiatzeko.
|
|
2022
|
|
|
Buru belarri aritu zen 2007an erretiroa hartu arte, ia 40 urte Seaskako hainbat ikastolatan. Harrotasunez begiratzen
|
dio
egindakoari. " Niretzat, profesionalki, bikaina izan da.
|
|
2023
|
|
|
Xanaren poltsikoan diz diz egiten duen orrazira begiratu du gero Limak, eta buelta berriro ere oinetara. Begiratu ere ez
|
dio
egin ondoan eserita daukan Markosi, hain daukate liluratuta bi neskek. Ez zuen halako zerbait irakurri lamien inguruan, jendea liluratzeko gaitasuna dutela?
|