|
2004
|
|
|
Haiek Ondarretan jaioak dira, baserrian, baina eraitsi zuten hura ere. Bada, aitak esaten
|
dio
alabari: " Kontxi eta!
|
|
2005
|
|
|
" Ai, orduan aita izitzen da, ikusten du Jainkoaren gaztigua dela hor. Temak eta duda mudak utzirik ematen
|
dio
alabari bere baimena. Aitaren baimena entzun dueneko, Beronika mirakuiluz sendotzen da eta sartzen komentuan." 58 Hona zer dioen igandeko mezaz:
|
|
2006
|
|
|
Ea zeri barrez ari den galdetu dio Lewisek, begirada galduta irribarrez dagoela ikusita. Burua alde batetik bestera mugitu du eta goazen ohera esan
|
dio
alabari.
|
|
|
–Noiz desagertuko zaizkit betirako kozkor itsusi hauek? –galdetu
|
dio
alabak.
|
|
|
" Oheratu al haiz jada harekin?", galdetu dio, halako batean, Janutari. " Norekin?", erantzun
|
dio
alabak. " Norekin izango da ba?
|
|
|
Agur esan
|
dio
alabak, azkenik, eta une horretan deitu dio Oskarri. Gabardina jantzi eta geltokira abiatu da, autobusa hartzera; berehala iritsi da berea.
|
|
2007
|
|
|
McDonald, s bigarren solairuan dagoela esan
|
dio
alabak. Bertan ospatuko dute datorren astean haren urtebetetzea eta enkargua egitera doa.
|
|
|
– Aspaldian ikusi gabe –erantzun
|
dio
alabak hiru kolpetan, eta gero ez da kasik ezer entzun errementerian, sugar saiatuak soilik labetik ihes egin nahian.
|
|
2008
|
|
|
«Azkar, emaizkidazu hiru euro!»; umore ederra du Andresak, baina jenio bizia ere bai. «Batzuetan kopetaraino bukatzen dut berarekin»,
|
dio
alabak, barrez. «Sorgina da», esan du; Andresak segituan igartzen duelako nork ez duen erosteko asmorik:
|
|
|
Antxoak. «Galdu egiten du irabazi baino gehiago!»,
|
dio
alabak. «Baina hemen egotea da kontua».
|
|
2009
|
|
|
Azken finean, entzumena eta mintza-praktikak primeran datozkio Dora Betancourti: hainbeste ordu Aldaia eta Errazkinekin egoteak erraztu egiten
|
dio
alaba ulertzea. Izan ere, euskaraz eskolatu du lau urteko alaba, eta hau ere hitzak eta ahoskera zuzentzen hasi zaio dagoeneko.
|
|
|
Familia zoriontsu bat dira, azken finean. Aitak muxu emango
|
dio
alabari, alabak amari, gero amak muxu erromantiko bat emango dio ahoan aitari. Diegori ondo iruditzen bazaio, noski.
|
|
|
Ondo da, esan
|
dio
alabak saloitik. Ume ona da, onegia agian.
|
|
|
Ana ere mahaian eseri da. Muxu eman
|
dio
alabari. Eskolan ondo.
|
|
|
ALIZIAK, esker onez begiratzen
|
dio
alabari.
|
|
|
KANDIDOk isil isilik entzuten du guztia eta besarkada bero bat ematen
|
dio
alabari, hunkituta. Gero begietara begiratzen dio.
|
|
|
90 min. Jean Gabriel lan txikiak eginez bizi da, eta PMU tabernan igarotzen du denbora gehiena. Egun batean, familia guztia eskiatzera eramango duela aginduko
|
dio
alabari. Oraingoan agindutakoa betetzen ez badu, emazteak utzi egingo du.
|
|
|
Euskal Herriko unibertsitate publikoek duten utzikeria dibulgatiboari eta intelektualari erantzuten diote ekimen pertsonal batzuek. Azokan Euskalemako postuan Raul Zelik itzuli duen Edorta Mataukok (Lagun armatua, Txalaparta, 2009) hiztegia saldu
|
dio
alaba Alemanian duen bikoteari. Petra Elser itzultzaileak berak itzulitako Edorta Jimenezen Der Lärm der Grillen eman dio euskal literatura alemanez irakurriko duen ilehoriari.
|
|
2010
|
|
|
PAULAk eskuetatik heltzen
|
dio
alabari, samur.
|
|
|
ALIZIAk kezkaz begiratzen
|
dio
alabari.
|
|
2011
|
|
|
Ez dakit, ba, umea, istripuren bat izango zuen txikitan. Badakizu, kanpo horietan betiere izaten dute zerbait, euren artean liskarrean beti, inor ez baita seguru holakoetan, esan
|
dio
alabari atzerako ispiluan zehar. Bi neskatxak atzeko eserlekuan zeuden, elkarri begiratzera ausartzen ez zirela.
|
|
|
Hor amaitu dira gizon bien berbak eta keinu konplizeak oro. Ohera lagundu
|
dio
alabak agureari lehendabizi, eta atera, ondoren, Jose Santosi.
|
|
|
(11:23) Eta amak zer
|
dio
alabari buruz?
|
|
|
ALIZIA. Jakina, baina gorroto handiegia du barruan eta jarrera horrek ez
|
dio
alaba salbatuko. Errudun bila dabil eta nire ustez ez dago errudun bat.
|
|
|
Emakume hori ezta parte onekoa. Utzi egin
|
dio
alabari bere gain hartzen berak egindakoaren zigorra. Ze ama klasek egiten du hori?
|
|
|
PAULA k ohean sartzen lagunduko
|
dio
alabari. Etzanda dagoen arte, bietako inork ez du ezer esango.
|
|
|
MALEN oso isilik dago. ERNESTOk erreparatu egiten
|
dio
alabaren mututasunari.
|
|
|
ERNESTOkezin du ezkutatu irribarrea. Grazia egiten
|
dio
alabak?
|
|
|
Egunkariak izango du astebete," ez dirudi gure gainera erori denik", otu zaio. Arkatzari presio gehiegi eginda punta apurtu zaio eta txorroskiloaz berriz ere zorrozteko eskatu
|
dio
alabetako bati. Gustura eta esaneko hartu du honek enkargua.
|
|
2012
|
|
|
ALIZIAkmuxu bat ematen
|
dio
alabari.
|
|
|
Isiltasuna. ABELek minez eta maitasunez begiratzen
|
dio
alabari, eskua helduta. UXUE negarrez hasiko da.
|
|
|
KARLOSek irribarre egingo
|
dio
alabari, IBI badoa. KARLOSi igartzen zaio une txar batean dagoela.
|
|
|
GARBIÑEk intentziozko begirada bat botatzen
|
dio
alabari.
|
|
|
Gezurra esango
|
dio
alabak.
|
|
|
–Aita, badaukazu partitura bat erosteko astirik egunotan? , galdetu
|
dio
alabak pasabidean aurkituta.
|
|
|
–Zer, aita, egingo al dugu etxerantz? , galdetu
|
dio
alabak.
|
|
|
Ibiltzen jarraitu dute eta laster iritsi dira José Miguel de Prada Poole ren Cúpula neumáticara. Jaisteko eskatu
|
dio
alabak Inasi; behin lurrean, metro batzuetara dagoen iturrira eraman du Inasek eskuak garbitzera. Kupulara sartu irten azkar bat, eta Ciudadelako erakusketak ikustera doaz, oraingoan bostak batera.
|
|
|
–Bai, aita, txakur hezitzailea eta bere laguna, esan
|
dio
alabak, gogorarazten laguntzeko asmoz.
|
|
|
Alabak dakien guztia azaldu dio, eta Josuren izena aipatu du etengabe. Amak ez du zirkinik ere egin Norak azalpenak eman dizkion bitartean, baina amak ez du inoiz horrelako arazorik ezagutu, tarteka lankideei entzun dizkie kontu horiek eta, beraz, besterik ezean, haiekin hitz egingo duela esan
|
dio
alabari.
|
|
|
Arantxak haragi puska bat ahoratu
|
dio
alabari, ondo kostata. Negarrari eman zaio Kattalin.
|
|
|
– Ondo murtxikatu, e –gaztigatu dio Iñakik alabari. Masailezurreko keinua nabarmen puztuz erantzun
|
dio
alabak, setati.
|
|
2013
|
|
|
—Eskerrik asko, maitea esan
|
dio
alaba gazteari Malene andreak. Beldur nindunan, Eule, izugarri beldur.
|
|
2014
|
|
|
batek ihes egin dio, eta Police hura zein talde ote den galdetzen entzun behar izan dio Aneri, desesperazio arin batean murgiltzeko, une batez. ? ¡ Si llueve, es que los ángeles lloran!?, bota du halako batean kantariak, eta Txemak zeharka begiratu
|
dio
alabari: entusiasmatuta dago.
|
|
|
Amak begirasuna bota
|
dio
alabari, eta Arantxa ate aldera jiratu da.
|
|
|
Baina alaba bat dago. Hala dela onartzen da, oso estatus pribilegiatua du, deskribatzen ari natzaizun sistema tranpatiari ihes egiten
|
dio
alaba horrek. Ume guztiek bezala, jainkoaren maniobra batekin du zerikusia.
|
|
|
" Norat zoazela uste duzu ordea? Gerla ez da emazteentzat", erran
|
dio
alabari zorrotz. " Gurutze Gorrian emana dut izena, aita, ene haurrideen zerbitzuko".
|
|
|
Zaila da hitzekin azaltzea, baina bere agerpenak ez
|
dio
alabari bakarrik eragin,..."
|
|
2015
|
|
|
oihuka. Sylvieren ahizpak eskutik heldu
|
dio
alabari. Ume ilehoriak begirada samurra itzuli eta guk ere maite genuen xuxurlatu dio.
|
|
|
–Kaixo Hura, ama naiz, gaztigatu
|
dio
alabari, zaldia norabidez aldatuta.
|
|
|
balada ekarri didate gogora. Balada horretan, amak eskatzen
|
dio
alabari, marinel batzuek kantatzen duten kantatxo bat ikasteko. Arriskutsua benetan.
|
|
|
Ez izan beldurrik,
|
dio
alabak. Adoretsua izan zara beti, dio amak.
|
|
|
Adoretsua izan zara beti, dio amak. Ongi joango da dena,
|
dio
alabak. Ondoan izango nauzu, dio amak.
|
|
|
Ondoan izango nauzu, dio amak. Mediku onen esku nago,
|
dio
alabak. Ezin duzu etsi, dio amak.
|
|
|
Ezin duzu etsi, dio amak. Eskertzen dizut etorri izana,
|
dio
alabak. Zu beste pentsamendurik ez dut buruan, jakin nuenetik, dio amak.
|
|
|
Zu beste pentsamendurik ez dut buruan, jakin nuenetik, dio amak. Adin horretan hegazkina hartzen hasi behar zenuenik ere!,
|
dio
alabak. Ez naiz zure ondotik aldenduko, dio amak.
|
|
|
–Ongi!, ongi! , erantzun
|
dio
alabak; sartzeko barrura.
|
|
|
Zer esango
|
dio
alabari aurrez aurre egokitzen direnean. Nork kontsolatuko du nor, berak alaba ala alabak bera?
|
|
|
" laztana, eskutik helduko dizut eror ez zaitezen"." Ez, aita – diotso alabak – neuk helduko dizut zuri."" Zein da desberdintasuna? galdetu dio aitak harrituta." Bada desberdintasun handi bat" erantzun
|
dio
alabak.
|
|
2016
|
|
|
Pamelak tentuz irakurri du andereñoak Marilyni emandako oharra. Zapatila oinetik atera du gero, eta galtzak beheititzeko esan
|
dio
alabari.
|
|
|
Ez, ezta?? esaten
|
dio
alabari hura kexatzen denean; gehienetan, beti berdina, jaten dutelako.
|
|
2017
|
|
|
Aitaren besoetan negar egin nahi du, kafe baten bueltan lagunen berotasuna sentitu. Amari galdetu nahi
|
dio
alaba zaharrena izan zitekeen besterik egon ote zen; baina sufritzeko eskubiderik izango ez balu bezala, berri txarra itzaletan abandonatzea onena duela sinetsarazi nahi izan dio bere buruari. Ez daki, ordea, norekin ketu amorrua, nori leporatu pisutsuegi zaion erruduntasuna, nola garaitu segurtasun eza, non ezkutatu lotsa.
|
|
|
Hala ere, hor du bere ama ere; horixe esan liteke, eta honezkero zuk zeuk pentsatua duzu. Damurik baina, sendagileak debekatu egin
|
dio
alaba ikustea eta zer esanik ez zaintzea, bera ere eri eror daitekeelakoan. Ni, ordea, gaitza igarota, txertatuta nago, ezin dit erasan, eta nire gain hartu ditut neska gajo eta gaixoaren zainketa lanak.
|
|
|
Baxu hitz egin
|
dio
alabari. Kontsultako hormak paperezkoak dira.
|
|
|
Udal Musika banda, Parrokiako Koruak, Oñati Abesbatza, José de Azpiazu Musika Eskola, Ganbara Abesbatza eta Pake Lekuko Aloña abesbatzak. Ondoren, alkateak opari bat eskainiko
|
dio
Alaba Nagusiari Oñatiko herriaren izenean, eta egoitzan urteetan batzarkide izandakoek Karitateko Alabei opariak eskainiko dizkiete. Katekesiko umeek lore sorta bana emango diete, adibidez.
|
|
|
–Jada ezin nauzu eskutik helduta eraman, ama –gogoratu
|
dio
alabak afalostean– Bidea bakarrik ibiltzen ikasi behar dut.
|
|
|
Azken hitzok bihotza bigundu diote Paulari, eta, gogoz kontra bada ere, baimena eman
|
dio
alabari gauean lagunaren etxera lotara joan dadin. Ze demontre, ezin dira beldurtuta bizi.
|
|
2018
|
|
|
Eske, ama, zu zergatik ez zara feminista?». Zeharka begiratu
|
dio
alabari, haren entsalada aparteko plater batean jarriaz, eta listua irentsi du.
|
|
|
Ondo ezagutzen du bere alaba, neskatxa hura, neskatxa horren inguruan halako arrarotasun aire bat dabil azken boladan, halako zuhurtzia sortu berri bat, nolabait esatearren, atentzioa ematen duena, ohiz baino are pausatuago hitz egiten du, eta hain jakingura zena distraiturik dabil orain, aldatu egin zaio begirada, so egile bihurtu da, baita bere amarenganako ere, bere amaren zoritxarrari egiten dio so, iduri du present dagoela haren zoritxarrean, haren bizian bat batean izandako espantu hartan. Denik arriskurik handiena ikusten
|
dio
alabari: sekula ez ezkontzea, sekula gizartean leku bat ez izatea, gizartearen aurrean deus gabe, galdurik, bakarrik suertatzea.
|
|
|
Amak begirada bilatzen
|
dio
alabari. Une batez elkarri begietara begiratu eta ez dute ezer esaten.
|
|
|
Lacomberi diotsonez, Pierre Broussainek katixima euskaraz irakasten
|
dio
alabari egunero. Horrek ez du esan nahi Parisen hoztu zitzaion federa berriro sutsu bihurtu denik.
|
|
|
Txikitan ez zion graziarik egiten; orain, ohitu egin da. Norari bai, Norari gustatzen zaio",
|
dio
alabaz.
|
|
|
Aurrez aurre du ama. Lotsatuta begiratzen
|
dio
alabak orain artean ahaztuta izan duelako. Kolpean etorri zaizkio urriaren 2ko irudiak eta aurrekariak.
|
|
2019
|
|
|
–Nora zoaz, baina? , heldu
|
dio
alabak, mahaitik jaustear dagoen kikarari legez.
|
|
|
–Bizitza ez da ipuintxo bat, dena ez da arrosa kolorekoa, ezin da egin nahi dena, ez gara gozatzera etorri mundura?. Oso maiz, amak zaplaztekoa ematen
|
dio
alabari arrazoirik gabe,, ikas dezan?, besterik gabe; besteak beste, erakutsi nahi dio berak agintzen duela oraindik ere, zeren gehien amorrarazten duena zera baita, bera ezertan ez izatea hobea hamaika edo hamabi urteko neskato bat baino; alabak ederki asko egin ditzake etxeko lanak,, emakumetxo bat, baita; bizitasuna du, jakin mina, buruargitasuna, eta horrek emakume helduen gainetik jartzen du arlo askotan.
|
|
|
Amak erregina izan nahi du bere unibertso femeninoan, aurkaririk gabe; paregabea izan nahi du, ezin ordezkatuzkoa; eta hara non bere eginkizunen orokortasun hutsera apalarazten duen laguntzaile gazte horrek. Errieta egiten
|
dio
alabari, gogor, baldin eta bi egun kanpoan igaro ondotik etxea ez badago behar bezain txukun, baina sutan jartzen da familiaren bizimoduak bere martxa ederrean segitu badu bera gabe. Ez du onartzen alaba egiaz bere doble, bere ordezko bilakatzea.
|
|
|
Nor bere familiaren bizimoduak sakon markaturik dagoenez, gurasoek ere konplexuen eta frustrazioen bidez jokatzen dute seme alabekin, amairik gabe luzatuz miseria kate hori. Bereziki, amaren sadomasokismoak errudun sentimendu bat sortuko
|
dio
alabari, eta, horren ondorioz, hark ere portaera sadomasokistak izango ditu seme alabekin, eta, hala, azkenik gabe. Badago fede txar bat arras bitxia, emakumeei zaien erdeinua eta amei zaien begirunea uztartzen dituena.
|
|
|
edo etxe pribatuetan; eta ez dute onartu nahi barrenean daraman amarena dela fetua, baina ontzat jotzen dute haurra gurasoen gauza bat izatea; aste berean, ikusi berri dugu nola bere buruaz beste egin duen kirurgialari batek, abortatzen laguntzeko eragiketak egin izana leporatzen ziotelako, eta nola hiru hilabeteko zigorra ezarri dioten, kondena atzeratzeko aukera eta guzti, semea hiltzeraino jo zuen aitari. Orain dela gutxi, aita batek semea difteriaz hiltzen utzi du, zaintza faltaz; ama batek uko egin
|
dio
alabaren medikua deitzeari, jainkoaren nahiaren esku egon nahi duelako osoki: haurrek harrika egin diote hilerrian; kazetari batzuk sumindu direnez, pertsona zintzo askok eta askok argudiatu dute seme alabak gurasoen jabetza direla, kanpoko kontrola ezin onartuzkoa dela.
|
|
|
Entzun behar izan dio Suzzannek beragandik ihes egitearren onartu zuela Londresera aldatzea. Entzun behar izan
|
dio
alabak ingeles bikainen bat aurkitzeko aukera badu ez duela galduko, alaba bai, hura argia delako, finean. Isilik entzun behar izan dizkio, guztia zor baitio gizon horri.
|
|
|
Zer zabiz? galdetu
|
dio
alabak.
|
|
|
Aurretik jakin behar izan balu bezala azaldu
|
dio
alabari goizetan ezin dela bisitarik egin, ea ez dituen Dostoievski eta konpainia irakurri... Arratsaldeetan egiten direla bisitak beti, iluntzean, gauean bestela...
|
|
2020
|
|
|
Zein ba? galdetu
|
dio
alabak aztoratuta.
|
|
|
Ergelkeria hori burutik kendu ezinean egon nintzen, filmeko beste esaldi batek haren lekua guztiz hartu zidan arte. Aita eta alaba japoniar batzuk ari dira hizketan eta, halako batean, aitak zera botatzen
|
dio
alabari: nik ere sumatzen dut amaren falta.
|
|
|
Abeliñeren AMA eta ABELIÑE etxeko sukaldean daude, ABELIÑEren sorterrian. AMAk tinko begiratzen
|
dio
alabari.
|
|
|
Engraxi, ekarri zapi bat ur garbiz bustia! –eskatu
|
dio
alabari Martinak.
|
|
|
–Ama, zer topatu zenuen? –galdetu
|
dio
alabak, amaren isiluneak larrituta.
|
|
2021
|
|
|
Edo hiru, ezinbestean: Itziarrek musu eman
|
dio
alabari. Horiek dira, esan dezagun, aditzen sare arruntenak, sare horietan parekotasuna baitago, gainera, kasu markekin:
|
|
|
Baina Luziak badaki trikimailuak nondik datozen eta non dautzan. Horrela esaten
|
dio
alabari:
|
|
|
Areago, amak berak ere esperientzia antikolonialista hori nola bizi izan duen kontatzen
|
dio
alabari:
|
|
|
Costumerok
|
dio
alabaren zaintzan dena kendu diotela: «Hutsaren hurrengoa naiz»
|
|
|
Aitak, orduan, maitasunez hitz egiten
|
dio
alabari, eta malkoak xukatzeko esan ere bai; ama jainkosa bilakatu da eta zaindari bat gehiago dute orain etxean. Ollideko bost gailurren arkupetik ikusten den sakanaren edertasunaz gozatuz, handik hegan ibiliko da ama hodei baten gainean.
|
|
|
Gainera, Ainhoaren bila joan behar du bizilagunarengana. Dietistak jarri dion menua prestatuko
|
dio
alabari ere. Ez zaio gaizki etorriko, gizentzen ari baita neskatoa.
|
|
|
Zenbateraino gaixo, jakin nahi du Ainhoak, baina zer daki Iñakik. Whatsappeko taldearekin biharko plana berrikusten ari da orain, zerbait dakienean esango diola zin egin
|
dio
alabari, bitartean bere gelan jolastu dezala edo ipuinen bat irakurri. Ainhoak ez du jolasteko edo irakurtzeko gogorik.
|
|
|
Adineko emakumeak ez
|
dio
alabari ezer lapurtu nahi.
|
|
|
Haurra negarrez ari da. Bota hotsa etxe barruan entzuten denean, isiltzeko, amak aurpegia estaltzen
|
dio
alabari bi eskuekin. Etxea miatzen ematen duten denbora eta jaioberria isilduta dagoen denboraren arteko tentsioan pipak zuritzeko abiadura azkartu du.
|
|
|
Zanga bat egiteko aitzurketan ari zarenean edota sare metalikoa lurrean sartzeko mailukadak ematen dituzunean, emazteak diagnostikoaren eboluzioa ematen
|
dio
alabari.
|
|
|
Istorioetan uso zuriak hildakoaren eta babesa eskaini nahi duen ama eta alabaren arteko lotura egiten duela ematen du, baina ez dakigu ikuspegi erlijioso edo pagano batetik egin behar ote den irakurketa hori. Izan ere, E n esplizituki amak hauxe esaten
|
dio
alabari: " Chere enfant, reste piuse et bonne, alors le bon Dieu te viendra toujours en aide, et moi du haut du ciel je te regarderai et je veillerai sur toi".
|
|
2022
|
|
|
denek aurrean eseri nahi izaten zuten!". Hori azaldu, eta irribarrez begiratu
|
dio
alabak amari. Ez du ematen istorioa aditzen duen lehenbiziko aldia denik, baina ezin du ezkutatu miresmena.
|
|
|
Ahizpak, baietz, burua gora eta behera mugituz. Amak ez
|
dio
alabari kasu egin, eta mar marrean jarraitzen du.
|
|
|
Oinarri horretatik ondu du obra: Imanol Azkarate enpresariaren bahiketa eta erailketa gertatu eta 35 urtera, hiltzaileak, Josu Etxebestek, egia jakinaraziko
|
dio
alabari, Alasne Azkarateri. Halaber, torturatu zuen poliziarengana joko du (Ignacio Sanchez), hark ere krimenak aitor ditzan.
|
|
|
Bereizi direnean, Frédéric De Jonghek bazterrean dagoen mutila aurkeztu
|
dio
alabari, atsegin handiz.
|