|
2001
|
|
|
Kutxa Fundazioak," Temas donostiarras" deritzan sailean plazaratu du Angel Piralak duela jada ehun urte eta Madrilen argitara eman zuen" San Sebastian en el siglo XIX" izenburua daraman lana. Haatik, ez
|
dezala
inork pentsa mende horretan Donostiari egokitutako historia kontatzen denik bertan. Egileak berak ohartarazten zuen bere asmoa ez zela inolaz ere hori izan, 1800 urtetik hasita egunkarietan zein foiletoetan aurkitu ahal izan zituen Donostiako berrien, erreferentzien, argazkien eta irudien bilketa bat egitea baizik, apika mesedegarri izango zitzaiona mende horretan Donostiak izandako historia zintzotasunez kontatzera erabakitzen zenari.
|
|
2002
|
|
|
Hortxe utziko ditut galdera horiek oraingoz zeren, kontu honekin aurrera segituz gero, menturaz zuk ez zenuke betarik izango hurrengo orrialdera pasatzeko. Halako galderak egitean ez
|
dezala
inork ere pentsa, eta hau ez diot zugatik, jakina, hizkuntza politika, esaterako, zalantzan jartzen ari naizenik. Ez da hori:
|
|
2003
|
|
|
proiektu ilusionanteak dituzten minoria inteligenteek mugiarazten eta aldarazten dituzte herriak. Ez
|
dezala
inork esan, herri honi buruz, ilusioa sortzeko moduko proiekturik izan ez zuenik; ez dezala esan inork herri honek minoria inteligente bat izan ez zuenik. Horretarako ardura dutenek, politika kontuez arduratzen direnek bereziki, badute estrategia bat planteatzeko garaia.
|
|
|
Horregatik gizon guztiak jainkoekiko gauza guztietan eraspenez jokatzera bultzatu behar dira, hori ekiditeko batetik, eta bestetik, Maitasuna gure gidari eta buruzagi izanik, besteak b lortzeko. Ez
|
dezala
inork bere aurkako ezer egin (eta aurkakoa egiten du jainkoekin etsaitzen denak), bere lagun eginda eta jainkoarekin adiskidetuta geure maiteak aurkitu eta topatuko baititugu, oraingo gutxik lortzen dutena. Eta ez diezadala Eriximakok moztu nire hitzaldia barregarri utziz Pausanias eta Agatonez ari naizelakoan (horiek ere agian horietakoak dira eta biak izaeraz gizonezkoak dira).
|
|
2004
|
|
|
Ez
|
dezala
inork diru gehiago gastatu, entzun?
|
|
2006
|
|
|
Ez
|
dezala
inork konstituzioaren aipamena aitzakiatzat hartu proposatu nahi dudan eztabaidan ez sartzeko. Legea hau izan edo bestea izan, esaten ari naizena da Osakidetzak baduela 20 urteko praktika kalamitoso bat; Osakidetzak plan bat egin duela irrazionaltasunaren numero guztiekin:
|
|
|
Hori lortzeko hainbat teknika aplikatu ditugu, bilatzaileek ez baitute aukeraketa besterik gabe, modu automatikoan egiten. Hori bai, berehalako emaitzarik ez
|
dezala
inork espero.
|
|
2007
|
|
|
Doala aurretik —eta hala idatzi dut lehengo batean— niri Euskararen Legeak zapore gazi gozoa utzi didala, hala garatze prozesuan, nola betetze unean. Eta ez
|
dezala
inork hartu honako hau gobernu zehatz eta jakin baten kontrako kritika moduan, euskal gizarte osoak euskararekin izan dituen gorabeheren erakusle baizik.
|
|
2009
|
|
|
HIRUk babesten duen garraio ereduaren aurka ari da: garraio duina, zerbitzuengatik prezio zuzena kobratuko duena, eta garraiolaria ez dadila errepidean hil eta
|
dezala
inor hil. Inoiz gertatu ez dena lortu du auzitegiak:
|
|
|
Markel Olano Gipuzkoako diputatu nagusiaren aburuz, hirugarren hiruhilekoan Gipuzkoako BPGk izandako hazkundea neurriak hartzen jarraitzeko bizigarri bat da, eta krisia amaitu denik ez
|
dezala
inork pentsa ohartarazi du.
|
|
|
LEONOR. Ez
|
dezala
inork entzun. Zer pentsatuko dute gutaz?
|
|
|
KITTO. Ez
|
dezala
inork txintik esan. Aitu?
|
|
|
Zer gertatuko litzateke denok dakigun erakunde armatuak ondo etorria emango balio EAJko gobernu bati? Eta ez
|
dezala
inork esan Falange y Tradicion talde terrorista ez denik, milaka hildako ditu XX. gizaldian, eta orain estatu terrorismoa, tortura eta Frankismoaren apologia egiten dabil. Estatuak trantsiziotik de facto egin duenari hitzak ipintzea besterik ez den arren.
|
|
|
Lainoa pixka bat altxatu bezain pronto abiatuko nauk gora, bi horien bila. Arrebari zerbait gertatzen bazaio, jo eta txiki txiki egingo diat txoropito hori; izatez ez nauk inor jozale, baina arreba, kuidau gero, ez
|
dezala
inork ukitu. Morroi horri ez zioat tankera onik hartu inoiz, hainbeste bake eta hainbeste mistika... eta, gainera, beste zoro horiekin juntatu zenetik, Iñigo, Mirentxu eta haluzinatu horiekin...
|
|
2010
|
|
|
Ez
|
dezala
inork ahaztu, ez lehendakariek, ez epaileek, ezta izar handiak izanda ere, ETA komandoek osatzen dutela, baina Otegiak eta Usabiagak ere badirela ETA, Batasunaren agintariak, alegia, adierazi du prentsaurreko batean.
|
|
|
PERU. Serio ari naiz! Ez
|
dezala
inork jakin medikua naizenik!
|
|
|
Amaitzera noa. Herri honek aurrera egin dezan ahalegin osoa egiteko prest gaude, hori ez
|
dezala
inork zalantzan jarri. Helburu hori bete nahi duenak bidean lagun aurkituko gaitu.
|
|
2011
|
|
|
Presak ez
|
dezala
inor hartu. Terrorismoaren aurrean hobeto gaude zorrotzak eta irmoak izateagatik eta bateratuta egoteagatik.
|
|
|
–Hamazazpi gizon emakume gaude hemen, herriak libreki aukeratuak, eta gu herria serbitzeko izan gara aukeratuak. Hori ez
|
dezala
inork ahantzi. Ez dut nahi korruptelarik, ez dut nahi pelotazorik, ez dut zingobarromaziorik ametituko.
|
|
|
Ez da, ez, oso profesionala. Esanak esan, ez
|
dezala
inork pentsa profesionaltasunaz trufa egiten ari naizenik. Alderantziz, darabildan digresio hau aurretiko desenkusa bat baino ez da.
|
|
2012
|
|
|
–Ezkutatu ondo. Ez
|
dezala
inork ikusi.
|
|
|
Ez nazazu utz liken gorrien atari zabalean, egizu gordeleku bat nire ohiturarentzat. Ez
|
dezala
inork sekula esan, oi, bidean galduta aurkitu nindutenik.
|
|
2013
|
|
|
abesteaz gain, primeran errezitatu dezake testua. Hori bai, ez
|
dezala
inork espero ni kantari entzutea, Joxanen erronka ezkutua hori zen arren...
|
|
|
eta Kati horrelakoa zen: ez
|
dezala
inork esan ezetz, nik ederto ezagutu nuen-eta. Bestela ere ondo irakatsi zigun geure ama zenak pixka bat apaintzen den emakumea bihur daitekeela txori, eta larregi egiten dena txorimalo:
|
|
|
Egoera batzuetan, bertsoak edo aforismoak idaztea da muturrekoak bueltatzeko modu bakarra. Dena dela, ez
|
dezala
inork pentsatu aforismogileak moralista merkearen papera jokatzen duenik. Kritika soziala txanponaren alde bat baino ez da, txanponaren beste aldean ere ez baitago alternatiba handirik:
|
|
|
badakizue, izan ere, nola toketan jakozan arratoiari polainak... eta Kati horrelakoa zen: ez
|
dezala
inork esan ezetz, nik ederto ezagutu nuen-eta. Bestela ere ondo irakatsi zigun geure ama zenak pixka bat apaintzen den emakumea bihur daitekeela txori, eta larregi egiten dena txorimalo:
|
|
|
Argi dago, baita ere, guzti guztiei isilpeko agindu zorrotz eta zehatza ezarri ziela: " Ez
|
dezala
inork jakin ahal izan Gilen Paris etxe honetan inoiz izan denik. Nik neuk, Gilen Paris naizen honek alegia, etxe hau aurrerapenaren bidean sartzen lagunduko dizuedala zin degizuet", eta ondoren ezkutuan zekartzan igitaiak saltzen zizkien.
|
|
2014
|
|
|
Horretarako noski, ahalik eta oinarri teoriko sendoena eta zorrotzena abiapuntu izanda, baina, ekintzara bideratutako edota operatibo egiteko oinarria betiere. Horrekin zera esan nahi da, ez
|
dezala
inork gure ekarpenean lan zientifiko zorrotz, akademikorik bilatu. Arnasguneen gaiari euskalgintzatik zer nola heldu diogun eta gogoeta horietatik dinamikak zer nola abiatu ditugun hobeto ulertu nahi badituzu, horretarako argibideak ematen saiatuko gara hemen.
|
|
|
Horregatik, Ricok eta Iturraspek jotzen duten musika zakarragoari esker ari da hazten udan Beñaten, Ander Herreraren eta Iker Muniainen musika finari esker dantzatzeko prestatutako taldea zirudiena. Kirolaz kanpoko konturik ez Hori bai, ez
|
dezala
inork pentsa kirolaz kanpoko kontuak daudenik Beñaten egoera zailaren atzean. Ez dago Beñat auzirik. Ez dago jarrera txarrik, profesionaltasun faltarik edota antzerako ezer; horiek kaleko kontuak dira, esamesak baino ez.
|
|
|
Eta hark ere bai. Koilarakaden goragalea irensten duzu, zerbait pentsa dezakezunik ez
|
dezala
inork pentsa. Zarenari leku bat egiteko, haien aurpegira botaka egiteko lotsa ez zaizu falta.
|
|
|
–Txueka, mesedez: ez
|
dezala
inork uki auto hori, ohartarazi zion Asiainek, inspektore-ordearen euforiak beldurtuta?. Inork ere ez, entzun?
|
|
2015
|
|
|
Eta inork ez
|
dezala
inor derrigortu ezein hizkuntzan hitz egitera. Ez dezagun hizkuntzarik inposatu.
|
|
|
Baina ez
|
dezala
inork pentsa altxorraren liburu hau gizonezkoentzat bakarrik dela. Emakume hozkilak berotzeko ere bada erremediorik.
|
|
|
Pozik nago neure buruarekin, eta hori da inportanteena. Lana latz egin behar izan dut, ez
|
dezala
inork pentsa. Bilerara sartu aurretik fax bat bidali nuke Alemaniara.
|
|
|
Gogoan izan, orain zeuen begiz ikusita lekuko zaretenok, egin dizkigun mesedeak eta zenbat neke eta ezinegonetatik gorde gaituen; eta etortzeko direnek, bidea lau lau aurkituko dutenez gero, ez dezatela utz behera joaten perfekziozko ezer, gure Jaunaren maitasunagatik. Ez
|
dezala
inork esan haietaz, beren hasierak goraipatzen dituzten Ordena batzuez esan izan dena. Orain hasten ari gara eta saia zaitezte etengabe hasiz joaten onetik hobera.
|
|
|
24 Bedeinkatua izan bedi honetan argia eman zidana, beti betiko; eta hala ematen dit gauzaren bat ongi egiten asmatzen badut, egunean baino egunean gehiago harritzen bainaiz, gauza guztietan zein talentu gutxi dudan ikusita. Eta hau ez
|
dezala
inork uste apaltasuna denik, egunean baino egunean argiago ikusiz noalako baizik: gure Jaunak, dirudienez, nahi du nik eta guztiek jakin dezagula, obra hauek egiten dituena Haren Maiestatea dela soilik, eta, itsuari lohiaz ikusmena eman zionez, nahi du nik ezer egitea bezain gauza itsua dena hala ez izatea.
|
|
|
aita Nicolaok buruan sartu sartua duela, berori ez dadila sar, Jaunaren laguntzaz Madrilen egingo den fundazioan izan ezik, Haren Maiestateagan itxaro baitugu laster egingo dela. Tarte luzean zain egon den bezala tarte laburrean zain egoteko pazientzia baldin badu berorrek, ez
|
dezala
inork jakin berorren erabakirik ezta han fundazioa egingo denik ere, benetan hainbeste doakiguna delako.
|
|
|
Horiek dituena irten daiteke eta gudukatu infernu osoaren aurka eta mundu osoaren eta honen arrisku guztien aurka. Ez
|
dezala
inoren beldurrik izan, berea baita zeruetako erreinua. Ez du zertan izan inoren beldurrik, ez zaiolako axola dena galtzea, ezta ez duelako galeratzat; Jainkoa nahigabetzeaz da soilik beldur; eta otoitz egiten dio bertute haietan eusteko, bere erruz gal ez ditzan.
|
|
|
Horiek dituena irten daiteke eta gudukatu infernu osoaren aurka eta mundu osoaren eta honen arrisku guztien aurka. Ez
|
dezala
inoren beldurrik izan, berea baita zeruetako erreinua. Ez du zertan izan inoren beldurrik, ez zaiolako axola dena galtzea, ezta ez duelako galeratzat; Jainkoa nahigabetzeaz da soilik beldur; eta otoitz egiten dio bertute haietan eusteko, bere erruz gal ez ditzan?
|
|
|
Unitateek edozeinek erreproduzitzeko modukoak izan behar dute, eta agintariek ezin manipulatuzkoak (ez
|
dezala
inork tokiaren arabera aldatu izen berari dagokiona: Erromako libra eta Florentziako libra).
|
|
|
Lehen pausoa zelan eman argitu dugu beraz. Ez
|
dezala
inork zugatik erabaki norantza emango dugun.
|
|
|
Ez
|
dezala
inork ihes egin!
|
|
2016
|
|
|
Orain, galdera egin
|
dezala
inork ea zer dela-eta ez dagoen heterosexualen harrotasun egun bat, eta abar eta abar.
|
|
|
–Baina tentu! Hauengandik ez
|
dezala
inork gogoeta sakon sakon sakonik espero. Asko jota beste lerdokeriaren bat, eta kito?.
|
|
|
hiru fundatzaileek, eta kapitain entrenadoreak, alegia. Lau hizlariak nortzuk diren kontuan izanda, ez
|
dezala
inork diskurtso miragarririk espero?.
|
|
|
Denbora pasatu eta gero, gauzak nola joan ziren eta gerra nork irabazi zuen jakinda, erraza da edonorentzat zuzenak eta okerrak bereizten, dominak eta erantzukizunak banatzen. Garaian garaiko erabakiak hartu behar ziren, ordea, momentuko beroan eta noraezean, eta ez
|
dezala
inork pentsa Vichyko faxista frantsesak zuritzen eta desenkusatzen ari garenik, inondik ere, ezpada azken orduko salatzaileak salatzen, etxean bertan goxo egon ondoren betidaniko erresistente bihurtu zirenak eta geroztiko aldaketa guztietan garailearen saldora eta bandora azkar asko biltzen direnak. Hala ere, gure jardun honek ez du ez historialariaren datu ekarpenik, ez soziologoaren analisi zorrotzik; aitzitik, berritsu baten alferrikako kalakaren itxura ari da hartzen eta, honenbestez, Garonaren ibai ahoaren inguruan dabilkeen itsaspeko alemaniarra bagina bezala, mugi dezagun periskopioa eta zuzen dezagun bertako euskaldunengana, zer plan duten, zer asmo, zer kezka.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, eta beren patuak sartzen zien izuagatik, dardarka igaro zuten Frantzia bien arteko marra, eskuak ikaran igarobideari eusten, areago belaunak auto barruan eserita ez balihoaz. Arazorik gabe pasatu ziren, ordea, baita Lourdes bisitatu ere, ez
|
dezala
inork pentsa jendarmeak eta Gestapokoak engainatzeko ziria zenik; Lourdes ikusi zuten, Ama Birjinari otoitz egin zioten, hala ordura arteko zorte ona eskertzeko nola handik aurrerakoan ere beste horrenbeste behinik eskatzeko, eta ondoren Pauera aldatu ziren, Nafarroako garai bateko errege erreginen gortera, Vichypeko Frantzian.
|
|
|
Adorea eta irudimena, baina dena neurrian, batez be irudimena. Prisioneroak ez dezala jakin nora datorren, eta datorrenean ez
|
dezala
inork ikusi. Konfiantzazko misinoa da hau, euskaldunek egitekoa.
|
|
2017
|
|
|
Entzunak entzun, bertsotan nagoela guztiak ondo egon behar duela sartu zitzaidan buruan: ez
|
dezala
inork esan arropei buruz ezer, bularrari buruz ezer, ileari buruz ezer... izan dezatela arreta bertsotan bakarrik. Eta orduan, etiketak aldatu egin ziren:
|
|
|
Nemo dicat, fratres mei carissimi, quod temporibus nostris martyrum certamina esse non posunt; habet enim pax nostra martyres suos. Nam libidinem fugere, pars magna martyrii est. Ez
|
dezala
inork esan ezen orain gure denbora honetan ezin datekeela martiririk. Badira, bai, orain ere martiriak.
|
|
|
Kopeta garbi! Ez
|
dezala
inork pentsa ezkutatzeko ezer daukagunik, ezta?
|
|
|
Botere militarraren inpotentzia. Ez
|
dezala
inork jakin. Trumpen ateraldiei jar diezaiela arreta munduak, senti dadila aztoratua, egin dezala barre haren ezjakintasun eta bufoikeriekin, baina, bitartean, jarrai dezala sinesten Amerikaren boterearen fikzioan.
|
|
|
(batera) (ad lib) Ez
|
dezala
inork jakin. Ez diogu esango Taniari.
|
|
|
ez
|
dezala
inork esan
|
|
2018
|
|
|
" ez
|
dezala
inork utzi eskuetan duena!".
|
|
|
Hala ere, karez garbitu ditugu neskaren zelda, haren etxeko horma guztiak, haren arropak. Joare bat ezarri diogu lepotik, eta agindu diogu irten dadila egunero plaza nagusira; alabaina, ez dadila jendearengana ingura, ez
|
dezala
inorekin harremanik izan, ez dezala inor uki, ez dezala besoetan haurrik har...
|
|
|
Hala ere, karez garbitu ditugu neskaren zelda, haren etxeko horma guztiak, haren arropak. Joare bat ezarri diogu lepotik, eta agindu diogu irten dadila egunero plaza nagusira; alabaina, ez dadila jendearengana ingura, ez dezala inorekin harremanik izan, ez
|
dezala
inor uki, ez dezala besoetan haurrik har...
|
|
|
Ebrotik beherakoa euskaraz kopiatzeak erdalduna euskalduntzen du ala euskalduna erdalduntzen? Ez
|
dezala
inork esan ETBk fikzioari ateak ixten dizkionik, ez baitago bere helburuak betetzen ez dituen bitarteko publikoa baino fikzio handiagorik. Horregatik, audientzia datuen irakurketa interesatuen oihartzunean datozen etorkizuneko berrantolaketa proposamen guztiek galdera bakarra dute onartzen:
|
|
2019
|
|
|
Ez
|
dezala
inork ezpainetara begiratu.
|
|
|
Ez
|
dezala
inorekin hitz egin.
|
|
2020
|
|
|
Hitzaldiaren izenburuak berak sexua poztasunez bizitzeari egiten dio erreferentzia. Ez
|
dezala
inork pentsatu jubilatzearekin edo zahartzearekin batera sexua bukatu egiten dela. Zahartze osasuntsu baterako ezinbestekoak dira norbera asetuko duten bizipen erotikoak.
|
|
|
Bertze batek egin dio kasu," Zer nahi duzu?" buruaz, garagarnoa, basorik ez duela, eta bitarte horretan Aimarri begira begira, ikusiko ote duen, baina eskua mugituz oihurik egin gabe, badaezpada. Ez
|
dezala
inork pentsa... Ez du ikusi, eta gibelekoak jada leku eske ari zaizkio, kolpeka:
|
|
|
Ez da olerki tristea. Ez
|
dezala
inork oker hartu. Olerki mina da, malenkoniatsua.
|
|
2021
|
|
|
Eta sentipen hori etorri bezain pronto, masailak garbitu ditut. Ez
|
dezala
inork pentsa zoratu egin naizenik. Gizarte honek gehiegitan zorotzat jotzen gaitu barreneko bulkadei kasu egiten diegunean.
|
|
|
Ez dut sos bat bera ere nahi, Henry. Ez
|
dezala
inork pentsa honekin aberasten ari naizela. Baina trukean zera eskatu nahi dizut goibeldu zen Rosika.
|
|
|
Baina, inor ez dadila engaina! Ez
|
dezala
inork politikoki mozorroztu norberaren hondamen pertsonala besterik ez dena. Guk horrela ulertzen ditugu gauzak eta, zentzu horretan, salatu egin nahi ditugu Gobernu espainiarra eta PNV eurena, eta ez beste inorena, izango baita Etxabe eta Urrutiaren gaineko presioak, txantaiak eta erabilpen politikoak eurengan sor dezaketen ondorio psikologiko larrien erantzunkizun osoa".
|
|
|
Ez
|
dezala
inork edo ezerk itzali.
|
|
|
Jainkoak nahi
|
dezala
inor ez zauritzea.
|
|
2022
|
|
|
Ematen zuen inbidia kontu bat zela: guk ezin badugu, ez
|
dezala
inork egin. Mendeku grina egon da pandemiaren neurri deserosoenak bete ez dituzten gazteekiko.
|
|
|
Eta alokairuen prezioari, eta oinarrizko hainbat ondasuni... gehienekoak ezartzea gero eta erakargarriagoa egiten zait (baina isil nadin, ez
|
dezala
inork pentsa Yolanda Diazi kanpaina egiten ari natzaionik, arraioa!).
|
|
|
Askotan pentsatzen dut kaletik ikusi egiten direlako dela, baten batek eraikinaren hirugarren solairura begiratzen badu edo. Ez
|
dezala
inork Elenaren etxeaz gaizki esaka aritzeko motiborik izan, ezta ezezagunik ezezagunenak ere. Mundua bera bezalakoa dela pentsatzen du munduaren erdigunea dela uste duenak.
|
|
|
hiltzear dagoen laguna bisitatzea. Eta nik norengatik egingo nukeen baino, otu zait nork egingo lukeen nigatik bidaia hori, ez
|
dezala
inork inoiz egin, otoi, oso umore txarrez jartzen bainaiz gaixotzean; gizakiaren zaurgarritasuna onartu nahiko ez banu bezala?. Asko lasaitu naiz gaur egunean halakoak gehienez ere bideo-dei baten bitartez konpontzen direla pentsatu dudanean.
|
|
2023
|
|
|
" Espainiako legeak agintzen du, ez
|
dezala
inork ere esan, ez kantatu hitz desonestorik, ez gauaz, ez egunez, kaleetan, plazetan, eta bideetan, ehun azote eta urte betean deserriturik bizitzeko penaren azpian".
|