|
2004
|
|
|
Arrazoiaren bitartez edonon edozein edozer justifikatu dezakegu? Arrazoirik gabe arrazoitu
|
dezakegu
mundua. Mundu honetako bizitza hau garratza dela diogu, eta denok dugu arrazoia.
|
|
2006
|
|
|
E ekintzak O ekintza kausatu du, E ekintza P ekintza baino lehenago gertatu da, A pertsonak E egin du... Horrela, arrazoimenaren bitartez, ezagut
|
dezakegu
mundua nolakoa den eta munduaren osagaiak zeintzuk eta nola antolatzen diren. Baina, arrazoimenak bere bakardadean ezin du jakin E ekintza moralki ona izan den edo ez.
|
|
2009
|
|
|
Edozer bihur daiteke beste edozer bat bateko metamorfosi bidez. Mundu mitikoaren elementu bereizgarri eta nabarmenik izatekotan, hori eraentzen duen inolako legerik izatekotan, metamorfosiaren lege horixe da. Hala eta guztiz ere, nekez esplika
|
dezakegu
mundu mitikoaren ezegonkortasuna gizon emakume primitiboak gauzen ezberdintasun enpirikoak atzemateko duen ezgaitasunaren aldetik edo. Alde horretatik oso maiz gizon emakume zibilizatuaren gainetik dagoela erakusten du basatiak.
|
|
2010
|
|
|
Baina ez txirrindularitzan bakarrik, orokorrean ari naiz hizketan. Interes asko daude, eta horren aurka gutxi egin
|
dezakegu
mundu honetako inurriek.
|
|
|
Mendebaldeko begiekin begiratuta, pentsa
|
dezakegu
mundu guztiak eduki behar duela kontu korronte bat bankuan, baina ohitura hori ez da mundu guztikoa; mendebaldekoa da beste inongoa baino gehiago.
|
|
2011
|
|
|
Estatu, modernoa? izeneko estatu mota etnozentrikoa, berriz, era guztietako gizarte ereduetan idoro
|
dezakegu
munduan: Kenyan, esate baterako.
|
|
2012
|
|
|
pobreziaren aurkako atalean indigenentzat euren ekosistemetan sarrera izatea zein garrantzitsua den aipatzen da (6.e eta 6.h); ekoturismoaren garapenean formazio eta partaidetza sustatzea beharrezko ikusten da; (41) BBKrekin loturiko partaidetza eta laguntza tekniko ekonomikoa aipatzen dira, baita etekinetan indigenak partaide egiteko beharra ere; baso (43) eta meatzeei (44) buruzkoetan indigenen partaidetzaren beharra azpimarratzen da ere; indigenen osasun sistema eta jakinduria (58) sustatzeko konpromisoa eta OJ errespetatzen duen ikerketa egiteko deialdia egiten da (103). Horrelako hurbilketa teorikoak praktikara eraman direla ikus
|
dezakegu
Mundu Gizarte Foroaren 2009ko Brasilgo Amazonian egindako biltzarrean, non herri indigenak, biodibertsitatea eta aldaketa klimatikoak lotu egin diren. Biltzarrean herri indigenak eta euren partaidetza gai nagusietariko bat izanik (Oxfam, 2009).
|
|
2015
|
|
|
Bizia egunik egun eta orduz ordu bizitzen den eran, zatirik zati alda
|
dezakegu
mundua, apurka apurka irabazi askatasuna.
|
|
2018
|
|
|
" Gorabeherak izan dira euskalgintzan, baina, gutxienez, badira 60 urte ibilbideari ekin zionetik. Gure eskarmentua parteka
|
dezakegu
munduko beste hizkuntza gutxituetako komunitateekin".
|
|
2019
|
|
|
jokabide aktibo bat izan nahi dute erditu aurreko tartean eta erditzean bertan; oso infantilak direnek, berriz, pasiboki uzten dute beren burua emaginaren, amaren esku; zenbaitentzat, garrasi ez egitea da harrotzeko motiboa; beste batzuek ez dute batere aholkurik onartzen. Oro har, esan
|
dezakegu
munduaren inguruan orokorrean duten jarrera sakona adierazten dutela krisi horretan, eta bereziki beren amatasunaren inguruan dutena: estoikoak dira, etsi onekoak, aldarrikatzaileak, kementsuak, matxinoak, motelak, irmoak...
|
|
2020
|
|
|
Alternatiba ez da erraza, baina derrigorrez pasatu du euskal hezkuntza berri baten diseinutik, bere curriculum propioarekin, pedagogia hurbil eta gaurkotuarekin, gurasoekin konfiantza osoan, herrian eta inguruan ongi txertatua, irakasleria finkoa mantenduz eta hauen ofizioari errespetu handia eskainiz, eta guztia, munduari begira, gure ahalegin onena eskaintzeko herri gisa. Gure herri txiki honetatik zer egin
|
dezakegu
mundu ederrago bat posible izan dadin. Botere politiko nahikorik ez dugun bitartean helburu horretara hurbiltzen gaituzten erabaki guztiak hartu behar dira urte hauetan.
|
|
|
Egin kontu, bestetik, XX. mendean zehar, eta bereziki bigarren erdian, munduko BPGa zazpi aldiz handitu zela (5 bilioi dolar konstantetik 35 bilioi dolarrera), eta 2010 urtean, 70 bilioi dolarrera iritsi dela. Herrialdeen arteko hazkundea asimetrikoa izanik, aise uler
|
dezakegu
munduko ekonomiaren grabitate zentroa nola ari den bereziki Ozeano Barearen ingurura eta Asiaren ekialdera aldatzen. Alderaketa BPG nominalean egin ordez erosahalmen parekotasunean eginez gero, gorabideko herrialdeen posizioa are hobea da, gainera.
|
|
|
Hartara, esan
|
dezakegu
munduko Estatuen arteko oreka eta herritarren arteko berdintasuna bermatzea helburu duen NBEaren funtzioak ahulduz joan direla. Are gehiago, berriki ikusi ahal izan dugu AEBetako presidente Donald Trumpek Osasunaren Mundu Erakundeari diru ekarpena gutxituko diola mehatxatu izana bere jardunarekin bat egiten ez duelako.
|
|
2022
|
|
|
Baina, aldi berean, sistemek badituzte euren" tranpak". Horietako bati baliabide komunen tragedia deitu zion gure pentsalariak konpartitu daitekeen baliabide bat dagoenean, erabilera ezegokiarekin onurak norberarentzat bakarrik izaten dira eta kalteak denontzat; beste tranpa bati arrakastak erakartzen duen arrakasta deitu zion, dirua irabazi ahala lehiakideak kanporatuz doan Monopoly ko jokalariaren antzeko zerbait agian horrela uler
|
dezakegu
munduaren %1aren eta %99aren arteko diferentzia gero eta handiagoa; eta bada eskalada izeneko tranpa arriskutsu bat ere," zurea eta bat gehiago" jokabidearen bidez larriagotzen joaten dena, karrera armamentistikoak bezala.
|
|
2023
|
|
|
Arrazoiaren bitartez edonon edozein edozer justifika dezakegu? Arrazoirik gabe arrazoitu
|
dezakegu
mundua. Mundu honetako bizitza hau garratza dela diogu, eta denok dugu arrazoia.
|