|
2000
|
|
|
Pliniok berak lotura horren lehen isla utzi zuen bere idatzietan. Egun Castro kokatzen
|
den
lurretan Portus Samanum izeneko asentamenduaren aipamena egiten du eta horren gainean erromatarrek Flaviobriga kolonia sortu zutela azaldu. Faviobriga Nerbioi eta Aguera ibaien artean kokatzen du Pliniok," autrigoien lurraldean".
|
|
|
Zeren eta halakoa baita libertatea: gose bat da eta egarri bat da, lur batetik bertze baterat garamatzana eta nekez ase dezakeguna, eskura dezakegun liberta tea libertatearen parte bat baizik ez denez gero... eta libertatea nehoiz konkistatzen ez
|
den
lurra denez gero, Piarres Oihartzabal kapitainak erraiten zidan moldean.
|
|
|
Libertatea ez omen
|
den
lurra da,
|
|
|
osaba Joanikoten ausentzia ordegabea nuen, alde batetik, eta, bertzetik, amarekin eta jauregiarekin guztiz hautsi beharreko sentimendu hura, bertze lur baterat jaiotzeko grina eta nahikundea pizten zidana. Lehorte luze baten ondoren egarri
|
den
lur idorra bezala, lehen ur xortaren aiduru nengoen, bada, neure egarriaren asetzeko eta neure ezinegonaren satisfatzeko: haizearen lehen ferekaren edo lagunaren lehen keinu abegikorraren aiduru, alegia.
|
|
2001
|
|
|
Ingurumenean sortzen dituen kalteak oso ondo neurtu gabe egon arren, ez dira hain mespretxagarriak: parke eolikoak eraikitzeko garaian sortzen
|
den
lur mugimendua, bai bertara iristeko egiten diren pistengatik, bai linea elektrikoak lur azpitik doazelako, eta baita kontrol eraikin eta haize sorgailua eraikitzeko.
|
|
|
Lanean ari den atzerritarrari ez zaio bizitza ziurtatzen, baina hilda ere ez ditugu onartzen: Iruñean bost urtez ari dira islamdar hilerri bat eskatzen, eta oraindik, eurentzat santua ez
|
den
lurretan ehorzten dituzte.
|
|
|
Hala ez balitz, une egokia da akatsa zuzendu eta lorontzian behar
|
den
lur mota jartzeko.
|
|
|
Erosketekin eta biharamunerako hegazkin txartelarekin itzuli naiz hiritik. Bihar goizean aireportua
|
den
lur alor zapaldura joango naiz, Managuarako hegazkina hartzeko. Aldiro eztulka eta itoka hasten den abioneta horietakoa izango da, zeharo izututa egingo dut bidaia osoa eta, hala ere, lurraldea estimatzeko gauza izango naiz, airetik, ikaragarri ederra baita, eta hemen behean geratuko da Gorria gaixorik, joritasunaren basamortu eta ahazturaren jungla sakon honetan.
|
|
2002
|
|
|
Bilbo edo Baiona erdian bizi denak ez du agian aukera handirik. Baina landa zabalean dagoenak, nola arraio ez du natura aprobetxatzen bertan murgildu eta jolasteko, ikertzeko, miresteko, gozatzeko, ikasteko... eta geure bizitzan hain aberasgarria
|
den
lurrarekiko harreman eta oreka bilatzeko. Ba al dago, bada, ura eta buztina baino jostailu hoberik?
|
|
|
Moskuko metroan, munduan ikusgarriena omen
|
den
lur azpiko burdinbide horretako zenbait geltokitan, Stalinen itxura mosaikoetan egina aurki daiteke. Zenbagabeak dira igitaia eta mailua erramu hostoez inguratuak dauden zizelak.
|
|
|
Pedalei bira eraginez, katean bira egitean pilatzen
|
den
lurra eta olioa askatuko da.
|
|
|
Zenbait metro gora egin zutenean konturatu zen Pertseo zein ederra eta atsegina
|
den
lur gogor eta idorra behean utzi eta hegazti baten antzera hegan egin ahal izatea.
|
|
|
Gogoratu behar dugu ordena artifizial eta gizartearentzako plan handien garaia dela modernitatea, planifikatzaileen aroa, bisionarioena eta, orokorrago, gizartea aditu batek diseinatu eta ondoren aurreikusi moduan landu eta mantendu behar
|
den
lurra bailitzan darabilten, lorazainena? (1997:
|
|
|
Ilionek eta lehenago harresia izan
|
den
lur hutsak,
|
|
|
ugari baino ugariago ematen du frigiar odolarengatik joria
|
den
lurrak.
|
|
|
Beharrezkoa bada, zatirik marañatuena ezaba daiteke. Sustrai lurretik sobratzen
|
den
lurra kentzea ere komeni da, haren garapena oztopa ez dezan. Ondoren, landarea loreontzi berrian jarri, substratua gehitu eskuilaren goiko aldea estali arte eta lurra eskuekin zanpatu.
|
|
|
Horrela, kontratuan ezarritako baldintza berberekin gauza bat erosten duenaren ordez subrogatzeko eskubideari legezko atzera eskuratzea deitzen zaio. Eskubide hori legeak ematen du kasu batzuetan, besteak beste, “komuneroen atzera eskuratzeko” eskubidea, zeinaren bidez zerbaiten jabekide orok baitu hura arrotz baten gainean eskuratzeko lehentasuna, eta “mugakideen atzera eskuratzeko” eskubidea, zeinaren bidez, mugakide
|
den
lur baten jabeak, baldin eta hektarea bat baino azalera txikiagoko landa finka bat saltzen badu, lehentasunez eskuratzeko eskubidea baitu hirugarrenen aurrean. Bi eskubideak erabiltzeko, bederatzi eguneko epea dago, erregistroan inskribatzen denetik zenbatzen hasita, eta, halakorik ezean, eskuratzaileak salmentaren berri izan duenetik hasita.
|
|
2003
|
|
|
Urte askotan lantzen ez
|
den
lur batean uztaren hondarrak lur azalean geratzen dira, eta estalki edo geruza begetala osatzen dute.
|
|
|
arnas sakona
|
den
lur honetan,
|
|
2004
|
|
|
Hirugarren munduko hiritarren %85ak ez dauka bizi
|
den
lur muturraren jabegorik ere bere gain. Segurtasun falta juridikoa hain oinarrizkoa izanik, ez da harritzekoa jende horiek guztiek beren auzoetan bizimodu ia feudaletan irautea.
|
|
|
\ Lurrean egiten den kanal antzeko zulo luze eta hestuari" lubaki" esaten zaio eta" labaki" berriz, belarrak, otadiak, sasiak eta sustraiak erreta prestatzen
|
den
lur eremuari.
|
|
|
Izan ere, gaixotasunaren garapena motelagoa da landarearena baino, eta, beraz, ez da tratamendurik behar. Hostoak horiztatzen badira, erruduna sustraiak finkatzeko erabiliko
|
den
lurra izango da. Buztintsua izango da eta trinkotua egongo da.
|
|
|
Jabetzaren argipenean, hau da, nire eta zurearen arteko bereizketaren oinarrian, alde batetik subjektu bizidun eta gorpuzdunen baldintza dago eta, bestetik, printzipio nagusi bat: jatorriz komuna
|
den
lurraren jabetza (res om nium). Horregatik, egitatezko jabetza legezko jabetzabihu rtzea nahimen orokor baten onarpenean gertatzenda, batak bestearen eskubideen aintzatespenarekin batera.
|
|
2005
|
|
|
Hegazkina, bistan denez, geroz eta garraiobide egunerokoago bilakatzen ari da baina, beste ohiko egintza askotan legez (nork ote daki zehatz mehatz zergatik gure ahotsa transmititzen den hari baten bidez?), airez bidaiatzen duten gehienek ez dakite, hein handi batean, 160 tonako aparatu hori nola askatzen
|
den
lurretik, nola mantentzen den airean eta, txangoaren bukaeran, nola itzultzen den ostera lurrera.
|
|
|
Horrek askatutako energiaren kopurua 30 aldiz handiagoa izan dela suposatzen du. Richter-en eskalan 7 magnitudeko lurrikarak 6 magnitudeko batek baino 10 aldiz handiagoa izango
|
den
lurraren azaleko bibrazioa eragingo du. Munduan sortutako leherketa nuklear kontrolatu indartsuenak eragindako uhin sismikoak 6,5 magnitudeko lurrikarak sortutakoaren parekoak izan ziren.
|
|
|
Lurrikaren magnitudea ezaugarri fisiko moduan neurtu beharrean, horren ondorioz sortutako kalteak neurtzen dituen eskala ere erabiltzen da sarritan, aldatutako Mercalli ren intentsitate eskala. Hala ere, sismologoek lurrikararen jatorrian oinarritutako eskala erabiltzen dute, momentu magnitudearen eskala, eta ez horren ondorio
|
den
lurraren mugimenduaren zenbatekoan edo eragindako kalteetan oinarrituta dagoena.
|
|
|
Landare bat, substratu bat Landareak landatzeko faktore asko hartu behar dira kontuan. Substratua da garrantzitsuenetako bat, ale bakoitza hazi eta bizi
|
den
lurra. Askotan, akatsa izaten da pentsatzea lur mota “on” bakarra dagoela eta edozein landare arazorik gabe gara daitekeela.
|
|
|
6 Iritsi garen historiaren une honetan, gure ekintzak bidera  tzean arretatsuago erreparatu behar diegu mundu osoan ingurumenarentzat izan ditzaketen ondorioei. Izan ere ezjakintasunez edo axolagabekeriaz kalte izugarri eta betikoak eragin diezazkiokegu gure bizitzaren eta gure ongizatearen oinarria
|
den
lur ingurumenari.
|
|
|
–Munduan pertsonako
|
den
lur eremu landagarria murriztea. 1950az geroztik, pertsonako labore eremua erdira jaitsi da.
|
|
|
Zenbatekoa da norbanako bakoitzari dagokigun lurralde produktibo horren zatia? Wackernagel eta Rees ek egindako kalkuluen arabera, ekologikoki produktiboa
|
den
lurra, landaketak, larreak, basoa?, munduan erabilgarri dena, honela aldatu da, pertsonako hektarea kopuruari dagokionez:
|
|
|
Bigarrena, ondasun horien produkziorako pertsonako behar den eremuaren haztapena da. Hau da, kontsumitzen diren ondasun eta zerbitzuak modu etengabean produzitzeko behar
|
den
lur produktibo eta itsas eremuaren haztapena egiten da, horri erantsiz, inolaz ere, populazio jakin batek sortzen dituen hondakinak asimilatzeko behar dena.
|
|
|
Sotero marmarka gelditu zen bere bazterrean, ingurukoei zemai txipiena egiteko gauza ez zela. Huraxe zen adostua genuena obratzeko momentua, entzun lagunok, gu arrantzaleak gara, itsasoko nekazariak gara gu, eta beti galdetzen diogu geure buruari itsasoa denona baldin bada zergatik ez
|
den
lurra denona, horrela hasi behar genuen, itsasoan libre daukagu larre osoa, zergatik langak eta itxiturak lurrean, mundua denon baratze handia da, ken ditzagun hesiak eta txarrantxak, itsasoa arrantzaleena, lurra nekazariena. Nik uste nuen abante eginen zuela Florenek haizearen barrura, orduantxe entzunen genuela bere ahots mehe barnagarria, baina burumakur zegoen, jotako toilaren antzera gelditu ginen denok, eta aldamenean nituenak beha hasi ote zitzaizkidan, nor dugu hau, zergatik ez du barre egiten...
|
|
2006
|
|
|
Baina ez dute ongarria modu uniformean banatzen, likidoekin ez bezala, ureztatzeko uraren ondoan aplikatzen baitira. Era berean, alea kokatzen
|
den
lurraren zati batean bakarrik aplikatuz gero, pilula hauek inguruko eremuak erre eta gainerakoa ordaindu gabe utz dezakete.
|
|
|
CSNk jakinarazi zuen lurra erauzteko lanak hobetzeko neurriak hartu direla, batez ere Dehesa de la Villako (Madrilgo birika berdeetako bat) jolas eremutik metro gutxira dagoenean. CSNk protokolo bat diseinatuko du lurzoru kutsatua tratatzeko, eta esparruan egiten
|
den
lur mugimendu bakoitza ikuskatuko du material erradioaktibo gehiagoren bila.
|
|
|
Planak hartzen dituen beste gai batzuen artean azpimarratzekoak dira Plentziako metro geltokia eta Lemoiz lotzeko autobus zerbitzu zuzena, garraio publikoaren zerbitzua eta maiztasuna hobetuz; Armintzan eraikiko den hondakin ur arazketarako planta; eta urbanizatzeko ez
|
den
lurrerako ordenantzak berrituko dira.
|
|
|
• O na ta: jabetza arauetan aintzat hartzen ez
|
den
lur mota bat eta, nonbait, behe mailako taldeen esku egon zitekeena164.
|
|
2007
|
|
|
500 metro luze eta 230 metro zabal da, eta sabaia 125 metroko garaieran du. Neurri horiekin, Europan ezagutzen
|
den
lur azpiko gela handiena da, eta munduko hirugarrena. Adituek diotenez, Euskal Herriko lur azpiko egitura monumental handiena da Pozalaguakoarekin batera.
|
|
|
Eraikinari buelta ematea erabaki dut, laku ertzera hurbiltzeko. Zaila da erabakitzea non bukatzen
|
den
lurra eta non hasten den ura, iluntasuna baita nagusi. Argi bakarra jangelatik datorrena da.
|
|
|
Ondare horren osagai nabarmena da lurraldetasunarekiko lotura afektiboa, psikologiko eta legala. Izan ere, bai sortzeko bai aldatzeko, funtsezkoa izaten baitataldea bizi
|
den
lurrarekiko dependentzia, maitasuna eta atxikimendua. Zerbaitnaturala da, gizadia eta gizakiarekin berez doana.
|
|
|
Gainera, erromeroak bertute handia du, izurriak uxatzen laguntzen du, baita sukaldean erabiltzen diren landare usaintsu gehienak ere; beraz, oso gomendagarria da fruta arboletatik hurbil landatzea. Ale hori ondoen haziko
|
den
lurra hareatsua da, nahiz eta erraz egokitzen den beste lurzoru pobreago batzuetara, buztintsuetan izan ezik. Eremu babestu batean erein behar da (horma edo horma baten ondoan), eta 50 zentimetro utzi behar dira landaretik landarera.
|
|
|
Azken urteotan azalera zulatu duten putzu erraldoi batzuen jatorria da hori, gatz egitura sendoak 30 edo 40 metroko sakoneran disolbatu direlako. Amir Eidelman geologo israeldarrak nabarmendu zuenez," gatza disolbatuta, gainean geratzen
|
den
lurra leizearen gainean erori eta azalean dagoena arrastatzen da". Inguruko ur defizita konpontzeko neurri sendorik hartzen ez bada, lakuaren maila 150 urte barru beste 150 metro jaitsiko da, eta azalera 450 kilometro koadrora murriztuko da, adituen arabera.
|
|
|
Lur berarekin denbora gehiegi badarama, baliteke agortu izana eta landareak behar dituen elikagaiak emateko gai ez izatea. Landarea birlandatzeko aholkuak Landare baten kokapena aldatu nahi denean, kokatuko
|
den
lurra prestatu behar da, bai lorontzi batean, bai kanpoan. Horretarako, gai organikoak edo bestelako ongarri naturalak erabil daitezke, denda espezializatuetan erosten direnak.
|
|
|
Inpaktuaren erdia baino gehiago labore uztei edo bestelako landaketei dagokie, %40 lurzoruaren erabileran izandako beste aldaketa batzuei, eta %7 nahita egindako baso suteei. ...remuei dagokienez, Asiako hegoaldeak ekosistemen ekoizpenaren %63 hartzen du; Europako ekialdeak eta hego ekialdeak %52; Afrikako iparraldeak eta mendebaldeko Asiak %42; mendebaldeko Europak %40; Ipar Amerikak %22 eta Australiak %11 Azterketa horrek lurraren erabilerak eragiten duen inpaktua baino ez du neurtzen, baina kontuan hartuta gizakiak biosferan egiten duen eskaera, biologikoki produktiboa
|
den
lurraren eta itsasoaren aldetik, erabiltzen ditugun baliabideak emateko eta gure hondakinak xurgatzeko behar dena, hau da, “aztarna ekologikoa”, 2003an planetaren birsorkuntza ahalmenaren %25 gainditu zuen inpaktua. Horrek esan nahi du Lurrak urtebete eta hiru hilabete behar izan zituela baliabide horiek ekoizteko.
|
|
|
Cratès de Mallosen, elkar ezin kausitu duten lau zatitan partitua
|
den
lurreko globoa; Muq  qadasiko Ibn Haukalen Atlasa; Emilius Chrysoloras Bizantiarrak Florentziara ekarria zuen bertsionetik Jacopo dâAngelok 1406an latinera itzuli zuen Ptolomeoren Geografia; Martellus, Juan de la Cosa, Pierre de Vaulx eta Guillaume Le Testuren kartak; Atlas Catalana; Pierre dâAilly kardenalaren Imago mundi; Theodoro de Bryren karta bat; Al Istakhriren, Hereforden, And...
|
|
2008
|
|
|
Azken berrespena egin du gero Otxandiok. Udalarekiko hartu emanetan zein hizkuntza erabili gura duten galdetuko die Udalak herritarrei.Gune euskaldunetan euskararen erabilera arlo sozial guztietara zabaltzea eta udal euskaldun guztiekin euskara nagusi izango
|
den
lur gunea antolatu guran sortu zen, 1988an, Udalerri Euskaldunen Mugimendua, Euskal Herrian Euskarazen (EHE) ekimenari erantzunez hainbat udalek Euskararen Erabilera Normaltzeko Udal Arautegia onartuta.Bertako administrazioetan eta udalerrietan euskaraz bizitzeko bitartekoak jartzeko asmoz eman zuten pauso hori. Mankomunitatea, berriz, 1991n osatu zuten, udalen arteko ekimen horri gorputza eta izaera juridikoa emanez.
|
|
|
Bada, baina, hondakindegiak zabaltzeko beste modu bat, obra handiek normalean garraio azpiegiturek sortutako milioika tona lurrei" irtenbidea" ematen diena. Eusko Jaurlaritzaren araudiak obra handietatik sobratzen
|
den
lurra biltzeko lekuei" beteketa" deitzen die. 5.000m3 lur baino gehiagorekin leku batean aldaketa morfologiko handia eragiten duenean jasotzen du kategoria hori hondakindegiak.
|
|
|
Eta intuizio paregabea, hirugarrenez, Okamikako industrialdea kudeatzean erakutsi dutena. Zoru industrialik edo enpresak sortzeko tradiziorik ez zen tokian, malkar eta muino besterik ez
|
den
lurrari pinua landatzeaz gainerako etekina ateratzen jakin dutelako. Oker ez banago, 400dik gora lanpostu iraunkor biltzen ditu gune honek.
|
|
|
Akziodun guztiak seguru sentitzeko nahikoa zergati da hori. Bai bando batekoek bai bestekoek sentituko zuten inorena ez
|
den
lurra ari zirela zapaltzen, lur askea ematen baitzuen Hendaiak garai haietan.
|
|
|
Mauritanian legez frantsesik ez dakigula? Inorena ez
|
den
lurrean saldu genuela autoa. Ala dena legez egin dugula eta lapurretarena kontatu, autobus osoa lekuko?
|
|
|
Hori euskaraz esateko orduan arazo bat gertatzen zen. Izan ere, itzulpenean Urrezko> adarra> emanez gero, esangura ez legoke garbi, horrela berdin uler bailiteke Turkian, Istanbul ondoan aurkitzen
|
den
lur muturraren izenaz ari garela, erdarez The> Golden>/ El> cuerno> de> oro>/ La> Corne> d. Or> deituaz, turkieraz Haliç> deritzonaz.
|
|
|
estatuek ahalegina egin behar dute herri indigenen nortasun eta izaera bereizia bermatzeko eta irentsiak izan diren kasuetan ordaina emateko. Gauza bera herri horietako bakoitza bizi
|
den
lurrekin zerikusia duen auzietan edota behartutako migrazioetan. 10 artikuluak, berriz, hauxe dio:
|
|
|
2 Udalerri euskaldun guztiek bat eginik, euskara nagusi izango
|
den
lur gunea osatzea.
|
|
2009
|
|
|
Premia hori gosete bihurtzen da buztin lurretan. Eta gosez
|
den
lurra lantzen duenak, zer arraio jan behar du?
|
|
|
Dozena erdiren bat mende lehenago gutartu ziren arabiarrek ekarritako karearen teknika bazela konturatu eta saiatuko zuen bateren bat etorri zen arte. Zikoizten, elkortzen ari
|
den
lurra gozatu egiten du kareak, harrotu eta landareen jakiak mugiarazi. Zenbat eta zein kalitateko, igualeko artaleak eta babarrunak bilduko zituzten kareztatutako sailetan.
|
|
|
Aldundiak bertako zuhaitzak landatzeko gomendioa egiten du, nahiz eta orokorrean egokia den onura ekonomikoa ematen duten pinuen eta bertako zuhaiztien arteko oreka. Bestalde, Urdaibai eremuaren barruan, Sollube mendian, badago Aldundiarena
|
den
lur eremu bat, eukaliptoa duena, baina Aldundiak landaketa horrekin erosi zuen eta denbora gutxi barru, zuhaitzok ebakitzeko moduan izango dira eta espezie hostozabalak jarriko dituzte han. Pistei buruz, irizpide argiak, aproposak eta ingurumenarekin eta baso kudeaketarekin bat datozen baldintzak zorrotz jarraitzen dira, jende oso aditua dago horretan lanean".
|
|
|
Palatua, jabe diferenteen arteko basoak bereizteko egiten den karkaba, muna edo zuloa da. Zulatzean ateratzen
|
den
lurra palatua egiten duenarena da. Ondorioz, palatuko lurra jaurtitzen den alderantz, beste jabearen lurretan, hiru metroko distantzia palatua egin duenarena da.
|
|
|
Añeka errekak Zubiaurre edo Fernandone etxean egiten duen mugatik, Lemoiz eta Gatikako mugetara arte zabaltzen
|
den
lur eremua da Erbera alderdia. Barruan hartzen ditu Billelabaso eta Goieta auzoak.
|
|
|
Foru Aldundiak zirkulazioa desbideratu du Muskizen, luizia gertatu den tokian, behin behineko errei bat irekiz noranzko bakoitzean. Bitartean, errepidean pilatu
|
den
lurra kentzeko lanean ari dira.
|
|
|
Lurrera, bere bideekin, ardiekin, urtaroekin: berehalaxe Euskal Herria bihurtuz joan
|
den
lurra, Gandiagaren eboluzioan. (. Artasoko salmoak?
|
|
|
Bai, Ongia aipatzen den oro, zer Ahul edo Erresumin ezkuturen sintoma, mozorro, tartuferia ote den, susmatzea zilegi dugu; zeren balazta, zertarako pozoi; zein esklaboen moralaren genealogia. Ez dugu inoiz ahaztuko, zeinen garesti ordainarazi
|
den
lurrean ideal oro ezartzea?. Gehiegi fidatzeke utziko ditugu fedeak oro, itxaropenak eta promesak oro, zakurrak guregana hurbiltzen.
|
|
|
nortasunaren bi poloak ere ezabatu egin zitzaizkion, ausaz, ez alde argirik ez ilunik? gogogabezia nagusi
|
den
lurretan gogogabeziak berak ahultzen eta ezabatzen baititu argi ilunak, baita gogo aldarteen kontzientzia bera ere, farmakoek moldatutako errealitate gris astun bezain sorgorrean berdin baitira hitz bat nola bestea.
|
|
|
Hobia kokatzen
|
den
lurraren jabearen baimena. Jabego publikoa baldinbada, erakundearen oniritzia lortuko da; jabego pribatua balitz, jabearenadostasuna izan da.
|
|
|
“Hezeguneak hurrengo urteetan izango dira” Parke Nazionalen Sarea osatzen duten 14 naturgune sakratuenetako bat da Daimielen Taulak. Azal eder hori barrutik erretzen
|
den
lur egarri bihurtzeko gai izan bagara, gainerako hezeguneei zer espero dien jakin dezakegu. Aspalditik, ura baliabidetzat hartzen dugu, ura hornitzeko arroiletan dabilen likido gisa.
|
|
|
Adak bere sentiberatasun gaizbera zuen gaitz iturri, eta Txopitea doktorea ederki arduratu zen, aldi batez, neskaren sentiberatasunari mugak ipintzen –Adak, hitz egiten ez zuen arren, barruko antsietate bat zuen, kanpora ateratzen zitzaiona aldika, eskuen edo gorputzaren beraren dardarazko itxurapean–, nerbio sistemako neuronak ahalmen handiko barbiturikoen –barbitala, fenobarbitala eta nembutala– eta bestelako lasaigarrien eraginpean ipiniz, sentiberatasunari halako sorgortasun bat jarraitzen zitzaiola, halako eran, non bai baitzirudien –bizkar buruak makur eta begiak ere eroriak, aharrausika noiznahi– bizitzarekiko interesa galdu zuela: nortasunaren bi poloak ere ezabatu egin zitzaizkion, ausaz, ez alde argirik ez ilunik... gogogabezia nagusi
|
den
lurretan gogogabeziak berak ahultzen eta ezabatzen baititu argi ilunak, baita gogo aldarteen kontzientzia bera ere... farmakoek moldatutako errealitate gris astun bezain sorgorrean berdin baitira hitz bat nola bestea.
|
|
|
Komunitate aske bat, ezeren aurretik, norbanakoen" asoziazio askea" da! " Gizarte era zehatz baten barruan eta gizarte horri esker, norbanakoak natura eskuratzea da produkzioa" 41 Indibidualizazio hori ez da lehen gizadiaren mitoetara itzultzen; produkzio kapitalistaren, lan merkatuaren bidez burutu
|
den
lur eta odolaren loturen deuseztapenaren," mendekotasun materialean oinarritzen den independentzia materialaren" emaitza historikoa da.
|
|
2010
|
|
|
Haiek zerbait oinarrizkoaren alde egiten zuten; egun gauza asko lortu da eta askotan nahikotzat jotzen dugu." Baina, kanpaina hau bultzada bat dela onartu du," etorkizunean lortu nahi dena ikusteko"" Pausuak ematen dira, baina helburu finala lortzeko asko geratzen da oraindik," gogoratzen du Alexek.Lan mundua eta hezkuntzaBiek diotenez, lan munduan eta hezkuntza mailan momentu garrantzitsua da gaur egungoa." Lehen Hezkuntzan gauza asko lortu da, ikasgelan laguntza dute. Baina Bigarren Hezkuntza geratzen zaigu, hori inorena ez
|
den
lur batean egotea da urritasuna duten haurrentzat" adierazi du Yrmak.Izan ere, aitortu duenez," helburua ez da nire haurra unibertsitatean egotea. Nire helburua hark dituen gaitasunen arabera aukeratu ahal izatea da.
|
|
|
Beste kontu bat, Damaso; zuk badakizu matematikaren lengoaia akasgabea dela, funtsezkotzat baitu arrazoimena, eta arrazoimenak, logika gutxieneko baten bidez eraikitzen baititu bere egitura sendoak, ageriko hipotesiak eta hipotesiotatik garatutako teoremak, zenbakiak eta zenbakien arteko eragiketak, zirkuluak eta poligonoak, ekuazioak eta logaritmoak, deribadak eta integralak??, bizitzari ere halako itxura sendo bat ematen diotenak, denbora bera ere zerbait solidoa balitz bezala, zuk ere ederki adierazi didazu zeurean mundu hori; alferrik gabiltza, hala ere, zeren arrazoimenak berak esaten baitigu eraikitzen dugun guztia orainaren gainean eraikia dagoela: baden eta ez
|
den
lur baten gainean, alegia, lurrikara baten gainean, ondorioz?, segundora ere iristen ez den orainaren segundo infinitesimala, istantari deitzeko modu bat da, hurrengo segundoak irensten baitu, ezinbestean; baina badago beste esperientzia barrukoago bat, neuri noiznahi bizitzea egokitu eta egokitzen zaidana, eta hona ekarriko dudana:
|
|
|
nire kapeluagatik! dantzan ipiniko dut oholtzarik ez
|
den
lurrean.
|
|
|
Izan ere, diotenez, eta adibide bat da, Aroztegiko lur eremuaren inguruan sute bat izan zen duela urte batzuk. Legediaren arabera, sutea izan
|
den
lur eremuetan ezin da 30 urtean eraldaketarik egin. Beraz, litekeena da alde horretatik proiektuan aldaketaren bat egitea.
|
|
|
Beste kontu bat, Damaso; zuk badakizu matematikaren lengoaia akasgabea dela, funtsezkotzat baitu arrazoimena, eta arrazoimenak, logika gutxieneko baten bidez eraikitzen baititu bere egitura sendoak —ageriko hipotesiak eta hipotesiotatik garatutako teoremak, zenbakiak eta zenbakien arteko eragiketak, zirkuluak eta poligonoak, ekuazioak eta logaritmoak, deribadak eta integralak... —, bizitzari ere halako itxura sendo bat ematen diotenak, denbora bera ere zerbait solidoa balitz bezala, zuk ere ederki adierazi didazu zeurean mundu hori; alferrik gabiltza, hala ere, zeren arrazoimenak berak esaten baitigu eraikitzen dugun guztia orainaren gainean eraikia dagoela: baden eta ez
|
den
lur baten gainean, alegia —lurrikara baten gainean, ondorioz—, segundora ere iristen ez den orainaren segundo infinitesimala —istantari deitzeko modu bat da— hurrengo segundoak irensten baitu, ezinbestean; baina badago beste esperientzia barrukoago bat, neuri noiznahi bizitzea egokitu eta egokitzen zaidana, eta hona ekarriko dudana: barru barruko sentipen bat da, ohartarazten didana ezen bizitzak ametsetik gehiago duela errealitatetik baino; Donibane Gurutzekoak, adibidez, gogor eusten zion horma bati aldika, edo gogor heltzen ate edo altzari bati, edo atximur edo min egiten zien eskuei, kanpoko errealitate sozial zein mundutarrari ihes ez egiteko... esan behar baitizut, Damaso, neuri ere halako zerbait gertatzen zaidala; aspaldidaniko kontua da, tuberkulosiak betean harrapatu ninduèn garaikoa, galdutako birikaren faltak edo eragindakoa:
|
|
|
" Arraza zapalduak ez du sekula amore ematen, seme alaben hezurrez maite
|
den
lurra arrotzak okupatzen dion herriak, ez du amore ematen. Arrif gerlara itzuli da Espainiaren kontra, eta Espainia Arrifekin gerlan bizi da haien herri sakratua utzi arte...". 215
|
|
|
Kolektibo horrek bere burua ezagutu behar, behar duenarekin batera: " Geu gara herria eta inorena ez
|
den
lurra geurea da"," Geu gara nazioa eta ez dugu gure merkatuentzako mugarik nahi"," Gu esklaboak gara eta geure buruaren jabe izan nahi dugu"," Gu obreroak gara eta beste batzuk bizi dira ondo gure lanetik"," Gu emakumeak gara eta utzi gaitzazue bizitzen"," Gu homosexualak gara eta ez iezaguzue gozatzea debekatu".
|
|
|
Bakarrik lurrean ekintza gauza daiteke. Hutsik
|
den
lurra, HAREN eskuak beteko dik. Esku hau deitzen duk:
|
|
|
Ulertzen dut delako" ametsa"
|
den
lurreko bizi hori eredu guzietan osoki bizi behar dela, iratzartzaile bilakatzeko.
|
|
|
Kanpoan, HARENGANIK urrundu
|
den
lurra hozten da eta beroa maitasunaaberririk gabe, noraezean dabil.
|
|
2011
|
|
|
Bitxia gero, orduan zergatik torturatu zuten Madrilen hil arte. XVIII. mendean, Iruñetik desterratu zuten lagun batek euskaraz idatzirik: «Tortura bizi
|
den
lurrean da hila justizia».Joxe Arregi zintzoak, bere aldetik, honela gehitu zion amari: «Badakit beti neretzat zelazure maitasun haundinabeti neretzat gordetzen zenunzenun gauzarik onenanere ordaina berriz izan dasufrimendu eta penabaina ez pentsa ahaztu naizelabihotzean zaitut ama».Seme hoberik ote. Bukatzekotz, barka atrebentzia, bertze abertzale on bat oroitu nahi dut, «iruinshemea», Jara...
|
|
|
«Ez gara geratuko arabiarrak gure harresietara ailegatzeko zain. Kanpora aterako gara, arabiarrei argi uzteko nor
|
den
lur hauen jabea. Aurrea hartu, eta palestinarren hirietara goaz», zioen atzo Itamar Ben Gvir eskuin muturreko kideak.Aldi berean, palestinarrek aulki urdin erraldoi bat jarri zuten atzo Ramalako Al Manara plazan.
|
|
|
Zuhaitzak eta soroa integratzen dituzten laborantza teknikak gero eta zabalduagoak daude mundu osoan. Basoetan milaka urtez ondu
|
den
lurrean hazten baitira gizakion elikadura bermatzen duten landareak. Mende luzeetako ustiatze ezjakinaren ondoren, soroek basoen laguntza eskatzen dute denetan.
|
|
|
Mehelinaren aurkako zeinua bada izan, alde batean bakarrik agertzen denean zanga ireki edo garbitzeko atera
|
den
lurra nahiz zaborreria; kasu horretan, zangaren gaineko jabetza dagokio, modu esklusiboan, kanpoko zeinua zein landaren mesederako izan eta horren jabeari.
|
|
|
Mehelin hormari altuera, sakonera edo zabalera gehiago emateko gastuak ordaindu ez dituzten gainerako jabeek mehelin eskubideak eskura ditzakete, baldin eta obraren zenbatekoa eta hormari zabalera gehiago emateko erabili
|
den
lurraren balioaren erdia proportzioz ordaintzen badituzte.
|
|
|
Horrelakoetan probatzen da, izan ere, zenbaterainokoa den besteenganako gure konfiantza, eta aitaganako nirea kordoka sentiarazi zidan berriak. Horregatik, amak aginduta iraganean azterka ibili beharra suertatu zaidan honetan, gustuko izango ez dudan zerbait topatzeak ikaratzen nau gehien; lehengo kontuetan aztarrika hasiz gero, batek ez baitaki sekula zer ezkutatzen ahal
|
den
lur azpian.
|
|
|
–Badakizue, beraz, zer egin behar
|
den
lurrak bere betea eman dezan: zaindu eta mimatu?
|
|
|
Bergen hiria ipar aldeko itsasora sartzen
|
den
lur mihi batean datza, Nordnass deitzen dela uste dut lehor zati hau. Teila gorriko etxe batzuk dira Bergen, hego alderantz mendi erraldoi biluziak eta ipar alderantz itsaso ilun eta hotza.
|
|
|
Surtara begira daude, sutearen gaineko jauzi eta benedikaziorik gabe, isilean. Nork daki haien gogoa sugarretan gora doan ala errauts gisa pilatzen
|
den
lurrean. Isilean daude, su pindarren hotsa besterik ez da entzuten.
|
|
|
Praktikan, transformazio zentroan hartu ohi
|
den
lurrerako falta intentsitatea 500 A-koa izaten da, eta ohiko balioak 200 A-koak izaten dira.
|
|
|
Lurrerako linea nagusia (LLN). Lur konexioko puntu batetik abiatu, eta lurrerako linea nagusiaren deribazioekin konektatzen
|
den
lur konexioko zirkuituaren zatia da. Aurreikusitako akats korronte handienaren arabera dimentsionatzen diren kobrezko eroalez egin ohi da.
|
|
|
Elektrodo baten erresistentzia bere dimentsioen, formaren eta jartzen
|
den
lurraren erresistibitatearen araberakoa da. Erresistibitate hori aldatu egiten da lurraren puntu batetik bestera, baita sakoneraren arabera ere.
|
|
|
Jorratzen direnak ondokoak dira: batetik, lurra, euskal gizakia bizi
|
den
lurra; lur horretan erne diren belar, landare, zuhaixka eta zuhaitzak; lurrak berez edo gizakiaren eraginez ematen dituen uztak; eta bestetik, euskal gizakiarekin belaunez belaun bizikidetza estuan bizi izan diren animaliak, euren parte esanguratsuak eta euren inguruko prozesuak.
|
|
|
arteak, artadien karraskadiak, haritzak edo erkameztiak, uztak eta hurritzak. Boilurra hazten
|
den
lur motak, pobrea eta nekazaritzarako balio gutxikoa, naturaren benetako opari bihurtzen du landatzen duten jendearentzat, eta garapen sozioekonomikorako faktore garrantzitsua da. Pribilegio arraroa Teruel herrialde aberatsetako bat da, eta ezaugarri berezi horiekin bat egiten du boilurra garatzeko.
|
|
|
Behar bezala kontserbatuko eta identifikatuko direla bermatzeko, perretxiko guztia oin osoarekin atera, ahalik eta ongien garbitu eta zumezko saski batean garraiatu behar da (ez plastikozko poltsetan, hartzidura eta usteltzea eragiten baitute, eta, beraz, intoxikazioak). Ez da bizi
|
den
lurrarekin edo zurarekin erauzi behar, zaila baita berriz haztea. Perretxikoak errespetatzeaz gain, ingurune naturala ere zaindu behar da:
|
|
|
Baldin emeki badabil edo osoki geldirik badago, badaki zer ari den. Beha ezazu nola bat batean, tiroa bezala, jautsi
|
den
lurrerat. Zertako ote?
|
|
|
Bide haren gaineko belarra xuhurrago da eta, bero ari denean, horiago, erroak trenkatuak dituelakotz. Eta azkenekotz, satorrak han hemenka kanporat jaurtiki lur multzo batean, ikus ezazu norat
|
den
lur lerrorik luzeena, haren azpian da aipu dugun bidea.
|
|
|
Joan den udaberrian, elurte berantiar latz batek inausi lan ederra egin zuen, zuhaitzen hosto atera berria harrapatu zuelarik. Nontsu den zerua eta nontsu
|
den
lurra oraingoz ez dakite askok, nontsu den Jainkoa eta nontsu den deabrua. Susmoa badute, baina beste udaberri bat dute bakoitzaren erresumaren mugak, berriz ere, ongi ezartzeko.
|
|
|
– Ikusten duzu, ezta? Inurriek ez dakite zer
|
den
lurra eta zer den pareta, dena berdina da haientzat –esan du bahituak–, bizi daitezke zorura jaitsi gabe.
|
|
2012
|
|
|
gainera prozesu honetan argitu zaie herritarrei diru kopuru zehatz bat dagoela plaza hau egiteko, 120.000euro BEZ a barne". Sozialisten ustetan ez da parte hartze prozesu argia hemen burutuko dena" gu beti bizilagunen iritzia jasotzearen alde gaude baina hau ez da zilegi herritarrentzat." Bestalde hutsa egongo
|
den
lur eremu hori mantendu da lanak eta parte hartze prozesua burutu bitartean, datorren urteko ekaina, eta horrek gastua eragingo duela uste dute sozialistek" eremua garbi mantendu da txakur kaka bertan pilatu ez dadin ezta?". EdukiontziakGainera proiektuan lur azpiko zabor ontziak kendu direla salatu dute. " Udal gobernua hauen kontra azaldu da hasieratik, garestiak direla argudiatuta, usain txarrak eta saguak daudela diote.
|
|
|
Gizon emazteen arteko gatazka herrixka musulman batean gertatzen da, hots, Koran en legeak agintzen duen lurraldean. Ilargia sekula ezkutatzen ez
|
den
lur idorretan, gizonezkoen irudira antolatutako jendartean. Emakumeak arbasoen usadioen menpe bizitzera behartutako inguruabarrean, eiki.
|
|
|
Ingurumenean norberak uzten duen arrastoa neurtzeko hainbat webgune daude Interneten. Horietako batera jo dugu, gure kontsumo maila eta sortutako hondakinak jasateko behar
|
den
lur eta ozeano eremua jakin nahian.
|
|
|
Anek, lanera autoz joan ordez, egunero trena hartuko balu eta elektrizitatea eta ura aurrezteko ohitura batzuk hartuko balitu (gela batetik irtetean argia itzaltzea, inguruan ekoiztutako produktuak erostea…), bere kontsumo maila jasateko behar
|
den
lur eremua 17,92 hektarea globalera murriztu luke, eta hala ere, denok bizimodu hori eramanez gero, urtean 1,14 planeta genituzke. Aldiz, hasierako kontsumo maila mantentzeaz gain Anek birziklatzeari utziko balio, eta denek berdin jokatuko bagenu, 2,62 planeta lirateke hori sostengatzeko.
|
|
|
Zutikako esekigailu batean ondo botonatuta ageri zen bata. Eta tente, bete, handi, hauspotu, imitatzen zaila
|
den
lur kolorea irradiatuz, jabearen falta salatuz, denborari muzin eginez.
|
|
|
Hiru euskal talde lehiatuko dira, bihartik igandera, Apenzellen (Suitza) jokatuko
|
den
lur gaineko Munduko Sokatira Txapelketan. 262 taldek hartuko dute parte, eta horien artean izango dira Goiherri, Gaztedi eta Mutriku.
|