|
2000
|
|
|
Gainerakoan ez da aldaketa handiegirik egon. Abokatu defendatzaileak (I) familiaren eta amodioaren apologia egin du eta, epaimahaikideoi begietara tinko so eginez burutu duen minitzaldi batean, elkarbizitza egunero ureztatu eta landu behar
|
den
landarearekin alderatu du. Lewinsky (Adela) harria baino isilago egon da, abokatuaren azalpenak adi entzuten, baina azkenean tinko esan du:
|
|
2001
|
|
|
Berotegiak ez du eraginik ez kolorean ez zaporean; landatzen
|
den
landare motaren baitan izaten da hori.
|
|
|
Erromerotik, batez ere hostoak eta, batzuetan, loreak erabiltzen dira. Printzipio aktibotan aberatsa
|
den
landarea da, eta organo askori eragiten die. Erromeroz loratutako hostoek eta sumitateek taninoa dute (printzipio mikatz bat), bitamina, azido rosmarinikoa, saponina eta alkaloide rosmarizina (efektu estimulatzailearen eragilea).
|
|
|
Haurra izan eta biharamunean berak pozoitu zuen, herrixka ondoan hazten
|
den
landare baten erretxinaz.
|
|
2002
|
|
|
Venezuela eta Brasilen ugari hazten
|
den
landarea da guarana; berak eraginiko efektuez hamaikatxo legenda eta istorio zabaldu izan dira, inongo berme zientifikorik izateke.
|
|
|
Papiroa leku paduratsuetan, bereziki Nilo ibaiaren itsasadarrean, hazi ohi
|
den
landarea da (cyperus papyrus). Plinio Zaharrak kontatzen du Naturalis Historia liburuan (13, 68) papiroaren historia eta nola egiten ziren papiro xaflak:
|
|
|
Era berean, substantzian lortu nahi den purutasun maila oso zehatz kontrolatzeko aukera ematen du. Erabil ezazu kaiena, pikantea ateratzen
|
den
landarea. Haien purutasun mailaren arabera merkaturatuko dira, eta produktu baten intentsitatearen arabera, hainbat barietate lortuko dira.
|
|
|
Hala, uraren kalitatea eta garbitasuna bermatzen da, arrainak eta urmaeleko gainerako espezieak egoera onean bizi daitezen. Laragosiphon major da gehien erabiltzen eta ezagutzen
|
den
landare oxigenatzailea. Ur morea ere erabil daiteke, baina kontuz ibili behar da inbaditzailea delako.
|
|
2003
|
|
|
Bai gantz saturatuen eduki altu hori, baita opilgintza industrialeko hainbat produktu fabrikatzean baliatzen
|
den
landare gantza partzialki hidrogenatzean eratzen diren zenbait gantz azidoren trans isomeroen presentzia ere, guztirako kolesterola, LDL kolesterola eta triglizeridoak gehitzearekin lotu izan dira.
|
|
|
Europako Batasuneko Justizia Auzitegiak Espainia eta Italia kondenatu ditu gaur, “txokolate” izenarekin, kakao gurina ez
|
den
landare koipea duten produktuak merkaturatzea debekatzeagatik. Neurri hori neurriz kanpokoa dela eta salgaien zirkulazio librearen printzipioa hausten duela ziurtatzen du.
|
|
|
Ikertzaile askok ezetz frogatu nahi dute, nekazaritzarako baldintza gogorrenak dituzten herrialdeei mesede egingo dieten proiektuak gara daitezkeela. Horietako batzuk joan den ekaineko azken egunetan Bartzelonan egin
|
den
Landareen Biologia Molekularrari buruzko Nazioarteko VII. Biltzarrean aurkeztu ziren. Naturatik ikastea Azken urteotan, zientzialariek ikasi dute landareek beren sustraien egitura elikagai gehiago edo gutxiago eskuratzeko egokitzen dutela, hala nola fosforoa edo burdina.
|
|
|
“90eko hamarkadaren hasieran laginketa egin nuen Rivas Vaciamadriden. Aurkitu nuen koleoptero hau bizi
|
den
landare bakarrean, Igeltsuen Limonioan. Ez zitzaidan entzuten.
|
|
|
Idorreria tratatzeko tarteka erabiltzen
|
den
landarea
|
|
|
Azal freskoak ramnotoxina izeneko substantzia toxiko bat du, eta horrek gonbitoak eta hesteetako kolikoak eragin ditzake. Idorreriaren osagarria Oskola sakratua medikuntzan eta fitoterapian asko erabiltzen
|
den
landarea da, helburu libragarriekin, nahiz eta, batzuetan, arinegi samar kontsumitzen den dietaren osagarri gisa, indigestio orokorra eta idorreria bereziki tratatzeko. Glukosido antrakinonikoak dira landarearen osagai nagusiak, kolagogo eta laxante efektuaren (dosi txikitan) edo purgatzailearen (dosi handiagoak erabiltzen badira) erantzuleak.
|
|
|
Bereziki kaktusak. Urik gabe bizitzeko eta birsortzeko gai
|
den
landarearen parekoa izan nahi du berak ere. Indartsua, babestua, inoren menpekotasunik gabea.
|
|
|
gaiztotu egiten
|
den
landare ahula da gizakia.
|
|
2004
|
|
|
Lupinuaren gara segailak tente ditut etxe aurrean eta sua ekarri didate gogora. Yellowstoneko Parke Naturaleko 9.105.435.000 metro koadroetatik 823.601 akre »milioi bat golde» bisitatu omen zituen 1988ko uztailetik irailera bitarteko sute famatuaren ondorengo argazkietan, suaren panorama beltzari buelta emateko lupinua da, antsiaz, lehen azaltzen
|
den
landarea.
|
|
|
Hona adibide argigarri askoa: tamaina ertaineko herrestako sare bat Mediterraneoan orduko 363.000 posidonia kimu suntsitzeko gauza da (itsas hondoan hazten
|
den
landarea).
|
|
|
Ustiapen komertzial baten ikuspegitik, tomatea fruitu gozo nazkatua da. Patataren ondoren, munduan gehien kontsumitzen
|
den
landarea da. Oregoneko Unibertsitateko datuen arabera, 2003an estatubatuar bakoitzak 40 kg tomate kontsumitu zituen urtean batez beste.
|
|
|
Zineraria (Senecio cruentus) konposatuen familiakoa
|
den
landarea da, eta barietate ugari aurki ditzakegu bertan. Ohikoenak grandiflora, grandiflora nanoa eta stellata dira.
|
|
|
Pazko kaktusa, erraz hazten
|
den
landarea
|
|
|
Estramonioa, joan den ostegunean Valentzian bost pertsona intoxikatu zituen substantzia, “belar dendetan inoiz egon ez
|
den
landarea da”, jendeari saltzeko. Horixe esan zuen atzo José Luis Vázquez Osasun Naturalaren Defentsarako Plataformako lehendakariak, Valentziako Udaltzaingoak “belar dendetan lor daitekeela” esan ondoren.
|
|
|
Pentsamendua muturreko tenperaturekiko eta izurrite eta eritasunen erasoarekiko oso erresistentea
|
den
landarea da, baina, hala ere, beti komeni da arreta jartzea ezustekoak saihesteko. Hurrengo lerroetan, izurriteak eta gaixotasunak garaiz detektatzeko apunte batzuk emango ditugu, baina, oraindik zalantzak badituzu, kontsultatu espezialista bati eta erabili beti intsektizida sistemikoak etsaiei aurre egiteko.
|
|
|
Tiboutxina, loreontzian edo lorategian arazorik gabe hazten
|
den
landarea
|
|
|
Udaberrian eta udan loratzen
|
den
landare bizia
|
|
|
Lore bakoitzak bost zatiketa estuko kaliza bat eta korola purpura bat ditu. Mendebaldeko eta hegoaldeko Europan jaiotzen
|
den
landare hau Labiaden familiakoa da. Ez du zainketa berezirik behar, baina kontuan izan behar da materia organiko askoko lurzoruak behar dituela eta inguruan landaretza ugari, haizetik babesteko.
|
|
2005
|
|
|
Harrigarria bada ere, tabakoa lantzen du. Ez da edozein lekutan aurkitzen
|
den
landarea, baina lehen bat baino gehiago omen ziren Azkaraten: " 60ko hamarkadan laborari andana bat ginen endibiak egiten genituenak.
|
|
|
Alde batetik, elikagai galera horri zifrak jartzen dizkionean, nutrizio igurikimenak errealitatera egokitzeko aukera eman baitezake, eta tarte luzeetan landareak garraiatzeko denbora muga zentzuzkoak jartzeko aukera. Izan ere, espinakak dira nutrizio eduki handiena izatea espero
|
den
landareetako bat, bereziki folatoa, garagardo legamiarekin eta arkume gibelarekin batera mantenugai horretan eduki handiena duen elikagaietako bat. Folatoa funtsezkoa da odoleko globulu gorriak eratzeko eta zelulak hazi eta zatitzeko.
|
|
|
Lehenak zurtoin zurkara dutenak dira, zurtoinaren lodiera edozein dela ere. Izkina bigunak zuhaixka aldean edo izkina aukeratu
|
den
landarean egurrik ez dutenak dira. Alde hori funtsezkoa da; izan ere, nahiz eta teknika bera erabiliko den, aldaketa handiak daude, adibidez, egin behar diren urte sasoian.
|
|
|
Aspidistra, landatzen erraza
|
den
landarea Aspidistra Espainiako etxeetako landare tipikoenetako bat da, batez ere barnealdeetarako, baina baita patioak apaintzeko ere. Hori, neurri handi batean, osasuntsu garatu eta mantentzeko behar den arreta urriagatik da.
|
|
|
Fenolen konposatu gehienek, hala nola flavonoideek eta bitaminek, ezaugarri antiinflamatorioak eta antitrombotikoak dituzte Francisco Jiménezek, Journal of the American College of Cardiology aldizkarian argitaratutako azterlanaren zuzendariak (46 liburukia, or.), gogorarazi du orain dela gutxi arte ez dela zientzia oliba olioa aztertzen hasi dieta mediterraneoan duen onuraz bestelako ikuspegi batetik. «Oliba olio birjina gantz osasuntsua baino askoz gehiago da, eta osasunerako interes handia duten mikronutrientetan aberatsa
|
den
landare zuku gisa hartu behar da». Jiménezek, adibidez, mikronutriente horietako baten, oleokantalaren, propietateak jariatzen ditu; propietate antiinflamatorioak ditu ziklooxigenasa entziman (COX), eta propietate horiek oso preskribatuta dagoen botika analgesiko baten antzeko propietateak ditu.
|
|
|
Jarraian, gizakia eta bere baitan espresatzen den ideiaren handitasuna begi bistara ekartzeko ahalegina egin da. Giza espeziea, orduan, landare izugarri bat bezala behatu dugu, alegia, norabide aldakorretan eta parasitoki ugalduz lurzorutik gora luzatzen
|
den
landare bat bezala, zeini lurrak eta zeruak irribarre egiten dioten, zein alaitsu gora ateratzen edo bestela sakonean sartzen den, zeinen sustraiak egiaz lurrarekin trebatuta dauden baina, aldi berean, berau beste mundu garaiago baten ihintzak freskatzen eta eguzkiak berotzen duen. Eta era honetan, azkenik, giza espezie hori zuzenean naturarekin eta hau bera ideiekin lotu da, alegia, aurreko bien bizitza organikoa oinarritzen deneko ideien domeinuarekin.
|
|
2006
|
|
|
Urtea lai loreen sasoitan laburbiltzeko eskatu dit kupida arrastorik gabe lagun batek. Urte sasoiko, loretzen
|
den
landare bat, bakar bat, jarri nahi du lorategian. Enkargu xelebreak izaten dira akuilu txorrotxenak.
|
|
|
Urrezko titarea, generalean urtebete eta gehienera ere bi bizitzen
|
den
landare txikia da. Negakinak bezala, Fumaria officinalis, hosto handiak izan beharrean urrutitik laino antzeko bat antzematen da eta bertatik estu estu ebakitako hosto hariak dira.
|
|
|
Anemokoria, edo airean barreiatzea. Funtsezko mekanismoa da orain dela gutxi arte frogatu ez
|
den
landare espezieen kasuan. Espainiako zientzialari talde baten ikerketak erakutsi zuen, Science aldizkarian argitaratutako azterlan batean, haizeak ondo konektatutako bi eremuk antz handia dutela hango floran.
|
|
|
gibela, gurina, arrautza gorringoa. Beta karotenoa organismoan A bitamina bihurtzen
|
den
landare konposatua da, eta azenarioa, espinakak, mandarinak, arbeletxekoa, kalabaza, meloia, melokotoia. – bitamina konplexua:
|
|
|
«Gaixotasun dibertikulua izateak ez du esan nahi pazienteek arazorik dutenik», dio Philip Gordon koloproktologo estatubatuarrak, «nahiz eta paziente horietako askok ebakuntza kirurgikoa egin behar izan, behin eta berriz gertatzen diren dibertikulu gertaerak konplikazio larri bihurtzen baitira, hala nola, zulaketak, abzesuak, buxadurak edo sabeleko min handia». Digestio aparatu bat dugu, jatorrian landareak kontsumitzeko diseinatua, eta gaixotasun dibertikularra heste lodiaren paretaren malformazio bat da, behar
|
den
landare zuntza ez kontsumitzeagatik denborarekin agertzen dena. Paretak tolesturak sortzen ditu, eta hazi egiten dira, harik eta heste igarotzea zailtzen duten benetako konpartimentu zigilatuak edo dibertikuluak osatu arte.
|
|
|
Bere kolore nagusia berdea da, eta orri ñabartuak ditu, zuriak edo zilar kolorekoak. Oso adinean loratzen
|
den
landarea da, eta ez da harritzekoa urte batzuetan lorerik ez izatea. Nahiz eta landare igokaria izan, horrek ez du esan nahi kanpoko kokapena ematen zaionik, nahiz eta balkoian edo terrazan izan; izan ere, argi geletan arazorik gabe garatzen da, eta horrek lagundu egiten dio kolore askotarikoa ez galtzen eta hostotsuago egoten.
|
|
2007
|
|
|
Negutegi efektua eragiten duen CO2 gasaren emisioa %90en urritzen du produktuaren ziklo osoan, olioaren sorburu
|
den
landareak bere bizitza osoan araztu baitu karbono dioxidoa (berriztagarri ez den emisioaren %10 hori lantegian erantsi zaion metanolari eta produktuaren bizi zikloan beharrezkoak diren energi kontsumoei dagokie).
|
|
|
Bat: edo espainolismoaren ideologia totalitarioa erabat motza da jakitekontuan, ez du fitsik ere ezagutzen euskal nazio identitatearen zinezko egoera, edota jakin badaki, euskaltasunaren dimentsiotik ikusita, hemen daukaguna oraingoz ez dela ernamuin izatetik harago doan ezer, baina hala eta guztiz ere jaiotzenari
|
den
landarea hazi aurretik jota bertan txikitu nahi du. Esate baterako:
|
|
|
CSIC Europako beste herrialde batzuetan izurri bihurtu
|
den
landare bat Espainian mantentzen saiatzen da
|
|
|
Potoak, hainbat barnetara egokitzen
|
den
landarea Potoa, poto edo potus ere esaten zaiona, Espainiako etxeen barruko landarerik arruntenetako bat da eta bulego, merkataritza lokal eta bestelako espazio publikoetan bizitzeko gogokoen duenetako bat. Hazteko erraztasuna, eskatzen dituen zainketa gutxi eta bere itxuraren xumetasunaren erakargarritasuna dira horren arrazoiak.
|
|
|
Duela lau urte, Kaliforniako Institutu Teknologikoak ohartarazi zuen “hidrogenoaren ekonomia” hipotetiko batean gas horren ihesek atmosferako ozonoaren %10 ere suntsi dezaketela. Bide biologiko sintetikoa Orain garatu den prozedurak almidoia erabiltzen du lehengai gisa, hau da, patata edo zerealak bezalako laboreetan erreserbatzen
|
den
landare konposatua. Aurkikuntzaren egileen arabera, beste edozein polisakarido begetal, hala nola zelulosa, iturri baliagarria litzateke.
|
|
|
Europako eta Ipar Amerikako hezeguneetan hazten
|
den
landare basatia da. Ozpin olioa edo irasagarra ere esaten zaio, zapore garratz samarra duelako.
|
|
|
Vitis vinifera landarea Pinot Noir barietatearen eratorri batetik dator. Jatorriz Frantzian dago eta ardoaren munduan gehien erabiltzen
|
den
landarea da. Bere genoman ardoaren zenbait ezaugarrirekin (usaina eta zaporea, esaterako) lotutako gene ugari ditu.
|
|
|
Estopa tradizioz iturgintzako pieza hariztatuak lotzeko erabiltzen
|
den
landare zuntza da. Nahiz eta, gaur egun, tefloiaren ordez erabili izan diren gehienetan, oraindik ere alternatiba praktiko eta ekonomikoa da hoditeria zirkuitu bat muntatzeko unean.
|
|
2008
|
|
|
Eta, konpetentziarik gabe, lasai hazten da. Geureko hamarrena euri egiten duen lurretan sustraitza zabala hedatzen du eta, Jerzy Rzedowski biologo sonatuak dioen eran, Mexikoko lur lehorrenetara ondoen egokitu
|
den
landarea da, baldintza horietan irauteko nahi eta nahiezkotzat jotzen diren sistemak ez kaktusen erako hosto lodiak, ez arantzak, ez ilupa eta bai hostajeari iraunkor eutsiz erabili beharrik izan gabe. zakarra!
|
|
|
Duela 6.500 urte inguruko arrastoek diotenez Egipton lantzen omen zuten, dagoenerako; ez ordea berdea jateko, haziak jakien bizigarri eta oliotarako gai zirelako baizik. Ia erabat ura
|
den
landare honek A bitamina eta latex edo esne zurizta du izerdi. Mikatzetan mingotsena den esnea.
|
|
|
Bilbok Mazarredo doktore garaikideari bezala Gasteizek Luzuriagari kalea eman bazion ere, bere ospearen ohoreak beste bide bat hartu zuen. Andeak mendikatearen Ozeano Bare alderako Peru eta, batez ere, Txileko lurretan bizi
|
den
landare familia bati bere izena jarri zitzaion: Luzuriagaceae.
|
|
|
Laborantzako landareen eta belar txarren arteko elkarrekintzak eta laborantzen artekoak ere aztertzen dira. Arroza da arlo horretan gehien ikertu
|
den
landareetako bat, eta ikusi dute ahalmen alelopatiko handia duela.
|
|
|
(40 or.), izen hori Oryctes> > deritzonari ematen zaio eta. Era berean, 57 orrialdean Sarracenia> purpurea tzat erakusten
|
den
landare intsektu-jalea, izenak dioena barik, Nepenthes> generokoa da, eta
|
|
|
Hala ere, aztarna batzuen arabera, beta karotenoen (baita karotenoideen) dosi handiek gaixotasun bera agertzeko arriskua areagotu dezakete. Makula endekapena eta nutrizioa Luteina fruta eta barazkietan aurkitzen
|
den
landare pigmentua da. Gure organismoak ezin du ekoitzi, baizik eta dietaren bidez soilik lortzen dugu.
|
|
|
Hosto berdeko barazkiek, hala nola espinakek, letxugek edo errukulek, nitrato eduki handiagoa dute, eta frutak, berriz, kontzentrazio txikiagoa. Horregatik, kontsumitzen
|
den
landare mota kantitatea baino garrantzitsuagoa da. Europako iparraldeko herrialdeetan landatutako barazkiek nitrato gehiago dute, eguzki argi gutxiago izateko arriskua baitute.
|
|
|
Prozesu horrek lau fase ditu: lehenik eta behin, basoa berritzeko erabiliko
|
den
landarea sortu behar da. Lehengai horien sorreran ere parte hartzen dute ikasleek, elkarteak Basozelain (Basauri) duen lur sailean.
|
|
2009
|
|
|
hazi iraitzi. Haziak zabaltzeko, urrunago bota eta sakabanatzeko, fruitu eraginkorrenak zeinek baino zeinek diseinatu aritzen
|
den
landare espezie mordoa ezagutzen dut.
|
|
|
Horren ondorioz, larre horietan historikoki kontrolatuta izan
|
den
landare espezie bat, Euphorbia polygalifolia, nabarmen hazi eta ugaldu da. Espezie hori toxikoa da behientzat, eta erabat errefusatzen dute.
|
|
|
Orain arte, inork ez du ondorioztatu genearen inhibizioak landare gogorragoak eragin ditzakeenik. “Asmakuntza merkatuan sartu arteko denbora hiru eta lau urte bitartekoa da nahi
|
den
landarea lortzeko, eta zortzi eta hamar urte bitartekoa lege baldintzak betetzeko”, onartu du Verak. Aurkikuntza hori batez ere landare barietateei aplika dakieke, eta bereziki interesgarria da bioenergiaren merkatuan.
|
|
|
Gutxira, ordea, barruan ereinak izan diren pozoi haziak loratzen doaz, nire laztanak eraldatzen dira. Sortu berri
|
den
landarearen sustrai eta adarrek agudo barreneko azalera osoan hedatzen diren arte. Matxinada hasia da, lotua bainago.
|
|
|
8.500 dira IUCNek sailkatutako landareetan galtzeko arriskuan daudenak, %70 Horien artean sailkatu dute Andeetan dagoen Puya raimondii. Kitxuaz kitanka deitzen
|
den
landareak 80 urtero ekoizten ditu haziak. Zientzialariek uste dute klima aldaketa ari dela kitankaren loratzeko gaitasunean eragiten, eta inguruetan ibiltzen den ganaduak landare berriak jan eta zapaltzen ditu.
|
|
|
Mihura baita oparien bihotza eta arima: opariaren zentzu garbiena, kutsatu ez
|
den
landarea izanik, opariak ere norberekoiaren inolako kutsurik izan ez dezan, zelten kultur eta ohituretan, garbi puruenaren peskizan topatu zuten opari gardenena.
|
|
|
Amerikar eta europar armaden presentziarekin egoera ez da hobetu, alderantziz. Ematen du Iraken daudela petrolioaren komertzioaren kontrolatzeko eta Afganistanek errauts zuria bihurtuko
|
den
landare debekatuz landaturiko eremuen ureztatzeko, terrorismoa borrokatu aitzakiaz. Ez nintzen ere sekula haur plantako gisa ttarrotu, ez bainuen aitak aukeratuarekin ezkontzeko asmorik.
|
|
2010
|
|
|
Soja, lekadunen familiakoa
|
den
landare bat, “Glycine ussuriensis” espezietik dator, hau da, Txina, Japonia eta Indotxinako beste basa espezie batetik, non tenperatura ezin hobean hazten baita (20ºC eta 30ºC bitartean). Haziek hainbat erabilera dituzte:
|
|
|
Horrela, sustraien hazkundea kontrolatzen duten geneen kokapena aurkitzeko eta artoaren mapa genetikoan beste geneekin lotzeko adinako datu bolumena lortu zuten. Ur eskasia jasaten duen artoaren azterketa gehienek lurraren gainean hazten
|
den
landarearen zatiari begiratzen diote, sustraiak ez baitira erraz iristen eta are gutxiago lehorte egoeran. Horregatik, gutxi dakigu sustraien egituraren eta lehortearekiko tolerantziaren arteko erlazioari buruz.
|
|
|
Pentsuak egiteko erabiltzen
|
den
landare horren errendimendua eta kalitatea murrizten ditu birusak
|
|
|
Nekazaritzako Elikagaien Ikerketa eta Teknologia Zentroak (CITA), Aragoiko Gobernuaren mende dagoenak, 2005 urteaz geroztik, alfalfaren mosaiko birusa ikertzen du; Espainiako eremuan oso ohikoa den gaixotasuna da. Europako Batasunean (EB) pentsuak egiteko erabiltzen
|
den
landare horren bigarren ekoizlea da Espainia. Birus horrek alfalfa laboreetan bazkaren errendimendua eta kalitatea murriztu ditzake, “eta horrek kostu ekonomikoa dakarkie ekoizleei”, adierazi zuen jakinarazpen batean Aragoiko Gobernuak, CITA Zaragozako Unibertsitatearekin elkarlanean garatzen duenak.
|
|
|
Eta horretarako behar
|
den
landarea, gehientsuena, larreak sutzeagatik ipinitako isuna ordaintze aldera, Fco Anto Echenique, padre de Martin Josef y Josef Antonio Loiarte jaunek jarriko dutela. Etxenikek 4200 ondo eta 2000 ondo Loiartek compradas y conducidas a sus costas... y las 15.800 estacas que faltan para completar las 22.000 que se necesitan para poner mil en cada una de las heredades nombradas arriba, compre Fco Antonio de Huici y pague de las rentas de la villa.
|
|
|
Hazten
|
den
landarea argira doa eta Serafina, HARI buruz doa. II eta VI
|
|
2011
|
|
|
behar da. Hazten ari
|
den
landare bat balitz bezala.
|
|
|
Lehen zatia nahasgarriagoa da: ilar, iraur... agertzen
|
den
landare izena izan liteke oinarria (ikus AV, 307) eta tze leku ugaritasunezko atzizkia berrekailua, baina hau ez dago batere argi.
|
|
2012
|
|
|
Lasai, ez zara bakarra, hamaikatxo landareren tankera duzu, hori da hori luxua! Kubatik ekarri nizun hosto lauak beharrean parabolikoak dituen Marcgravia evenia bezala, saguzarrekin auzolanean bizi
|
den
landare asko dago.
|
|
|
esnea daukatenez gain, badirela esne jatorrikoa ez
|
den
landare gantzekin egindako izozkiak ere?
|
|
|
Izozki mota asko daude, eta irakurleari gauzak argiago azaltze aldera, lau sailetan bildu ditugu Gida honetan, elikadura osaera aintzat hartuta: esnea dutenak, esne jatorrikoa ez
|
den
landare gantzak dituztenak, urarekin eginak (poloak, sorbeteak, edari izoztuak...) eta, azkenik, azukre erantsirik gabeko izozki bereziak.
|
|
|
Barruan azalpenak datoz. Euri bortitz edo xehearen efektua egin dezake, ureztatu nahi
|
den
landarearen arabera dio lehenengo puntuan. Aurrerago, eramangarria izatearen abantaila azpimarratzen du, horri esker hainbat soro urezta baitzitezkeen gailu bakarrarekin.
|
|
|
Eguzkia sartzen denean, zitroinondoen lurrina arnasten da itsas golkoetako ertzean; gero, arratsean, txaletetako terrazan, biak bakarrik eta elkarren behatzak antxumaturik, izarrei begira egon proiektuak egiten. Iruditzen zitzaion lurbirako zenbait lekuk zoriona ekoitzi behar zutela, zenbait lurretako propiala den eta beste edonon gaizki hazten
|
den
landarea bezala. Eta berak ezin ordea Suitzako txaleten balkoian ukondoak pausatu edo Eskoziako landetxe baten barruan bere tristura hertsitu, belus beltzezko frak barren luzeduna soinean eta bota bigunak oinetan eta kapelu txurruiloa eta ezkuturretako parpailaz jantzitako senar batekin!
|
|
|
• espezia: sukaldaritzan eta osasungintzan baliatzen
|
den
landare aromatikoa (itze belarra, piper beltza, erremuskada intxaurra, kanela...).
|
|
|
Bidaia hori Lurraren biribiltasunaren froga izan zen. aitzineko orrialdeko 1 dok. espezia: sukaldaritzan eta osasungintzan baliatzen
|
den
landare aromatikoa (itze belarra, piper beltza, erremuskada intxaurra, kanela...). zeta: preziatua den oihal eztia. giristino:
|
|
2013
|
|
|
Laboreak txandakatzea, batez ere pestiziden erabilera saihestu nahi bada. Sistema hau lorontzi edo zona berean lantzen
|
den
landarea aldatzen da. Txakurrek eta katuek soroa txiza edo kaka egiteko toki gisa erabiltzea saihestea.
|
|
|
Misio bakoitzak soldadu banaka batzuk zituen, eta lurralde osoaren de* Nahuatl hizkuntzatik datorren hitza. Inguru zingiratsuen hondoan edota aintzira eta urmaelen ertzetan hazten
|
den
landare belarkara. fentsa militarrerako bi presidio zeuden probintziaren bi muturretan, elkarrengandik bostehunen bat miliara. Errepiderik ez zegoen, soilik kamio bat presidioak eta misio guztiak lotzen zituena, iparretik hegora.
|
|
2014
|
|
|
«Legediak egiten dituzten pertsonek badute halako kutsu bat, kutsu morala: helburu ludikoekin erabiltzen
|
den
landarea drogatzat hartu behar dela uste dute, eta landare horretatik ateratzen diren gauza guztiak txarrak direla. Gauza bat da jendeak zertarako erabiltzen duen, eta bestea, medikuntzan zertarako erabil daitekeen».
|
|
|
Tomate hori frijitzeko erabiltzen
|
den
landare olioa olibena da; nutrizio arloko adituen esanetan, olio horrek ezaugarri hobeak ditu.
|
|
|
Kalkulatu lursailean sartzen
|
den
landare kopurua, behin landatuta:
|
|
|
Hazia ona bada eta hazitegian arazorik gertatzen ez bada, nahikoa izan daiteke lursailean sartzen
|
den
landare kopurua baino %10 edo %15* gehiago ereitea.
|
|
|
Sartzen
|
den
landare kopurua: 800 x 10000: (40 x 130)= 1538 landare
|
|
|
Sartzen
|
den
landare kopurua: 1800 x 10000: (50 x 15)= 24.000 landare
|
|
|
Kalkulatu lursailean sartzen
|
den
landare kopurua, behin landatuta (beti bezala).
|
|
|
Kalkulatu berraldatzeko zenbat landare dugun.Zenbaki hori lursailean sartzen
|
den
landare kopurua baino %15* handiagoa izango da esaterako, honako hauek gertatuko balira ere:
|
|
|
Sartzen
|
den
landare kopurua: 2500 x 10000: (30 x 100)= 8333 landare
|
|
|
Kontuz ibili behar da balkoian lorategi bat planifikatzean, bizilagunei kalte egiten dieten filtrazioak saihesteko. Horrez gain, urte osoan berde mantenduko den multzo bat sortzeko komeni
|
den
landare motei buruzko alderdi orokor batzuk har daitezke kontuan. Alde horretatik, hobe da landare iraunkorrak eta urte sasoikoak jartzea, lorategiaren itxura ezin hobea izan dadin urte osoan, eta, aldi berean, udaberria iristean, haren distira agerian uzten du.
|
|
|
3 Laranja zopa (azenarioarekin) Errezeta hori asko gustatzen zaio Mexikon, eta jatorrizko bertsioan beste herrialde batzuetan aurkitzeko zaila den osagairen bat sartzen du, adibidez, agabe eztia. Agarra da tekila egiteko erabiltzen
|
den
landarea. Aurreko zopetan ez bezala, errezeta hau bero zerbitzatzen da, lehen plater gisa.
|
|
2015
|
|
|
Egia da zalantza orokor samarra dela komeni ote
|
den
landare jatorriko olioak erabiltzea elikagaiak frijitzeko.
|
|
|
Endemismo bat da, beraz; hegoaldeko muga Zarautzen duen endemismoa, hain zuzen. Dunetan hazten
|
den
landare bat da, eta, penintsula osoan, Zarauzko populazio hori baino ez da geratzen, azaldu du Joseba Garmendia botanikoak.
|
|
|
a) Dilista batetik sortzen
|
den
landaretik zergatik haziko dira dilistak eta ez ilarrak
|
|
|
hazten
|
den
landarea ere bada.
|
|
|
Beste metodo mota batzuek ez bezala, non landare arrotzen (edo exotiko inbaditzaileak) dentsitate handiko zikloei populazioaren murrizketa drastikoak jarraitzen dien etengabe, kontrol biologikorako programa arrakastatsuetako askok landare arrotzen (edo exotiko inbaditzaileak) populazioen oreka dentsitatearen murrizketa jarraitua eragin dute. Hain zuzen, kontrol agenteak ingurumenean jarrai dezan, ostalari kopuru nahikoari eutsi behar zaio, beraz, kasu askotan, funtsezkoa da kontrolatu nahi
|
den
landare arrotzaren (edo exotiko inbaditzailea) populazio bati eustea.
|
|
|
Landare zorrien kolonia batek eragin nabarmena dauka landarean. Garatzen ari
|
den
landare batek elikatzeko material gehiago lekualdatuko ditu kalteturiko eremu batera, hazkuntzari eusteko, eta horrek, jakina, mesede handiagoa egiten dio landare zorrien koloniari.
|
|
|
Hartarako, historia horren kontu emateko, metafora bat erabili dut inoiz. Askotan zibilizazio eta auto heziketaren metafora gisa erabili
|
den
landareen haziera, hain zuzen. Ardatza jardunen kontrola da:
|
|
2016
|
|
|
Adar muturretako kimuak, aldaxka gisa, aldatu eta landare berriak sortzeko gai dira. Aldaxka landare" amaren" puska bat besterik ez denez, bertatik sortuko
|
den
landare berria haren berdin berdina izango da: hostajearen kolorea, adarrak emateko joera, tamaina, kemena...
|
|
|
a) Dilista batetik sortzen
|
den
landaretik zergatik haziko dira dilistak eta ez ilarrak edo txitxirioak?
|
|
|
5 Koko olioa kokoaren mamia prentsatuz lortzen
|
den
landare olioa da. % 90ean gantz azido aseez
|
|
|
a) Dilista batetik sortzen
|
den
landaretik zergatik haziko dira dilistak eta ez ilarrak edo txitxirioak?
|