2001
|
|
Giza burmuinak ehun mila milioi neurona baino gehiago ditu, horietako bakoitza sinoptikoki lotuta dago beste batzuekin, beste askorekin seguru asko. Eta egitura ikaragarri konplexu hori futbol baloi bat baino txikiagoa
|
den
espazioan... ’
|
2002
|
|
Hasteko, hona hemen tesi nagusia: hipermerkatua erosketak egiteko baino zerbait gehiagorako
|
den
espazioa da. Jende guztia ez da abiatzen hipermerkatuetara erosketa soil batzuk egitearren, eta hara joanda ere ez dute berdin erosten.
|
|
Oso praktikoak dira, halaber, sofa gurpildunak, batez ere, leku libre gehiago inprobisatzeko, banaketa puntualki aldatuz edo areto bereko hainbat gune bereizteko. Sofa kokatzen
|
den
espazioa oso handia ez bada, ahalik eta gehien aprobetxatuko da eredu errinozero batekin, zeinak ahalmen handia ematen baitu metro erabilgarririk kendu gabe, angelua ahalik eta modu errentagarrienean erabiltzen baitu eta erdian espazio handi bat libre uzten baitu.
|
|
Baina lan jakin baterako behar den pintura kantitatea kalkulatzeko, zenbait faktore hartu behar dira kontuan: 1 Pintatu nahi
|
den
espazioa. Bistan denez, apaindu nahi den espazioaren neurriek izango dute behar den pintura kantitatean eragin handiena.
|
|
1 Pintatu nahi den espazioa. Bistan denez, apaindu nahi
|
den
espazioaren neurriek izango dute behar den pintura kantitatean eragin handiena. Komeni da perimetroa kalkulatzea ateak eta leihoak deskontatu gabe.
|
|
Baina lan jakin baterako behar den pintura kantitatea kalkulatzeko, zenbait faktore hartu behar dira kontuan: 1 Pintatu nahi
|
den
espazioa. Bistan denez, apaindu nahi den espazioaren neurriek izango dute behar den pintura kantitatean eragin handiena.
|
|
1 Pintatu nahi den espazioa. Bistan denez, apaindu nahi
|
den
espazioaren neurriek izango dute behar den pintura kantitatean eragin handiena. Komeni da perimetroa kalkulatzea ateak eta leihoak deskontatu gabe.
|
|
Jenny Kennedy Olsen Gainazal bat pintatu aurretik, ondo ezagutu behar dira haren ezaugarriak, behar diren tresnak hautatzeko. Brotxak, arrabolak eta pintzelak pintatu nahi
|
den
espaziora egokitu behar dira. Besteak beste, leuna, zimurtsua edo papereztatua izan daiteke.
|
|
Apalak edozein materialetakoak izan daitezke, hala nola zurezkoak edo kristalezkoak. Kristala aukeratzen bada, lehenik, hidromasaje zutabearen eta hormaren arteko distantzia neurtu behar da, eta, gero, zer sakoneratan egin nahi zaion erabaki, betiere manpara barruan mugitzeko behar
|
den
espazioa kontuan hartuta. Bigarren urratsa apalen euskarriak hautatzea da.
|
2003
|
|
Bistan da gaur egungo esku hartze publikoko ekimen guztiak globalizazio etaliberalizazio joerak nagusi dituen garai batean kokatzen zaizkigula. Zentzu honetanprodukzio mailan eta, oro har, arlo ekonomikoan gertatzen ari den berregituraketakespazioaren definizio eta antolaketa mota desberdin bat du beharrezko; azpiegiturapolitika osagai garrantzitsua bilakatu da krisiaren ostean eta kapitalaren beharrenarabera itxuratzen ari
|
den
espazio berri hori lortzeko bidean.
|
|
Hala ere, altuera doigarria duten idulkietan finkatzen den metalezko egitura baten gainean jartzen dira lurrean. Kanalizazioak ezkutatzeko behar
|
den
espazioaren arabera erregulatuko da lurrerainoko distantzia. Batez ere bulego eta bulegoetarako pentsatutako ideia da, baina etxean ere erabil daiteke.
|
2004
|
|
Ez dabil batere oker, nik uste. Lurraldetasunaren dimentsioa, Irigarairen tesia onartuz, hizkuntza politika orokorraren ardatz nagusi bat da, hizkuntza komunitate ororen kohesio baldintzarik ezin delako erdietsi bizitzaren beraren partaide
|
den
espazio geografikorik gabe. Orain, halere, tesi horren estrategiari jarraiki lortutako emaitza kaskarrak auzipean jarri ditu euskalgintza mikroaren ikuspegiak, eta testuinguru kontraesankor honetan piztu da batzuen eta besteen arteko kritika jarioa.
|
|
Teoria horren arabera, zulo beltzak hondorik gabeko putzu bat dira, berak uste bezala. Orain, aldiz, uste du materia konprimitzen
|
den
espazioko eskualdeak direla, eta argiak ere ezin diola bere grabitate indarrari ihes egin. Zientzialariak duela 28 urte frogatu zuen zulo beltzak energia irradiatzeko gai direla, sortzen direnean lurruntzen hasten baitira, eta prozesuan energia irradiatzen eta materia galtzen baitute.
|
|
Hala ere, metro karratu erabilgarririk eza simulatzeko eta gela bakoitzean zabaltasuna emateko moduak ere badaude. Jakina, ezin dugu aldatu gure pisuak edo etxeak duen azalera, baina etxeko elementuak banatzeko modu ezin hobea aurkitzeak benetan duguna baino zabalagoa
|
den
espazioa hautematen lagunduko digu. Lehenik eta behin, gure etxeko geletako banaketa planteatu dezakegu.
|
2005
|
|
–Haziak sakabanatzeko, egin daiteke, bai lehen trazatutako zonetan banatuz (jarduteko modu horrek arazoak emango ditu urberritzeko eta belarra kentzeko orduan), bai ildaskatan eratuz. Gomendagarriena da landareak hautatutako zonetan haziko direla eta haziak landatzen ziren bitartean haien artean utzi
|
den
espazioa izango dutela, eta saihestu egingo dela behar diren elikagaietako batzuk beste batzuei helaraztea. Lehenengo aukerak zailtasunik ez duenez, ondoren azalduko dugu nola prestatu ildoak.
|
|
Horrek aukera emango die kokapen berrian indar handiagoz hazteko. Erroa lorontzi berrian jarri ondoren, geratzen
|
den
espazioa dagokion substratuarekin osatuko da. Birlandatu ondorengo lehen asteetan, funtsezkoa da landarea ahalik eta gehien zaintzea, tokiz aldatzearen ondoriozko kaltea ahalik eta txikiena izan dadin.
|
2006
|
|
Triatze eta bereizketa nagusia egiten
|
den
espazioan langile askok zarama bahetzen dute.
|
|
calle: Etxeen artean izaten
|
den
espazio publikoetako bat (ezagun eta garrantzitsuena). Hiribilduek barne urbanismoa antolaturik izaten zuten eta kale erregularretan banatzen zen hesi barruko espazioa.
|
|
Hedabidearen obligazioak oso zehatzak eta jakinak diren kasuetarako (erabiltzeko moduan
|
den
espazio eta denbora eskaintzea) pentsatua dago 21.1 artikuluak arautzen duen egoera; horrenbestez, ez zaie ondo egokitzen babesletzak sor dezakeen egoera guztiei. Egiteko eta ez egiteko obligazioak kontuan hartu behar dira babestuari egotz dakiokeen ez betetze erregimena aipatzen denean.
|
|
Beraz, gutxienez hiru pertsonako talde batekin has daiteke. Beharrezkoa da gutxienez astean bitan bulegoa irekita egongo
|
den
espazio fisiko bat izatea, txekeak eman ahal izateko euskarridun transakzio bat egin denean, kontsultetarako materiala, etab. Alde horretatik, oso garrantzitsua da prestakuntza. Guk, orain, etengabeko prestakuntza programa dugu, eta, horren barruan, hainbat mailatako astialdi eragileen ikastaroak antolatzen ditugu.
|
|
Gaztelekua. Gaztelekua gazteak euren aisialdia igarotzeko alternatiba izan dadila nahi du Udalak eta horrexegatik, ordenagailuz, play station ez eta jokuz hornituta egongo
|
den
espazioa sortu du. Udalaren xedea, proiektu honen bitartez honako hau da:
|
|
Hasta las leyes y los fueros están escritos en castellano; no hay legislación en vascuence" 300 Hau, berriro, beste problema bat da: euskarak, edozein hizkuntzak bezalaxe, erabiltzen dutenen kultura espresatu ahal du; ez erabiltzen ez dutenena, edo erabiltzen ez
|
den
espazioetakoa. Unamuno-k alfer alferrik gura duena da, ezintasun faktikoa (historiko, soziologikoa:
|
|
Espazioan dago denbora. Nahia, alegia denbora, zulo bat baldin bada, ezinbestekoa da zuloa kokatzen
|
den
espazioa. Eraztunak, urrea bezain osagai du zuloa.
|
2007
|
|
Atera etekin handiagoa baliagarri
|
den
espazioari, kutxan gordeko duzun ekipajea zoro txiki malguetan sartuz.
|
|
Aparatuok jendetza bildu ohi
|
den
espazio publikoetan ipin daitezela eskatu izan dute asko askotan elkarte bi horiek.
|
|
alde batetik, pertsonen hautematea (person perception) deritzonbeste pertsonak irudikatzeko gaitasuna garatzea (Damon, 1977; Serafica, 1982); bestalde, gizarte inferentzia (social inference) delakoa, hau da, beste pertsonenezaugarri psikologikoak inferitzeko beharrezkoak diren gaitasunak garatzea. Halanola, pentsamenduak inferitzeko ezinbestekoa den perspektiba kognitiboa zeinsoziala hartzeko gaitasuna (role taking delakoa); ikusmen pertzepzioak ulertzekonahitaezkoa
|
den
espazio ikuspegia hartzea; besteen emozioak ulertzeko funtsezkoaden enpatia edo emozio ikuspegia hartzeko gaitasuna; eta helburu eta motiboakulertzeko beharrezkoa den intentzionalitatea (intentionality delakoa) (Serafica, 1982).
|
|
atea doan hormaren aldean ezin da altzaririk ez bestelako elementurik jarri. Jakina, irabazten ahal
|
den
espazio guztia oso erabilgarria izango da. Hostoak edo bi hostoak hormaren barruan sartzea da eremu txikiak aprobetxatzeko modurik onena.
|
|
Ebaki armairuaren hondoa, haren zabalera ohearena bezalakoa izan behar baitu, eta finkatu alboetan lau taula, kubo bat osatuz. Egin itzazu tiraderak edo tiradera bakarra, ohea baino altuera txikiagokoa, ireki ahal izateko; jarri apal bat tiraderen gainean; utzi erabiliko ez
|
den
espazio libre bat eta estali egur zati batekin. Oheko koltxoiarena baino altuera handiagoan, jarri zurezko xafla bat.
|
|
Jantzi laburrak, hala nola jakak eta galtzak, zintzilikatzeko baoek metro bateko altuera izan behar dute. Oinetakoak gordetzeko jartzen
|
den
espazioak zabala izan behar du, ematen zaion erabileraren arabera multzokatu ahal izateko: kirola, lana, sandaliak, botak, etab. Gainera, eremu hori arroparengandik urrun jarri behar da, usainak ez pasatzeko.
|
2008
|
|
kontzeptu horrek euskal hiriek duten hoberena espazio utopiko batean bildu nahi lituzke benetako hiriaren antza edukiko lukeen zerbait osatu ahal izateko, mentalki bederen. Esan daiteke gaur egun euskal hiria euskarazko literaturan baino existitzen ez
|
den
espazio abstraktu bat dela eta ez da hain gutxi. Hiriburu literarioaren izpiritua hor dago, bitartean, gure autoreen eleberrien eta olerki liburuen orrialdeetan flotatzen, balizko gorputz fisiko baten zai.
|
|
Lan memoriaren espazio kognitiboa blokea dezake aldi bereko prozesuen gainkargak. Izan ere, gramatikako eta ortografiako arauek, automatizatu gabe daudenean, idazketaren prozesu zentraletarako behar
|
den
espazio kognitiboaren zati handi bat bereganatzen dute.
|
|
Batetik, carsharing a egiten da, hau da, zenbait erabiltzailek ibilgailu bera dute jabetzan. Horrela, automobil bat mantentzeko behar
|
den
espazioa eta kostua murrizten dira. Bestalde, “carpooling” delakoa zabaldu da.
|
|
Sukaldeak eboluzionatu egin dira gizateriaren historian zehar, bai haietan egiten ziren funtzio eta jardueren arabera, bai denboran zehar garatzen eta barneratzen joan diren aurrerapen teknologikoen arabera. XXI. mendean, teknologia berriek aukera ugari eskaintzen dizkigute, eta horiek kontuan hartu behar ditugu elikagaien segurtasuna lehentasuna izango
|
den
espazioa sortzeko eta diseinatzeko.
|
|
Mundu horretatik, hitz zuzensamarren eta hitz ergelaskoen mundutik, literatura mundutik, telebista mundutik eta mundu deitzen diren mundu horietatik guztietatik aparte ibiliko naiz, ez naiz joanen telebistara nahiz ta jende zintzoak joateko deitu, ez naiz joanen, ez naizelako, sinplea da hori da dena, ez naizelako. Ez da espazioz hain mugatua
|
den
espazioa espazio librea, ez da denboraz hain mugatua den denbora denbora librea. Ez dut nahi telebistak nire isila eteterik, telebistak nire hitza eteterik, publizitatea datorrelako, segundo batez isilik geratu naizelako, inork erlojuari begiratu diolako, ikusleak kanala alda dezakeelako, medioak eskatzen duelako.
|
|
Bestetik, erakusketa komisariatu/ sari heterogeneoaren puntua aztertu litzateke. Ba al dago bi aukera horien artean agertzen
|
den
espaziorik. Eta egongo ez balitz, nola birpentsatu bi elementuak bakoitzaren gauza onak galdu gabe?
|
2009
|
|
Herrian erabilera askotarako gune baten premina ikusten du Udalak. Hutsune hori bete asmoz, plazako frontoia estali eta barruan sortzen
|
den
espazioa ildo anitzeko ekitaldiak hartzera bideratuko dute. Horretarako, ideia lehiaketa abiatuko dute, laster.
|
|
Herrian erabilera askotarako gune baten premina ikusten du Udalak. Hutsune hori bete asmoz, plazako frontoia estali eta barruan sortzen
|
den
espazioa ildo anitzeko ekitaldiak hartzera bideratuko dute. Horretarako, ideia lehiaketa abiatuko dute, laster.
|
|
Artistarentzat garrantzitsua da bizi
|
den
espazioa?
|
|
Etxebizitzak zaharberritzeko laguntzak jaso ditzaketen pertsonak hauek dira: higiezinen eta eraikinen jabeak, etxebizitzaren jabeak baimendutako maizterrak eta ezgaitasun fisikoren bat duen jendea bizi
|
den
espazio fisikoaren irisgarritasuna hobetu nahi duten bizilagun komunitateak. Baldintza nagusia —ziurtagiri medikoez gain— eskatzaileen diru sarrerei dagokie:
|
|
Bestetik, luxuaren berrinterpretatze bat, ondasun materialetatik (derrigor) landa. Ikuskera honetan, zinezko luxua argitik eta espazio irekitik dator, erabilgarria eta plurala izango
|
den
espaziotik.
|
|
Kartzela erosoa ez
|
den
espazioa denez, hierarkiaren behe mailetakoa da. Gutxitan egiten dugu gure inguruko espetxeetan bizi diren errealitateen dokumentalak edo artelanak.
|
|
Hemen kausitzen zaitut ostiralero. Enetako poesia gunea
|
den
espazioan. Geldi gune.
|
|
Kasu honetan, Zeitgeist ez da erratutako proiektuen adibide; aldiz, gure inguruan beharrezkoa
|
den
espazio bat betetzen du: Arte Ederretako artista gazteen erakuslea da.
|
|
Ez da oso bikaina Aurelien Fromentena ere, oro har lan txit interesgarriak egiten dituen artista: erakustaretoaren laugarren pareta kentzean, horren atzean gordetzen
|
den
espazioa erakusten du, beste irudi eta marrazkiekin batera. Nahiko irakurketa anekdotikoan geratu daitekeen errekurtso erabilia.
|
|
Umearen harrera eta aitaren trebezia neurtu guran bezala geratu nintzen, bien arteko sinkroniaren zain. Zaintzailearen eta umetxoaren artean sortzen
|
den
espazio txiki horren handitasuna, mundutasuna, aurrean nuela jakitun nintzen. Psikologiak aspaldi deskubritu du bizitzaren saltsa ur txikitan egosten dela, interakzio goiztiar txikien zurrunbilo ezin garrantzitsuagoan.
|
|
Sinagogetan, berriz, sakratutasuna fededunek egindako hitzarmenari atxikitzen zaio. Horrela, sakratu ez
|
den
espazioa sagaratzen da. Horrela, batez ere, fededunen engaiamendua, erbestean eta hilzorian dauden fededunen engaiamendua, azpimarratzen da.
|
|
Emergentzia da, bada, indarrak eszenatokian sartzea; oldar bizian agertzen dira bat batean, bastidoretik antzerkira jauzi eginez, indar bakoitzak bere bizitasuna eta gaztetasuna duelarik. Nietzschek onaren kontzeptuaren Entstehungsherd a30 deitzen duena ez da zehazki indartsuen energia, ezta ahulen erreakzioa; batzuk besteen aurrean eta batzuk besteen gain jartzen direneko eszena hori baizik; beraien artean zabaltzen eta banatzen
|
den
espazioa, elkarri zuzenduriko mehatxuak eta hitzak zeharkatzen duten hutsunea. Jatorriak senaren kalitatea, bizitasuna edo ahulezia eta gorputzean uzten duen marka adierazten duen bitartean, emergentziak, aitzitik, gatazka lekua adierazten du; hala ere, ez da borroka burutzen den eremu itxi baten gisa, aurkariak berdintasun egoeran liratekeen plano baten gisa irudikatu behar; gehiago da —on eta gaiztoen adibideak frogatzen duenez—" ez leku" bat, distantzia hutsa, aurkariak espazio berekoak ez izatea.
|
|
Garai bateko mintzairak eratzen ditu" kultura baten funtsezko kodeak" —garai bateko episteme, Foucaulten terminologian—, eta, horrekin batera, bere pertzepzio eskemak, bere aldaketak, bere teknikak, bere balioak, bere praktiken arteko hierarkiak, pentsatu eta hauteman daitekeenaren mugak finkatuz. Errealitate linguistikoak mugaturiko berdintasun eta ezberdintasunen adierazpen antolamendua nagusi
|
den
espazioan hautematen eta pentsatzen dugu gizakiok. Horrela definituriko esperientziaren mugetatik kanpo inozotasuna bakarrik kabituko litzateke —hortxe legoke humanismo eskatologikoa— edo ausarkeria, atrebentzia —esperientzia artistikoa—.
|
|
Kultura indoeuroparren mitoak ez dira adimena aurre logikoa izan zatekeen estadioa. Ez dira aztertu behar, beraz, estreinako herentzia komunaren hedarazle eta sorburu
|
den
espazio edo denbora batetik abiaturik, transmisio kronologikoan kate linealean ere. Egin behar dena, aitzitik, gizartearen gaineko jakintza tradizional baten mugetan, mitoen corpus heterogeneo hori antolatzen duen eta praktika instituzional eta errituen inguruan atontzen dituen kontzeptu sistema arakatzea da.
|
|
– Andere eta jabe dago Mexiko, errekuperaziozko materialez moldatu txabola eskasetan, karrika lohitsuak algaraka zeharkatzen dituzten mukizuen lasterretan, aizolbeetarik jalgitzen diren emazte koloretsuen niniketan, pertz zulatuak bizkarrean daramatzatenen sorbaldetan, Mexiko hiriaren soinalde unatua, errenditua, bere gaurkotasun burbuilatsuan, mundua kudeatzen duten merkatarien arabera etorkizunik gabea. Chalcon irekitzen
|
den
espazio libre apurrena kliska batez betetzen da...
|
2010
|
|
Gure iritziz, NaBai osatzen duten alderdi politikoen lehentasuna Nafarroan aldaketa politikoa gauzatzea bada, arazoa ez litzateke eserlekuen banaketan edo ordezkaritza organikoaren kuotetan kokatu behar. Logikoena egun ezkertiarra, aurrerakoia eta abertzalea
|
den
espazioaren elkartzea litzateke.
|
|
Mondragon Unibertsitateak eta euskal sukaldariek bultzaturiko fakultatea 2011n jarriko da martxan eta Donostian egongo da. Miramonen kokatuko
|
den
espazio berri horretan Zientzia Gastronomikoen Fakultatea eta Zientzia Gastronomikoen Ikerketa eta Berrikuntza Zentroa egongo dira.
|
|
Egileak berak adierazi duenez, artelanaren bidez sentsazio grabitatorioak sortu nahi izan ditu, espazioan formak garatuz, lurraren gorabeheretara moldatuz, era askotako arkitekturatara egokituz, leku irekietan barrena sartuz, gora eginez, eroriz, eraikinak barne hartuz, azkenean, formak hegaldaraziz guztiona
|
den
espazioan lurrundu arte, zeruzkoa bakarrik den divina comedia baten antzera.
|
|
Laborantzaren geroa, beste aktoreekin batera finkatzen da. Guztiena
|
den
espazioan, nola elkarrekin erabaki laborantzaren eta besteaktibitateen lekua. Nola egin, Euskal Herri honetan, hain mugatua dugun lurrakutz dezan gizarteak dituen betebehar guziak betetzen, elkarren errespetuan eta orekan?
|
|
Bertsolari Txapelketa Nagusiaren ibilbidea unerik emotiboenera iritsi da eta denok batzen gaituen Bilbao Exhibition Center en itzalpeko arima biziarazi du bere taupadetan. Bilgune horretan hautemandakoa, ikusitakoa, entzundakoa, sentitutakoa, esangurazko eremu baten mugarria da, aldiro aldiro eraberritzen
|
den
espazio denbora baten bidegurutzearen atarian. Lan honen xedea, sormen lurralde eremuko sinbolismo kulturala aztertzea da, eta horretarako Dan Sperber en dispositibo sinbolikoaren mekanismoa abiaburu, narrazio kulturalaren eszenaren kontzeptu ardaztaileen deskribapena egin dugu.
|
|
Hori da espazio denbora propioa irudikatzeko eta zehazteko joera duen herri baten beharra, egituraketa horrek batasun bat eta bereizgarritasun bat ematen baitizkio giza bizitzaren eremu zabal bati. Halatsu, Txapelketaren ibilbidea, zentzu ekoizpenaren ibilbidea ere badenez, aldiro aldiro eraberritzen
|
den
espazio denbora betearen agerkari soziala dela ulertzen dugu, halaber, esangura kulturalak baitaratzen dituen gertakari soziala ibilbide kulturalaren mugarrian. Egungo kultura bide ñabarrean, «bidegurutzea» eta «bilgunea» izendatzen duen proiekzio sinbolikoa.
|
|
Egokiena, beraz, gobernuen eta enpresa multinazionalen erantzukizun juridikoa lortze aldera pausoak ematea litzateke beharbada, EGEa estatuen araudiaren betetzeaz haraindi doazen jardueretarako lagaz batez ere (eskubide sozial oinarrizkoenak onartzen ez dituen legedia nagusitzen
|
den
espazio nazionaletarako, alegia); korporazioak barne egotera behartuz, ez soilik zuzenean kontrolatzen dituzten jardunetan, baizik eta baita ekoizpen kate osoan ere. Enpreson erantzukizunen nondik norakoak zabaldu lirateke, honenbestez:
|
|
Arazoa tamaina da. Hain da txikia Euskal Herria non ez
|
den
espaziotik ikusten." Vladimirrek penaz begiratu zidan: " Hori bai ezin dugula konpondu, adiskide.
|
|
Azkenean, Europan, gaur egungo hizkuntzekin zer egin planteatzen du Umberto Ecok. Zer egin daiteke Europa
|
den
espazio hain poliglotan elkar ulertzeko. Denek hizkuntza guziak ikastea ezinezkoa da, jakina.
|
|
1301. Kanpandegiko" abertzaletasuna" deitu zaio, gazteleraz, lokalismoari, probintzialismoari, ikuspegi nazional eta unibertsala ez izateari. Kanpaiaren soinua heltzen
|
den
espazioa baino hodeiertz zabalagorik ez duelakoan. Giza espazioa zabala da hodeiertzaz harago.
|
|
Beno, burutazio gehiagorik ere badut, baina haiek adierazteko behar
|
den
espazioa ez dudanez gero, moztu dut neure diskurtsoa oraintxe. Nolanahi den, biba sanferminei buruzko museoa!
|
2011
|
|
«Etorkizunari begiratzen diogu, eta ez iraganari. Txillida Leku, Eduardo Txillidaren ondarea eta artistaren obra ikertzen dutenentzat zabalik egongo
|
den
espazio bakan hau zainduko ditugu», zioen eskultorearen sendiak oharrean.
|
|
Bada, kulturaren ozeanoan euskal kulturaren uharte txiki, baina sendo? bilakatu
|
den
espazio horretan, txikizioaren aurkako aldarrikapenak sormenari ostu zion protagonismoa une batez atzo goizean. AHT abiadura handiko trenaren eraikuntzaren kasuan, sortzeak «txikitzea» dakarrela gogoratu zuten atzo 200 bat pertsonak Durangoko kaleetan, Elkarlanak deitutako manifestazioarekin bat eginez.Hura ez zen AHTaren aurkako ekintzaileek azoka egunetan eginiko lehenengo jarduera:
|
|
Aldiz, metroa bai agertzen dela aldaketa gustukoenen artean (gutxienez 4k aipatzen dute metroa edo garraioa orokorrean). Hiria praktikatzen
|
den
espazio gisa ulertzetik baino ezin dira ulertu bai gune berdeekiko bai garraio publikoekiko lehenespen hau.
|
|
diglosia bateragarria da, berez, era bateko zein besteko gizarte moldeekin, era bateko zein besteko eramolde politiko, ekonotekniko, ideologiko, erlijioso edo filosofikorekin. diglosia horrek, hori bai, aski eskakizun zorrotzak izan ditzake berekin: lurralde esparru jakinen araberako konpartimentazio arau sendoak eratu eta aplikatzea eska dezake, bertakoekin era batera eta bertakoak ez direnekin beste batera egitea, edota lagunarteko hizkera arrunta mintzaedo idaz-molde jasotik bereiztea. hots, ahuldutako hizkuntzari" bere kabia" bilatzea, egunero eta etengabe xaxatuko ez duten eta bere etxeko jaun eta jabe sentituko
|
den
espazio fisiko territorialak edo soziofuntzionalak eskuratzea. Arrazoi zuten Azaolak, Txepetxek eta Mitxelenak euskarak" bere lekua"," jaun eta jabe" izango den bere gune fisiko territorial edota soziofuntzionala behar duela ziotenean. ez zebiltzan oker:
|
|
Inoiz gertatu ez den arren bizitza alda dezakeen gertaera da fadoaren artea. Denborarik ez
|
den
espazio geldian sortzen denez, fadoaren bitartez egon zaitezke lehenengo neska lagunarekin, edo uki dezakezu moxal baten udako ilea, edo damutu zaitezke eragin duzun oinazeaz.
|
|
Zangen dimentsioak zehaztean, hodiak jartzeko, loturak egiteko eta gehigarriak instalatzeko behar
|
den
espazioa aurreikusi behar da. Zangak lurraren tipologiari egokitu behar zaizkio.
|
|
Konbekzio behartu bidezko berokuntzako aire beroko sorgailuak berotu beharreko lokaleko edozein lekutan egon daitezke, betiere, mantentze lanetarako behar
|
den
espazioa badute eta babestuta badaude (adibidez, hesi metaliko edo kate bidez) (B eta A kategoriak bakarrik).
|
|
Instalatutako sorgailuak horma motakoak eta/ edo modularrak direnean, sorgailu multzo bat osatzen dutenak?, edo instalatu beharreko sorgailuen alboetako paretek sarbiderik behar ez dutenean, horien arteko distantzia murriztu egin daiteke. Horretarako, fabrikatzaileak adierazitako jarraibideak bete behar dira, eta kontuan izan behar da inguratzailea desmuntatzeko eta sorgailuak mantentzeko behar
|
den
espazioa.
|
|
Beraz, Marijesi ohien eta desagertutako herriko pertsonaia ospetsuen etxeen azpian egindako geldialdiek komunitateak absenteekin eta tradizioa irudikatzen duten horiekin dituen lokarriak marrazten dituzte. Horrela konpartitzen
|
den
espazioa sinbolikoki baieztatzen da, aldi berean, espazio hori sakralizatuz, absenteekin eta bizirik daudenekin osatutariko komunitatea eraikitzeko. Erritual honetan, existentziari eta komunitateari konfiantza eta zentzua eragiteko absenteen eta lurraldearen etengabeko oroipena ematen da.
|
|
Azkenik, Medemek gatazka hau irudikatzeko erabiltzen duen beste baliabide bat paisaia izango da. Horrela, bere pelikulek berezkoa
|
den
espazioa dute, guztiz esklusiboa eta apartekoa dena. Medemen obran, paisaiak, agerlekuak, pertsonaien isla dira eta haien psikologiaren erakusle.
|
|
Ondorioz, ez da nolanahikoa garatuentzat ditugun herrialdeek Hegoaldearekin duten zor ekologikoa: herrialde pobretuen baliabide naturalak modu jarraituan erabili dituzte (espoliazio historikoa); komertzio truke injustua bideratu dute; eta denona
|
den
espazio globala hondakinetarako beste inork baino gehiago erabili dute.
|
2012
|
|
PSE EEko ordezkariek azaldu moduan, beraiek gobernuan zeudela inguru horren urbanizazio proiektua bi ataletan banatu zuten. Lehenengoa beheko zonaldea zen, supermerkatua eta garajeak barne hartzen zituena eta bigarrena berriz, hauen gainean eta etxe berrien inguruan geratzen
|
den
espazioa. Horrela lanen lizitazioa lehiaketa publikora ere bitan ateratzen zen.
|
|
Horregatik, kideen arteko lankidetzan oinarritutako europar espazio ekonomikoa guztiz bideragarria litzateke: beheranzko joera duten lehien ordez zerga beheratzeak, soldata murrizketak, erretiro adina luzatzea, finantza kapitalen kontrolik eza eta abar, batera eta modu koordinatuan funtzionatuko duen espazioak, alboko herrialdearekiko epe laburreko lehia suntsitzailean oinarritzen ez
|
den
espazioak, guztiz aurkakoak diren neurriak ezarri ahal izango lituzke.
|
|
1) Adostasun handi bat: kultur taldeen emanaldi/ erakusketetarako baldintza egokiak (akustika, edukiera, hozberoa...) izango lituzkeen aretorik ez dago; eta beharrezkoa da. ez gara kultur etxe handi batez hitz egiten ari; areto batez baizik. kalea eta frontoia baliatzen dituzte taldeek euren lanak erakusteko. kalea landu eta biziarazi behar
|
den
espazioa da, dudarik gabe. euskal herrian, ordea, badakigu, eguraldiak asko baldintza ditzake kaleko erakustaldiak. zenbait jarduera, gainera (antzerkia, adibidez) zailak dira kalean. Sobera justifikatua dago areto baten beharra taldeen emanaldietarako ez ezik, udalak berak antola litzakeen hainbat eta hainbat kultur ekitaldietarako ere:
|
|
Hala, ahozko erabilera jasotzen da kalean. Eremu publikoan, denona den eta inorena ez
|
den
espazio librean egiten da ahozko jardunaren behaketa, herritarrak modu espontaneoan ari direla. Ez dago eremu horretan, beraz, hizkuntza jardunean eragiteko interbentziorik.
|
|
Honela, Octavio Pazek literatura bera traizio konsumatzen
|
den
espaziotzat salatzen du:
|
|
`Ingurune sozial? adigaiak solaskideen harremanak, komunikazioa garatzen
|
den
espazioa eta denbora eta hizketa gaia hartzen ditu bere barnean.
|
|
2 Deklarazio honek abiapuntutzat du hizkuntza eskubideak indibidualak eta kolektiboak direla. Horrela, hizkuntza eskubideen betetasunaren erreferentetzat hizkuntza komunitate historiko bat bere lurralde eremuan hartzen du, beti ere, eremu hau ulerturik komunitate hori bizi den eremu geografikoa ez ezik, bai eta hizkuntzaren garapen osorako ezinbestekoa
|
den
espazio sozial eta funtzional gisa ere. Erreferente horretatik abiatuta ezar daitezke mailakatze edo continuum modura artikulu honetako 5 puntuan aipatzen diren hizkuntza taldeen eta zein bere komunitatearen lurraldetik at dauden pertsonen eskubideak.
|
|
Hedabidearen obligazioak oso zehatzak eta jakinak diren kasuetarako (erabiltzeko moduan
|
den
espazio eta denbora eskaintzea) pentsatua dago 19.1 artikuluak arautzen duen egoera; horrenbestez, ez zaie ondo egokitzen babesletzak sor dezakeen egoera guztiei. Egiteko eta ez egiteko obligazioak kontuan hartu behar dira babestuari egotz dakiokeen ez betetze erregimena aipatzen denean.
|
|
Emanda datorkigun zerbaiten ideia baztertu genuke, edota lege naturalei dagokien zerbait balitz bezala. Ez da eraikinak edo pertsonak gehituz soilik hazten
|
den
espazioa. «Hiria»n pentsatzea ez da bakarrik hirigintza prozesuaren garapena proiektatzea, baizik eta hiria ulertzea.
|
|
Juan Duprat ek esaten zuenez, hiria era berean gizakien jardueren garapenaren hartzaile eta eragile
|
den
espazioa da, taldearen bizitzan ere eragin handia duelarik. Garapen ikuspegia daukagu hau, gizakiaren eta medioaren arteko mugimendu dialektikoa.
|
|
Arruntena eta merkeena da. Hegazti hau pentsuaz bakarrik elikatzen da, oso denbora gutxian hazten da eta oso gutxi mugitzen da, bizi
|
den
espazioaren ezaugarriak direla eta. Pularda.
|
|
Sabai mekanizatua aukeratzen bada, eskuz irekitzeko aukera ere izan behar du. Sabaiak egitura finko edo mugikorren gainean munta daitezke, itxi nahi
|
den
espazioaren neurrien eta eskura dagoen aurrekontuaren arabera. Oro har, sabai finkoak balkoietan eta terraza txikietan jartzen dira.
|
|
Subjektuarekin batera, denbora eta espazio narratiboak ere krisian erortzen dira, ez denbora eta ez espazio batean kokatuz. Liburuetan orainaldian harrapaturik, identitate ezaugarri berezko barik, eraiki bezain azkar deseraikitzen
|
den
espazio heterogeneoa erakusten zaigu. Horren adibiderik garbienak lirateke aireportuak, gimnasioak... eta baita eroetxeak ere.
|
|
Tragediaren muinera joz, heriotzarekiko maitasunaren apologia egiten da; horixe dugu iragankortasunaren kultua, zalantza barik. Hala ere, elementu serio guztiak alde batera utzita, ipuina erakargarria izateko arrazoia ipuina bera mugitzen
|
den
espazio sinboliko metaforikoetan datza.
|
|
Aipagarria da, adibidez, Bamiyango Buda erraustuak eta Arantzazuko" Apostulu" zulatuak erakusten duten antzekotasuna. Esate baterako, huts (une) ari antzemateko orduan aurrera eramaten
|
den
espazioaren desokupazioa halako estetika negatibo konpartitu batean funtsatzen da. Dudarik ez!
|
|
Urrutiegi ezer ikusteko, tamalez. Sendiak bizi dira bera bakarrik estu bizi
|
den
espazio berdinean; nola, ezin asma. Goizeko zazpietan esnatu eta telebista piztuta dute.
|
2013
|
|
Iatrofobiaren kasuan, objektu fobikoa medikuaren irudia da. Pertsona horrek antsietatea jasaten du profesional honekin zerikusia duen ororen aurrean, zita medikoaren eguna eta ordua hurbiltzean edo bisita egingo
|
den
espazio fisikora hurbiltzean. Nahaste hori bi arrazoirengatik garatzen da.
|
|
burdinazko aulkiak, jolasa egiteko. Horrela, tea hartzeko txokoa presta daiteke, jolasetarako (kartak, xakea, etab.). edo beste edozein jarduera, sofarekin eta telebistarekin independentea
|
den
espazio propioan. Logelan, burdinak altzariak menderatu ditzake elementu nagusiaren bidez:
|
|
Segurtasunik eza da etxerik ez duten emakumeen eragozpen nagusia. Ahultasun hori areagotu egiten da etsai
|
den
espazio batean, aurreiritzi gehiagori aurre egiten baitie. Okerrago ikusten du emakumea izatea eta kalean bizitzea, etxerik gabeko gizona izatea baino.
|
|
Boteretsu izandako paradigmak «krisian» dauden garaian, kultura, artea, estetika edo kontzientzia ekologikoa bezalakoak hartzen dira nolabaiteko gidalerro nagusi. Kasu honetan, euskal kultura antena unibertsal gisa eta arteria fisiko zein ikusezinekin egituratzen
|
den
espazio «sakratua»; bilakaera luzeko garapena izango zuena hiri zabalguneak bezala, eta ez hainbeste «planproiektu» postmodernoen ildoan. Ibilbideek lurraldeari egotzitako mitoetan sakonduko zuten, eraikin desberdinak basoko «arbolarik gabeko zirkulu garbietan» kokatuz.
|
|
Eta ez bakarrik kontzertuak egiteko espazio bezala. Metroko obrak bukatzen direnerako aukera ezberdinak aztertu behar dira, barrakak bertan mantenduz eta zirkua bere inguruabar eta beharretara hobeto egokitzen
|
den
espazio batera mugituz, bertan kontzertuetarako eta jai esparrutik aldendu diren beste elementu batzuk kokatzeko leku nahikoa egon daiten. Argazkian, Bilboko Konpartsen agerraldi bat artxiboko irudian.
|
2014
|
|
Hiltegiaren lekuan geratuko
|
den
espazio librean aparkaleku bat egongo dela aurreratu du udalak. Auzotarren aspaldiko eskaera bat bertan gizarte etxe bat eraikitzea da, baina oraindik ez dago horretarako eperik, udalak eraikitzeko asmoa eduki arren.
|
|
Ez dago dirurik, eta orain ezin da ezer egin. Badago dirurik libre gelditu
|
den
espazioa egokitzeko. Orain arteko ereduetan zerbait saltzea zen helburua, horrekin dirua irabazi, eta inguruan inbertitzeko. Orain da garaia horrelako prozesuak aldatzeko.
|
|
Behin mapak kartografiatuta eta norbere eragin eremua zehaztuta, garrantzitsua da eremu horretan esangura ekoizle izango den gune neuralgikoa eraikitzea, hiztunen topagune ez ezik hainbat joan etorriren iturburu bihurtuko
|
den
espazioa. Egia esan, bigarren betebehar horrek lehenengoak baino pisu handiagoa izan du etorkizuneko hirian.
|
|
Egoerazko testuinguruaren oso mendekoa da ahozko bat bateko elkarrizketa, eta, beraz, testuinguruari erreferentzia egiten dioten hizkuntza osagai asko ditu.Silva Corvalan ek (1996) testuinguru horri ingurune soziala deritzo eta ahozkohizkeraren edo ahozkotasunaren ezaugarrien artean, ingurune sozialari egokitzenzaizkion hizkuntza erabilerak aipatzen ditu. «Ingurune sozial» adigaiak solaskideenpertsona arteko harremanak, komunikazioa garatzen
|
den
espazioa eta denbora etahizketa gaia hartzen ditu barnean.
|
|
Halakoetan, idealena da espektro osoko lanparak (egunez) erabiltzea goritasun lanparekin edo goritasun lanpara halogenoekin (arratsean eta gauean) konbinatuta. Goritasun lanparak edo halogenoak erosotasuna garrantzitsua
|
den
espazioetarako egokiak dira (adibidez, egongela), formen plastikotasuna hobeto bereiztea interesatzen baitzaigu.
|
|
Horrekin batera, memoria eta nortasun kulturala zaindu behar dira. Hiria kulturalki aberatsa eta dibertsifikatua
|
den
espazio kolektiboa da, biztanle guztiei baitagokie. Hiriek eta agintari nazionalek dituzten baliabideak ahalik eta gehien hartuko dituzte, eskubide ekonomiko, sozial, kultural eta ingurumenekoen erabateko eraginkortasuna lortzeko.
|
|
XIII. mendean Villard de Honnecourtek (de Honnecourt, 2001) bidai koaderno batean arkitektura gotikoaren elementu ezberdinen trazadura arauak jasotzen ditu. Dokumentu horretan, arkitektura kontzeptuak eta arkitektura hori altxatzen
|
den
espazio ezberdinetara egokitzea ahalbidetzen duten eraikuntza formen arau sail bat laburbiltzen da. Zenbait kasutan, Honnecourten koadernoa eraikitako adibideak, haien xehetasunak eta izan daitezkeen ebazpen ezberdinen gomendioak eta elementu ikoniko zein apaingarrien geometrizazioak adierazten dituen marrazki sail bat da.
|