|
2001
|
|
|
Europako Batzordeak aztertuko du EBko kontsulta erakundearen iritzia, eta azken erabakia hartuko du produktu hori saltzeko baimenari buruz. UPRIMA (mihipeko apomorfina klorhidratoa) erekzio disfuntzioa tratatzeko onartu
|
den
ahozko lehen botika bihur liteke. Medikuntza baldintza horrek ia 30 milioi gizoni eragiten die Europan, eta 100 milioi baino gehiagori mundu osoan.
|
|
2002
|
|
|
Bigarren hori hausnartutako eta planifikatutako hizkuntza da, idatzizkotik gertu dagoena (hitzaldia, esaterako). Elkarrekintzanematen
|
den
ahozkoa, ordea, bat batekoa, bestearekin (besteekin) eta besteari (besteei) esker ekoizten da, aurrera ezina da. Garrantzia du zein ahozko mota landunahi den.
|
|
2005
|
|
|
–Baina agian teori mailan dihardugunean, ez ditugu behar adinbat kontuan hartzen, testu bat noiz
|
den
ahozko huts, noiz idazki huts, eta noiz bien erdiko, horrelako bereizketak egin litezkeen neurrian, noski. Eta behar ordutan, ez dugu adierazten prasis mailan, erdi ahozkotasun bat hor dagoela, tratamentu berezia eskatzen duena, geure adierazpenak egiterakoan?
|
|
2008
|
|
|
a) batzuk irakurle normal batek irakurtzeko modukoak dira: hor kritikariek eta ikasleek, baita irakurleen artean egiten
|
den
ahozko transmisioak eta propagandak ere, zer esan handia daukate, irakurleen esparrua zabaltzeko asmotan; b) besteak, berriz, minoritarioak dira sortzez, nolabait esatearren, forman edo mamian oso exijenteak direlako. (18 aditua)
|
|
|
Horrela laburtuko zaie eta errazago egingo etxetik euskaraz ez dakien ikasle horiei inguruko euskaldunekin jardun ahal izateko bidea15 Hau da, inguru erdalduneko eskola baterako hemen proposatzen dugun ereduaren arabera, euskara batuak hartuko luke lehentasuna, nahiz eta eredu bateratzaile hori modu zabalean ulertzen dugun (tokian tokiko edo inguru hurbileko ezaugarriak biltzeko joera duena) eta ez eredu murritz, estu eta gogortu baten gisa. Tafallan, esate baterako, ezin ditugu Bortzirietako edo Sakanako bereizgarriak erabili, baina bai Nafarroa osoan hedatuta daudenak (esan/ erran, bultzatu/ bulkatu, ezer/ deus, ibai/ ugalde, eta abar... aurreragoko baten zehaztu dira zein ezaugarri diren horiek eta zein jarraibide proposatzen
|
den
ahozko eredurako eta idatzizkorako).
|
|
|
Idoia Zenarrutzabeitia lehendakariordeak, Joseba Azkarraga Justizia sailburuak eta Javier Madrazo Etxebizitza sailburuak epaiketari buruzko adierazpen ofiziala kaleratu dute, Kontseilu Politikoaren izenean. Astearteroko gobernu kontseiluaren osteko prentsaurrekoa baliatu dute Jaurlaritzak urtarrilaren 8an hasiko
|
den
ahozko epaiketari buruzko iritzia emateko. Lehendakariordeak irakurri du Kontseilu Politikoaren agiria.
|
|
2009
|
|
|
Ipuin, esaunda, pasadizo edo istorioak esatea nekazaritza eta baserri giroarekin lotua dago gehien bat, familia beheko su edo mahai inguruan elkartzen zenean, edo etxekoak zein auzokoak lan ekitaldi luzeak egiten zituztenean. Halakoetan, mahaiaren edo sutondoaren inguruan, eta lan saio luzeen ondoren iluntze gauetako kantuak kantatu, kontuak esan eta belaunik belaun transmititu
|
den
ahozko esataritza garatu da.
|
|
|
Zertan geratzen da iraultza lege hori ukatzen eta ezabatzen bada? Hobeto esanda, zertan geratzen da iraultza lege horren oroimena eta sostengua
|
den
ahozko komunitate solidarioak desegiten eta ezabatzen badira. Hori gertatuz gero, eta hori da, hain zuzen, ikusi dugunez, neoliberalismoak lortzen duena, iraultza erokeria hutsa bihurtzen da.
|
|
2010
|
|
|
Behin entzunaldia onartuta, berari egotzi ezin zaizkion kariengatik errebelde deklaratua izan den demandatua auziaz lehen auzialdian arduratu zen epai organora joango da (LPLren 183.5 art.). Haren aurrean ere prozesu arrunteko izapidetzeari jarraituko zaio (LPLren 184.6 art.). Uzia ebazten duen sententzia batekin bukatuko
|
den
ahozko epaiketa berri bat egingo da381.
|
|
|
Horrexegatik, eta nire ironia merkeak aparte, oso aintzat hartzeko kontua dela uste dut eskola berri hau; izanez ere, sekulan izan ez dituen iturri nahasleak sortu baitzaizkio gaur ia agortuxetzen ari
|
den
ahozko usario xaloari. Aurren aurrenekotz, era guzietako hiztun eskolatuak, kontu apaintzaileak, eta poesia hutsaren edertzaile/ hondatzaileak.
|
|
|
Nola atera, orduan, kontu garbirik gero eta nahasiagoa izanen
|
den
ahozko iturri horretatik. Gauza guzietan bezalatsu, urte luzetako ezagutza eta gaiarekiko maitasuna eta pazientzia, beste garantia gutxienekorik ez dut ikusten.
|
|
|
" Ikas irakas prozesua", egiaz," hizkuntz komunikazioan oinarritzen da" nagusiki99, eta, beraz," komunikazio didaktikoak" badu aztertu beharreko" alde linguistiko funtzional" bat: horregatik, bada —honela gure autorea—," estrukturalismoa" edota" generatibismoa" baino interesgarriagoa da hor" linguistika funtzionalaren posizioa", horrek" situazio didaktikoan izaten
|
den
ahozko komunikazioa aztertzeko oinarri emankorra aurkezten baitu" 100 Kontua da, bestela esanda, irakaskuntzaren hizkuntza ezin daitekeela modu formal, hotz eta hutsean behatu, hain zuzen, bertan pertsonen arteko interakzio partikular eta dinamikoa dagoelako, zein egiaz beti testuinguru edo situazio jakin batean gauzatzen den. Zentzu horretan, bada, interesgarriak dira oso Halliday eta Jakobson bezalako autoreen ekarpenak, ze horiek —funtzio intralinguistikotan geratu gabe—" ekintza komunikatiboaren funtzio estralinguistikoak" ere kontsideratzen dituzte101 Funtzio horiek dira, hain zuzen, situazio jakin batean gertatzen den ekintza komunikatiboari berari dagozkion berezko funtzioak.
|
|
2011
|
|
|
Orain arte egin diren eta etxetik ateratzeko prozesua luzatzen duten ahozko judizioko jakinarazpen edo deialdien aurrean, idazkari judizialak demandatuari bidaltzen dion errekerimendu hori da beharrezko jakinarazpen prozesal bakarra, eta zuzenean abiarazten da. Errekerimenduan adierazten da noiz izango
|
den
ahozko ikustaldia eta noiz eta noiz irtengo den. Idazki horretan bertan, demandatuari adierazten zaio doako laguntza behar badu ofiziozko abokatu bat eska dezakeela hiru eguneko epean.
|
|
2012
|
|
|
2 Oinarrizko hizkuntz komunikazioa ezaugarritzeko erabil daiteke; hau da, egunerokoa eta bat batekoa
|
den
ahozko hizkera ezaugarritzeko.
|
|
2013
|
|
|
2 Hasierako ekoizpena (aurre testua): irakaslearen laguntzarik gabe ekoizten dute ikasleek azken helburu komunikatiboa izango
|
den
ahozko testua; bideoz grabatzen dira ekoizpenok eta idatziz ere oharrak jasotzen dira. Irakasleak corpus hau baliatzen du ikasleek
|
|
2014
|
|
|
c. Azkenik, ondorio gisa, agerianjartzen saiatuko gara enuntziatu parentetikoenbitartez gauzatzen
|
den
ahozko diskurtsoaren ezaugarriak idatzian birsortuedo imitatzeak zein funtzio komunikatibo bete dezakeen.
|
|
|
Hori izan zen gerran izandako esperientzia bertsotan azaltzeko Xamuiok erabili zuen irudietako bat. Geratzen
|
den
ahozko artxibo bakarra. Aditzik gabeko esaldia, bertso baten amaiera izan zitekeen, bertso baten hasiera ere bai.
|
|
2015
|
|
|
Ahozkoa sustatzeko prozesuan, oso esanguratsua da gelako elkarrekintzan gauzatzen
|
den
ahozkoa, bereziki ikaskuntza eta irakaskuntza jardunari lotutako elkarrekintza, programazio didaktiko batean kokatuta dagoena eta helburu didaktikoak lortzeko diseinatu dena.
|
|
|
Egunkari horietan irakasle bakoitzak jasotzen du ahozkoa lantzeko egiten duena eta horien azterketan oinarrituta egiten dute prestatzaile ikertzaileek ikastetxearen lehen diagnostikoa. Artikulu honetan egunkari horietan esandakoen berri jasotzen da, jakiteko zer dioten aztertutako zazpi ikastetxeetako irakasleek ahozkoaz egiten duten didaktikaz eta ezagutzeko zein
|
den
ahozko hizkuntzaren didaktikaren gaineko prestakuntzaren abiapuntua. • Hitz gakoak:
|
|
|
Ahozkoa sustatzeko prozesuan, oso esanguratsua da gelako elkarrekintzan gauzatzen
|
den
ahozkoa, bereziki ikaskuntza eta irakaskuntza jardunari lotutako elkarrekintza, programazio didaktiko batean kokatuta dagoena eta helburu didaktikoak lortzeko diseinatu dena (Nonnon, 1999). Ezagutza ulertzen dugu sozialki eraikitako zerbait moduan, hau da, hurbilpen eraikitzaile eta soziokulturalean kokatzen gara.
|
|
|
12 urte bitarteko tolosar gazteen ahozko hizkuntza hobetzeko eta adin honetan eskolan horretarako tresnak zein diren topatzeko bilaketa bat da ikerketa honen oinarria. Bide hori gauzatzeko hautatu da ekintza ikerketa metodologia zeinetan sortu eta berregokitu
|
den
ahozko hizkuntza ikastetxeetan lantzeko material didaktikoa, ikasleen ahozko ekoizpenak aztertu eta irakasleek euren esku hartzearen gainean egin dituzten gogoeta eta ekarpen berriak jaso diren.
|
|
|
Gure ikerketa galderetako bat izan da zenbat eta nola ikasten
|
den
ahozko hizkuntza DBHn, eta horri erantzuteko aztertu dira alde batetik, irakasleek ikastetxeetan erabili dituzten esku liburuak eta curriculumak, osune Zabala – Tolosa. Ahozko laborategia.
|
|
|
Gure proposamena litzateke testu hauek aukeratzerakoan, ikasleen herri edo eskualdeko euskarazko hedabideetan sortutakoak bereziki kontuan hartzea. Noski, irakasleen ardura da testu horiek behar bezala egokitzea, bai proiektu komunikatiboan helburua
|
den
ahozko testu generoaren ekoizpena behar bezala bideratzeko, edo baita ariketetan genero horren dena delako alderdiak lantzera bideratzeko.
|
|
|
Frisierak indar gehien familian eta auzoan erabiltzen
|
den
ahozko hizkuntzan dauka. Euskaldunok azken mende erdian erruz jorratu ditugun goragoko arloak landu dituzte frisiarrek ere, baina emaitzak, oro har, apalagoak izan dira.
|
|
2016
|
|
|
Azkenik, jasotako ahozko erretorikako osagaiekin bilduma bat atondu da eta ikastetxeetan erabil dadin eskaintzen da. Bertan, gaur egungo eskolan transmititzen
|
den
ahozko literatura agerian dago. Hori esanda, bistan da eskoletan kudeatzen ari den ahozko tradizioaren inguruko hurbilketa edo lagin txikin bat besterik ez dela eskuartean duzun lana, alderdi teorikotik nahiz enpirikotik behatuta.
|
|
|
Bertan, gaur egungo eskolan transmititzen den ahozko literatura agerian dago. Hori esanda, bistan da eskoletan kudeatzen ari
|
den
ahozko tradizioaren inguruko hurbilketa edo lagin txikin bat besterik ez dela eskuartean duzun lana, alderdi teorikotik nahiz enpirikotik behatuta.
|
|
|
Gaur egun eskolan transmititzen
|
den
ahozko tradizioa biltzea, eskoletan banatutako inkesten bidez, bilduma bat sortzeko.
|
|
|
Honekin guztiarekin, konklusio orokor batera ailegatu gara: gure inguruan transmititzen
|
den
ahozko literatura baliabide agorrezina dela, izan ere, batetik, bizirik dirauten ahozko esapideak errepikatzen direlako eta, bestetik, berriak saio berrietara eginak jaiotzen ari direlako. Halere, ikusi den bezala, eskoletan, tradizioko materiala berriarekin nahasia dabil, eta datuei begiratuz, tradizio zaharraren presentzia ahula da berriarena indartzen doan heinean.
|
|
|
–Erabili? kakotxen artean, izan ere, Soziolinguistika Klusterra bideratzen ari
|
den
ahozkoaren gaineko ikerketetatik ikusi baitugu euskaraz entzun, irakurri eta idatzi asko, baina irakaslearekin edo ikasleen artean hitz egiteko tradizio txikidun sistema dela gailentzen dena oraindik (Zabala, 2015). Ildo horretatik, baditugu hainbat erronka ahozko gaitasuna landu eta erabilera sustatzeari begira:
|
|
|
Haurrak zenbat eta urte gehiago izan, hizkuntzarekiko esperientzia handiagoa duenez, are hobea izango da haren hizkuntza eboluzioa. Aldiz, hitz egiten hasi aurretik gor geratuz gero, berentzat guztiz berria
|
den
ahozko hizkuntza bat ikasi behar dute, soinuarekin ia esperientziarik izan gabe.
|
|
|
• Abiarazlearen arabera, gorputz jardueretarik (objektuak, jendeen jarduerak, soinuak...) edo ikasgelan antolatuko
|
den
ahozko adierazpenetik (idatziak, irudiak, musika, gertakariak) hasi da.
|
|
|
GkHri dagokionez eta Christian Méarden ikerketa lanak erreferentzia gisa hartuz, bi osagai ezberdintzea proposatzen dugu: alde batetik, GkH saioetan erabiltzen
|
den
ahozko hizkuntza, adierazpen tresna gisa (molde arras mugatuan erabilia), eta, bestetik, GkH saioen aitzineko edota ondoko hizkuntza jarduerak, irakasgai gisa.
|
|
2017
|
|
|
Aldiz, euskara> komuna> da euskara batutik, gomendio akademikoetarik baino urrunago joaten diren argitaratzaileek, prentsak, irakasleek erabiltzen duten euskara. Ondoko lerroaldean erakutsiko dugu pixka bat nola euskara batua, lehenik idatzia zena bakarrik, gizarteratu
|
den
ahozko eta ama hizkuntza bilakatuz.
|
|
2018
|
|
|
' Xurubile eta esaten zigunabe, baina Zuloilenekoa den'. Xurubilerena izan da nahasten edo degeneratzen joan
|
den
ahozko erabilera. Eta zenbaitek halaxe esango du, e, baina nik inoiz ez", azaldu du Estherrek.
|
|
|
Nola edo hala, Marianoren amaren berri dugu berriro 1847an, Bidankozeko Udal Epaitegiko artxiboan gordetzen
|
den
ahozko epaiketarik zaharrenean, zeinetan bere nortasuna erakutsiz auzoko bati auzia jarri zion lursailen arteko mugetako kontu batengatik17.
|
|
2019
|
|
|
edozein erabilera? ez, zalbideren arabera, eguneroko mintza jardun arruntean egiten
|
den
ahozko erabilera da erabakigarria: " eguneroko mintzajardun arruntak oinarri ezagunak ditu:
|
|
|
/ b> Azterketa alergologiko bat honako hauetan oinarritzen da: historia klinikoaren ebaluazioa, dieta egunkariak egitea, azterketa fisikoa, larruazaleko eta laborategiko probak, odol analisia eta elikagaiekin egiten
|
den
ahozko probokazioaren proba. 8 Nola tratatzen diren.
|
|
|
Galdoa izenaren kasuan, idatzizko dokumentazioak garbi azaltzen du zein izan den euskarazko forma. Eta, horren indargarri, belaunaldiz belaunaldi guganaino heldu
|
den
ahozko erabilerak ere garbi erakusten digu bidea. Baten batek pentsa dezake azken urteetan Galdona idatzi eta ahoz Galdua esan den hori orain Galdoa idaztea arrotz samarra gerta dakiekeela herritarrei; baina, Arroa eta Zestoa izenetan gertatzen den bezala, azalpen egokiak emanez gero, herritarrek ondo bereiziko dituzte ahozko eta idatzizko forma arautuak.
|
|
2021
|
|
|
Ahalaz, ikaslea bere geroko lanbidea hautatzen laguntzea. Ikastaro honen ondotik, ikasle bakoitzak txosten bat bete behar zuen eta martxoaren 9an iraganen
|
den
ahozko batean aurkeztu du. Bertan diren irakasleen oharrak eta aholkuak ukan ditugu, sekulan maiatza bukaeran iraganen den brebetako ahozkoan aurkeztu nahi badute.
|
|
2022
|
|
|
Gure garairaino heldu
|
den
ahozko tradizioan, Anbotoko Anderearen ondorengo bakarrak bi semeak dira, bera bezain mitikoak: batek, Mikelatsek, ekaitza egiten du eta besteak, apezak, ekaitzetik begiratzen.
|
|
|
Bordeleko Errektoretzak epaimahai euskaldunak ez izendatzea erabaki duela iragarri du Jorajuriak, Euskararen Erakunde Publikoarekin izenpetu zuten hitzarmena haustea leporatuta. «Baxoko azken proba
|
den
Ahozko handia aurkeztuko duten ehun ikasletik 90ek frantses hutsean egin dute. Mundu mailan giza eskubideei buruzko lezioak ematen dituen Frantziako Estatuak gure haurren hizkuntza eskubideak lotsagabeki zapalduko ditu berriz ere», deitoratu du Jorajuriak.
|
|
|
Bordeleko Errektoretzak epaimahai euskaldunak ez izendatzeko erabakia hartu duela iragarri du Jorajuriak, eta Euskararen Erakunde Publikoarekin izenpetu zuen hitzarmena haustea leporatu dio. «Baxoko azken proba
|
den
Ahozko handia aurkeztuko duten ehun ikasletik 90ek frantses hutsean egin dute. Munduan giza eskubideei buruzko lezioak ematen dituen Frantziako Estatuak gure haurren hizkuntza eskubideak lotsagabeki zapalduko ditu berriz ere», deitoratu du.
|
|
2023
|
|
|
euskalhaziak@gmail.com lanbidea hautatzen laguntzea. Ikastaro honen ondotik, ikasle bakoitzak txosten bat bete du, otsailaren 21ean iragan
|
den
ahozkoan aurkeztu behar ukan du. Bertan diren irakasleen oharrak eta aholkuak ukan ditu, sekulan maiatza bukaeran iraganen den brebetako ahozkoan aurkeztu nahi badu.
|
|
|
Horretarako ezinbestekoa da irakasleen eta irakaslegaien formazioa osatzea, gizartea eta euskararen komunitatea aldatzen ari diren neurrian egokitu baita belaunaldi berriak mundura prestatzeko erantzukizuna duten profesionalen profila. Familiek eta aisialdiko hezitzaileek ere asko egin dezaketela ukatu gabe, gaur egun erabileraren oinarrizko baldintza
|
den
ahozko gaitasunaren jabekuntzan hezkuntza da eragile erabakigarria.
|
|
|
Langile guztiek bete behar dute administrazioak hezkuntzarako eskatutako 2 hizkuntza eskakizuna; horretan ez da aldaketarik. Baina apaltze bat dago propio Berritzegunean lanean hasteko egin behar izaten
|
den
ahozko aurkezpenaren gaineko hizkuntza eskarian. «Defentsa euskaraz egingo da», jartzen du iazko ebazpenean.
|
|
|
Mintzola egitasmoaren bidez, Gipuzkoako Aldundiaren eta Kutxa Fundazioaren babesarekin, ikerketa sustatzeko bi deialdi egin zituen Euskaltzaindiak 2022ko urrian: bata, euskaraz egiten
|
den
ahozko jardunari buruzko gradu amaierako bost lan saritzeko; eta bestea, euskaraz egiten den ahozko jardunari buruzko bost ikerketa lan edota master amaierako lan saritzeko.
|
|
|
Mintzola egitasmoaren bidez, Gipuzkoako Aldundiaren eta Kutxa Fundazioaren babesarekin, ikerketa sustatzeko bi deialdi egin zituen Euskaltzaindiak 2022ko urrian: bata, euskaraz egiten den ahozko jardunari buruzko gradu amaierako bost lan saritzeko; eta bestea, euskaraz egiten
|
den
ahozko jardunari buruzko bost ikerketa lan edota master amaierako lan saritzeko.
|