|
2001
|
|
|
Euskal giroz beterik dauden Barojaren liburuak aipatuz gero, Zalacainek izaten ditu aldekoak; beste batzuek, gorri antxeko horietakoek edo, La leyenda
|
de
Jaun de Alzate daukate Barojaren euskal testamentutzat. Batez beste, ordea, Las inquietudes de Shanti Andiak izango luke noski beste edozeinek adinbat lagun.
|
|
2002
|
|
|
Jon Juaristik dioen bezala (1987b: 110), Miranderen euskaltasun heterodoxoak baditu aitzindariak, hala nola Xaho eta La leyenda
|
de
Jaun de Alzate idatzi zuen garaiko Baroja. Azken honekin bat dator, esaterako, kristautasunak eta latinitateak bizitasuna itzali dioten Baskonia pagano baten mina adieraztean.
|
|
2003
|
|
|
Bere ustez, katolizismoak herri hau hil egin zuen, egoskorra, fanatikoa, itxia, klerikala eginez, eta, ondorioz, jatorrizko Euskal Herriaren kosmobisio bitalista eta paganoa galaraziz. Katolizismo zorrotzak zeharo zanpatu bide zuen euskal paganismo zahar horren apologia indartsua dugu, hain zuzen ere, La leyenda
|
de
Jaun de Alzate haren nobela (1922); hor agertzen zaiguna natura soila goresten duen erlijioa da, alaia, bizi gogoa sustatzen duena, eta politeista, Urtzi Thor badu ere jainko nagusi (Barojak asmatu zuena, erlijio germaniko zaharra eta datu linguistiko eta historiko batzuk nahasiz; J. Juaristi, 1987: 274).
|
|
2006
|
|
|
Geure kolkoan itauntzen dugunean interes hori zergatik, uste izan liteke (motibo politikoengatik edo ez baita, eta gutxiago jakin min zientifiko hutsagatik) izpiritu hori latinoa ez izateagatik dela; eta, latinoa ez izanez, ez izateagatik semita ere; hots, azkenean, kristaua ez izateagatik. Bestela bitxia da, esate baterako, La leyenda
|
de
Jaun de Alzate n, adibidez, euskal arima eta mitologia nola germaniartzen duen, Ortzi eta Thor berdinduz, bertute nietzschearrez adelatuz, etab., etnografikoki itxuragabekoa, baina erakusleiho polita Baroja-ren beraren arimarentzat (Mirande-k jarraituko dio) 746.
|
|
2011
|
|
|
Baroja, P. (1922): La leyenda
|
de
Jaun de Alzate. Caro Raggio.
|
|
2012
|
|
|
Pio Barojak La leyenda
|
de
Jaun de Alzate 1922an argitaratu zuen. Bertan Altzate Jaun heroi gerlaria, Bidasoko bere dorretxean irudikatzen du.
|
|
2020
|
|
|
" Lo que le atrae âdio AzorÃnekâ es lo primitivo y perdurable". Nolabait, La leyenda
|
de
Jaun de Alzateren sarreran Barojak idatzi zuen ideia hura gogoraraz lezake AzorÃnen esaldiak: " Quiero cantar nuestra comarca en su estado natural y primitivo".
|
|
|
Pio Barojari. Izan ere, poemaren gaia, Barojaren bizi kontzepzio orokorrarekin ez ezik, haren La leyenda
|
de
Jaun de Alzate lanarekin erlazionatua da. 1922an argitaratua da Barojaren liburua, eta Bidasoaren ezker eskuin bizi izandako herriaren istorio bat kontatzen du.
|
|
|
Badakigu Barojaren irakurle handia zela Lete âetxean zeuzkan haren lan guztien argitalpenak, hari buruzko liburuak, etab.â, eta poema honek interes horren puntuetako bat behintzat bistaratzen digu. Interesgune hori poemak ongi islatzen duen arren, argi gehiago eskain dezake Barojak berak La leyenda
|
de
Jaun de Alzateri egindako hi  tzaurreko zati honek âHabla el autor du izena hitzaurreak:
|