|
2000
|
|
|
Jangelako mahaian eserita gaude, egunkariak hau dakarrela edo irratiak hori esan duela, su etenarekin zer gertatuko ote den, dena geldi eta bare dagoela ematen duela, geldi
|
dauden
urak usteldu egiten direla denborarekin... Halako kabalak egiteaz aparte, eginasmo faltarik ez du Antxonek.
|
|
2002
|
|
|
Horregatik, irtenbideek honako estrategia hauek hartu behar dituzte kontuan:
|
dauden
ur gezak hobeto aprobetxatzea, itsasoan galtzen ez direnak, gizateriarentzat ahalik eta modu errentagarrienean erabiliz; urak kutsatzea saihestea eta, aldi berean, kutsatuta daudenak ahalik eta modurik eraginkorrenean deskontaminatzea. Urak gazitzearen arazoari dagokionez, zientziak bi alderdi nagusitan aurrera egiteko aukera ematen du:
|
|
2003
|
|
|
Koliformeak eta estreptokokoak hautematen ditu, hondartzetatik eta kostaldetik hurbil
|
dauden
uretako kutsatzaile nagusiak.
|
|
2004
|
|
|
Begiratu batean, hizkuntza ikaskuntzaren giltzarriak mekanismo psikologiko eta didaktikoetan daudela pentsatuko genuke. Haatik, hizkuntzaren erro sozialak direla medio, ur txiki horietatik haraindi
|
dauden
ur sakonetan murgildu gara, azkenean euskaldun berriaren nondik norakoa zertan datzan antzeman dugulako ustean. Hondo hondoraino jaitsita, bi hiztun herrien arteko botere harremanen sokatiran dabiltzan uste, jarrera eta interesak atzeman ditugu axaleko gorabehera metodologikoen oskolpean.
|
|
2005
|
|
|
Greenpeace talde ekologistak Defentsa Ministerioari eskatu dio Kanarietatik hurbil
|
dauden
uretako maniobra militarrak amai ditzala. Taldeak adierazi du “onartezina” dela ur horiek maniobren xede izaten jarraitzea, “ariketa militarrei lotutako zetazeoen lehorreratzeen munduko errekorra” dutenean.
|
|
|
Adibidez, Bonok nabarmendu zuen “maniobretatik urrundu egingo dela, ez dela benetako surik erabiliko eta edozein motatako sonar aktiboak debekatuko direla”. Hala ere, Greenpeaceren ustez, “iragarritako neurriek ez dute bermatzen Kanariar Uharteetatik hurbil
|
dauden
uretako zetazeo populazioei kalterik egingo dienik”. Ekologisten ustez, inguruko itsaslasterrak direla eta, maniobra militarrak edozein uharteren hego mendebaldeko isurialdean egiten badira, litekeena da hildako animaliak ez aldatzea, itsaso zabalera arrastatuko bailirateke.
|
|
|
“Oso gauza sinplea da: Kanariar Uharteetatik hurbil
|
dauden
urak dira, seguruenik, horrelako maniobrak egiteko munduko lekurik okerrenetako bat. Oso tristea da horrelako gerra jokoek zifio populazioak bezain ondare baliotsua arriskuan jartzea, eta, gainera, oso ezezagunak dira guretzat”, dio Losadak.
|
|
|
Zer ondorio nagusi atera ziren? ...a gutxi imajinatu ezin diren sektoreetara bideratzen dutenak; esaterako, nekazaritzara eta aurrerapen horietara energia aurreztetik datoz, zuzenean, gero eta eraginkorragoak diren ekipo eta diseinuak erabiliz, edo zeharka, energetikoki eraginkorragoak diren mintzen garapen berrien bidez. Urak berrerabiltzearen arloan ere aurrerapauso handia eman da, eta teknologia berriei esker, herrialde horretan
|
dauden
ur bolumenak aprobetxa daitezke. Ur horiek kentzeak berez arazo bat sortzen du, baina oraindik ere beharrezkoa da teknologia horien prezioak jaistea eta instalazioen operazioan hobetzea.
|
|
2006
|
|
|
Uraren arazoak “gizakien oinarrizko ongizatea (janaria, segurtasuna eta osasuna) ”, “garapen ekonomikoa (industria eta energia) ” eta “ekosistema naturalak zaintzea, zeinen mende egongo garen azkenean denok”, azpimarratu du Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundeko zuzendariak (Unesco), Koichiro Matsuurak. Txostenaren arabera, kudeaketa eskasa, ustelkeria, erakunde egokirik eza, inertzia burokratikoa, giza gaitasunak sortzeko inbertsio berrien urritasuna eta azpiegitura fisikoen urritasuna dira munduan
|
dauden
ur gabezien errudunak. Munduko bizi baldintza txarren eta osasun arazoen arrazoi nagusietako bat uraren kalitate txarra da.
|
|
|
Are gehiago, eguneroko elikagai eskaria ez dela negoziagarria adierazten badute ere, nekazaritza sektorea ur gezaren kontsumitzaile nagusi dela adierazi ondoren, uste dute funtsezko erronka bat dela: errendimendu unitate bakoitzeko ur gutxiago erabiliz elikagai gehiago eta hobeak ekoiztea, horrela gure biziraupenaren mende
|
dauden
uretako ekosistema konplexuak babesten laguntzeko. Egoera hori aldatu egin behar da, zalantzarik gabe, eta hala egin behar du garapen bidean dauden herrialdeetan emakumeak baliabide hidrikoak kudeatzeari eta planifikatzeari buruzko erabakietatik kanpo uzteak, elikagaien %60tik %80ra bitarteko ekoizpenaren erantzule direnean eta baliabide hidrikoen garapenarekin zerikusia duten gai guztietan protagonista garrantzitsuak direnean.
|
|
|
Wikipedia Gaur egun, Lurraren barneko berotik sortutako energia geotermikoaren garapenak hainbat zentral mota sortu ditu, lurpeko erreserben, geyserren edo arrailen tenperaturak eta presioak hobeto aprobetxatzeko. Nolanahi ere, oinarrizko ideia da lur azpian zulatzea eta tenperatura eta presio handian
|
dauden
ura eta lurruna bideratzea. Sorgailu bati konektatutako turbina batetik pasatzean, energia sortzen da azkenean.
|
|
2007
|
|
|
Planktos enpresak Kanariar Uharteetatik hurbil
|
dauden
uretan 100 tona burdina partikula isurtzeko asmoa du Weatherwind II ontzitik, Kanarietako Gobernuak Ingurumen Ministerioari Garapen Jasangarriaren eta Klima Aldaketaren Kanarietako Agentziaren bidez salatu zuenez. Protesta honen helburu nagusia da Estatuak behar diren ekintzak antolatzea maniobra horiek ofizialki galarazteko, Kanariar Uharteen inguruko 100 itsas milien barruan gutxienez, Europako arrantza kudeaketaren eremua osatzen baitute.
|
|
|
Baliabide horiek ez dira erabiliko, orain arte bezala, finka pribatuak ureztatzeko, baizik eta parkera ponpatzeko edo ingurumen helburuetarako. Hala, Las Tablas berriro ere Cigüela ibaian gainezka
|
dauden
urekin eratu ahal izango da, lur azpiko erauzketak gutxituz. Lurralde eta Biodibertsitaterako idazkari nagusiak, Antonio Serranok, adierazi zuen ura ponpatzeko erabakia une kritikoetan bakarrik hartuko dela, oraingoa bezala, enklabeak 15 hektarea besterik ez baititu, egoera normalean izan lituzkeen 1.500 hektareen %1 “Kopuru benetan tristea da 100 hektarea gehiago izan lituzkeen parke baterako”, zehaztu zuen Serranok, eta Tajotik beste ur batzuk eramatea baztertu zuen, haren iritziz “esperientzia beti negatiboa izan da”.
|
|
|
Baliarrainen ari dira altxatzen Ibiurko urtegia eta lanak amaitzen direnean Alegiatik hasi eta Andoain bitarteko herrien ur hornidura bertatik egingo da. “Orain arte martxan
|
dauden
ur puntu horiek utzi egingo lirateke eta Ibiurko ura baliatu”, gaineratu du Imanolek. Larraul, salbuespen Larraul izango da Ibiurko ura jasoko ez duen eskualdeko herri bakarra, izan ere, orain arteko ur puntu berak erabiltzen jarraituko baitute.
|
|
2008
|
|
|
Brix graduek adierazten dute zenbat solido disolbagarri
|
dauden
uretan disolbatuta.
|
|
2009
|
|
|
Gutxi gazitzen dira 197 landare berri sartu dira arriskuan dagoen landare aniztasunaren ranking ean, nahiz eta duela urte batzuk baino egoera hobean zeuden espezie gutxi batzuk salbatu diren, hala nola Alborán uharteko lorategia (“Diplotaxis siettiana”), Almeria eta Melilla arteko bide erdian dagoen uhartetxo horren landare esklusiboa. Txertaketen artean, berriki aurkitu diren espezie berriak daude, nahiz eta orain arte oso populazio gutxirekin aurkitu diren, eta azken hamarkadan egoera larriagotu zaien beste batzuk, hala nola ingurune hezeetan daudenak, arriskuan
|
dauden
uretako landareen hornitzaile nagusiak. Txostenak adierazten du, halaber, Calpeko (Alacant) eta Ibiza uharteko instalazio esklusibo bateko “arrisku larriko” desagertzeko arriskua handitu egin dela, eta “Espainiako kontserbazionismoaren espezie enblematikoenen” artean, Ifacheko Peñongo (Silene hifacensis) silenea edo silenea dagoela, Valentziako Erkidegoan berriki onartu den berreskuratze plana.
|
|
2010
|
|
|
Gainera, ontzia igorlea denez, erradiazioari esker galduko da, bai airean bai uretan. Lapikoaren ondoan
|
dauden
ur molekulak pixkanaka berotzen dira eta korronte konbektiboak sortzen dira. 6.III. taulan ikusten den bezala, konbekzio naturalean uraren konbekzio koefizientea (h= 20 W m? 2 K) airearena (h= 5 W m? 2 K? 1) baino askoz handiagoa da; gainera ura oso eroale ona da.
|
|
|
Egokiak dira sukalde eta jantokietako leihoen leiho ertzetan. Plastikozko poltsa gardenak, sabaitik edo ateburutik zintzilik
|
dauden
urez beteak, euliak eta intsektuak kentzeko etxeko sistema batzuk dira. Ez dago oinarri zientifikorik emaitza horiek lortzeko, baina haien aldekoek argudiatzen dute eulien ikusmen gaitasun handiak beldurtuta sentiarazten dituela ur poltsen bidez handitutako objektuak eta mugimenduak ikustean, irudi hori lupa islatzaile gisa erabiliko bailukete.
|
|
2011
|
|
|
6 Herri lurren azpian
|
dauden
urak.
|
|
|
3 Lur pribatuen azpian
|
dauden
urak.
|
|
|
Ezin da inor jabetza pribatuko lurretan sartu, bertan urak bilatzeko edo lurrotan
|
dauden
urak erabiltzeko, jabeen baimenik gabe.
|
|
|
Tretza arraina Tretza Ekoizleen Erakundea (ORPAL) estatu mailako elkarte bat da, hondoko eta azaleko tretza aparailuekin lan egiten duten ontzi armadorez osatua. Ontzi horien jarduera nagusia Galiziako eta Portugalgo kostaldetik hurbil
|
dauden
uretan dago, baita Mauritanian eta Marokon ere, EBren eta herrialde honen arteko arrantza hitzarmen berria indarrean sartu ondoren. Itsasontzi horiek batez ere legatza, palometa, bisigua, txelba, meroa, ezpata arraina eta marroia harrapatzen dituzte tretza izeneko arrantza aparailuaren bidez. Amu batez hornitutako beste lerro meheago asko zintzilik dituen lerro nagusi bat da:
|
|
|
Ideia polita da, lasaigarria, poetikoa, plastikotasun handikoa. Haatik, bizitzak, mugimendua den aldetik, ez du barealdi handirik onartzen (putzuan egonean
|
dauden
urak ere kirastu egiten dira azkenerako); bizitza kontraesana da, eta egunero egunero etorriko zaigu, temati arraio, ate joka, dela Otto Petteren gaztelura, dela Castletownera bertara, dela bazterrik urrunenera.
|
|
2012
|
|
|
Dracunculus medinensis filariak kutsatutako uretan zizarearen arrautzak edo larbak egon daitezke, eta uretako larba txiki horiek Cyclops generoko krustazeoak, Afrikako lurralde epel eta beroetan ugari bizi ohi diren izkira txikien antzekoak, begi biribil bakar batekoak (hortik ciclops edo ziklope izena), bilatzen dituzte haien kontura bizitzeko. Cyclops horiek
|
dauden
ura edatean, edota ur horietan bainatu eta ura irenstean, hor dugu bizkarroia gizakiaren gorputz barrenean!
|
|
2013
|
|
|
Orain, bi urte pasa direnena, Alkorta ateratzen da kezka bera azalduz". Gainera Michelingo aparkalekuetan
|
dauden
ur filtrazioak konpondu behar direla aipatu zuen EAJko ordezkariak eta" hauetan eragin zuzena dute Blas de Lezon egin behar diren konponketa lanek" argudiatzen du sozialistak. " Konponketa hauek egin arte hezetasuna izango da aparkalekuetan.
|
|
|
Erradioisotopo batzuen adsorbatzaile hautakorrak dira, hala nola zesioarenak. Odoleko hemoglobina da naturan dauden magmolekulen adibideetako bat, eta laborategian beste batzuk ere probatu dituzte, kutsatuta
|
dauden
urak garbitzeko ez ezik, baita kutsadura neurtzeko ere. Hain justu, orain dela gutxi aurkeztu da horri buruzko doktore tesi bat.
|
|
|
Elikagaietan azidotzaile eta kontserbatzaile gisa erabiltzen da, adituek landu duten funtsezko paperetako bat, harrapatutako arrainean bota ondoren. Balio bizitza luzatzea Ikertzaileek azaldu dutenez, kontserbazio metodo berri horrek arrainaren bizitza baliagarria luzatzen du, batez ere kostaldetik urrutien
|
dauden
uretan harrapatzen diren itsas espezieak. Produktu horiek bi aste baino gehiago egon daitezke ontzian, deskargatu eta merkaturatu arte.
|
|
2014
|
|
|
3 Hirugarren andela Berrerabiltzeko moduan
|
dauden
ur gris araztuak joanaraztekoa.
|
|
|
Gazitasuna. Uretan
|
dauden
ur mineral disolbagarrien kontzentrazioa (batik bat, metalena, hala nola sodioarena, magnesioarena eta kaltzioarena).
|
|
|
Interpretazio okerrak sarriago egiten dira ia aseta
|
dauden
uretan, sulfato kontzentrazio altukoetan, asetasun indizearen estimazio okerra 0,3 unitatekoa izan baitaiteke, baita pHa neutroa denean ere. Horregatik, Langelierren indizea baliagarri izan dadin,+/ 0,5 izan behar du gutxienez(+/ 0,75 zenbaiten esanetan) uraren metakorra edo korroitzailea den esan ahal izateko.
|
|
|
Ur gris leheneratuak. Tratamendu egokia egin ondoren atzera erabilera puntura era mateko behar bezala prestatuta
|
dauden
ur grisak.
|
|
|
Laborantza tradizionalak ur gehiegi galtzea eragin dezake, eta hori bereziki garrantzitsua da ingurune erdiaridoetan; hori dela eta, arreta handiagoa jarri behar zaio lurzoruaren egitura onaren zainketari, sustraiak sakon barnera daitezen eta landareek sakonera handiagoan, lurzoruaren gainazaleko horizontearen azpitik? lor dezaten ura, gainazaleko geruzak lehortzen direnerako.Lehor aldietan lurraren sakon sakonean
|
dauden
ur erreserbak aprobetxatzeko beste bide bat da zera da: sustraiak sakoneraino luzatzen dituzten laboreak, alpapa, kasu?
|
|
|
Arazoa ez da beti ezkutuan geratzen itsas hondoan, edo gure begiradetatik urrun dauden ozeanoetan. NBIParen arabera, hondartzetan
|
dauden
uretako hondakinen% 70 eta% 90 plastikoak dira. Itsasoko zaborrak nola eragiten dio ingurumenari eta osasunari Itsasora iristen den zaborrek ingurumenari eta gizakien osasunari eragiten diote.
|
|
2015
|
|
|
Krisia Londreseko City auzoan lehertu zela dioten arren, badirudi eragin handirik ez diela egin beirazko dorreetan sartuta
|
dauden
ur handiko arrainei, Londresek boom garai oparoa bizi baitu egun. Dirudunentzat eta inbertsio handientzat baldintzpa aroposak eskaintzen ditu Erresuma Batuak, 70eko hamarkadaren amaierako krisiaren ostean MargaretThatcherrek ezarritako pribatitzazio eta erreforma neoliberal sakonen ostean. Jarraian etorriko ziren PFI1 direlakoak, proiektu eta azpiegitura publikoak inbertsio pribatuen bitartez aurrera ateratzeko mekanismoak, eta, geroago, BID2 direlakoak, eremu mugatu zehatz bateko enpresek zerga gehigarri bat ordainduta eremu hori beren beharrei egokituta kontrolatu eta kudeatzeko aukera.
|
|
2016
|
|
|
|
dauden
ur eremuak dira. Aintzira gehienek ur geza
|
|
|
Biosferan
|
dauden
ur ekosistema garrantzitsuenak aztertu dituzu aurreko jardueran eta horietan
|
|
|
Aintzirak, lakuak edo urmaelak lurrez inguratuta
|
dauden
ur eremuak dira. Aintzira gehienek ur geza dute, eta gehiago daude Ipar Hemisferioan Hego Hemisferioan baino.
|
|
|
Biosferan
|
dauden
ur ekosistema garrantzitsuenak aztertu dituzu aurreko jardueran eta horietan dagoen bizidunen dibertsitatea izugarria dela ikusi duzu, eta nolabait habitat bakoitzera moldatuta daudela bizidunak. Estuario edota padurak adibide hartuta, zer moldaera dituzte bizidunek horietan bizitzeko?
|
|
|
Hala ere, Ebk hainbat salaketa jarri ditu (2015eko azkena) hiriko hondakin urak araztu ez direlako (kopuru osoaren% 84 bakarrik araztu da). Gainera, demarkazio hidrografikoen% 60an, egoera onean
|
dauden
ur masen proportzioa ez da erdira iristen, Uraren Kultura Berria Fundazioaren (FNCA) analisiaren arabera. Irudia:
|
|
|
1978 an, ikerle batzuk, urpez ibilirik, ikusi zuten azkenean nun zen. Kasik lau mende alde bat biziki hotzak
|
dauden
uretan egona. Ikerleek, Kanadako gobernua ere sustatzaile, erabaki zuten gostaia gosta puskatzea eta gero berriz muntatzea.
|
|
2017
|
|
|
Hango koloreak grisak, urdinak eta berde apalak dira. Zerua ilun dagoenean, negu luzeetan, hondartzetan eta lokaztietan
|
dauden
urek zeruaren kolore hotza eta ospela islatzen dute. Baina, batzuetan, egunsentietan eta iluntzeetan, zerua zein lurra sutan egoten dira, su gorriak eta urre kolorekoak argituta.
|
|
2018
|
|
|
Hor sartzen dira: aztertzea eta ikuskatzea zer baldintzatan
|
dauden
ura, airea, lurra, zarata eta bibrazioak, eta elikagaiak kontrolatzea, elikagaiak ekoizteko prozedurak barne hartuta.
|
|
|
Zer margotu gura zenuke. Barakaldorantz errepide ondoan
|
dauden
ur biltegi handi horietako bat. Proiektu bat aurkeztea pentsatu dut, beka bat eskatuta.
|
|
2019
|
|
|
Gaur, portu modernoxeagoa den horretan. Arrantza ontziak, yateak eta luxuzko itsasontzi motordun garestiak ainguratuta
|
dauden
ur hotz horietan, gaurko pijo gaingabetu dirudun horiek paseoan dabiltzan espaloi porlandun horietan, ibiliko zirelako orduko larre motzeko pirata zaildu eta ausartak. Eta ametsari emanik segitu dute oinez.
|
|
2020
|
|
|
Hitzak badu ahalmen salbatzaile bat. Barruan gainezka
|
dauden
urei aterabidea eskaintzen die sorkuntzak. Halakoetan, ez dira hitz zehatzak topatu gainezkaldiari izena jartzeko, poesian, hitzondoaren gerizpetik iradokitzen denak adierazpenerako indarra duelako.
|
|
2021
|
|
|
Espainiak 342.900 tona akuikultura ekoizten ditu. Ezagutu zer espezie hazten diren eta non
|
dauden
ur granja hauek
|
|
|
Ez da gomendagarria bi arrazoirengatik: aire zorrotadak zirrikituetan
|
dauden
ur tantak zirkuituetan gehiago sartzea eragin dezake, eta egoera okertu. Gainera, beroak elektronikaren barne osagaiei eragin diezaieke.
|
|
|
Eta zingira horretan, igerian noragabe, inora joan gabe dauden baina geldirik ez
|
dauden
uretan flotatzen, beharbada lebitatzen, ez luke jakingo esaten Sarak egoten ala izaten, baina hor, ur horren gainean ala uraren baitan, orban biribil zuri bat. Batzuetan itzali eta besteetan piztu egiten dena, munduko biztanleei morse kodean zerbait esan nahiko balie bezala.
|
|
2022
|
|
|
Zallako Aranguren auzoan, Cadagua ibaia zeharkatzen duen trenbideko zubietako bat aldatuko dute, eta beste bat kendu egingo da. Bestalde, ibaian
|
dauden
ur harguneen presa txiki baten maila jaitsiko dute, hondoan dauden deposituak kenduko dituzte, eta hustubidearen sekzioa handituko dute tarte osoan. Paper fabrikako presa txikitik gora, bi uholde ibar sortuko dituzte, ertz bakoitzean bana, eta ibaiertzeko landaredia kontserbatuko dute.
|