|
2001
|
|
|
Usain hartzaileak usaimen mukosa deituriko aldean daude kokatuta, sudurreko goiko eta atzeko aldean hain zuzen. Sudurreko egitura anatomiko bereziari esker, arnasturiko airea ez da usaimen mukosara zuzen heltzen, bertan
|
dauden
partikulen difusioaren bidez baizik. Nahi izanez gero, pertzepzioaren intentsitatea gehi daiteke, eta horrela partikula usaindunen kopurua handiagotu.
|
|
2002
|
|
|
Bestalde, horrelako prozesuetan oruxila erabiltzeak sufrerik eta beste konposatu batzuk egotea eragozten du. Horrek esan nahi du «instalazioko galdaretako gasen korrontean dagoen osagai poluitzaile bakarra esekiduran
|
dauden
partikula solidoak direla».
|
|
|
Garrantzitsua da adieraztea birusak ez direla biderkatzen elikagaietan, eta horiek transmisio bide pasiboa direla. Normalean, elikagai kutsatuetan
|
dauden
partikula biralen kopurua txikia da, baina molusku bibalbioek, bizi diren ura iragaztearen bidez elikatzen direnek, haztegiko uretan dauden birusak kontzentra ditzakete. Gainera, arazo hori areagotu egiten da molusku batzuk gordinik edo pixka bat egosita kontsumitzen direlako.
|
|
2003
|
|
|
Horiek transmisiorako ibilgailu pasibo hutsa dira. Oro har, elikagai kutsatuetan
|
dauden
partikula biralen kopurua txikia da, baina molusku bibalbioek, bizi diren ura iragaztearen bidez elikatzen direnek, kultibo ingurunean dauden birusen kopuru handia metatu dezakete. Horregatik, arreta berezia jarri behar zaio kontsumoari.
|
|
|
Egoera horretan ez zen emaitza kontsistente eta interpretagarririk atera. Arrakastaren aurretiazko baldintza, hain zuzen, ekintza elektrikoa distantzia jakin batera
|
dauden
partikula batzuen arteko grabitazioaren antzeko ekintza batera murrizten zuen paradigma izan zen. Franklinen ondoren, elektrizitatearen ikertzaileek ekintza elektrikoa zentzu horretan ulertu zuten; Coulombek zein Cavendishek horren arabera diseinatu zituzten beren aparatuak.
|
|
2004
|
|
|
hezetasun, presio atmosferiko eta airean eskegita
|
dauden
partikulekiko sentsibilitatez funtzionatzen dute.
|
|
2007
|
|
|
Esaterako, gaixotasun kardiobaskularren ondorioz gertatzen diren ospitaleratzeak. Horietan ere, kutsadurak badu zeresanik.Espainiako Estatuko hamalau hiritan egindako ikerketa epidemiologiko batek erakutsi du aireko substantzia toxikoek batez ere automobilen konbustiotik datozenek, CO eta NO2 gasek, suspentsioan
|
dauden
partikulek eta ozonoak epe laburrean bihotzeko arazoekin edo baskularrekin duten lotura. Kutsadura nabarmen gehitzen den egunetan, arrazoi horiengatiko ospitaleratze kopurua ere %1 handitzen omen da.
|
|
2008
|
|
|
Proiektu handi hori guztia 271 ºC ko tenperaturan dago, izarrarteko espazioan dagoena baino hotzago, eta zero absolututik bi gradura baino ez. Lau detektagailu Azeleragailuan
|
dauden
partikula sorten talken ondorioz sortzen diren datuak neurtzea da teknologia eta ingeniaritza erronka handienetako bat. Eraztunaren inguruan lau detektagailu handi jarri dira, materiarekin, energiarekin, espazioarekin eta denborarekin lotutako fenomeno berriak ikertzeko.
|
|
|
Alde horretatik, oraindik ez dakigu unibertsoaren %96aren osaera, zergatik ez dagoen antimateria gehiago edo beste dimentsio batzuk dauden. Era berean, LHCak unibertsoaren hasierako lehen uneei buruzko xehetasun gehiago jakiteko aukera eman lezake, Big Bang ak gaur egun ez
|
dauden
partikulak sortu ahal izan zituenean. / imgs/ 2008/ 09/ lhc505.jpg Hala ere, esperimentu horiei errendimendu praktikoa eman nahi dietenentzat, zientzialariek azaltzen dute oinarrizko zientzia esperimentuetan hasten direla herritarrengana iristen diren aplikazioak sortzen, eta azken helburu hori ez dela haietan gauzatzen.
|
|
2009
|
|
|
Espainian aitzindaria den metodoa erabilita egin dituzte neurketak. Metodoak airean
|
dauden
partikulak analizatuz drogen kontsumoa antzematea ahalbideratzen du. Horrela, biztanleen artean droga kontsumoa neurtu ahal izango dute modu azkar eta anonimoan.Guztira, 17 konposatu aurkitu dituzte, bost droga motakoak:
|
|
|
neutrinoak eta materia iluna, besteak beste. Neutrinoak karga elektrikorik ez duten oinarrizko partikulak dira; hau da, guk dakigula, behintzat, partikula sinpleagoz osatuta ez
|
dauden
partikula batzuk. Elementu erradioaktibo batzuek igortzen dituzte desintegratzean, adibidez, izarren nukleoetako erreakzioetan, supernobetan nahiz zentral nuklearretan eta partikula azeleragailuetan.
|
|
2010
|
|
|
Erakundeak jakinarazpen batean jakinarazi zuen hori. Kutsatzaile nagusiak esekiduran
|
dauden
partikulak, ozono troposferikoa eta NOx partikula generikoak dira. SEPAReko medikuek azaldu zutenez, gas oso erreaktiboak dira, hala nola oxido nitrikoa eta nitrogeno dioxidoa, hainbat proportziotan nitrogenoa eta oxigenoa dutenak.
|
|
2011
|
|
|
Ebaluazio hori egiteko, aztertutako lagina hiru populazio taldetan banatu zen, esposizio mailaren arabera. Adineko pertsonak zaurgarriagoak dira, eta zailtasun handiagoak dituzte esekiduran
|
dauden
partikula xeheak arnastean Sutearen eraginpean egoteak biztanleengan duen eragina ebaluatzeko (guztizkoa, ertaina edo batere ez), lanaren egileek zeharkako adierazle bat erabili zuten: sutearen aurreko 12 hilabeteetan eta ondorengo 12 hilabeteetan kontsumitutako sendagaien zenbaketa.
|
|
|
Suspentsioan
|
dauden
partikulek gutxien kutsatzen duten Espainiako hiriak (PM) Santiago de Compostela (18 mikrogramo metro kubiko bakoitzeko), Logroño (19) eta Badajoz (20) dira, aste honetan Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) argitaratu duen airearen kalitateari buruzko txostenaren arabera, eta ohartarazten du gomendatutako muga 20 mikrogramo dela metro kubiko bakoitzeko. OMEren gomendioa pixka bat gainditu da Gasteizen (21 mikrogramo metro kubiko bakoitzeko), eta Palma Mallorcan eta Valladoliden (22).
|
|
2012
|
|
|
Eguzki sistemaren masaren ia% 99 Eguzkia da. Inguruan dituen planeta, asteroide, kometa eta astro guztiak, libre
|
dauden
partikula guztiekin elkartuta, sistemaren% 1 besterik ez dira. Eguzkiak Jupiterrek baino 1.047 aldiz masa handiagoa du.
|
|
|
Tximistak korronte elektrikoak dira, eta elektroien mugimenduagatik sortzen dira. Ekaitz hodei bat sortzen denean, barruan
|
dauden
partikulek batak bestearen kontra talka egiten dute. Hala, kargak banatu egiten dira.
|
|
|
partikulen tamaina. Araudi berriaren arabera, “nanomateriala partikula solteak edo aglomeratuak dituen material naturala edo fabrikatua da, eta bertan
|
dauden
partikulen %50 edo gehiago 1 nanometro eta 100 nanometro bitartekoak dira”. Nanomaterialei buruzko irizpideak bateratzea 2010ean, Europako Batzordeak nanomaterialaren definizioari buruzko kontsulta publikoa bidali zuen.
|
|
2013
|
|
|
Elena A. Zuhaitzek, airearen kalitatea oxigeno eta hezetasun ekarpenarekin hobetzeaz gain, hiriko poluzioa murrizten dute: esekiduran
|
dauden
partikula kaltegarri guztiak harrapatu eta ezabatzen dituzte. Hosto mentaleko espezieak eraginkorragoak dira partikula txikiagoak harrapatzeko, osasunarentzat kaltegarrienak baitira.
|
|
2014
|
|
|
Uhertasuna, materia organikoa, esekita
|
dauden
partikulak, koipeak eta olioa bereizteko era biltzen dira tratamendu fisiko kimikoak. Tratamenduko prozesua zenbait etapak osatzen dute, eta hauek dira azpimarragarrienak:
|
|
|
Sedimentazioko iragazkiz osatuta daude, eta uretan esekita
|
dauden
partikulak, koipeak eta olioak bereiztea izaten da helburua. Ura biltegiratu gabe funtzionatzen dute normalean.
|
|
|
Ura edo likido garden bat, bere barnean partikula esekiak dituelako, berez den bezain gardena ez izatea. Esekita
|
dauden
partikulak oso txikiak izan ohi dira, eta txiki tasun horregatik, jalkitzeko denbora asko behar izaten dute.
|
|
2015
|
|
|
Sarah Park Janariari alergia dioten txakurrak «Janari alergiak ez dira oso arraroak txakurretan. Mamiaren txistuarekiko alergiaren eta giroan
|
dauden
partikula batzuen erreakzioen (polena edo aire freskagarriak, adibidez) alergiarekin batera, elikadura alergia da harburuetan ohikoenetako bat», adierazi du Nerea González albaitariak. Txakurrak alergia izan dezan, faktore genetiko batzuk erabiltzen dira.
|
|
2016
|
|
|
Atmosfera hainbat gasez eta, neurri txikiagoan, esekita
|
dauden
partikulez (polena, errautsak?)
|
|
|
Atmosfera hainbat gasez eta, neurri txikiagoan, esekita
|
dauden
partikulez (polena, errautsak&) osatzen da. Airea deritzo osagai horien nahasturari.
|
|
2017
|
|
|
PM notazioa (ingelesez: particulate matter) erabiltzen da gas batean esekita
|
dauden
partikula solidoei dagokienez.
|
|
|
BEM en kasuan, TDDFT ren kasuan ez bezala, partikulak gainezarri arte ez da desagertzen (dsep 4 A, lerro zuri etenez adierazia) BDP modua. Gainera, gorriranzko lerrakuntza handiagoa du BDPmoduak TDDFT en baino, zeina banako partikularen ordena altuagoko moduen akoplamenduak orekatzen duen; besteak beste, kuadrupoloen lotura plasmoiak (ingelesez bonding quadrupolar plasmon, BQP). Jokabide hau gainerako hutsarte morfologietan eta esferez osaturiko dimeroen kasuan ere behatu da.Bestalde, BEM eredua klasikoa denez, gainezarrita
|
dauden
partikulentzat (dsep < 4 A) soilik kitzikatzenda CTP modua, eredu honetan ez baita tunel efekturik gehitu modu efektiboan, nahiz eta hala egiteaposible den kuantikoki zuzendutako ereduaren (ingelesez, quantum corrected model, QCM) bidez.
|
|
2019
|
|
|
Organoetan eta ehunetan, soilik T4 librea bilaka daitekeenez T3, tiroidearen guruineko ikerketetan (24), (30) huraxe erabili izan da. Janssenek eta kideek halaxe egin zuten, suspentsioan
|
dauden
partikulen eta zilbor hesteko hormona tiroideoen arteko asoziazioa aztertu zutenean (6). Aitzitik, guk T4 totala erabili dugu, Howek eta kideek bezalaxe (7), librea erabili beharrean.
|
|
|
Aebetan Erresuma Batua, adibidez, alergia indize handiagoa erregistratzen da kakahuetea; Espainian edo Islandian, arrainari; sesamo Israelen; eta alforfoia (garia sarrazenoarekin prestatzen dute) Japoniako fideoak). Aerobiologia (airean
|
dauden
partikulak) batzuk agertzea ere baldintzatu dezake eremu geografiko jakin batean ikusitako alergiak. Presentzia handia duten kostaldeko eremuetan ingurumeneko akaroak, krustazeoekiko alergia alergeno arruntak, maizago detektatzen dira, Nahiz eta handiago batek ere zehaztu dezakeen itsas jatorriko elikagai horien kontsumoa.
|
|
2020
|
|
|
Dasuopuko izotz zutabe bat ikertuta irisi dira ondorio horretara. Airean eta ingurunean
|
dauden
partikulen biltegi dira izotz zutabeak, eta, sakondu ahala, denboran atzera egiteko aukera ematen dute. Dasuopu da izotz zutabe bat hartu duten lekurik garaiena:
|
|
2021
|
|
|
Suspentsioan
|
dauden
partikulei dagokienez, erdira murriztu du PM2, 5 deritzenen gomendatutako urteko gehienezko esposizioa: metro kubikoko hamar mikrogramotik, bostera.
|
|
2022
|
|
|
Mantendu eta l motor garbia: iragazkitik pasatzean olioan esekita
|
dauden
partikulak atxikita geratzen dira, zikinkeria eta motorrari kalterik egin gabe. Zenbat komeni da olioa aldatzea?
|
|
2023
|
|
|
Pexels Zuhaitzek nola laguntzen diguten Hirian zuhaitzak egotea onuragarria da, besteak beste, arrazoi hauengatik: Airea iragazteko eta airean
|
dauden
partikula poluitzaileak ezabatzeko gai dira. Horrek nabarmen hobetu dezake hiriko airearen kalitatea, kutsadura mailak murriztu eta arnas aparatuko gaixotasunen arriskua murriztu.
|
|
|
“Gehien kezkatzen gaituena ibilgailuen zirkulaziotik datozen kutsatzaileak dira, bai motorraren errekuntzatik bai balazta eta pneumatikoen higaduratik datozenak. Suspentsioan
|
dauden
partikulen artean, Espainiako batez besteko herritar batek arnasten duenaren %30 inguru trafiko horretatik datorrela kalkulatzen da. Eguneko eta urteko muga balioak daude, 2,5 EP eta 10 EP neurtzeko eta arautzeko.
|