|
2002
|
|
|
Anantapurreko Informazio Epidemiologikoaren Sistemak (SIEA) aldian behin emango du erantzuna: zein diren zonan prebalentzia handiena duten patologiak, heriotza tasa handiena eragiten dutenak eta zein biztanleria talde
|
dauden
osasun egoera okerrenean. Gainera, SIEAren egiturak gaur egun ezarritako asistentziaren oinarria errespetatuko du.
|
|
2003
|
|
|
Prostitutek, ordea, ez dute langabezia sorospena jasotzeko eskubiderik jarduera hori egiteari uztea erabakitzen dutenean, baina enplegu bulegoan eman dezakete izena lan eskatzaile gisa. Eta burdelak beste edozein enpresak bezala tratatzen dira, hau da, sozietateen gaineko zergak eta Gizarte Segurantzako kotizazioak ordaintzen dituzte eta laneko zuzenbidea eta indarrean
|
dauden
osasun arauak errespetatu behar dituzte. Udalek, bestalde, burdelek udal mugen barruan onartuak izateko bete behar dituzten baldintzak ezartzen dituzte, eta arrazoi moralengatik ezin diote uko egin instalazioari.
|
|
2005
|
|
|
Bestalde, lehentasun handienetako bat kasu bakan bat ote den zehaztea da; beraz, kezkak eta alertak funtsik gabeak izango lirateke, edo, benetan, BSE ahuntz aziendara zabaltzea. Markos Kyprianou Osasun komisarioak adierazi duenez, «indarrean
|
dauden
osasun kontroleko arauek babes maila handia eskaintzen dute». Lehen ikerketak Eskura ditugun datuen arabera, ez dago loturarik ahuntz haragiaren kontsumoaren eta Creutzfeldt Jakoben aldaera berriaren arrisku handiagoaren artean.
|
|
2006
|
|
|
Eremu horretan bizi diren biztanle gehienak landakoak dira, eta gehienetan ez dira oinarrizko beharrak betetzen. Osasun sistemak ez daude herritar guztien eskura; izan ere, bertan dauden komunitate askok ordubetez mugitu behar dute, batez beste, hurbilen
|
dauden
osasun zentroetara iristeko. Bereziki gogorra da eremu horretako emakumearen egoera, gehienetan kaltetuena baita, eta pobreziaren feminizazioaz eta osasun eta hezkuntzaren arloan pairatzen duten desabantailaz ere hitz egiten da.
|
|
|
Zientzialariek onartzen dute oso zaila dela poluzio kimiko industrialaren ondorioak zehaztea, sintomek urteak edo hamarkada batzuk behar baitituzte agertzeko. Hori dela eta, “pandemia isil” bat aipatzen dute beren azterketan, kimikari toxiko bakoitzak eragindako kaltea ez baita nabarmen islatzen eskura
|
dauden
osasun estatistiketan. Gainera, milioika pertsonarengan izan ditzakeen efektuak gaur egun onartzen dena baino askoz handiagoak izan daitezkeela ohartarazi zuten.
|
|
2007
|
|
|
Neurri hori oso erabilgarria da, ustekabean objekturen bat iturriaren azpian erortzen bada. Bestalde, txorrota elektronikoak desaktibatu egin daitezke instalaturik
|
dauden
osasun etxea edo harraska garbitzen den bitartean, eta, itxitura ziurtatuta dutenez, uholde edo ihes arriskua murrizten dute. Beste abantaila bat da denbora gehiagoz garbitzen direla eta higienikoagoak direla, ez baita beharrezkoa eskuekin manipulatzea.
|
|
2010
|
|
|
Hala ere, datu horiek kasuen %46an bakarrik eman ziren. Era berean, funtsezkoa da istripuaren ondoriozko larrialdietan zein telefono zenbakitara deitu behar den eta zein diren hurbilen
|
dauden
osasun zentroak adieraztea. Lehenengo kasuan, jokalekuen %45ean baino ez zen ikusi, eta bigarrenean, bost parketik batean bakarrik (Granada eta Cadiz nabarmentzen dira).
|
|
2011
|
|
|
“Orain arte, Mendebaldeko Sailean, 27.165 kolera kasu tratatu dira guztira (24.663, bost urtetik beherako haurretan), eta horietatik 17.728 ospitaleratzea eskatu dute, eta guztira 329 heriotza izan dira”, azaldu zuen COSALUPeko zuzendari exekutiboak. Garcíak adierazi zuen, halaber, egun
|
dauden
osasun komunitarioko sare eta azpiegiturak suntsitzeak eta biztanleriak oinarrizko sendagaietarako sarbide ekonomiko eta geografiko eskasa izateak gaixotasun infekziosoak eta parasitarioak hedatzen laguntzen duela. Bestalde, Haiti suntsitu zuen lurrikara gertatu eta urte eta erdira egoerak okerrera egin duela ohartarazten du Farmamundik.
|
|
2012
|
|
|
Gizakiaren garapen indizeen artean, honako hauek daude: bizi itxaropena jaiotzean, amen eta haurren hilkortasun tasa, eta erikortasun egoeretan eskuragarri
|
dauden
osasun arretaren mailak. Alderatu Europako, Asiako, Ozeaniako, Ipar Amerikako eta Hego Amerikako herrialde baten garapen indizeak.
|
|
|
Barneratuek higiene arauekin bat datozen eta beti garbi
|
dauden
osasun instalazioak izango dituzte beraien esku, gau eta egun.Eguneroko garbiketarako eta arropa garbitzeko ur eta xaboi nahikoa emango zaie; horren inguruan, beharrezko instalazio eta erraztasunak izango dituzte.Gainera, dutxa edo bainuen instalazioak izango dituzte.Norberaren garbitasunerako eta garbiketa lanetarako beharrezko denbora emango zaie.
|
|
|
12 artikulua. Lurralde baten okupazio kasuan, bertan
|
dauden
osasun eta segurtasun guneak babestuak izaten jarraitu dute eta xede horretarako erabiltzen.
|
|
|
Gerrako presoei laguntza emateko atxiloketa egin duen potentziaren esku atxikita
|
dauden
osasun eta erlijio arloko langileak ez dira gerrako preso gisa hartuko.
|
|
|
3.Osasun aireontziak ez dute inolako armamenturik garraiatuko, salbuespenez garraia ditzakete ontzian dauden eta oraindik zerbitzu eskudunari entregatuak izan ez diren zaurituei, gaixoei eta itsasoan galdutakoei hartutako arma eramangarriak eta munizioak, eta ontzian
|
dauden
osasun langileak beraien burua babesteko eta euren ardurapean dauden zaurituak, gaixoak eta itsasoan galdutakoak babesteko beharrezkoak diren banakako arma arinak.
|
|
2013
|
|
|
– Erabilgarri
|
dauden
osasun zerbitzuen kokalekua
|
|
|
errezeta gozoak egiteko frutak aukeratzea aukera ona da sukaldean berrikuntzak egiteko eta mahaikideen mugen araberako platerak eskaintzeko. Dieta zaintzea eta kaloria, gantz eta azukreak kentzea komeni da jende guztiarentzat, eta, bereziki, nutrizio terapeutikoren bat izatera behartuta
|
dauden
osasun arazoren bat dutenentzat. Horregatik, tarta zati bat jan aurretik, errezeta hau gomendatzen da:
|
|
2014
|
|
|
Baina, horiekin, eszimilak edo lililak baino zerbait gehiago egin daiteke, eta zopa bihur daitezke. Teknika erraz eta azkar honek, irudimen pixka batekin onduta, produktu osasungarrietan, freskoetan eta eguzkiaren eragin oxidatzailea geldiarazteko behar diren mantenugaiez kargatuta
|
dauden
osasun koilarakadak sartzea lortzen du. Zopa hotzak aukera bat dira artikulu honetan, gazpatxoa baino haratago doazen proposamenak biltzen baititu.
|
|
2015
|
|
|
Profesionalen artean. Leku desberdinetan
|
dauden
osasunaren arloko bi profesionalen artean gertatzen da. Profesional esaten zaie askotariko osasun esparruetan jarduten duten langileei:
|
|
|
Kezkei aurre egiteko zein lo egiteko ezintasunaren aurkako tresna eraginkorra da emakume preso ohien esanetan. Espetxean
|
dauden
osasun arazo handienetariko bi lo egin ezina eta estresa izanik (Rutherford et al., 2009), jarduera fisikoaren bidez gaitz horiei aurre egin eta euren osasun maila hobetzen lagun dakieke. Beren buruaren zainketaren protagonista eta eragile nagusiak beraiek direla jakinik, egunerokotasunari aurre egiten lagundu die espetxean jarduera fisikoa egiteak.
|
|
|
Horrela, konplikazio larriak izateko arrisku handiena duen aldian, bularreko haurra babestuta egotea nahi da. Txertoa ematea 27 eta 36 asteak bitartean gomendatzen da, haurdunaldi berri bakoitzean berriro txertatzeaz gain, eta, era berean, jaioberrien hurbileko familia multzoari (gurasoak, aiton amonak, anai arrebak, zaintzaileak) eta bularreko haurrekin harremanetan
|
dauden
osasun profesionalei ere ematen zaie. Txerto berriak Zientzia aurrerapenek txerto berriak garatu dituzte, eta dagoeneko eskuragarri daude Espainian.
|
|
|
Zenbaitetan, gainera, egoera horietako batzuk ere gertatzen dira, eta horrek estigmatizatu egiten du, eta familiak arbuiatzen ditu, berriz gizarteratzeko programetan parte hartzen dutenean edo, genero arrazoiengatik, desarmatze eta errehabilitazio programetan adingabeak baztertzen dituztenean. Egoera horietan elkartzen dira talde horietan
|
dauden
osasun arazoak. Nazio Batuen datuak suntsitzaileak dira:
|
|
|
Aski harrigarria da ikustea zer bilakatua den Baigorriko trein geltoki xaharra. Gela munttoak apailatuak izan dira, guziz pollitak eta oroz gainetik pratikoak, barnean
|
dauden
osasun zerbitzu desberdinen esku utzirik. Alabainan, geltokia osasun etxe bilakatu da, 2015eko martxoaz geroz ateak idekirik.
|
|
2019
|
|
|
" Beraz, euskaragatik punturik ez dutenek, praktikan, ez zuten plaza lortzeko inolako aukerarik. Eta gauza bera gertatzen zen gaur egun martxan
|
dauden
osasun postuen gainerako deialdietan. 396 lanpostutarako hamabi deialdiez eta milaka hautagaiez ari gara", azaldu du sindikatuak.
|
|
2020
|
|
|
Beltran de Herediak gogoratu du asteartetik aurrera oinarrizkoak ez diren zerbitzuak eta industria jarduerak ere berriro martxan izango direla, eta testuinguru horretan kokatu du Jaurlaritzak azoken inguruko araudia aldatzeko erabakia. Azpimarratu duenez, azoketan ere bete dituzte «indarrean
|
dauden
osasun eta higiene neurri zorrotzak».
|
|
|
Gaur zortziko data duen dokumentu bat zabaldu du Espainiako Osasun Ministerioak egunotan: jarraibide batzuk ezarri ditu koronabirusak jota
|
dauden
osasun arloko eta esparru soziosanitarioko langileentzat. Txostenaren hasieran bertan diote zein den helburua:
|
|
|
Eta gogorarazi gura izan dute Espainia dela" munduan kutsatuta
|
dauden
osasun profesional gehien dituen herrialdea"; horregatik hain zuzen ere azpimarratu dute, beharrezkoa dela neurri egokiak hartzea, beste osasun langilerik ez dadin kutsatu babesteko bitartekorik ez dagoelako.
|
|
2021
|
|
|
" Aurtengo azoka ez da aurrekoen gisakoa izango", ohartarazi du Agustin Valdivia alkateak. " Indarrean
|
dauden
osasun neurriak errespetatuko dira". Horren harira, Xacobeo MMXXI elkarteko –azokaren antolatu du, Eventos Globales enpresarekin batera– arduradun Pedro Carrascok jakinarazi du feriako gehieneko edukiera 800 pertsonakoa izango dela, eta aforoa kontrolatuko dutela aplikazio informatiko baten bidez." Merkatuan egon bitartean, maskara jantzita eramatea derrigorrezkoa izango da, salbuespen batekin:
|
|
|
LABI batzordea arratsaldean bilduko da indarrean
|
dauden
osasun neurriak berrikusteko. Zenbait moldatzeaz gain, beste batzuk arintzeko aukeraren berri eman zuen Iñigo Urkullu lehendakariak maiatzaren 31n.
|
|
|
Horra hor agendan apuntatu beharreko hitzordua. Lasarte Oriako AEK k zehaztu duenez, indarrean
|
dauden
osasun neurriak beteko dira, eta mugatua izango da edukiera: dira ehun pertsona baino gehiago sartu plazan jarriko duten eremura.
|
|
|
Eskaera hori baimentzea justiziak erabaki du. Auzitegiaren arabera, indarrean
|
dauden
osasun neurriekin," ez dirudi ostalaritza osasun publikoarentzat bereziki arriskutsua denik".
|
|
|
Iruditzen zaio ezinezkoa dela Euskal Autonomia Erkidegoan, probintzietan eta herrietan ere sartu irtenak mugatzeko asmoa eta etxeratze agindua arautzea behin alarma egoera bukatuta. «Oinarrizko eskubideak mugatuko dituzten neurriak salbuespenezkoak dira, eta ezin dira ezarri jende multzo zehaztugabeentzat, indarrean
|
dauden
osasun legeetan oinarrituta», irakur daiteke fiskalaren txostenean. Jende bilerak mugatzeko bai, aukera ikusten du fiskalak, biltzeko eskubidea urratzen ez delakoan.
|
|
|
Txertaketan jarriko ditu indarrak Joe Biden presidenteak. Etxe Zuriak herrialdeko armadako mila militar baliatuko ditu lanez gainezka
|
dauden
osasun langileei laguntzeko. Horrez gain, koronabirus probak egiteko guneak ugarituko dituzte, erizain gehiago jarriko dituzte txertaketa guneetan, eta doan banatuko dituzte 500 milioi test azkar.
|
|
|
Pandemiaren bilakaera «kezkagarria» dela ohartarazi zuten, eta erabaki zuten Osakidetzako zentro guztiak Kontingentzia Planaren bigarren egoerara igarotzea. Gainera, eskatu zuten indarrean
|
dauden
osasun neurriak errespetatzeko, bereziki eskuen garbitasuna, espazio jendetsuak saihestea, espazio itxiak aireztatzea eta maskara «etengabe» erabiltzea.
|
|
|
Hilaren 9ko gauean ere itxiko dute. Horrez gainera, jakinarazi zuten Ertzaintzaren eta Gasteizko Udaltzaingoaren arteko koordinazio batzorde bat ere martxan jarriko zutela, indarrean
|
dauden
osasun neurriak betetzen direla bermatu ahal izateko. Kontrola areagotzeko asmoa ere bazuten, batik bat Alde Zaharrean, era horretan jende pilaketak eta kaleko edana eragotziko dituztelakoan.
|
|
|
Indarrean
|
dauden
osasun arauak tarteko, militanteek dute Euskaldunako ekitaldira joan baina hori zuzenean jarraitu ahal izango dute EAJren webgunean eta sare sozialetan. Era berean, balkoietan ikurrina jartzeko deia egin dute beste urte batez.
|
|
|
Horrez gain, Larre Publikoen Kudeaketa Plana adostea ere badute jomugan, ganaduzaleak eta Udalak elkarlanean, larreen hobekuntza bultzatu eta Arrasateko lehen sektorea indartzeko. " Taldeko larratze erregimenean abereen identifikazioa gauzatu eta indarrean
|
dauden
osasun eta abereen mugimendurako arauak betetzea ere gura dugu".
|
|
|
«Izurritea hasi zenetik, zuhurtasunez jokatzeari eman diogu lehentasuna. Momentu honetan indarrean
|
dauden
osasun neurriei erreparatuta, kanpina irekitzea jendeari etortzeko tentazioa jartzea zela iruditu zitzaigun, eta lurralde barruan mugitzea baimendu arte itxita izatea adostu genuen», azaldu du Jone Olaskoaga zuzendariak. Hori dela eta, Eusko Jaurlaritzaren Labi aholku batzordeak gaur hartuko dituen neurrien zain dira.
|
|
|
Gobernuz kanpoko elkartearen aztarnarik ez. Zuk iraultzaren onurez hitz egiten zenidan, zeinen ondo
|
dauden
osasuna eta hezkuntza, jendea zoriontsu bizi dela han. Aitzitik, ni sinesgogorragoa nintzen, ezagutzen nauzu, ez nuen zuk bezain ederra ikusten dena.
|
|
|
Azkenik, EODaren prebentzio goiztiarra zein esku hartzea egiteko, lehen mailako arretako profesionalei zein emakume haurdunen inguruan
|
dauden
osasun langileei bideratutako aholku eta lan lerro posible batzuk proposatu nahi genituzke: Sufrituko dituen gorputz aldaketei buruz hitz egitea. Horien aurrean gomendagarriak izan daitezkeen aholkuak ematea:
|
|
2022
|
|
|
" 2021ean azoka bertan behera uztea erabaki zaila izan bazen, aurten ere zaila izan da berriro egitea erabakitzea, baina gure lehen sektorea babestu behar dugula uste dugu, une izugarri gogor eta zail honetan", esan du Mikel Garaizabal alkateak. " Horregatik, indarrean
|
dauden
osasun neurriak zorrotz bete ditzatela eskatzen diegu herritarrei, abadiñarrentzat hain berezia den ekitaldi hau normaltasunez egin ahal izan dezagun".
|
|
|
Eskuragarri
|
dauden
osasun zentroetako datuei dagokionez, hasteko, erabiltzaileen hizkuntza erregistroaren datuak azalduko dira. Osasun zentro guztietako datuak eduki ez arren, bildutako datuekin taula bat osatu da.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak otsailaren 13ra arte luzatu ditu indarrean
|
dauden
osasun neurriak
|
|
|
Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan indarrean
|
dauden
osasun neurriak otsailaren 13ra arte luzatzea erabaki du Eusko Jaurlaritzak—Nafarroan otsailaren 14ra arte egongo dira indarrean—. Pandemiaren bilakaera aztertzeko bilera egin du gaur arratsaldean Labi instituzionalak, eta duela minutu gutxi eman du bertan hitz egindakoen berri Gotzone Sagardui Osasun sailburuak. Horrez gain, Jaurlaritzak COVID ziurtagiriaren erabilera luzatzeko nahiz beste eremu batzuetara zabaltzeko baimena ere eskatu dio EAEko Auzitegi Nagusiari, eta datorren asteartean emango dute erabaki horren berri.
|
|
2023
|
|
|
Ez ote gara, gizarte bezala, gaur egungo nerabeen beharrizanak alde batera uzten? Gaur egungo nerabeen artean
|
dauden
osasun mental arazoek eta kopuruek argi eta garbi erakusten dute azken galdera horren erantzuna. Garrasika ari zaizkigu laguntza eske, eta, agian, ez gara behar bezala entzuten ari.
|
|
|
Hala ere, kontu handiarekin ibili behar dugu horretan. Gaur egun gure gizartean oro har eta nerabeen artean zehazki
|
dauden
osasun mentaleko arazoak sare sozialen mundutik haratago doaz. Argi dago osasun mentala, gazteen artean batez ere, arazo potoloa dela.
|
|
|
OMEk adierazten duenez espetxean
|
dauden
osasun langileen betebehar nagusia presoen osasuna babestea eta sustatzea, eta arreta onena ziurtatzea izango da. OMEren espetxe" osasungarriaren" nozioa, zentzu horretan, oximoron hutsa da.
|