|
2001
|
|
|
hamabi gizaseme eta lau emakume, hamasei pertsona, denetara, sei hilabetetan, hau da, ia hiru hilabeteko, bat hamar eguneko. Zerrendan
|
dauden
biktimak bizi diren lekuetako izenek erakusten dute Pioletadun Hiltzailea aise mugitzen dela ehun kilometroko erradioa duen zirkunferentzia imajinario baten barruan. Bestetik, nekeza da, hagitz, biktima horiek guztiak zerbaiten arabera antolatzea.
|
|
2006
|
|
|
izen handiko militarrak, filmetako eta komikietako heroiak... Baina tipiko tipikoak dira, gerra guztietan
|
dauden
biktima arruntak direlako gorputz adarren bat galdu duena, seme alaba edo senideren bat kendu diotena, espetxeratu dutena edo bere herrialdea askatzeko borrokan egiten duena. Eta nire ustez, gerra edo gerraren ondorioak pairatzen dituena da heroia, gerran hiltzen dena zein sufrimenduaren ostetik onik ateratzen dena, erraietan mina sentitzen duena.
|
|
2009
|
|
|
Funtsean, «memoria historiko» izenpean aldarrikatzen den hori, biktimenmemoria zauritu eta mindutik abiatutako egiaren ezagutza da. Horregatik sortu etahazi da «memoria historikoa» deitu izan den «kontzientzia» historiko hori (OrtizHeras, 2006; Moradiellos, 2003), oraindik bizirik
|
dauden
biktima moralek, haueneta desagertutakoen ondorengoek, eta bidegabekeria historikoaz kontzientziatutakoherritarrek elikatu duten «kontzientzia historikoa».
|
|
2010
|
|
|
Euskal Herrian bizi dugun gatazka gogorraren alde bakar batean
|
dauden
biktimez ari da proposamen hau, baina baztertzen eta ahazten ditu beste biktima asko eta asko. Alde bakar bateko biktima horiek nire errespetu guztia merezi dute, errespetua ez ezik, nire nahia eta, nire txikitasunean, nire lana ere, biktima gehiagorik egon ez dadin, eta hain zuzen, argi eta garbi bat egiten dut Gernikako deklarazioan esaten denarekin:
|
|
2011
|
|
|
Elkarrizketetan agerian geratu da irregulartasun egoeran
|
dauden
biktimenganako kezka. Gure solaskideen iritziz, atzerritar horiek, bortizkeria bikoitza jasaten dute; erasotzaileak burututakoari araudiak berak hezurmamitutakoa gehitu behar zaio.
|
|
|
Harreta berezia eskaini behar zaie irregulartasun egoeran dauden andreei. Atzerritarren Legea aldatu behar da, irregulartasun egoeran
|
dauden
biktimek, bai genero indarkeriarenak eta bai tratarenak, babes marko eraginkorra izan dezaten. Horrek andreek salaketa jartzea erraztuko luke; izan ere, ez lirateke kanporatzearen beldur izango, une honetan bezalaxe.
|
|
2014
|
|
|
Bilboko Udalak eta Fekoorek protokolo bat sinatu dute egoera horietan
|
dauden
biktimak aurkitzeko
|
|
2015
|
|
|
Azaroan bilkura egingo du foru aldundiekin, bakea eta memoria politikak aztertzeko.Legea. Giza eskubideen urraketak jasan dituzten eta aitortu gabe
|
dauden
biktimen lege proposamena aurkeztuko du.Txostena. ETAk mehatxatutako pertsonengan eta Ertzaintzarengan indarkeriak duen eraginari buruzko lana aurkeztuko du.2016an garatzekoakDesarmatzea.
|
|
2016
|
|
|
Halaber, saihestu beharrekoa da shock edo sufrimendu handi handiko egoeran
|
dauden
biktimengana hurbiltzea kamera. Mina errespetatzeko, gutxieneko distantzia zaindu behar da.
|
|
2017
|
|
|
Bi gazteek herenegun bertan ateratako gutunean dago giltzarria. Adierazi dute «beste kasu posible baten» berri izan dutela, eta horregatik erabaki dutela kaleratzea, «ezkutuan
|
dauden
biktima posibleak argitara atera daitezen». Bi gutunak batera hedatu zituzten:
|
|
|
Hau da, salaketa zibilik ez egitea erabaki zutela jakinarazi zuten. . Baina oraingo momentuan, guregana beste kasu posible baten egoera iritsi denean, gertatutakoaren berri emateko garaia iritsi dela iruditu zaigu, egia erdiak ez esateko eta, batez ere, ezkutuan
|
dauden
biktima posibleak argitara atera daitezen. Guri asko lagundu digu gertatutakoa denuntziatzeak eta uste dugu besteei ere lagunduko diela?.
|
|
|
Informatu ahal duzun xehetasun gehienekin inguru fisikoa eta egoera nolakoak diren: non dauden arriskuak, non
|
dauden
biktimak artatzeko eremuko ekipamenduak, eta abar. Erabili biktimaren ikuspegitik hartutako lekuzko adizlagunak, aurrean/ atzean, ezkerrean/ eskuinean?, eta saihestu ulertzeko keinuak beharrezko dituzten adizlagun ez zehatzak, hemen, han, hor?.
|
|
2019
|
|
|
Berresten du terrorismoaren amaiera euskal gizartearentzat 2011n iritsi zela».Idoia Mendia PSE EEko idazkari nagusia«Nire pentsamendua justiziaren zain urteak daramatzaten biktimen senideekin dago. Zorionak Guardia Zibilari eta Frantziako segurtasun indarrei».Amaya Fernandez EAEko PPko idazkari nagusia«Elkarrizketan
|
dauden
biktimak dira bakearen eraikitzaileak. Gizarteak beharrezkoa du aukera dutenek egiaren ezagutza, justizia eta erreparazioa ahalbidetzea».Lander Martinez Elkarrekin Podemoseko eleduna«Josu Urrutikoetxea berehala aske uztea galdegin nahi dugu, zapaltzen gaituzten Frantziako eta Espainiako estatuei Euskal Herriko militante politikoak zigortzeko inolako zilegitasunik ez baitiegu onartzen».AEM«Premiazkoa da martxan jartzea Espainiako eta Frantziako gobernuak, EAE, Nafarroa eta Iparraldeko gobernuak eta gizarte eragileak bilduko dituen alde anitzeko prozesua, Euskal Herriak pairatu duen gatazka luzeak utzitako arazo teknikoak konpontzeko».Eusko Alkartasuna«Zorionak Guardia Zibilari, berriro erakutsi baitu ETAren aurkako borrokaren burua izan dela».Covite«Herri honek irtenbideak behar ditu, ez zigorra, kartzela, mina eta sufrimendua areagotzen dituzten bide agortuak».LAB«Atxiloketa espainiar mendeku estrategiaren kapitulu berriak idaztera dator».Ernai«Euskal Herriko bakegilea den Josu Urrutikoetxeari nire sustengua ematen diot».Jean Guy Talamoni Korsikako Asanbleako presidentea
|
|
2020
|
|
|
Balentria hori, tortura, egin duten poliziak zure ardurapekoak izango da gaurtik aurrera, eta zure ardura ere bada, kasu askotan bide judizialak agortuta egon arren, barne ikerketa independentea martxan jartzea hamarkadetan geratutakoa argitzeko. Ez zaizkizu faltako lekukotasuna emateko prest
|
dauden
biktimak.
|
|
2022
|
|
|
Oraindik ez da guztiz argitu istripu horren zergatia, eta Alanis de la Sierrako hilobian ustez lurperatuta
|
dauden
biktimen gorpuzkiak ere ez dituzte aurkitu, Aranzadi zientzia elkartea horretan ahalegindu izan den arren. 2009an Sabin Egilior zinemagileak historia hori gogoratu zuen El largo viaje (Bidaia luzea) dokumentalean, eta senideek omenaldia egin zieten tren hartan hildakoei.
|
|
|
Biktimen garantia eta eskubideen gainean, (32.art)« (sexu indarkerien biktima izan diren emakumeek eta haurrek) laguntza integral espezializatu eta irisgarria jasotzeko eskubidea dute, sexu indarkerien ondorio fisikoak, psikologikoak, sozialak edo bestelakoak gainditzen laguntzeko». Bestalde, administrazio egoera irregularrean
|
dauden
biktimei dagokienean (35.art)«[...] gainerako biktimei aitortutako eskubideak izango dituzte[...]. Era berean, bizilekurako eta lanerako eskubidea izango dute, 4/ 2000 Lege Organikoan (Atzerritartasunari buruzkoa) salbuespenezko zirkunstantziengatik baimenetarako aurreikusitako baldintzetan».
|
|
2023
|
|
|
Dokumentala historia konplexu baten berrikuspena da, gaur egun ere orrialde bukatugabeak dituena. Historia horrek Espainiako trantsizioaren ondorioen azterketa sakonagoa egitera gonbidatzen gaitu, ofizialki ahaztuta eta isilarazita
|
dauden
biktima deserosoena. Ahora Orain taldeak sustatuta, dokumentalak argitaratu gabeko materiala eta 30 bat testigantza biltzen ditu:
|