2003
|
|
Hori horrela da izan, eta, horregatik, egoera hain larria delako, argi gorri guztiak piztuta
|
daude
sektore horri dagokionez. Alde horretatik, Andoaingo istripua gertatu eta gero, Eusko Jaurlaritzak, esaterako, adierazi zuen eraikuntzaren sektoreko Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako enpresa guztiak txertatuko dituela Osalan erakundearen Arrisku Laboralak Prebenitzeko Planaren barruan.
|
2009
|
|
Langileentzat arrisku berriak eta gero eta handiagoak planteatzen dituzten eta zenbait gaixotasun eragiten dituzten substantzia talde nagusiak, hala nola alergiak, asma, ernalezintasuna eta minbizia, Laneko Segurtasun eta Osasunerako Europako Agentziaren (OSHA, ingelesezko siglengatik) txosten batean agertzen dira. Eta substantzia arriskutsu horiek ez
|
daude
sektore kimikoan bakarrik, beste lanbide jarduera batzuetan ere badaude, hala nola nekazaritzan, osasun arretan edo eraikuntzan. “Kalkulatzen da urtero 74.000 lanheriotza izaten direla lantokian substantzia arriskutsuen eraginpean egoteari lotuta.
|
|
Zirkulatu ahal izateko, ibilgailuek IAT pasatu dute egokitu ondoren. Ikasteko eskaerari erantzuteko dauden formulen artean, ildo honen beste muturrean
|
daude
sektorean espezializatu diren eta ezgaitasun fisikoak dituzten pertsonei eskolak ematen soilik aritzen diren autoeskolak. Kasu horietan, bai, oso prestatuta daude, bai material grafiko eta teorikoan, bai praktikak egiteko automobil parkearen azpiegituran.
|
|
Frankiziak
|
daude
sektore guztientzat: zerbitzuak, merkataritza, moda, hezkuntza edo sukaldaritza, eta aukerak.
|
|
Esango nuke sektoretik kanpoko aktoreak indarrean sartu izana dela lehen faktorea. Liburu analogikoan ere, egia esan, aspalditxo sarturik
|
daude
sektoreaz kanpokoak, industrialak, nazioarteko enpresak, eta munduan zeharko paperezko edizioa kontzentrazio maila jakin batera eraman dute. Baina, hala eta guztiz ere, sektoreak bazuen kontrola hein handi batean.
|
2010
|
|
Lanpostu berdeen %26, 4 hondakinen kudeaketan eta tratamenduan kontzentratzen dira, 140.343 lanpostu, eta %20, 6 energia berriztagarrien sektorean, 109.368 lanpostu. Katalunian, mota horretako 93.669 lanpostu daude; Andaluzian (91.517) eta Madrilen (62.494)
|
daude
sektore horietan langile gehien; “enplegu berde” gutxien sortzen duten eskualdeak, berriz, Kantabria (5.079), Errioxa (5.720) eta Nafarroa (9.328) dira. Lanak iragartzen du “enplegu berdearen” zifrak handitu egingo direla hurrengo urteetan, ekonomia eredu jasangarriago baterantz bultzatzen duen arau esparruaren bidez. Eredu horretan, indarra hartzen ari diren sektoreetako enplegu sorgune berriak nabarmentzen dira.
|
|
Optimismoz egin zuen, antzinako Erromako plaza publikoetan sortu zen lanbide horren balioa berresteko. Baina haren gogoetak ez
|
daude
sektoreari egindako kritika gogorretatik salbuetsita.
|
2011
|
|
etxeak berritzea bultza zitekeen eraikuntzaren alternatiba gisa; garraio publikoa lagundu auto partikularraren ordez; energia sistema ez da lehen baino garbiagoa, baizik eta kontsumoa jaitsi da. Jarduera falta da; ez dago teknologia aldaketarik».Hala, hazkundea etorri zain
|
daude
sektore ekonomiko eta politikoak: «Proiektu ugari daude haizeak alde jotzeko zain, eta eraikuntza enpresek lurra erosten jarraitzen dute.
|
|
Planak sei jarduera eremu definitzen ditu, 2011n abian jarriko diren hamabost neurri zehatz biltzen dituztenak. Aurreikusitako ekimenen artean
|
daude
sektorea gehiago garatzeko laguntzak, enpresa eta negozio berrien sorrera bultzatzea, profesionalak gaitzea edo industria nazioarteratzea. 2011rako aurreikusitako aurrekontua 2010era arte eduki digitalen sektorea sustatzeko Avanza Planaren esparruan mobilizatu diren funtsei gehitu zaie.
|
2012
|
|
Espainiako Estatuan, 370.000 establezimendu inguru
|
daude
sektore horretan, eta horietako% 84 enpresa txiki eta ertainak dira.
|
|
Aurreko epigrafean ikusi dugun Correos izeneko zerbitzu publikoaz gain, estatuan, korrespondentzia eta paketeria puntutik puntura (igorleari hartu eta hartzaileari entregatzen dizkiote) bidaltzeko zerbitzuak ematen dituzten enpresa asko
|
daude
sektore pribatuan (SEUR, DHL, NACEX, ENVIALIA, MRW, etab.). Zerbitzu horien abantailei dagokienez, aditzera eman behar da askotariko zerbitzuak ematen dituztela eta bidalketak azkar eta bermez entregatzen dituztela.
|
2013
|
|
Babesgabetasun ikaragarria ekartzen du horrek», azaldu du LAB sindikatuko zerbitzu pribatuetako ordezkari Saul Arangibelek. Hego Euskal Herrian 60 lan hitzarmen
|
daude
sektorean, eta Espainiako beste hamar ere indarrean daude. Izaera ezberdin horrek zaildu du sindikatuen lana.
|
|
Urtez urte, ordea, abuztuko datuak hobeak izan ohi dira. Azken turisten zain
|
daude
sektoreko langileak.
|
|
Daniel Jaeger Vendrusco Etxebizitzen gainean eratutako hipoteken kopuruak beheranzko joera du, INEren datuen arabera (Estatistikako Institutu Nazionala), eta, adituen ustez, aurten ez da higiezinen salmentak igoko, kreditu falta eta eskariaren ahultasuna direla eta, besteak beste, langabeziaren gorakadagatik. Hala ere, aldaketak
|
daude
sektorean. Hipoteka Lege berriak barne hartzen dituen aldaketek nabarmen eragingo diete etxebizitza bat erosteko finantziazioa kontratatzen duten erosleei.
|
2015
|
|
%22koa. Alde handiak
|
daude
sektore batzuetatik besteetara. Batez besteko horretatik gora daude finantza erakundeak, %50eko betetze mailarekin, merkataritza kate handiak (%35, 3) eta garraioak (%25, 5).
|
|
Bertan, sektore honetan egiten diren bidegabekeriak aipatzen ditu eta datu garrantzitsu batzuk ematen ditu agerian. Besteak beste, nabarmentzekoa da gure herrialdean pertsona bakoitzak 437 euro gastatzen dituela urtean arroparekin, eta horietako asko «emakume asiarrak, gazteak, egunean 12 orduz lan egiten dutenak». «» Oinarrizko beharrak asetzen ez dituzten soldata txikiak, lanaldi luzeak, lan baldintza ez gizatiar eta arriskutsuak, haurren lana edo sindikatuen falta legez eratuta
|
daude
sektore horretan gertatzen diren oinarrizko eskubideen urraketetako batzuk, eta egunero 34.000 milioi euro mugitzen ditu Europan bakarrik», adierazi du Mercedes García de Vinuesa CECJko lehendakariak. Janzten dituen jantzien jatorriaz eta haiek egiteko baldintzez gizartea kontzientziatu nahi da.
|
|
Horietan diharduten erakundeen ehunekoa% 37,1 eta% 41 da, hurrenez hurren. Gizon bakoitzeko lau emakume
|
daude
sektorean lanean Sektore horrek ia 645.000 langile ordaintzen ditu, nahiz eta 2010etik aurrera 27.000 pertsona baino gehiago okupazio bolumena jaitsi den, sektore publikotik datozen proiektu sozialen beherakadagatik, eta, era berean, gizarte politikako murrizketen ondorioz. Oro har, sektorean lan egiten duten pertsonak emakumeak dira (gizon bakoitzeko lau emakume), unibertsitateko ikasketak eta 35 urtetik beherakoak dituztenak.
|
2016
|
|
Gainera, produktuak beste txikizkako establezimendu batzuetan, merkataritza gune handietan eta ostalaritza kateetan daude. Espainian 78 denda eta 163 saltoki espezializatu
|
daude
Sektoreko erakundeetan 150 pertsona eta 2.500 boluntario baino gehiago aritzen dira lanean; horietatik% 80 emakumeak dira. Ez da, agian, mugimendu garatua eta heldua, beste herrialde batzuetan bezala, baina herrialde honetako ekonomia sozial eta solidarioan leku bat hartzea lortu du.
|
2017
|
|
Sektore publikoa eta behin behineko kontratua determinatzaile garrantzitsuak dira langilearen gogobetetasuna ezagutzeko. Ikerketa honen arabera, langile publikoak pozikago
|
daude
sektore pribatukoak baino. Era berean, behin behineko kontratua dutenek gogobetetasun gutxiago erakusten dutela langile finkoek baino.
|
|
Espainian, bost milioi pertsona baino gehiago
|
daude
sektore publikoko jarduera profesional jakin batzuetara iritsi ezin direnak.
|
2020
|
|
Adibidez, enplegu erregulazioko espedienteak proposatu dira Alestisen —87 langile kaleratuko dituzte Miñaon— eta Aciturrin; nazioarteko plantillaren %20ari eragingo dion berregituratzea iragarri du Aernnovak, eta Berantevillan duen fabrikako 450 langileek beldurrez begiratzen diote kaleratzeen mamuari; gainera, ABLEEak martxan
|
daude
sektoreko enpresa ugaritan.
|
2021
|
|
Farmazia enpresa handien lobby ak ez du begi onez ikusi liberalizazioaren aldeko aldarria. Espainian, Farmaindustria elkartean ordezkatuta
|
daude
sektore horretako enpresa nagusiak. Talde horren arabera, munduan ez da txertorik falta, eta 2021ean ekoiztuko diren dosiak «nahikoak izanen dira munduko herritarren %70 txertatu eta talde immunizazioa lortzeko».
|
|
Sindikatuek zahar etxeetako kudeatzaileei eta Arabako Diputazioari egotzi diete «pasibotasunez» jokatzea, eta erantsi dute izurriak are gehiago utzi dituela nabarian aurretiko hutsuneak, hala nola zaintza lanak «ezinbestekoak» direla gizartearentzat, baina ez dagoela aski baliabide euren lana behar bezala egiteko. Datuen arabera, egun, 1.200 langile inguru
|
daude
sektore horretan lanean, eta %90 baino gehiago emakumezkoak dira. 1.792 ordu egiten dituzte lan urtean, eta soldata mila euro baino gutxiagokoa da.
|
2022
|
|
2021eko datuen arabera, EAEn landutako azaleraren %4, 6 ekologikoan dago, EAEko nekazaritza lurren azalera 185.689 hektareatakoa da, eta horietatik 8.855 hektarea daude ekologikoan. Hala ere, alde nabarmenak
|
daude
sektoreen artean. Ortularien eta fruta arbolen azalera da aipagarriena; fruta arbolen kasuan, EAEko %20, 7 daude ekologikoan izena emanda, eta ortulariei dagokienez, %19, 9.
|
|
Zenbat emakume bazkide
|
daude
sektoreko elkarteetan. Asko, gutxi?
|