2002
|
|
Munichen dauzka munduak begiak. An
|
daude
lurralde bakoitzeko kirolaririk onenak. (...) Baina Municheko Olinpiada odolez gorritua izan da.
|
2003
|
|
Bestalde, beste zortzi pertsona pneumonia atipikoz hil dira Hong Kongen azken orduan, eta gaixotasunaren hamaika kasu berri erregistratu dira. Orain, 1.611 SRAS kasu
|
daude
lurraldean, eta horietatik 170 heriotza eragin dute. Taiwanen, azken orduetan, beste lau biktima ere kobratu dira, eta, hala, SRAS konfirmatutako ehun kasutatik zazpi hildakori igo zaie balantzea.
|
2008
|
|
Bestalde, Zisjordaniako kolono juduen kopurua Israelen baino hiru aldiz gehiago igo da batez beste 1995 eta 2007 urteen artean. Egun, 270.000 judu
|
daude
lurralde horretan.
|
2010
|
|
Sahararrek ez dute lanik, baina horregatik ez diote utziko saharar izateari. Saharar izateaz arro
|
daude
lurralde okupatuetan, lurralde liberatuetan eta Aljeriako kanpalekuetan ere bai.
|
|
Industri garapenean eragina duten faktore asko (lan indarra, azpiegiturak, enpresarako zerbitzuak?) oso loturik
|
daude
lurralde bakoitzaren berezko ezaugarriekin. Gehienetan, industri politika eraginkorrek dagoeneko industrializatuta dauden eskualdeetan eragin lukete.
|
2012
|
|
Alde handiak
|
daude
lurralde batetik bestera. Lehen hizkuntza euskara dutenak nagusi dira Nafarroa Beherean eta Zuberoan (%51, 2).
|
|
Erabilerari buruzko emaitzetan alde handiak
|
daude
lurralde batetik bestera. Izan ere, euskara erdara beste edo gehiago erabiltzen dutenak, hau da, euskararen erabilera intentsiboa egiten dutenak %20 dira EAEn, %9, 6 Iparraldean eta %5, 5 Nafarroan.
|
|
Erabilerari buruzko emaitzetan alde handiak
|
daude
lurralde batetik bestera. Izan ere, euskara erdara beste edo gehiago erabiltzen dutenak, hau da, euskararen erabilera intentsiboa egiten dutenak %20 dira EAEn, %9, 6 Iparraldean eta %5, 5 Nafarroan.
|
|
Azken 20 urteotako bilakaera aztertuz gero, euskararen erabilerak gora egin du apurkaapurka EAEn (batez beste 4 puntu). Erabilerari buruzko emaitzetan alde handiak
|
daude
lurralde batetik bestera. Izan ere, euskara erdara beste edo gehiago erabiltzen dutenak, hau da, euskararen erabilera trinkoa egiten dutenak, %39 dira Gipuzkoan, %12, 8 Bizkaian eta %4, 3 Araban.
|
|
Tratu txarrei buruz informatzea eta jabearen jokabide krudelak jasaten dituen txakur bati ekar diezazkiokeen ondorio psikologiko eta fisiko larriak ulertzea lagungarria izan daiteke arazora hurbiltzeko. Espainian animaliak babesten dituzten elkarteetako batzuk dozenaka
|
daude
lurralde osoan banatuta, eta albaitari profesionalak, txakur hezitzaileak eta maskota psikologoak izaten dituzte, animalien tratu txarrei buruz duten ezagutza bideratzeko. Talde horietako batean boluntario gisa parte hartzea modu egokia da gaia ulertzeko.
|
|
Jordania, Libano, Siria, Zisjordania eta Gaza. Guztira, Palestinako errefuxiatuen herena bizi den 58 kanpaleku ezagun
|
daude
lurralde horietan, Palestinako errefuxiatuentzako NBEren Agentziaren arabera (UNWRA), 1,3 milioi pertsona inguru. Gatazka zaharrenetako bat da, eta gainditzeko joera gutxien duena.
|
|
Euskara erabiltzen den lurralde guztiak kontuan izanda, biztanleen %24, 2k euskara baliatzen du neurri batean ala bestean, jakinik %16, 1ek euskararen erabilpen intentsiboa egiten duela, alegia, euskara erdara bezainbat ala gehiago baliatzen duela eguneroko jardunean, eta %8, 1ek euskara erabiltzen duela, erdara baino gutxiago izan arren. Baina, emaitza horietan alde nabarmenak
|
daude
lurralde batetik bestera. Hain zuzen ere, euskara erdara bezainbat edo gehiago baliatzen dutenak %20 dira EAEn, %9, 6 Ipar Euskal Herrian eta %5, 5 Nafarroa Garaian.
|
2013
|
|
Hala da gurean, eta hala da bazter gehienetan. Gure polisaren kasuan hiztun komunitate batzuk ia osorik, beste batzuek adar sendoak botata eta beste batzuen fragmentuak
|
daude
lurralde berean. Egoera sinpleagoa, hala ere, kontinenteetako beste leku askoren aldean.
|
2015
|
|
Lehentasunetako bat izango dute ekoizleei esne litro bakoitzeko ordaintzen dieten prezioa hobetzea. Nafarroako Gobernuak emandako datuen arabera, gaur egun 192 ekoizle
|
daude
lurraldean, eta horietako asko 28 zentimoan ari dira esnea saltzen, kostu prezioaren azpitik? 0,34 euro?. Landa Garapeneko, Tokiko Administrazioko eta Ingurumeneko kontseilari Isabel Elizalde Espainiako Gobernuak erkidegoetako ordezkariekin egindako bileran izan zen herenegun. Elizalderen esanetan, Madrilek iragarritako neurriek ez diete erantzuten sektorearen premiazko egoerari.
|
|
4 Bidali nituen gutunak Sevillara eta Almodóvarrera, ustez, ordurako (laster joan ziren baina) aita priorea Madrilera joana bazen ere eta han dago; Caravacarakoa ere bidali nuen; zorionez, mezulari bat zihoan eta gutxi
|
daude
lurralde hartarako. Aita frai Gabrielen gaixotasuna barru barruan sentitu nuen; haren alde eskatzen diogu Jainkoari.
|
2016
|
|
Euskal Herrian egindako erregistroen datuak aztertuz gero, ohartzen gara domeinua Euskal Herri osoan zabaltzen dela, baina desoreka nabarmenak
|
daude
lurralde batetik bestera. Datu hauek Eusko Jaurlaritzak eta Euskararen Erakunde Publikoak burututako Inkesta eta Mapa Soziolinguistikoaren ondorioekin antzekotasun handiagoa dute lurraldeen banaketa demografikoarekin baino, izan ere, Nafarroak, bereziki, eta Iparraldeak, hein batean, pisu handiagoa lukete.
|
|
Euskal Herriko kaleetan entzundako elkarrizketetako solaskideen %12, 6 euskaraz ari zen 2016an; %76, 4 gaztelaniaz eta %8, 3 frantsesez ari ziren; eta azkenik, %2, 7 zen beste hizkuntza batean ari zena. Dena den, ezberdintasun handiak
|
daude
lurraldeak kontuan hartuz gero.
|
2017
|
|
Josu Unanue batzarkideak eskatu du edozein azpiegitura berri planteatu baino lehen 2018 urtean lehentasuna izan dadila txartel bakarra ezartzea lurraldeko garraio publiko guztian. " Gure ustez, gure lurraldean beste lehentasun batzuk
|
daude
lurralde kohesioa eta mugikortasuna hobetuko lituzketenak. Gainera, neurri horiek askoz merkeagoak izango lirateke".
|
|
2.1 Eskolako hizkuntza eta hizkuntzak eskolan etxeak gehienetan elebakarrak izanik, pertsona batzuentzat haurtzaindegia eta eskola dira lehenengo inguruneak non" beste hizkuntzarekin" eguneroko kontaktua izaten duten eta hura ikasteko prozesua hasten duten; gehienetan, oroimenean galduta gelditzen da. ...lania hiztunak diren askorentzat hezitzailea edo irakaslea dira katalanez hitz egiten dioten bakarrak zein berak hitz egiten dien lehenak ere. elkarrizketatutako gehienek jotzen dute haurtzaroko garai hori ingurune oso elebakartzat, eta hori ez dator guztiz bat katalanaren mapa soziolinguistiko osoa kontuan hartuz gero; izan ere, bi hizkuntzak hitz egiten dituzten hiztunak proportzio desberdinetan
|
daude
lurralde osoan zehar. garai horretako oroitzapenak oso fidagarriak ez izatetik harago, alegre et al. ren (2008) ikerketan aurki dezakegu hori zergatik gertatzen den azaltzeko era posible bat. diotenez, gurasoek egiten duten eskola aukeraketaren ondorioz, klase sozialak bereizten dira, eta, zeharka, hizkuntza baten eta bestearen hiztunak. den bezala izanik ere, ohikoak dira jatorrizko auzo edo her...
|
2018
|
|
Erabilerari buruzko emaitzetan alde handiak
|
daude
lurralde batetik bestera, adin talde batetik bestera edota erabilera eremu batetik bestera, jarraian ikusiko denez.
|
|
2016an, Euskal Herriko 16 urte edo gehiagoko biztanleriaren %28, 4 euskalduna da, %16, 4 euskaldun hartzailea eta %55, 2 erdalduna. Euskararen ezagutzan, alde handiak
|
daude
lurralde batetik bestera: EAEn euskaldunak hirutik bat baino gehiago dira (%33, 9), Nafarroan zortzitik bat (%12, 9) eta Iparraldean bostetik bat (%20, 5).
|
|
Konkista urteetan, eta bereziki 1514ean Fernando errege konkistatzaileak aginduriko inkesta bat oinarri, 70.000 eta 100.000 biztanle artean koka dezakegu erresuma osoko populazioa. Nukleo askotan, oso habitat sakabanatutan
|
daude
lurraldean zehar, eta hirigunetzat har dezakegun bizileku gutxi daude: Peio Monteanorentzat, Donibane, Iruñea, Zangoza, Lizarra, Erriberri, Tutera eta Tafalla baizik ez dira hiri nukleoak, haien artean handiena Iruñea.
|
2019
|
|
2.1 Muga administratiboak eta hizkuntza mugak kanadan bi hizkuntza ofizial daude, ingelesa eta frantsesa, 1982an konstituzioa onartu zenez geroztik. hizkuntza ofizialak izanik, herritar orok eskubide osoa du herri administrazioarekin eta herri aginteekin dituzten harremanetan frantsesa edo ingelesa normaltasunez erabiltzeko. halere, askotariko hizkuntza eremuak
|
daude
lurralde osoan zehar, eta soilik biztanleriaren% 17,5 da ele bien hiztuna. oro har, ingelesa da hizkuntza nagusia, Quebecen izan ezik. Bestalde, estatu federala da, hamar probintzia eta hiru lurraldez osatuta:
|
|
Lurralde batengatik sakona dela esaten dugunean, aparte dagoela adierazten dugu, gure talaiatik urruti, eta, gaur ematen zaion adiera nagusiaren arabera, gure pertzepzio intelektualak atzean geratu den mundu itsutu bat ikusten du lurralde sakon batean, gure mentalitateari hermetiko ulergaitzak zaizkio bertako ohiturak eta jokabideak. Halako eremu batean bizi direnak historiaren lanbroetan
|
daude
lurralde bati sakona deitzen dion batentzat, destainaz gehienetan, gaztelaniaz behintzat. Baina eremu bati sakona deitzea frantsesen la France profondetik dator, eta espresioaren adiera lehena eta nagusia ez da gaitzeslea, aitzitik baizik Le Petit Robert hiztegiaren arabera:
|
|
Diglosia dagoenean, beraz, adiera biak L (Low, azpikoa) eta H (High, gainekoa) gainjarrita
|
daude
lurralde berean eta bakoitzaren erabilera eremua osagarria da (Ferguson, 1959). Erabilera eremuen banaketa horri konpartimentazio soziofuntzionala esaten zaio, eta banaketa hori diglosiaren funtsa dela esan genezake.
|
2020
|
|
Gipuzkoan, 177 lagun hil dira koronabirusagatik, eta horietatik 117 zahar etxeetako egoiliarrak ziren asteazkenekoa da adinekoen datua; beste era batera esanda, hamarretik zazpi inguru. Guztira, adinekoen 65 egoitza
|
daude
lurraldean, eta 5.425 laguni ematen diete zerbitzua. Horietatik hamaseitan daude baieztatuta koronabirus kasuak, eta, ELA sindikatuak emandako datuen arabera, egoera bereziki larria da hirutan:
|
|
Bestalde, arrak gehiago mugitzen dira emeak baino, eta habiak gehienetan ez
|
daude
lurraldeen erdian. Hortaz, ordura arte egindako habitat neurketak ez ziren oso zuzenak, okilek batzuetan erabiltzen ez zituzten eremuetan egin zirelako, eta ez zirelako batere aztertu maiz erabiltzen dituzten beste batzuk.
|
|
Frantzian, Science aldizkarian maiatzaren 13an argitaratutako ikerketa baten arabera, seroprebalentzia% 4,4koa da. Espainian bezala, diferentziak
|
daude
lurraldeen artean, eta Ipar Euskal Herria da infekzioa gutxien hedatu den lurraldeetako bat. Ikertzaileek ohartarazten dute bigarren olatu bat izateko arriskua dagoela.
|
|
Haren esanetan, Nafarroako ospitaleen sareak 1.450 ohe dauzka, eta horien %70 erabili ahal dira koronabirusak jotakoak hartzeko. COVID gaixotutakoak artatzeko zainketa intentsiboetako 120 unitate
|
daude
lurraldean, eta, beharrezkoa balitz, kopuru hori %30 inguru handitu daiteke.
|
|
Edonola ere, alde handiak
|
daude
lurralde batetik bestera. Araban %1, 9 txikitu da produkzioa, baina hari eragin zion gehien urte erdiko pattalaldiak —%4, 9 txikitzen ari zen apirilean— Bilakaera egonkorragoa izan du Gipuzkoak(+ %0, 5), eta nabarmen hobea Bizkaiak(+ %4, 2).
|
|
Datuei lurraldez lurralde erreparatuta, Bizkaian daude gaixo gehienak. Hain zuzen, 5.933 kutsatu
|
daude
lurralde horretan bezperan baino 135 gehiago, eta horietatik 862 ospitaleratu dituzte. Nafarroan, berriz, 4.092 gaixo daude(+ 123), eta horietako 419 ospitalean.
|
|
Datuak herrialdeka aztertuta, Bizkaian daude gaixo gehienak: 6.085 kutsatu
|
daude
lurralde horretan, bezperan baino 152 gehiago. Nafarroan, berriz, 4.150 gaixo daude(+ 58).
|
|
Ospitaleetako datuei dagokienez, hemeretzi lagun ospitaleratu zituzten atzo gaitzak jota Nafarroan, eta denera, 53 pertsona
|
daude
lurralde horretako ospitaleetako ZIUetan ingresatuta.
|
2021
|
|
Eraso horien atzean
|
daude
lurralde eta botere lehiak, urre meatzeen eta bestelako natur baliabideen kontrola eta estortsio bidezko irabaziak. Biztanleria zibilaren kontrako erasoak ugaritu egin ziren iaz, eta aurten ere maila handian gertatzen ari dira, bereziki, herrialdearen ekialdeko Pibor eskualdean, baina baita lurraldearen hegoaldeko Ekuatorian eta erdialdeko Warrap eta Jonglei eskualdeetan ere.
|
|
Lurraldeka, 123 izan ziren Bizkaian hautemandako kasuak, 60 Gipuzkoakoak, 40 Arabakoak eta hiru bestelako lurraldeetan erroldatutakoen artean atzemandakoak. Hurrengo grafikoan
|
daude
lurralde bakoitzeko intzidentzia tasak:
|
|
EAEko intzidentzia tasa metatuak ere behera egin du (1,36 puntu jaitsi da), eta 210,03ko zenbatekoa erregistratu da. Hurrengo grafikoan
|
daude
lurraldeetako bilakaerak:
|
|
Bigarrenik, desberdintasunak
|
daude
lurralde edo nazio ikuspegiari dagokionez. Mugimendu multzo batek arestian aipatu dugun ezker abertzaleko ingurune abertzalearekin eta, batzuetan, mugimendu euskaltzalearekin bat egiten du zenbait ideiatan, adierazpen eta lan ildo desberdinak lantzen badituzte ere (feminismoa, aldaketa ekologikoa, lan kulturala, eta abar).
|
2022
|
|
Besteak beste, egoitza sarearen parterik handiena itunpekoa delako Bizkaian, eta horrek aldundiaren ahalmena mugatzen du. 150 zahar etxe baino gehiago
|
daude
lurraldean, baina soilik bi kudeatzen ditu diputazioak zuzenean, Leioan eta Elorrion, eta horien obrak ekainean lizitatu zituen. Udalen esku, berriz, hamabost zentro daude:
|
2023
|
|
Alabaina, uko egin zioten Arabako eta Bizkaiko zenbait enpresak, eta ikasturtea joan den astean hasi bazen ere, eskola garraiorik gabe
|
daude
lurralde horietako hainbat ume eta gazte —ikasturteko lehenengo eskola egunean, ostegunean, 7.400 ikasle izan ziren— Jaurlaritzak fiskaltzara jo du dagoeneko, garraio enpresen jokabideak «legez kanpokoak» direla iritzita. Joan den ostiralean Lehiaren Euskal Agentziak eskola garraioko enpresei espedientea irekitzea erabaki zuen, Jaurlaritzaren lizitazioetara ez aurkezteko elkarrekin ados jarri ziren susmoa baitu agintaritzak.
|
|
Bai, kolonoena. Hedabidetan ez da ia aipatzen, baina jende oso bortitza da, Israelgo estatuak ordainduta
|
daude
lurralde palestinarrak okupatzeko.
|
|
Gipuzkoako Foru Aldundiak Neguko Bidezaintza Plana aktibatu du gaur, urtarrilak 17, aurtengo kanpainan lehen aldiz. Aditzera eman dutenez guztira 87 kamioi
|
daude
lurraldean lanerako gertu, eguraldiaren bilakaeraren arabera, eta beharrezkoa izanez gero, 11.400 tona gatz ere badaude gordeta 39 biltegitan.
|
|
Euskalmetek emandako elur abisua 1.000 metrotik beherakoa denean, orain legez, edo izotz abisuak daudenean aktibatzen du Aldundiak Neguko Bidezaintza Plana. Bidegiko neguko bide dispositiboan bi zentro
|
daude
lurraldeko errepide nagusienetarako, hau da, AP, AP eta A errepideetarako. Bata, Bergarako iparraldeko sarreran, AP eta A errepideen beharrei erantzuteko, eta bestea, AP, Zestoa Zumaiako sarreran.
|
|
Udal Etxebizitza Tasatuen Ordenantzan araututa dago etxebizitza guztien gehieneko salmenta prezioa. Era berea, jasota
|
daude
Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraioetako sailburuaren 2022ko ekainaren 30eko aginduak, babes publikoko etxebizitzen gehieneko prezio eta errentak eta zuzkidura bizitokien kanona zehazteari buruzkoak.
|