|
2001
|
|
|
Hau dugu gatazkaren eragile guztiak bat datozen irizpide bakarrenetako bat. Hala eta guztiz ere, estereotipoz eta kalifikazio interesatuez beterik
|
daude
hedabideen postu eta funtzioari buruz egiten diren analisiak. Halatan, hedabideak euskal gatazkaren aurrean jokatzen ari diren papera sakon aztertzea da liburu honen helburua.
|
|
|
1 Batzuen iritziz (hauen artean
|
daude
hedabideen zuzendari  tza taldeetako kide gehienak), kazetaritzaren konpromezuaren ondorio baizik ez da hau guztia, herritarren elkarbizitzaren eta demokraziaren garapenaren aldeko apustu profesional baten ondorioa hain zuzen ere. Baina, edozein aztertzailek ikusi eta ondoko orrietan erakutsiko dugun bezala, hedabideak gatazka politikoaren parte eraginkorra dira dagoeneko, polarizazio eta enfrentamenduaren alde jokatu dute eta gehiegitan egin diote uko datxekion funtzio bati, eztabaida demokratikoa aberasteari alegia.
|
|
|
Hedabideen sistematik beretik funtzio hori bete ahal izateko baldintza gisa errepikatu ohi diren arauek 28 behin eta berriro dioskute kazetaritzak gatazken kausak aztertu eta gatazka gainditzeko bideak proposatu behar dituela, gatazka horien konponbidean herritarren partaidetza bultzatu behar duela eta bere autonomia profesionalaren aurkako presio mota ororen aurka jardun behar duela. Printzipio horiek oso urrun
|
daude
hedabideek euskal gatazkaren aurrean, ETAren su etenaren aurretik eta ondoren, beren lekua zehaztu zuten eta egun zehazten ari diren moduetatik.
|
|
2004
|
|
|
Herrietan hizkuntzaren jatorria dago, artean, hirian beste hizkuntza mota sortuz joan da. Egun bi kulturak gero eta nahastuago
|
daude
hedabideen eta Interneten bidez.
|
|
2005
|
|
|
P. Idoiagak eta T. Ramirez de la Piscina k, euskal gatazka? deitutakoa aztertuondoren gogoratu zutenez, hemen aurkeztutako gatazkan gertatu bezala, «egitekogarrantzitsu asko
|
daude
hedabideen esku: gertaerak deskribatzen eta interpretatzendituzte; gizartearen ispiluarena egiten dute eta iritzi publikoa sorrarazten; eztabaidatu beharreko gaien agenda zehazten dute; eragile kolektiboak oro har identifikatzen eta epaitzen dituzte; sistema politikoaren eledun jarduten dute eta bideratzen, emendatzen edo murrizten dituzte eskari sozialak eta politikoak, gizartearenpartaidetza sustatuz edo geldotuz»26 Zentzu horretan, interesgarria iruditzen zaiguIdoiagak eta Ramirez de la Piscina k proposatutako ekinbide batzuk plazaratzea, komunikabideek, bakoitzak duen jarrera ideologiko legitimoari uko egin gabe, elkarrizketa sozial eta politikoa nagusi dadin egin dezaketen lanaz:
|
|
2008
|
|
|
Hor
|
daude
hedabideak. Euskarazko hedabide horiek ez dira genituzkeenak, agian.
|
|
2009
|
|
|
Armada orain bertan parte hartzen ari da prozesuan; ez zuzenean, orain ezin du egin historian hainbatetan legez; baina, zeharka, bai; egunero
|
daude
hedabideetan. Gobernua eta armada bat datoz gai horri buruz, bat datoz kurduei eskubide indibidualak bakarrik emateko orduan, eta ez kolektiboak.
|
|
2012
|
|
|
bikotetasunak pertsonak nola mugatzen dituen eta zelako espektazioa eta erromantizismoa sortzen duen aztertzen dugu, baina ez gara gatazkez arituko. Bikote harremanen alde ilunez beterik
|
daude
hedabideak. Erronka bota genion geure buruari:
|
|
|
Bi istorio nagusi
|
daude
hedabideetan Greziako krisiari buruz: istorio alemaniar europarra (greziarrak arduragabeak, alferrak, zarrastelak, zergen iheslariak eta abar dira, eta kontrolpean hartu behar ditugu, finantza diziplina irakasteko) eta istorio greziarra (gure subiranotasun nazionala Bruselak inposatutako teknokrazia neoliberalak mehatxatzen du).
|
|
2013
|
|
|
Gizarte antolatuaren zaku zabalean, eite desberdineko erakundeak
|
daude
hedabideen atzean. Pertsona multzo txiki eta engaiatu bat izan liteke, Argiaren kasuan bezala.
|
|
2015
|
|
|
8 Ezin ahaztu, horrez gain, komunikazio talde erraldoien fusio prozesuen aroan bizi garela: gero eta kontzentratuago
|
daude
hedabideak, eta elkar jan behar horretan bizirik dirautenak gero eta indartsuagoak dira. Panorama hori izanik, logikoa dirudi euskal hedabideen artean elkarlan politika abiatzea, euskararentzako babes hesia eraikitzeko baino ez bada ere.
|
|
|
Iaz bezala, aurten ere aldeak
|
daude
hedabide bakoitzak jaso duenaren inguruan. 94.000 € gehiago banatu dira batez ere Interneteko atarien artean, baina, iaz bezala, Hekimenek adierazi nahi du irizpide bati erabateko nagusitasuna emateak, kasu honetan irismenari, eragin handia duela sektorearentzat hain garrantzitsua den deialdi honetan, eta horrek, ondorioz, gogoeta luzatua, pausatua eta, ahal dela, sektorearekin kontrastatua eskatzen duela.
|
|
2017
|
|
|
Eta azkenean jendeak ikusten zaitu eta pentsatzen du edo saskibaloian jokatzen dakizula, edo pateran etorri zarela, edo poltsa ondo heltzen du lapurtuko diozulakoan. Non
|
daude
hedabideetan mediku beltzak edo beste edozein arloko aditu beltzak, arlo horri buruz hitz egiten?".
|
|
|
Egindako analisi estatistikoak baieztatu du ikerlanaren hipotesia, alegia, ezin dela lotu ohiko telebistaren kontsumoa audientziaren jarrera pasiboekin eta Interneteko bideo kontsumoa jarrera aktiboekin. Audientziaren ikus entzunezkoekiko praktikak ez
|
daude
hedabide bakar bati atxikita, eta beraz, gerta daiteke telebista kontsumitzaile handiak jarrera aktibo handia izatea Interneten. Hedabideekin lotutako audientziaren jarrera desberdintasun ezaren ebidentzia garbia da, bideoak sortu eta ondoren sarean partekatzeko jarduera harremanetan dagoela nola telebista kontsumitzaile handiekin, hala Internet kontsumitzaile handiekin.
|
|
|
Euskal Herri mailan, hedabideen pisu erlatiboa kalkulatzen badugu, hau da, biztanle kopuru osoa (3,1 milioi) zati hedabide kopurua (123), 25.435 biztanle
|
daude
hedabide bakoitzeko. Dentsitate linguistikoa aztertuz, 7.180 hiztun daude hedabide bakoitzeko.
|
|
|
Euskal Herri mailan, hedabideen pisu erlatiboa kalkulatzen badugu, hau da, biztanle kopuru osoa (3,1 milioi) zati hedabide kopurua (123), 25.435 biztanle daude hedabide bakoitzeko. Dentsitate linguistikoa aztertuz, 7.180 hiztun
|
daude
hedabide bakoitzeko.
|
|
|
Dentsitate linguistiko horretan sakonduz, probintzien arteko desberdintasun adierazgarri batzuk agerian geratzen dira. Gipuzkoan 5.368 hiztun eta 11.000 biztanle
|
daude
hedabide bakoitzeko; Nafarroan, aldiz, 5.864 hiztun eta 45.771 biztanle. Bigarren horretan hiztun portzentaje txikia dugu, horregatik hedabide dentsitatea ona da hiztun kopuruari begiratuta, nahiz eta biztanleria osoa ikusita nahiko eskasa iruditzen zaigun.
|
|
|
Iparraldeko hiru probintziak batera hartuta, 6.475 hiztun
|
daude
hedabide bakoitzeko eta 37.054 biztanle hedabide bakoitzeko.
|
|
2020
|
|
|
Gezurraren eta albiste faltsuen kontua aspaldikoa da, baina fake news direlakoak boladan daude, izan ere, 2017an, Collins hiztegiak urteko kontzeptu hedatuentzat jo zuen aurreko urtean egia ostea izanik. Egia esanda, Ilustraziotik sortutako informazio sistemak krisian
|
daude
hedabide tradizionalak desagertzeko arriskuan daudelako, piramide demografikoa aintzat hartuz gero behintzat.
|