|
2002
|
|
|
Oraingoan «mago» horietako birekin izan gara euren lana eta sekretuak ezagutzeko eta beren hauts magikoak aurkitzeko asmoz. Efektu berezien arloan profesionalki jarduten duten bi tailer besterik ez
|
daude
Euskal Herri osoan. Gorka Agirreren Phobia tailerra (Algortan) eta Iñigo Oliden eta Ana Martinezen Sorginkoba (Andoainen).
|
|
|
Galdeketa hau berrogei bat lagunen artean zabaldu dugu: horien artean
|
daude
Euskal Herriko unibertsitateetako errektore izan diren eta diren euskaldun guztiak, unibertsitateetako euskara arduradun izan diren eta diren guztiak, UEUko zuzendari guztiak, eta horiekin batera hainbat gizarte eragile (sindikatuak, hezkuntza munduko erakundeak) eta komunikabideetan eta gai honen inguruan iritzia plazaratu duten beste asko. Azkenean, hogeita zortzi erantzun jaso ditugu guztira.
|
|
2005
|
|
|
Ipuruan, kirol zelaiari bizkarrez. Non
|
daude
Euskal Herriko bost apezpikuen bilkurak, bikario nagusienak, apezenak?
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Justizia Sailak sakabanatutako presoen senideei dirulaguntzak emateko indarrean zeukan agindua bertan behera utzi zuen atzo Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiak. Eskualdean 40 dira Euskal Preso Politikoen Kolektiboaren barruan kokatzen diren presoak, eta, haietatik 37 sakabanatuta
|
daude
Euskal Herritik kanpo. Haien familiak atzora arte bisitan joateko Eusko Jaurlaritzari dirulaguntzak eskatzeko aukera zuten.
|
|
2009
|
|
|
Munduko txirrindulari onenak lehiatuko dira, eta tartean
|
daude
Euskal Herriko lau talde
|
|
|
Baina gaur egun, ez dira patataren egun onenak; ez, behintzat, Euskal Herrian. Orain, mundu osoko patatak
|
daude
Euskal Herriko saltokietan, eta horrek Euskal Herriko patata ekoizpenaren gainbehera eragin du. Nazioarteko merkatu horretan lehiatu ahal izateko patataren prezioa jaitsi egin da, eta jada ez da hain erakargarria euskal ekoizleentzat.
|
|
|
Oso lehor
|
daude
Euskal Herriko mendiak, udazkenean sartu eta hasi da euria egiten, baina oraindik ur gehiago eta tarteka beroa ere behar dute onddoek mendiko hainbat txokotan irteteko. Onddozale guztiak esperoan daude noiz aterako.
|
|
2011
|
|
|
Bigarren zatian, industria eraikinaren bilakaera arkitektonikoa bildu du. Hirugarrenean, berriz, garaian garaiko gerrek olan, Aezkoan zein inguruko haranetan izan zuten eragin kaltegarria kontatzen du.Aezkoako mendietan
|
daude
Euskal Herriko baso nagusietakoak. Haran horretan daude Mendilatz eta Tristuibartea natura erreserbak eta Iratiko oihana.
|
|
|
Beste sagardotegi batzuek ez dute beren helburuak betetzeko adina sagar eta Asturias, Galizia, Frantzia eta Europa erdialdetik ekartzen dute, besteak beste. Adituek diotenez, gune horietan
|
daude
Euskal Herriko sagarraren antz handiena dutenak. Napoleon Lertxundi da sagarra kanpotik ekartzen dutenetakoa.
|
|
2012
|
|
|
Soiltasunaren sinonimo kasik, geroko gotikoaren beira leihoekin eta zerurako bidea egiten duten haren dorreekin kontrajarriz gero batez ere. Nafarroan
|
daude
Euskal Herriko eraikin erromaniko gehienak, eta haietariko batzuk ezagutarazteko gida bat kaleratu du orain Nafarroako Gobernuak: Bienes de interés cultural de navarra, románico (Nafarroako kultur intereseko ondarea, erromanikoa).
|
|
|
Pixkanaka gotikorantz jo zuen gero. Donejakue bidearen ardatzaren inguruan
|
daude
Euskal herrian tenplu erromaniko gehienak, eta Nafarroakoa da adibiderik nabarmenena. Bertan dira arte estilo honetako lanik gehienak, eta nahikoa da eraikinok mapan duten kokapenari begiratua ematea bideak izan zuen eraginaz ohartzeko.
|
|
|
Kataluniarrek galdetzen didate: zenbat pertsonaia
|
daude
Euskal Herriko inauterietan. Ezin diet erantzun; horrenbeste inauteri mota daude, non zerrenda bat egiten dudan bakoitzan beti baten bat ahazten dudan.
|
|
2013
|
|
|
Urte hasierarekin batera, datu bilketa egin dugu Euskaltzaleen Topagunean, eta hara! 5.500 mintzalagun
|
daude
Euskal Herri osoan. 5.500 herritar, euskaldunon komunitateko kide aktibo izateko prest.
|
|
|
Osasuntsu, orokorrean garbi. Hala
|
daude
Euskal Herriko kostaldeko hondartza gehienetako urak, salbuespenak salbuespen. Joseba Goikolea Gipuzkoako hondartzen programaren koordinatzaileak azaldu duenez, uda honetan ez da aparteko arazorik izan hondartzetan kutsaduragatik.
|
|
|
Horrek erakusten du landareen dibertsitatea. Honako infograman
|
daude
Euskal Herriko landareen talde nagusiak, bai landare loredunak eta bai loregabeak, eta bakoitzaren barruan ezaugarri komunak dituzten hainbat talde.
|
|
|
" Egun, 599 preso politiko daude 79 espetxetan sakabanatuta, eta horietatik hamar soilik
|
daude
Euskal Herriko kartzeletan. Preso kopuru handiena etxetik 800 kilometrora dago eta, ondorioz, 1.300 kilometro inguru egin behar izaten ditugu astebururo", azaldu dute presoen senide eta lagunek.
|
|
2014
|
|
|
Erronkari Nafarroako ipar ekialdeko bazterrean dagoen ibar txiki bat da. Bertan
|
daude
Euskal Herriko mendirik garaienak, 2.000 metrotik gorakoak. Kokapen geografiko hori dela-eta, berezko gazta berezia sortzen dute hango gaztagileek.
|
|
|
Etxerat Elkarteak kaleratu duen azken txostenaren arabera, egun 520 preso daude 79 espetxetan sakabanatuta. Horietatik 80 baino ez
|
daude
Euskal Herritik 400 kilometro baino gutxiagora. Bestalde, kolektibotik kanpoko beste 22 preso Langraitzeko espetxean daude.
|
|
|
Etxe bakoitzak izaera eta antolamendu sistema berezkoa duen arren, hasierako xedeek bere horretan jarraitzen dute. Hiru etxeak
|
daude
Euskal Herriko natura aberatsaz inguraturik, euskara oinarri eta ondo pasatzeko pentsatuak.
|
|
|
Euren etxeetatik urrun, oso urrun daude preso gehienak, beraz. 800 kilometrora baino gehiagora daude 218 preso; 1.000 eta 1.100 kilometrora 77 preso; beste 141 preso 800 eta 1.000 kilometrora dauden espetxeetan dituzte; 117 Euskal Herritik 600 eta 800 kilometro arteko presondegietan daude; beste 96 400 eta 600 kilometrotara dituzte, eta soilik 80 euskal preso
|
daude
Euskal Herritik 400 kilometro baino gutxiagoko kartzeletan. Ondorioz, hurkoak bisitatu ahal izateko, preso bakoitzaren senide eta lagunek 1.223 kilometroko bidaiak egin behar izaten dituzte astero, batez beste.
|
|
|
Gure ikasgelan eta gizartean, oro har, hiru iritzi
|
daude
Euskal Herrira immigratu dutenei buruz. Jarduera honetan iritzi horiek aurreiritzietan edo informazio fidagarrietan oinarrituta dauden aztertu eta zuen ikuspegia azalduko duzue.
|
|
2015
|
|
|
Eta datu batzuk ere eman ditu. Gaur egun" 430 preso daude Espainian eta Frantzian barreiatuta, eta lau besterik ez
|
daude
Euskal Herriko espetxeetan. Eta %40 daude 800 kilometro baino urrutirago, horrek suposatzen duen guztiarekin.
|
|
2016
|
|
|
Eutanasia eta lagundutako suizidioa debekatuta
|
daude
Euskal Herriko legedietan. Alta, sedazioa onartuta dago.
|
|
|
Zuberoan, beharbada artzain gizartea zelako. Zuberoako artzain gizartearen legedia ikaragarria da, Xarles Bidegainek Euskararen Atlasean horretaz azaldu dituen ezaugarriak ez
|
daude
Euskal Herriko beste inon. Behar bada arditik bizi zen gizarte hartan, hiriak eta merkatuak barne, sortu zen ekialdearen indarra.
|
|
|
Mendialdean zain
|
daude
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariak izendapena behin betiko noiz argitaratuko duen. Egun batetik bestera jakinaraziko da Korresko gaztelua hartzen duen eremu arkeologikoa monumentu multzo kategoriarekin sailkatutako kultura ondasun izendatu dutela.
|
|
2017
|
|
|
Katalunia estatu independente deklaratu zuen parlamentuak joan den ostiralean, eta, hori ikusirik, autogobernua desegitea erabaki zuen Espainiako Gobernuak berehala, Espainiako Konstituzioaren 115 artikulua ezarrita. Bien bitartean, Kaluniako auziari begira
|
daude
Euskal Herriko hainbat gizarte eragile eta alderdi politiko, baita Gure Esku Dago plataforma ere. Bihar bertan, manifestazioa egingo dute Bizkaiko hiriburuan Gure Esku Dago k, EH Bilduk eta gehiengo sindikalak, 155.aren aurka eta erabakitzeko eskubidearen alde.
|
|
|
Irakurle talde hainbat
|
daude
Euskal Herriko txoko desberdinetan; Urola Kostan ere bai. Hilean behin elkartzen dira parte hartzaileak aurrez irakurritako liburu jakin bati buruz hitz egiteko, eta solasaldia dinamizatzen aritzen da idazleren bat edo literatur zaleren bat.
|
|
|
Antzinako aztarnategiak: Historiaurreko aztarnategi ugari
|
daude
Euskal Herriko mendi eta baso inguruetan, antzinako gizakiaren lekuko. Trikuharriak, tumuluak, harrespilak eta zutarriak dira horietako batzuk, baita kobazuloak ere.
|
|
|
Sakabanaketak gora egin duela dio Joseba Azkarraga bozeramaileak herritarrei deia eginez urtarrilaren 14an Bilbon antolatu duten manifestazioan parte hartzeko. Gaur egun 348 preso daude Espainiako eta Frantziako 68 presondegitan eta horietako bi soilik
|
daude
Euskal Herriko presondegietan. Presoak bataz beste Euskal Herritik 800 kilometrora aurkitzen dira.
|
|
|
49 preso Euskal Herritik 1.000 kilometro baino gehiagora daude preso; 104 preso, 800 kilometrora; 135 preso, 500 kilometrora; eta 14 preso, 400 kilometrora. 57 preso baizik ez
|
daude
Euskal Herritik 400 kilometro baino gutiagora. Azkarragak adierazi du Euskal Herriko presondegietara hurbiltzeko eskaera egin zutela presoek, bainan eskaera horiek guziak ukatu egin zituela gobernuak.
|
|
2018
|
|
|
Naturalak dira familia, lagunartea, kontsumo joerak, auzo herri hurbileko zerbitzugintza,... Baina, zoritxarrez, horiek ez
|
daude
Euskal Herriko herri eta auzo guztietan bermatuta, ezta familia guztietan ere. Eraginkorrenak dira eta merkeenak, baina ez daudenean, ez daude.
|
|
2019
|
|
|
Europako Batasunarekin atzo lortutako akordioaren bitartez, Txinak agindu du ehun elikagairen eta edariren berezitasuna babestuko duela; EBk, trukean, Txinako beste hainbat produktu kopiatzea debekatuko du. Jakinarazi dutenez. babestutako produktuen artean
|
daude
Euskal Herriko bi: Errioxako eta Nafarroako sor markako ardoak.Edari alkoholdunak dira babesa jasoko duten produktuetako asko:
|
|
2020
|
|
|
Telebistaren negozioa etenda, kolokan gelditu da Lehen Mailako taldeen gihar ekonomikoa. Osasuntsu
|
daude
Euskal Herriko taldeen diru kutxak, baina ezinezkoa da krisiari izkin egitea. Lehen taldeko soldatak jaisteko akordioak lortu dituzte Realak, Athleticek eta Osasunak; Alavesek eta Eibarrek, berriz, konponbidearen bila segitzen dute.
|
|
|
Etxerat ek adierazi du" aldaketak" gertatu direla azken hilabeteetan, eta joera" ona" dela. Eskualdean, ETAko militante izandako lau preso daude; bi
|
daude
Euskal Herriko espetxeetan: Garikoitz Gartzia aretxabaletarra eta Joseba Arregi oñatiarra.
|
|
|
Euskal Herrian, berriz, gutxienez, COVID gaitzak jotako 2.065 herritar
|
daude
Euskal Herri osoan —atzo baino 386 gehiago—, eta 78 lagun hil dira, horietatik hogei azken 24 orduetan.
|
|
|
Eremu horietan gero eta maizago pairatuko dituzte uholdeak. Haien artean
|
daude
Euskal Herriko toki asko: Bilboko Nerbioiko itsasadarra, Baionako Aturrikoa, eta Lapurdi, Gipuzkoa eta Bizkaiko herri asko eta asko21.
|
|
2021
|
|
|
Gaur egun, Araban
|
daude
Euskal Herriko bisoi europar gehienak. Gipuzkoan ere badaude ale gutxi batzuk:
|
|
|
Ez dira gure estatuaren aurrekontuak, eta, noski, badaude gure gustukoak ez diren kontu batzuk. Hor
|
daude
Euskal Herritik bultzatutako abiadura handiko trenaren inguruko funts ekonomiko itzelak eta beste hainbat gai.
|
|
|
Euskal jatorriko ehunka preso
|
daude
Euskal Herritik kanpo; horiei dagokie euskal kartzeletan egotea, baina ez dago lekurik. Nola bermatu aukera hori?
|
|
|
Antzinakoak jaso, gorde eta hobetzen dituzte bertan. Erreferentziazkoak eta bakarrak dira patataren alorrean, baina han
|
daude
Euskal Herriko garai bateko babarrun, tomate, piper, gari, garagar eta olo haziak ere, nahi dituenaren esku.
|
|
|
2018ko ekainean Pedro Sanchez Espainiako Gobernuko presidentetzara heldu zenetik, 162 euskal preso mugitu dituzte hiru urteotan, eta 41
|
daude
Euskal Herriko kartzeletan, zigorra etxean betetzen ari direnez gain. Gainera, 55 preso geratzen dira lehen graduan.
|
|
|
Ildo horretan, eta lehenago aipatu dugun moduan, ekonomia sozialak merkatu globaletan lehiatzeagatik izan duen isomorfismo prozesua nabaria izan da kasu askotan, zeinetan merkatu kapitalistak berezkoak dituen jokabide batzuk barneratu dituen bere logiketan. Horregatik, ikusiko dugunez, Euskal Herrian ekonomia sozialaren erreferentziazko enpresa edo taldeak ez
|
daude
Euskal Herriko merkatu sozialean. Nahiz eta, esan dugun moduan, merkatu sozialetik kanpo, elkarren arteko elkarlana geroz eta handiagoa den.
|
|
2022
|
|
|
Hein handi batean, espetxeen arloko eskumenak Euskal Autonomia Erkidegora eskualdatu direlako. Izan ere, egun 102 preso
|
daude
Euskal Herriko espetxeetan, eta beste 65 «periferikoetan». Horietatik 22 hirugarren graduan daude, eta gainontzekoak, bigarren graduan.
|
|
|
Azaldu dute ezin direla beste hiru hamarkada itxaron «blokeoak eta eskubideen urraketak gainditzeko», eta urratsak eskatu dituzte presoen egoera onbideratzeko. Izan ere, 177 euskal presoetatik 88
|
daude
Euskal Herriko kartzeletan. Hau da, oraindik 72 Espainiako espetxeetan daude, eta beste hemezortzi Frantziakoetan.
|
|
2023
|
|
|
Saioko arduradunak, bestalde, pozik
|
daude
Euskal Herri osoko euskaldunak ari direlako izena ematen lehiaketan parte hartzeko. «Arabakoak eta Iparraldekoak dira gutxien animatzen direnak, baina espero dugu aniztasunarekin jarraitzea.
|