|
2008
|
|
|
Kontuak kontu, gatozen berriro ere esku artean darabilgun hizkeraren auzira. Dakigunez, sistema baten baitan egituratutako gizarte nazionalean osagaiak ez
|
daude
berez nolanahi eratuak eta uztartuak. Botere harremanen sarean ehundutako mundu sozialean, kulturalean eta nazionalean bizi gara, eta mundu hori aldakorra eta aldagaitza da aldi eta alde berean:
|
|
2011
|
|
|
Hassanengana doa orain, baina ez du han Mercedesik aurkituko, ezkondu delakoa ere gezurra dela jakingo du, eta Parisen, aurrera ateratzekotan, lana asto batek bezala egin beharra dagoela ikasiko du laster. Iraganeko ametsetatik ez dago itzarri beharrik, iraganekoak dira eta ondo
|
daude
beren horretan, baina etorkizunekoetatik iratzartzen gaituztenean nahiago genuke lo jarraitu. Eta Asif ere iritsiko da horretara, norberak iritsi behar baitu, eta denetarako izango du astia.
|
|
|
Munduan badaude zantzu baikorrak, badira amets zuten portura iritsitako hiztun herriak. Ez dira asko, egia esateko, baina hor
|
daude
beren eta giza eta kultur aniztasunaren onerako. Orobat, badira begiz jotako jomugara iristeko ahaleginean buru belarri ari direnak.
|
|
|
–Kontuan izanik gure gizarteko gehiengoa elebakarra dela, euskara aukeratzen duenaren eskubideari erantzuteko gehiengoari bizkarreratzen zaio elebakarreko hiztun bezala duen ezintasuna gainditzeko obligazioa. Euskara aukeratzen duen elebidun batek egoera guzitan, hogeita lau ordutan eta eremu guzitan euskara baliatzeko eskubidea badu eta eskubide hori bermatu behar bazaio, elebakarreko guziak beharturik
|
daude
beraien abiapuntuzko ezintasuna gainditzera. Batzuen aukerazko eskubideari [izan ere, elebidunak badaki espainiera ere] besteen ezinbesteko betebeharrak bakarrik erantzun diezaioke.
|
|
2013
|
|
|
–Legoa guti batzuk, gehiagorik ez. Oraino heresiak pozoiturik daude bazter hauek, eta, erregeren heriotzaz geroztik, heretikoak atereak
|
daude
beren baitatik.
|
|
|
–Hala da, bai; imajinatu zeinen desesperatuta egon behar duzun horrelako zerbait egiteko. Eta ez omen da bakarra herrialde honetan; Bouaziziren antzera, gazte eta zahar asko bizitza arriskatzeko prest omen
|
daude
beren egoera hobetzeko. Begira zer ari den kalean gertatzen:
|
|
2015
|
|
|
Ez du ezer ulertzen gure audientziak. Orduari begira
|
daude
beren pantaila txikietan. Laster jokoren bat ere zabalduko dute ez badugu aurrera egiten.
|
|
|
Zelaian gora arrastaka joan eta behatokia dagoen basotxora hurbildu dira; besteak atzerago geratu dira, sasi ostetik zelatan. Behatokian hiru alemanak, alfereza eta honen soldaduak, etsaien lerroetarantz begira
|
daude
beren esku katalejuekin. Aurrean doan mutikoak keinu bat egin du, hirurak batera zutitu eta zerbait jaurti dute indarrez, bizkarra emanda dauden militarren aldera.
|
|
2016
|
|
|
Etxeko lanen trukean soldatak lortzeko estrategiak ez baldin badu epe luzerako konponbiderik bideratzen emakumeen zapalkuntza amaitze aldera, bada, orduan, ez dio ganoraz heltzen gaur egungo etxekoandreen ataka zailari. Azkenaldian egindako azterketa soziologikoek egiaztatu dutenez, etxekoandreak inoiz baino zapuztuago
|
daude
beren bizitzekin. Ann Oakleyk hainbat etxekoandre elkarrizketatu zituen, eta The Sociology of Housework [Etxeko lanen soziologia] liburuan bildu zituen solasaldi horiek.
|
|
2017
|
|
|
Noizbait iruditu zaio begi batzuk ikustea, berari so. Inguruko izaki bizidun guztiak ez
|
daude
beren zuloetan sartuak, gaurko gau zakurrean. Haien pareko sentitu delako, edo zirimola hormatuek birika erreak aireberritzen dizkiotelako, irribarrea marraztu da haren aurpegian.
|
|
2018
|
|
|
Enplegatzaileek produkzio baliabideak kontrolatzen dituzte, eta, hala, aukera dute komeni zaizkien baldintzak ezartzeko enplegu kontratuan; langileek, berriz, beren lan indarra dute jabetza bakarra, eta, beraz, ez dute egiazko aukerarik erabakitzeko enplegu kontratuan sartu nahi duten edo ez. Gaur egungo filosofia analitikoaren tekniketan oinarrituta G. A. Cohen-ek berriki azaldu duenez, proletarioak, nahiz eta formalki libreak diren langile izateari uzteko (esate baterako, denda jabe txiki bihur daitezke; langile mota jakin bat edo langile gehienak libre dira modu horretan ihes egiteko proletariotzari); behartuta
|
daude
beren lan indarra saltzera. Langileak, laburbilduz,, askatasungabeak dira kolektiboki:
|
|
|
Ikasbidaia prestatzen ari diren garaian, Beire, Kar eta Lete nahiz Baba, Linda eta Beyonceren bizitzek hankaz gora jarrita dirudite. Guztiak
|
daude
beren egoera berrietan endredatuta: Beyonce urduri dago telesailaren grabaketarekin, Karrek nahikoa lan du etxeko azken gertakariek ekarri dituzten ondorioetara ohitzen, Beire bakarrik sentitzen da Lete eta Babaren sekretua jakin ostean eta Lindak, beste behin, berak bilatu gabeko protagonismoa kudeatzen ikasi du.
|
|
|
–Karlos eta Iban abokatuak dira, eta Mikel ekonomista. Hirurak EAkoak dira, eta oso euskaltzaleak, baina leporaino sartuta
|
daude
beren profesioetan.
|
|
2019
|
|
|
Beste kontzientziak, ordea, erreziprozitate nahikari bat planteatzen dio: ...zan ere, bidaiatzen duenean, natiboa konturatzen da, bere eskandalagarri, auzo herrialdeetako natiboen begietan bera dela atzerritarra; herrixken, leinuen, nazioen, klaseen artean gerrak izaten dira, potlatchak, tratuak, hitzarmenak, borrokak, denak ere Bestearen ideiari absolututasuna kendu eta haren erlatibotasuna agerian uzten dutenak; gogo onez edo gogoz kontra, banakoak eta taldeak beharturik
|
daude
beren harremanen erreziprozitatea onartzera. Nola liteke, orduan, sexuen artean ez planteatu izana horrelako erreziprozitaterik, bietako batek bere burua hartu izana esentzial bakartzat, bere korrelatiboarekiko erlatibotasun guztia ukatuz, hura bestetasun huts gisa hartuz?
|
|
|
Emakume batzuk pozik
|
daude
beren bizitzarekin: alaba batengan hezurmamitu nahi izateko bezain pozik, edo, gutxienez, alaba desilusiorik gabe hartzeko bezain pozik.
|
|
|
Konplazentzia nartzisista horiekin batean, zenbait neska gaztek modu konkretuagoan sentitzen dute gidari baten, nagusi baten premia. Gurasoen eraginpetik alde egiten dutenean, deseroso aurkitzen dira autonomia dela kausa, ez baitaude ohituta; haren erabilera negatiboa baino ezin dute egin; apetan eta nabarmenkerian erortzen dira; deseatzen
|
daude
beren askatasuna alde batera uzteko ostera. Neska gazte apetatsu, harro, lotsagabe eta eramanezina, gizon zentzudun bati uzten diona maitekiro beza dezan:
|
|
|
Gizonak hain daude lanpeturik beren elkarlan eta borroka harremanetan, non ezin baitira bata bestearen ikusle izan: ez
|
daude
beren buruari so. Emakumea, berriz, haien jardunetatik kanpo geratzen da, ez du parte hartzen torneoetan eta guduetan:
|
|
|
Egia da mutilei ere presentzia trabagarri bat zaiela beren gorputza pubertaroan, baina umetatik harro
|
daude
beren gizontasunaz, eta gizontasunerantz joz gainditzen dute, harro, beren heziketa garaia; harro erakusten diote elkarri zangoetako ilea, gizondu egiten baititu; beren sexua, inoiz baino gehiago, konparatzeko eta desafio egiteko objektu bat zaie. Heldu bihurtzea metamorfosi bat da, eta horrek kikildu egiten ditu:
|
|
|
Hizkuntzen inguruko kezka, oso egoera eta arrazoi desberdinak direla medio, unibertsala bihurtu da. Munduko hizkuntza gehienak arduratuta
|
daude
beren etorkizunarekin. Baina, hizkuntzen bilakaera baldintzatzen ari diren hainbat fenomeno eta gertaera irismen unibertsalekoak badira ere, gurea bezalako egoera gutxituan dauden hizkuntzek hizkuntza hegemonikoek ez bezalako arazoak, beharrak, desafioak eta helburuak dituzte; besteak beste, biziraupena.
|
|
2022
|
|
|
Amatasuna aukera bat da, eta inolako indarkeriarik gabe hartutako erabakia ez ezik, inongo bortxarik gabeko bizipena izan behar luke, ama bakoitzak nahieran bizitutakoa eta umearen beharrak kontuan hartzen dituena. Bataren zein bertzearen beharrak ez
|
daude
berez kontrajarrita, sistemak paratzen ditu borrokan.
|
|
|
Elena eta Aitor, hasieran, pixka bat harrituta
|
daude
beren bi semeen jarrerarekin, arazorik gabe igo baitituzte eskailerak, kasik saltoka, jolas bat balitz legez, eta adi jarraitu dituztelako Franciscoren azalpenak, ulertuko balituzte bezala. Batez ere giza sakrifizioen ingurukoak, geroago berritu dituenak gidariak, Zenote Sakratua erakutsi dienean, putzu bat zeinetara umeak, batez ere neskatxak, botatzen baitzituzten apaiz maiek.
|