2001
|
|
Gizartean arazoaren gainean luzaroan gorpuzten joan den ikuspegiaren ondorioa da bi kasuetan eta gizarte esperientzia berriak dira (eta diskurtso politikoak aldatu) egoera hau aldatzeko. Autodeterminazioa bera formula demokratikoa da berez, baina bistan da gizartean hari buruz dauden iritziak bat
|
datozela
Lizarrako Akordioaren aurrean azaldu diren bi iritziekin.
|
2002
|
|
Oihu eta txilio, harria botatzen diozun arbolatik txoriak bezala irteten dira ikasleak geletatik. Unean unean zirriparra gizentzen ari da, eta, klaseko lagun batzuk ni nagoen aldera
|
datozela
ikusirik, burua makurtzen dut. Jendearen jakin minezko galderen beldur, patioa pauso azkarrez zeharkatu, eta kalera irteten naiz, atzera begiratzeke.
|
2003
|
|
Larramendiren zentsura horren berri jakin bezain laster, Mendiburuk Aita Probintzialari idatzi zion bere ikuspuntua defendatuz, eta alde zituen autoritate guztien berri emanez. Hala, Iruñeko apezpikutza nahiz Euskal Herriko apaiz eta fraide gehienak berarekin bat
|
datozela
argudiatzen du. Baita zenbat adibide eman ere:
|
|
Aita Gurearen" libra gaitzazu gaitzetik" esaldia ari da azaltzen, eta honako baieztapen guztiak egiten ditu bata bestearen segidan: gaitz gehienak deabruarengandik
|
datozela
, bekatutik datozela, gizakiarengandik datozela eta, azkenik, Jainkoarengandik datozela, ahalguztiduna denez gero:
|
|
Aita Gurearen" libra gaitzazu gaitzetik" esaldia ari da azaltzen, eta honako baieztapen guztiak egiten ditu bata bestearen segidan: gaitz gehienak deabruarengandik datozela, bekatutik
|
datozela
, gizakiarengandik datozela eta, azkenik, Jainkoarengandik datozela, ahalguztiduna denez gero:
|
|
Aita Gurearen" libra gaitzazu gaitzetik" esaldia ari da azaltzen, eta honako baieztapen guztiak egiten ditu bata bestearen segidan: gaitz gehienak deabruarengandik datozela, bekatutik datozela, gizakiarengandik
|
datozela
eta, azkenik, Jainkoarengandik datozela, ahalguztiduna denez gero:
|
|
Aita Gurearen" libra gaitzazu gaitzetik" esaldia ari da azaltzen, eta honako baieztapen guztiak egiten ditu bata bestearen segidan: gaitz gehienak deabruarengandik datozela, bekatutik datozela, gizakiarengandik datozela eta, azkenik, Jainkoarengandik
|
datozela
, ahalguztiduna denez gero:
|
2005
|
|
–egin zuen oihu?. Aldapan gora
|
datozela
!
|
2006
|
|
Gutakoak dira, gure artean sortuak. Egia da, ziur asko, zenbait ezaugarritan gainerako ikasketen batezbestekoaz bereizten direla; alegia, pentsa liteke, gehiegi okertzeko beldurrik gabe, euskal filologoak oro har komunitate euskaldunetik
|
datozela
eta gizajende euskaltzalea direla, izate euskaltzaleak onartzen dituen ñabardura eta molde guztiekin?. Asko esatea da, baina apustu eginen nuke joera politiko abertzaleak ere nabarmen nagusi direla euskal filologoen artean.
|
|
Haritik pixka bat aldendu gara, bistan denez, baina esan nahi genuena hauxe da: euskal filologoek ez dute aparteko jatorri berezirik, komunitate euskaldunetik datozen ale arruntak dira, baina, nolanahi ere, datozen lekutik
|
datozela
, askotan euskarak eta euskaltzaletasunak bultzatu ditu handik filologiaren uretara.
|
2008
|
|
Zorionekoa ni. Edo hori uste nuen, zeren pixkanaka nire printzipio guztiak beheraka
|
datozela
ikusteak are frustrazio handiagoa sortzen dit. Eta oso sentsazio arraroa da, damuaren sentsazioa, ezezaguna nuen hori.
|
|
Etsiak hartu nau. Itzuli denean, ikusi nuen azkena biluzik ikusi nuela otu zait, eta aurpegia eta gorputza ez
|
datozela
bat erabaki dut, gorputza ederra, oso ederra baitauka.
|
|
Inaziori besotik heldu eta burua erdi ezkutatzen du haren sorbaldaren kontra. Bospasei neska eta mutil gazte agertzen dira, motxila bana bizkarrean, sasi arteko bidetik talaia aldera
|
datozela
. Rosak burua makurtzen du automata baten moduan eta eskua eramaten du begietara.
|
|
Zain gelditu nintzen: lanak irakatsi dit hurkoarengana hurbildu nahia eta presa ez
|
datozela
batere bat.
|
|
Baten batek itsu izatea leporatuko dit. Sekulako arazoak ditugula, ez dagoela etxebizitza duin bat erosterik bizitza osorako hipotekatu gabe, hezkun  tza sistemak ez duela funtzionatzen, unibertsitatean ikasitakoa eta lan merkatuak eskatzen duena maiz ez
|
datozela
bat, gizarte ustel bat sortzen ari garela, elkartasunik gabekoa, Ameriketako Estatu Batuen isla ezin fidelagoa.
|
2009
|
|
Baina, aldi hartan, berebiziko nahasketak gertatu zituan, eta haragi haragian bizi izan nitian; zaila duk jokabide haiek azaltzea, zailago zuritzea, baina halaxe gertatu zituan. Bazirudik bortxakeria eta ontasuna bata bestearen eskutik
|
datozela
, estu estu, elkarri hatzak kraskatzeraino.
|
|
Pertsona direnez gero berez dagozkien eskubideetatik harantzago, kontuan izan behar dugu neurri handi batean geure premia berriak asetzera eta gure gizarte honek dituen hutsune berriak betetzera
|
datozela
hona etorkinak. Euskal Autonomia Erkidegoak, azken hogeita hamar urtean? 2006ra arte zehatz esanda?, hogeita bederatzi urtez azpiko 441.000 biztanle galdu ditu, eta 30 urte bitartekoak, aldiz, %33 gehitu dira.
|
|
Adibidez, gaur badakigu Administrazio Orokorreko lau hizkuntza eskakizunak bat
|
datozela
Europako Kontseiluak 2001ean onartu zuen Hizkuntzen Ikaskuntza, Irakaskuntza eta Ebaluaziorako Europako Erreferentzia Markoaren B1, B2, C1 eta C2 mailekin.
|
|
Ondorioz, munduko ezein bazterretan bezala, Europan eta Espainian hizkuntza aniztasuna gorde eta sendotu nahi bada, ezinbestekoa izango da Europako eta Espainiako gizarteetan aipatu berri ditugun hiru faktore horien uztarketa gertatzea, neurri batean bederen. Halaber, hari mutur berari tiraka jartzen bagara, arrazoizkoa dirudi uste izatea Europa batua (pluraltasunean oinarrituriko Europa batua esan nahi da) edo Espainia plurala bezalako aldarrikapenak ez
|
datozela
inondik ere bat kontinenteko erakunde politikoek Europako hizkuntza pluraltasunaren kudeaketa ia soilik Estatu bakoitzaren esku uztearekin edota Estatuko erakunde politikoek Espainiako hizkuntza pluraltasunaren kudeaketari bizkarra erakustearekin, gaztelania ez beste hizkuntza propioren bat duten autonomia erkidegoen egiteko esklusiboa bailitzan. Izan ere, beste hitzetan esanda, kohesio sozialaren eta hizkuntza aniztasunaren interesaren ikuspegitik begiratuta, ez baita osasungarria, ez eta onargarria ere, Europako eta espainiar Estatuko erakunde politikoak bere eremuko hizkuntza aniztasunaren aurrean nolabaiteko behatzaile neutralak balira bezala jardutea; izan, argi eta garbi, protagonista eta agente eragile erabakigarriak baitira, onerako bezala txarrerako.
|
|
Aldian behin, mutikoak komikiari begiratzen dio eta han ageri den elementuren bat, ezpata, gaztelua, zaldia...? izendatzen du, baina komikiak dioena begiratuko bagenu, laster ikusiko genuke komikiko kontakizuna eta mutikoarena ez
|
datozela
bat, ez bada garrantzi handirik gabeko kontutxoetan.
|
|
Euskara batua forma hartzen hasi den garaikoa da eszena. Ikusirik garai berriak
|
datozela
, ikusirik euskara beste modu batzuk hartzen ari dela literatur tresna gisa, Jon Etxaide bere obra osoa zuzentzen, egokitzen," hobetzen" hasten da. Beldur da bizitza osoan inurri gisa egin duen lan mardulak ez ote duen aurrera egingo, ez ote den belaunaldi berrietara iritsiko.
|
|
Gaur komeriantek! ...
|
datozela
–... ditugula?
|
2010
|
|
–Neure zalantzak badauzkat. Alde batetik, eliza gidatuko dugunon batez besteko adina zein den ikusita, erakundearen etorkizuna ikatza baino beltzagoa da, beraz, laguntzeko baldin bada, deusezta dezatela araua eta
|
datozela
berriak; baina niri dagokidanez, nire berrogeita hamar urtetara horrela iritsi banaiz, hemendik aurrerakoan baraurik jarraituko nuke. –Ez dakit zergatik, baina ez nion sinetsi.
|
|
Baina honetan ere ona da kontuan hartzea Bibliak dioen hura, beren egintzetatik antzemango diezue. Eta hor konturatzen zara hitzak eta ekintzak ez
|
datozela
bat.
|
|
aitaren aldeko amona Graziari Mariezkurrena ordez Larburu deituz, eta amaren aldekoari berriz Angela Berroeta ordez Echaide. Eta datu okerrok en el fol 213 del penúltimo libro de baptizados omen
|
datozela
.
|
2011
|
|
–Zer uste duzue zuek, ostatu honetara printzesak eta markesak
|
datozela
–Ez uste izan, gero, suetea garbitzeagatik gehiago ordainduko dizuedala!
|
2012
|
|
Halako batean, kanta erlijioso baten hotsak entzuten dira. Burua jasorik, kanta hotsak eliza txiki batetik
|
datozela
ohartu da gizona. Bertan sartzen da, kanpoan baina hobeto egoteko esperantzan.
|
2019
|
|
Gora begiratu, eta harritu egin da; dozena bat neska gazte ikusi du, zaintzapean, beren aldera
|
datozela
. Bazekien Auschwitzen neskak bazirela, baina ez hemen, Birkenaun, infernuetako infernuan.
|
|
Hiru preso daude zuloetan zehar jarrita, kakaeginean eta bata bestearekin hizketan apal. Lalek bi SS ikusi ditu eraikinaren beste aldetik
|
datozela
erdi ilunpetan, erretzen, barrez, fusilak lasai zintzilik bizkarrean. Perimetroko erreflektoreek haien itzal aztoragarria islatzen du.
|
|
Baina hara astero arropa eta maindire garbiz betetako maleta bakar bat eramaten zuen, ostiraletan atzera arropa eta maindire zikinez beteta bueltatzeko. Sukaldeko ontziteria eta abar horiek guztiak, etxeetan seriez
|
datozela
diruditen gauza horiek, aurreko urteetatik han bizi ziren pisukideei esker zeuden.
|
|
Hemengo nagusia. Gonzalez jauna, erran behar dizut, gauzak ez
|
datozela
batere ongi zuretzat. Problema bat badugu... baduzu... kotxearekin...
|
|
Gu poztu egiten gara, noski. Gustatu egiten zaizkigu katastrofe naturalak (badakigu Jainkoagandik
|
datozela
).
|
|
Festa paganoak dira, jendeak ez badaki ere. Pagano hitzak esan nahi du Deabruagandik
|
datozela
.
|
|
Akordatu beharrekoak ditugu hain mala memoria utzi duten hauek. Dasaizudan bertatik, urriaren 31 egunetan, klimatologiaren orriak karga karga eginda
|
datozela
: 128 uholde ageri dira urriaren jiran.
|
2021
|
|
ⳠBai, eta urgent need bat horiek sortzeko, eta gorputzetan sartzeko. ⣠Ze badator gaitza, badator X gaitza, eta
|
datozela
txertoak eta botikak ere, datozela mundu guztiarentzat, ze sortzen duenak sartzen du, eta sartzen duenak sal  tzen du. Etzait gaizki gelditu, ala?
|
|
ⳠBai, eta urgent need bat horiek sortzeko, eta gorputzetan sartzeko. ⣠Ze badator gaitza, badator X gaitza, eta datozela txertoak eta botikak ere,
|
datozela
mundu guztiarentzat, ze sortzen duenak sartzen du, eta sartzen duenak sal  tzen du. Etzait gaizki gelditu, ala?
|
|
Ze maixukeria zen hori? â³ Ba believe eta love, inglesez, hitz bera... edo hitz beretik
|
datozela
, gaizki ulertu ezpadut liburu hortan jartzen duena. Hau da:
|
|
â Ortzadartxotik? ⣠Ez... bai, baina esan nahi diat bizian gauza asko
|
datozela
" ordutik" batetik: gauza asko daudela orain esplikatzen eztirenak, eta" orduko" zeozertatik bakarrik esplikatu litezkeenak.
|
|
–Udaltzainak
|
datozela
–Noiz?
|
2022
|
|
" Catalina, ezetz, gertatzen dena dun Dolorestarrekin gertatu zena bera gertatuko dela, poliki poliki esplotatu egingo gaituztela. Ez al dun ikusten hiriko hauek ikasita
|
datozela
, nik inork baino gehiago dakit eta zuek basajendea zarete dioenaren aireak dakartzatela?". " Lea, ezetz, ezetz, ezetz, hauek ezetz, Miguel nirekin gustatuta dagoela, eta esan zidan erakutsiko didala eta nik nahiago dinat gazta kontuan jakin oilasko kontuan baino, eta gehiago ordaintzen zidan." Eta Javierrek esan zuen" Catalina, ezkonduta dagoela, ume bat duela".
|
|
Zeren, esan dizudan bezala, niretik balio duena burua da. " Esaten diten hiritik
|
datozela
erosi dutenak", esan zidan Catalinak. " Tontotuta hago, nor etorriko dun herri honetara hirian itsasoa edukita?"" Ezetz, ezetz, ezetz, erantzun zidan Catalinak, hauek ez direla hemengoak, hauek erdigunetik datozela, Madrilgoak direla, aspertu direlako han, landa nahi dutelako, basoa nahi dutelako."" Hurbiletik inoiz ikusi ez dutelako nahi diten basoa", esan nion Catalinari.
|
|
" Esaten diten hiritik datozela erosi dutenak", esan zidan Catalinak. " Tontotuta hago, nor etorriko dun herri honetara hirian itsasoa edukita?"" Ezetz, ezetz, ezetz, erantzun zidan Catalinak, hauek ez direla hemengoak, hauek erdigunetik
|
datozela
, Madrilgoak direla, aspertu direlako han, landa nahi dutelako, basoa nahi dutelako."" Hurbiletik inoiz ikusi ez dutelako nahi diten basoa", esan nion Catalinari.
|
|
Nire memoria ez da zurea, nire memoriak gordetakoa ere ez zureak gorde duena, eta, zernahi garelarik ere elkarrenganako, senide, adiskide, arrotz?, bidea elkarrekin egin behar badugu, onartu egin dugu bion memoriek dituztela beren alde berdinak eta desberdinak, eta ez
|
datozela
guztian bat. Nire memoria inposatzen hasiko naiz inori?
|
|
Besteak beste, hau idatzi bitartean herrialde honetan inoiz neurtutako tenperaturarik altuena jazotzen ari da. Bero bolada sarriak elur jausi (edo glaziar jausi) bat bezala
|
datozela
sentitzen dut, geldiezin, eta gure etxeko gorostia lehortzeko zorian egon da.
|