|
2012
|
|
|
testu antolatzaileen erabilera estrategikoa. Hain zuzen ere, liburu haren harian eta haren osagarri
|
dator
orain Hitz ordena. Erabilera estrategikoa, hark urratutako bidean aurrera egitera, alegia.
|
|
2013
|
|
|
da. Euskaraz idazterakoan sortu izan den hainbat zalantzari erantzuna ematera
|
dator
, hala nola beste hizkuntza batzuetan jatorria duten nazioarteko hitzen formak (iceberg, webgune, etab.), nazioartekoak izan ez arren erabilera zabala dutenenak (txupete), hainbat herrialdetako biztanleak adierazten dituzten hitzenak (hegosudandar, jubatar, etab.), arazo konplexuagoak izan ditzaketen forma berrienak (immunoeskasia, etab.) eta beste zenbait arazo zituztenak finkatzen ditu. Horretaz gain, lehendik arauturik zeuden forma batzuk ohar argigarriz eta xehetasunez osatu dira.
|
|
|
Etxepareren liburuaren inguruan bi erakundeen arteko elkarlana aspalditik
|
dator
. Hala, 2011ko otsailetik martxora arte, Euskara jalgi hadi plazara erakusketa antolatu zuten Legebiltzarrak eta Akademiak.
|
|
|
Liburuak dituen 362 orrialdeetan zehar Euskaltzaindiko Onomastika batzordeko kide diren Patxi Galé, Mikel Gorrotxategi eta Felix Mugurutza egileek udalerri zabal horretako kontzeju historiko eta auzo nagusien izenak errepasatzen dituzte, leku horien deskribapena ez ezik, izenen jatorriaz, historiaz eta normalizazioaz ere zenbait iruzkin eginda. Azkenik, eskualdeko mendi toponimiari buruzko kapitulu batez osatua
|
dator
argitalpena.
|
|
2014
|
|
|
da. Euskaraz idazterakoan sortu izan den hainbat zalantzari erantzuna ematera
|
dator
, hala nola:
|
|
|
Adierazi dutenez, aurrera joateko? hitzarmena da.Erakunde bion arteko elkarlana aspalditik
|
dator
, baina hemendik aurrera are nabarmenagoa izango da: Aurrera goaz elkarrekin esan du euskaltzainburuak hor dago gakoa.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntzen Historia sozialaren iker alorra gorako bidean
|
dator
azken urteotan. Euskaltzaindiak berariazko bilduma,. Etxeberri?
|
|
|
kontzeptua adierazteko hitz berezirik. Alemanak, adibidez, Mann, gizona, ren ondoan badu Mensch (edonola ere berau ere Mann etik eratorria), edota georgierak (katzi/ adamiani), baina ingelesak, espainolak, frantsesak, italierak eta errusierak, aldiz, ez, eta hortik ez
|
dator
, nahitaezko ondoriotzat, Koldo Mitxelenak berak aspaldian argi eta garbi salatu zuenez, emakumezkoen aurkako bereizkeriarik bat ere.
|
|
|
erabilerarena, teknologia berriei egokitzearena, hizkuntza nagusien ur handi horietan gure tokia bilatzea... Baina, horiek badira erronkak, zertara
|
dator
liburu hau. Badira bi esaldi gustuko ditudanak:
|
|
|
Sortzaileek ondo erantzuten digute, ez txoratzeko moduan, baina ondo. Eta gero
|
dator
orrazketa, mozketa, aldaketa ortotipografikoak... Izugarri gogorra da.
|
|
2017
|
|
|
Nolatan uler daiteke norbere hizkuntzarekiko gorroto eta destaina hori? Noiztik
|
dator
mesfidantza edo herra hori. Nafarroako tradizio eta elite eskuindarren artean oso zabalduta dagoen joera da, autogorrotoarena?, eta zoritxarrez aspalditik dator joera hori. Nik neuk ez dut oso ongi ulertzen nola den posible gure izaera askotariko eta aberatsaren parte diren elementu batzuk (euskara, euskal folklorea, euskal kultura...) gorrotatzea eta azalpen bakarra aurkitzen diot:
|
|
|
Nolatan uler daiteke norbere hizkuntzarekiko gorroto eta destaina hori? Noiztik dator mesfidantza edo herra hori. Nafarroako tradizio eta elite eskuindarren artean oso zabalduta dagoen joera da, autogorrotoarena?, eta zoritxarrez aspalditik
|
dator
joera hori. Nik neuk ez dut oso ongi ulertzen nola den posible gure izaera askotariko eta aberatsaren parte diren elementu batzuk (euskara, euskal folklorea, euskal kultura...) gorrotatzea eta azalpen bakarra aurkitzen diot:
|
|
|
ezjakintasuna. Gure herria zer den eta nondik datorren ez ezagutzetik
|
dator
–autogorrotoa?.
|
|
|
Herri Ardulararitzaren Euskal Erakundeak (HAEE) ematen duen 3 hizkuntza eskakizuna, HABEren 3 eta C1 mailako egiaztagiriak, Osakidetzaren 3 hizkuntza eskakizuna, Ertzaintzaren 2 hizkuntza eskakizuna, Irakasleen 2 hizkuntza eskakizuna, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailaren Euskararen Gaitasun Agiria (EGA) eta Euskaltzaindiaren D titulua. C2, guztietan mailarik altuena, egiaztagiri hauen baliokidea izango da: Herri Ardulararitzaren Euskal Erakundeak (HAEE) ematen duen 4 hizkuntza eskakizuna, HABEren 4 eta C2 mailako egiaztagiriak, Osakidetzaren 4 hizkuntza eskakizuna eta Euskaltzaindiaren B titulua.Atzera begiraAspalditik
|
dator
baliokidetze eskaera hau. Andres Iñigo, euskaltzain izateaz gain, Akademiaren ordezkaria da HABEko Patronatoan, eta ondo ezagutzen du tituluen auziaren inguruko historia.
|
|
|
Eta bestelako ñabardurak ere seinalatzen ditu: . Edizio monumental honetako testuaren izenburua ez
|
dator
bat bi bertsio horiekin: Liberalkeria pecatuba da (1891).
|
|
2018
|
|
|
Mendeurrenaren pisua azpimarratzen du lemak, baina, aldi berean, bestelako ideiak ere iradokitzen ditu: hala nola, euskara zaintzen, ikertzen eta lantzen jarraitu behar duela euskararen Akademiak, bai, baina euskalgintzarekin bat eginez, gure betiko zerbitzu bokazioa indartuz, gaur gaurko premia eta eskabideei erantzuna emanez.EHUN URTE eta koloreztaturik
|
dator
gure zuhaitza. Azken 25 urteotako berdea argitu dugu eta urre kolorez eman dugu lelo berria, mendeurrena ospatzeko.EHUN URTE eta hemen gaude, bizirik eta bizi bizi, beti egin duguna egiten, euskara ehuntzen, gure hizkuntza doitzen eta egokitzen, ekin eta jarrai, euskara bera eguneroko mintza tresna izan dadin.Bada, ehun (du) dezagun euskara!
|
|
|
Andres Urrutia: . Euskara gaitu eta erabilera berrietara moldatu eta egokitzeko agindua dauka Akademiak, eta horretara
|
dator
, neurri batean, hitzarmen garrantzitsu hau. Euskaltzaindiak ezin dio muzin egin bere erantzukizun sozialari, eta LGBT kolektiboa (Lesbiana, gay, bisexual eta transexualen kolektiboa) are ikusgarriago egiteko ekarpena egin nahi du?.
|
|
|
Andres Urrutia pozik agertu da sinatutako hitzarmen berriarekin: . Hitzarmen hau euskal gizartearekin eta beren beregi kolektibo honekin geneukan zor bat kitatzera
|
dator
. Euskara gaitu eta erabilera berrietara moldatu eta egokitzeko agindua dauka Akademiak, eta horretara dator, neurri batean, hitzarmen garrantzitsu hau?, aitortu du euskaltzainburuak.
|
|
|
–Hitzarmen hau euskal gizartearekin eta beren beregi kolektibo honekin geneukan zor bat kitatzera dator. Euskara gaitu eta erabilera berrietara moldatu eta egokitzeko agindua dauka Akademiak, eta horretara
|
dator
, neurri batean, hitzarmen garrantzitsu hau?, aitortu du euskaltzainburuak. –Euskaltzaindiak ezin dio muzin egin bere erantzukizun sozialari onartu du Urrutiak, eta LGBT kolektiboa (Lesbiana, gay, bisexual eta transexualen kolektiboa) are ikusgarriago egiteko ekarpena egin nahi du?. (Javier García eta Andres Urrutia, gaurko izenpetze ekitaldian)
|
|
|
–Euskaltzaindia lanera
|
dator
–esanez ekin dio Andres Urrutiak bere hitzaldiari, instituzioetako ordezkariek Euskaltzaindiaren XVII. Biltzarrari hasiera eman eta jarraian.
|
|
|
Instituzioetako ordezkarien diosalen ostean,. Euskaltzaindia lanera
|
dator
–esanez ekin zion Andres Urrutia euskaltzainburuak bere hitzaldiari.
|
|
2019
|
|
|
Bezperan aritutako hiztun batek baino gehiagok hartu zuen ahotan hizkuntza gutxituetako akademien arteko elkarlana, edo bederen, lanen partekatzea, eta horretara
|
dator
, hain zuzen, Euskaltzaindiak XXIII. Jagon Jardunaldian aurkeztu duen hitzarmena.
|
|
|
Zalbide Euskararen Historia Soziala (EHS) egitasmoko zuzendaria ere bada, eta etorkizunean argitaratuko diren lanen berri eman du: . Argitalpen hau Euskaltzaindiaren EHS proiektuan txertaturik
|
dator
. Euskarak eta albo erdarek aldi eta alde jakinetan izandako bizimodua eta partaidetza moldea aztertzen ditu EHSk, perspektiba soziolinguistikoa izanik ardatz.
|
|
|
Zer da itzultzea, bestalde, idazle eleaniztunen lanez ari garenean, eta zer da, zehazki, idazle eleaniztun horren jarduna hizkuntza urritu gutxietsi batetik, demagun euskaratik, abiatu bada? Definitu nahi den horri lotuta, beste galdera sorta bat
|
dator
ezinbestean: zein da idazlearen rola itzulpenaren prozesuan?; nork itzuli behar ote du, eta nola, noiz, zertarako?; zein neurritan da posible itzulpena eta zer proiektatzen du?
|
|
|
Betiko Atxaga dugu, alde horretatik. Baina ofizioak findutako idazkerarekin
|
dator
oraingoan, heldutasunak ondutako begiradarekin.
|
|
|
–Euskaltzaindiak arduraz eta gogoz egindako lan akademiko eskergak zentzua eman dio altxor handi honi, jasotako informazio guztia Euskararen Herri Hizkeren Atlasarenlehen hamar liburukietan antolatuta. Laboral Kutxa ondoan izan du Euskaltzaindiak bide honetan, Euskal Herriko ondare garrantzitsu hau jasotzeko garrantziarekin bat
|
dator
eta?. Argazki nagusian: Mª Jesus Etxaniz (Laboral Kutxa); Ibon Urgoiti (Laborak Kutxa); Andres Urrutia (euskaltzainburua); Susana Soto (San Telmo Museoko zuzendaria); Agurtzane Garay (San Telmo Museoko teknikaria); Xarles Videgain (euskaltzain osoa)
|
|
2020
|
|
|
Unai Hualde Nafarroako Parlamentuko lehendakariaren hitzetan, Euskaltzaindiarekin sinatutako lankidetza hitzarmena “urteetan zehar esparru juridikoan egin den ekarpena erakusteko eta gizarteratzeko” beharretik
|
dator
. " Horregatik da hain garrantzitsua erakusketa ibiltari hau.
|
|
|
Hala ere, Euskal Herriaren historian hain toki nabarmena izan zuten Iruñeko eta Nafarroako Erresumako errege erreginen izenak ez dira arau horietan ageri, izen horiek bereiz eta xeheago landu eta plazaratu nahi baitzituen Euskaltzaindiak. Hutsune hori betetzera
|
dator
arau hau.
|
|
2021
|
|
|
Andoni Aldekoa Euskal Irrati Telebistako (EITB) zuzendari nagusiak eta Andres Urrutia euskaltzainburuak 2024ko abenduaren 31 arte indarrean egongo den bi erakundeen arteko lankidetza hitzarmena sinatu dute gaur, Bilbon, Euskaltzaindiaren egoitza nagusian. EITB eta Euskaltzaindiaren arteko lankidetza 2003tik
|
dator
, eta ordutik kalitatezko euskara sustatu eta zabaltzearen alde egin dute bi erakundeek.
|
|
|
Hirugarren paradoxa bederatzigarren artikulua atzera bota izanagatik
|
dator
: “Frantsesa inposatuagatik ere, itzulpenak egin ahal izatearen printzipioan oinarrituz garatu eta legeztatu da seinaleztatze elebiduna azken 30 urteotan, eta orain, Kontseilu Konstituzionalaren erabakiz justuki, ezin dira zeinu diakronikoak erabili”.
|
|
2022
|
|
|
Aurten, laugarren aldia beteko du Euskaltzaindiaren mendeurrenaren ospakizunen baitan jaio zen LAUTAN HIRU antzerki jaialdiak. Gainera, indarberrituta
|
dator
jaialdia, berrikuntzaz josita: Ikusle kluba, haurrentzako tartea...
|
|
|
Mendeurrenaren harira, Sustapen batzordeak erabaki zuen, adierazpen berriak izan ahala, bilduma eguneratua ematea Akademiaren webgunean urte bakoitzaren amaieran. Hala egin zen 2019an, eta orain
|
dator
laugarren argitaraldia, zeinetan biltzen diren 2021 urtean egindako 58, 59, 60 eta 61 adierazpenak.
|
|
|
Sü Azia elkartea 1979an sortu zen Zuberoaz eta zubereraz agertu edo eginik izan diren lanak biltzeko eta ezagutarazteko. Elkarte horrek Zuberoan egiten duen lana bat
|
dator
Euskaltzaindiak lurralde guztietan euskararen alde garatzen duen lanarekin; ondorioz, zentzuzkoa da guztiz bi erakundeek egitasmo bateratuak bultzatzeko gaur emandako pausoa.
|
|
2023
|
|
|
Aurten, gogoberrituta eta nobedadez jantzita
|
dator
bosgarren aldia beteko duen LAUTAN HIRU antzerki jaialdia. Antzerkigintza ardatz hartuta, hainbat emankizun eskainiko dira:
|