|
2012
|
|
|
Aditza
|
daramaten
enuntziatuak
|
|
|
Tipo bakoitzeko emankorrenak gertatzen zaizkion eredu bana izango dugu azterkizun: A tipoan aditza
|
daramaten
enuntziatuena eta B tipoan ETA
|
|
|
Azkenengo adibide horretan, gainerakoetan ez bezala, alternantzia ez da koma parearen eta marren artean gertatzen, koma parearen eta parentesien artean baizik eta, beraz, puntuazio marken arteko aldea handiagoa140 da. Eta buruan
|
daramaten
enuntziatu parentetikoetan joera nagusia komen artean eta (gutxiago) marren artean adieraztea bada ere, maiz puntuazio marka horiek, bata bestearen tokian ager daitezke, izaera sintaktiko bertsua duten enuntziatuek erakusten digutenez. Ondorengo adibidea atera dugun ondorioa indartzera dator:
|
|
|
3 Aditza
|
daramaten
enuntziatu parentetikoak aditzera emateko, nagusiki, marretara jotzen du eta gutxiagotan koma parera.
|
|
|
3 Eta buruan
|
daramaten
enuntziatu parentetikorik gehienak koma parearen artean (%59.39) edo marren artean (%36.84) inguratzen ditu. Askoz gutxiago parentesien artean (%3.75).
|
|
|
Honenbestez, gerta daiteke kausazko, ondoriozko, baldintzazko... harremana adierazteko marka formala
|
daramaten
enuntziatuak onartzea, baldin eta modalizazio mailari, enuntziazio mailari nahiz argudio edo informazioaren antolamenduari badagozkio. Holakoetan, izan ere, E1 eta E2 enuntziatuek ez dute perpaus nagusi/ mendeko harremana gauzatzen; diskurtsoko maila desberdinetan dauden enuntziatuen arteko harremana baizik.
|
|
|
Aditza
|
daramaten
enuntziatuak: IS+ AS egitura
|
|
|
79 Modalitate aldaketa adierazten duten enuntziatu parentetikoak, aldi berean, izan daitezke aditza
|
daramaten
enuntziatu nahiz aditzik gabeko enuntziatu ere. Nahiz eta hori hala dela jakin, sail berezi batean biltzeari iritzi diogu egokien.
|
|
|
Hel diezaiogun, beraz, goian egindako galderari: ba ote dago lotura sintaktikorik eta buruan
|
daramaten
enuntziatu parentetikoaren eta E1 oinarrizko enuntziatuaren artean. Corpusak eskainiko digu galdera horri erantzuteko bitartekoa.
|
|
|
Ugariak dira eta buruan eramatearen premisa betetzeaz gain, aditza
|
daramaten
enuntziatu parentetikoak (73 adibide). A tipoko enuntziatu parentetikoetan gertatzen zen legez, komunikazioko aditzak ugariak dira:
|
|
|
Goiko datuek erakusten digutenez, etak abiatzen dituen enuntziatu parentetikoetatik, 22 adibidek (aditza
|
daramaten
enuntziatu parentetikoen
|
|
|
Eta buruan
|
daramaten
enuntziatu parentetikoek ez dute, ordea, guztiek aditza eramaten. Bada, jarraian ikusiko dugun bezala, aditzik gabekorik ere.
|
|
|
Deklinabideko kasu marka errepikatzeak, ordea, ez du esan nahi eta buruan
|
daramaten
enuntziatu parentetiko horietan E1 enuntziatuarekin harreman sintaktikoa gauzatzen duenik, kohesio lotura baizik, nahiz eta kohesio
|
|
|
Eta, artxikonektagailua? aztertzeari hainbeste orri eskaini badizkiogu, goiko adibide guztiek erakusten digutenez, eta buruan
|
daramaten
enuntziatu parentetikoak azterkizun ditugun Mitxelenaren corpusean ugariak direlako eskaini dizkiogu. Mitxelenari bitarteko ezin hobea gertatzen zaio makroegiturako hainbat informazio txertatzeko, bereziki, informazio mailako eta modalizazio mailako informazioa txertatzeko.
|
|
|
Corpusean edo buruan
|
daramaten
enuntziatu parentetikoak 31 dira. Buruan ez, baizik eta enuntziatu parentetikoaren amaieran, berriz, beste 13 adibide ditugu.
|
|
|
Birformulazioa diskurtso estrategien barnean aztertuko badugu ere, aurrera dezagun zer ulertzen dugun birformulazioa diogunean eta zergatik uste dugun edo buruan
|
daramaten
enuntziatu parentetikoak birformulazioak direla; eta ez hautakariak, Euskaltzaindiak EGLU IIIn edo definitzen duen bezala. Eta birformulatzaile den kasuetan (enuntziatu parentetikoei dagokienez behintzat) ez zaigu iruditzen Larringanek (1995) bere tesian defenditu duen bezala, A multzoari dagokionik; hau da, ez zaigu iruditzen (enuntziatu parentetikoetan, behintzat) hots eta alegiaren pareko denik.
|
|
|
2) Aditza
|
daramaten
enuntziatuak bakarrik izango ditu aztergai (Laurin
|