|
2012
|
|
|
E1 enuntziatzaileak modu neutroago batean adieraziko du; hau da, orokortasun batean. Behintzat
|
daraman
enuntziatu parentetikoko enuntziatzaileak, ordea, esatariarekin egingo du bat eta bere jarrera edo ikuspegia adierazteko erabiliko du. Esatari enuntziatzaile honek, bada, orokortasun horri mugak jarriko dizkio, besteren batek izan lezakeen kontrako argudioei aurre egin eta bere argumentazioa indartsuago eginaz.
|
|
|
EDO2 buruan
|
daraman
enuntziatu parentetiko birformulatzaileari esker, esatariak, aurretik esandakoa (bigarren une batean) berriz aztertu eta hausnartu balu bezala, esandakoaren kontrako ikuspuntua paratuko du. Horrela, muturrekoak eta kontrakoak diren bi ikuspegi edo iritzien arteko hautua egitera behartuko du norentzakoa.
|
|
|
Honenbestez, A eta B tipoak kontuan izanik, E2 enuntziatuak galderazko modalitatea dakarrenean eta buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoa bereizten da gainerakoetatik. Enuntziatu mota horretarako marrak hobesten ditu (5 adibide), baina gainerakoetarako, oro har, parentesiak (20 adibide).
|
|
|
6.1.2.2 ETA buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoen kokagunea
|
|
|
– Emaitza guztiak kontuan hartuz, garbi ikus daiteke eta buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoa inguratzeko koma parearen eta marren alde egiten duela eta parentesien arteko adibideak oso urriak direla.
|
|
|
Beraz, kokagunearen edo distribuzioaren irizpidea ez da puntuazio marka jakin bat hautatzeko erabateko baldintzatzaile (kokagune jakin batzuetan zilegi baita eta buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoa parentesien, marren edo koma parearen artean kokatzea) baina, datuei erreparatuz, atera al dezakegu bestelako ondoriorik?
|
|
|
Ikusi besterik ez dago eta buruan duen enuntziatu parentetiko gehienak koma bidez mugatzen edo inguratzen dituela. Edo buruan
|
daraman
enuntziatuarekin ere beste horrenbeste gertatzen da.
|
|
|
4.3.4.1.1 ETA buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoaren eta E1en arteko harremana
|
|
|
Laburbilduz, lehen atal honetan, eta buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoaren eta oinarrizko enuntziatuaren artean lotura sintaktikorik ez dagoela frogatzen saiatu gara, eta horretarako hiru froga nagusi erabili ditugu:
|
|
|
4.3.4.1.2 Eta buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoaren egitura formala
|
|
|
Adibideen maiztasunak erakusten digunez, ordea, gehien agertzen den aditza IZAN aditz kopulatiboa da, eta badu bere arrazoia: lehen esana dugu eta buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoari esker esatariak E1 enuntziatuan esan duenari buruz, bere iritzia, bere balorazioa gehitzen duela (modalizazio mailako informazioa), eta horretarako. IS NOR+ Izena/ Izenondoa
|
|
|
1) Garbi dago, bada, eta buruan daraman E2 enuntziatuak badakarrela aldaketarik E1 enuntziatuarekin parekatuz. Aztergai aditza
|
daraman
enuntziatuak izaki, aldaketa horiek aditzean oinarrituz islatzen eta sistematizatzen saiatu gara. Gainera, gure ustez, aldaketa horixe bera da hanpatu, azpimarratu edonabarmendu nahi dena eta lokailuarekin.
|
|
|
Edo buruan
|
daraman
enuntziatu parentetiko hori, birformulazioa baino areago disjuntzioa delakoan gaude. Izan ere,. Argia?
|
|
|
Beraz, gure ustez, eta Larringanekin bat egiten dugu?, sinonimiazko hizkuntza baliokidetza (semantismoen arteko sinonimia) baino harago doan zerbait da, eta diskurtsoaren erreferentzia begietsi beharra dago corpuseko adibideen inguruan taxuzko planteamenduak egingo baditugu. Hala ere, edo buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoa formalki ezaugarritzeko helburua dugunez gero, froga dezagun corpuseko adibideek ba ote duten tokirik eman dugun birformulazioaren definizio eta azalpen horretan.
|
|
|
A. Edo buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoaren ezaugarritze formala
|
|
|
Baina ez horrek bakarrik. Maiz edo buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoa beste kohesio emaileren batekin uztarturik agertzen da; hots, beste antolatzaileren batekin.
|
|
|
Kausazko perpausaren marka formala
|
daraman
enuntziatu parentetikoak ez du, bada, mendekotasun harremana E1 oinarrizko enuntziatuarekin gauzatzen, isilean, nahiz gorago edo gainetik dagoen ESAN edo kidekoa den aditzez osatutako perpausarekin baizik. Alde horretatik EGLU VI liburuan agertzen den azalpenezko kausala edo Lapesak erabili zuen, causa de dicto?
|
|
|
4.3.4.1.1 ETA buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoaren eta E1en arteko harremana..... 181
|
|
|
4.3.4.1.2 Eta buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoaren egitura formala............... 189
|
|
|
6.1.2.2 ETA buruan
|
daraman
enuntziatu parentetikoen koka
|