|
2001
|
|
|
Zer dela-eta ezinikusi hori? Zurrundurik bezala ageri dira âbesteak Piarres galdu beharrean, bere burua hondatu beharrean Piarresâ, ez
|
dakite
beren erraiak urratzen besterik. Ez da gogo giro aldakor xotilik.
|
|
2002
|
|
|
Larrua jotzean amoranteak, zalantzan, Ez
|
dakite
beren desirak ordenatzen. Bortxaz besarkatzen dira, elkarri Min eginez, haginkatu egiten dituzte Ezpainak, eta samindurik daude Laztanka eta mosuka.
|
|
|
Zerga esleipenaren sistemaren erreforma 1999koa izan arren, zergadun askok ez
|
dakite
beren zergen %0, 52 Elizari eman diezaioketela eta beste %0, 52 gizarte proiektuak finantzatzeko. Horrela azaltzen dute Gizarte Ekintzako GKEek espainiarren %30en abstentzioa, eta Errenta Aitorpenean “helburu sozialak” laukia markatzera gonbidatzen dituzte.
|
|
|
Espainiako gazteek ez
|
dakite
beren adinerako eta altuerarako pisu egokia zein den, eta, beraz, gehiago amore eman dezakete argiago egotera bultzatzen dituen modako presio sozialen aurrean, “Siete días médico” aldizkarian argitaratutako ikertzaile valentziarrek egindako azterlan baten arabera. Nerabe batzuek elikadura murrizketak ezartzen dituzte beharrik gabe, eta lan hau adierazi du.
|
|
2006
|
|
|
Atxiloketa arbitrarioak, torturak, paramilitarren lur okupazio ilegalak, hizkuntza eskubideen urraketak... Ekintza hauen aurrean indigenek ez
|
dakite
beraien burua nola defendatu, eta guregana jotzen dute. Salaketa hauek kudeatzen saiatzen gara eta epaitegietara jotzen dugu.
|
|
|
– Zaindari horiek! –dio–, ez
|
dakite
beren lana taxuz egiten, ez dute trebakuntzarik, polizia izana naiz, badakit zer diodan, holakoetan entrenatua naiz ni.
|
|
2008
|
|
|
Gainera, hautagaitzaren kokalekua oso kalitate eskasekoa da ikuspuntu geologiko batetik. Baina urte asko daramatzate honetan, eta ongi
|
dakite
beren burua saltzen.
|
|
|
ETArekin lotura izatea egotzi die epaileak, eta guztiak inkomunikatzeko agindu du. Ondorioz, atxilotuen senideek ez
|
dakite
beren haiek non dauden. Horietako batzuk miaketetara eraman dituztenean ikusi dituzte, eta bat ospitalera eraman dutela jakin dute.
|
|
|
Zergatik idazten duen galdetu eta askotxok erantzuten dute" beharra" dela eta" idatzi beharra" omen daukatela. Ederki
|
dakite
beren behar hori (ez edozeinena) jan beharraren edo jo beharraren pare jartzen. Ezin esan gauza den bezala:
|
|
2009
|
|
|
Lider askok, arrakasta lortzen duten pertsona askok ez
|
dakite
beren emozioak kontrolatzen, malguak ez direlako.
|
|
|
Internauta batzuek oso ondo dakite nola funtzionatzen duen Sareak, baina gehienek ez. Google bezalako bilaketa motorren, Youtube bezalako eduki plataformen edo Facebook bezalako sare sozialen erabiltzaile hutsak direnek ezjakintasun maila handia dute horrelako teknologien erabileran, eta ez
|
dakite
beren datu pertsonalak babesteko sor ditzaketen arriskuez. Herritar gehienek maiz erabiltzen dituzte baliabide horiek, baina ez dira ezagutzen eta ez dira jabetzen zer arrisku ekar ditzaketen.
|
|
|
Beste kasu askotan, gaixotasuna kartzelan garatzen da, heriotza zigorrera kondenatuta dauden pertsonek ez dutelako beren balizko exekuzioaren data ezagutzen eta kartzelatze baldintza gogorrak jasaten dituztelako, presoak isolamendu erregimen zorrotz batean bizi baitira. Egunero esnatzen direnean ez
|
dakite
beren azken eguna izango den edo ez, eta egoera hori urteetan eta baita hamarkadetan ere luza daiteke.
|
|
2010
|
|
|
Zeharka, balioak eskolako irakasgai eta irakasgai guztietan daude. Bestalde, guraso askok ezin dute edo ez
|
dakite
beren hezitzaile lana betetzen. Denbora faltak, norberaren krisiak edo balio okerrek seme alaben garapen morala eragotz dezakete.
|
|
2011
|
|
|
Etxe aseguruen arloan, zenbait ikerketak ondorioztatu dute aseguratuen erdiek baino gehiagok ez dakitela kontratatuta dituzten estaldurak. Askok ez
|
dakite
beren polizek laguntza informatikoa jasotzen dutela, hau da, konputagailuarekin dituzten arazoak konpontzen dituen aditu baten laguntza eska dezaketela. Gaur egun, erabiltzaileek gehien erabiltzen duten estalduretako bat izan daiteke, Interneten eta teknologia berrien gorakada dela eta.
|
|
|
Aholkua: erabiltzaile gehienek ez
|
dakite
beren bankuak kobratu egin diezaiekeela transferentzia bat jasotzeagatik. Espainiako Bankuaren 8/ 1990 Zirkularraren arabera, erakundeak behartuta daude beren zerbitzuetan aplikatzen dituzten gehienezko tarifak erakunde ikuskatzaileari jakinaraztera eta, aplikatu baino bi hilabete lehenago, gutxienez, prezioen edozein aldaketa beren bulegoetan argitaratzera.
|
|
|
“Seme alabak zaintzen uzten dituzte, baina, normalean, ez dute eskatzen modu batera edo bestera hezteko; beraz, aitona amonek ez dakite zer egin behar duten”, adierazi du Megíasek. Hori dela eta, aitona amonek ez
|
dakite
beren hezkuntza irizpideak, gurasoenak edo adingabeen gurasoekin lan hori adostea. Seme alabak hezteaz arduratzen diren aiton amona askotan gertatzen den itomen sentsazioa saihesteko, lanak “berezkoa dena aldarrikatzeko beharra” defendatzen du, hala nola, gozamenez bilobekin harremanetan jartzeko eskubidea, eta ez soilik haiek zaintzeko, eta “mugak ezartzeko beharra”, beste jarduera batzuk egiteko denbora propioa izateko.
|
|
2012
|
|
|
“Arazoa da gazte horiek ez dituztela komunikazio eta ebazpen trebetasunak garatzen eta ez dutela beren buruarengan konfiantzarik. Jendaurrean hitz egiteko beldurra dute, ez
|
dakite
beren hitzaldia antolatzen eta ingeles maila oso baxua dute”, esan zuen Nuria Vidalek, lanbide eskolako irakasleak. Alde horretatik, gaineratu zuen “landa ingurunetik abiatzen direla, zailtasun ekonomiko handiak dituztela eta etxean ezin dietela lagundu kasta altuko mutilekin egiten duten bezala”.
|
|
2013
|
|
|
zientziak ikasleek nota hobea lortu dute aurreko bi kasuetan baino. Irakasgai honetan, Lehen Hezkuntzako ikasleek gehiago
|
dakite
beren buruaz (giza gorputzeko aparatuak), inguruaz (landareak eta animaliak) edo planetaz. Agian ez da errazena, baina bai interesgarrienetako bat:
|
|
2014
|
|
|
EPPK ren izenean hitz egiten dutenei buruz ari zara… Ezagutzen ditugun presoek ez dituzte halako pitokeriak esaten. Gurekin espetxean egon direnek oso ondo
|
dakite
beraien bizi baldintzak ez direla gure jarreragatik batere okertu. Zuerako espetxean berdintsu jarraitzen dute eta Kordobakoan dauden emakumeen bizi baldintzak ez dira batere aldatu.
|
|
|
Ez dira jabetzen norbait gogaitzen, kolpatzen edo nahasten dutenean. Ez
|
dakite
beren ekintzaren erritmoa bizkortzen edo moteltzen.
|
|
|
Datu hori errenta aldakorreko, metal handiko eta zor publikoko kotizazioekin batera dago. Baina gutxik
|
dakite
beren eboluzioaren bidez dirua irabaz daitekeela inbertsioetan. Dagokion aktiboan bakarrik aplikatu behar da tekla.
|
|
|
Nork konprenitzen ahal du hori? Edo ez
|
dakite
berek ere zer erraiten duten, edo bestenaz gutaz trufatzen dira eta ez guti! Dena den, zorra ez da behinere hoin handia izan, bi mila miliar euroren heinekoa baita!
|
|
2015
|
|
|
Drogak ematen duen geldotasunaz, zerbait esaten ari da, itxuraz lasai. Ez
|
dakite
beraiei ari zaien ala bere kolkorako ari den.
|
|
2016
|
|
|
Protestaren antolatzaileen arabera, “animaliek ez dute ingurua ulertzen eta ez
|
dakite
beraiengandik zer espero den. Estresa pairatzen dute, eta zezenketen kasuan, sufrimenduz beteriko heriotza”.
|
|
2017
|
|
|
Hala ere, emakume gehienek ez diote inoiz guzti horri erreparatu, eta ez
|
dakite
beraien bizitzan emakume izateak zer abantaila eta zer desabantaila izan dituen. Ez dakite ezta ere, zer zerikusi duen emakume izateak beraien bizimoduarekin, egoera fisiko eta emozionalarekin.
|
|
2018
|
|
|
Aznar ateratzen denean, edo Felipe, zer? Ez
|
dakite
beren tokian egoten, aldamenean geratzen. Nik, agian, kontu gehitxo izan dut horretan?.
|
|
2019
|
|
|
erronkaren informea, 2018" kasu gehienetan, aukeratutako pertsona (edo talde) horrek euskaraz badaki (%35, 8) edo, taldeen kasuan, denetik dago (%39, 4). Gutxiago dira ulertu bai baina hitz egitea kostatzen zaienak (%16, 7), eta badaude ezezagunak diren xede talde batzuk ere (%8, 1en kasuan ez
|
dakite
beren erronkako hartzaileen euskara gaitasuna).
|
|
|
berari dagozkio halakoak; badaki zertxobait zuzenbideaz, eta jakinaren gainean dago politika kontuetan; alderdi edo sindikatu bateko, elkarte batzuetako kidea da; langilea eta herritarra izanik, ekintzan txertatua du pentsamendua; badaki zer den errealitatearen proba, eta horretan ezin dela tranparik egin: ...; horixe falta zaie neska gazte askori; nahiz eta asko irakurri, hitzaldiak aditu, arte apaingarrietan menturatuak izan, haien ezagutza gutxi asko zoriz pilatuak ez du osatzen kultura bat; txarrak dira arrazoitzen, baina ez, ordea, garuneko makur bategatik, baizik praktikak ez dituelako hartaratu; neskentzat, pentsamendua gehiago da jolasa, tresna baino; argiak, sentiberak, egiatiak direnek ere ez
|
dakite
beren iritziak frogatzen eta ondorioak ateratzen, ez baitute horretarako teknika intelektualik. Horregatik, edozein senar, baita denik eta eskasena ere?
|
|
2020
|
|
|
–Gizonezko batzuek ez
|
dakite
beren gainbehera onartzen, ez dakite amore ematen eta barregarri gelditzen hasten dira?, esan nion nire lagun gautxoriari bere jarduna moztuz.
|
|
|
Jengibrea jende askorentzat ezaguna izan daiteke, baina gehienek ez
|
dakite
berez gozagarri den edo saltsa eta ongailu batzuen parte den. Ekialdeko herrialdeetako gastronomian oso preziatua da duela milaka urtetik, eta medikuntzan ere erabiltzen da.
|
|
|
Baina jabe gehienek ez dute uste janari gordina janak intoxikatzeko arriskua denik. Are gehiago, BARF haragia merkaturatzen duten enpresek ez
|
dakite
beren produktuak patogenorik ez duela, azkar izoztu eta suntsitu egiten baititu. Hain erraza izango litzateke.
|
|
2021
|
|
|
“Gero eta gehiago laguntzen digun gizartean bizi gara, gutxiago pentsa dezagun. Haurrei ia dena edo erdi egina ematen diegu; adin jakin batera iristean ez
|
dakite
beren kabuz pentsatzen”, dio adituak. Funtsezkoa da haurrei gauzak galdetzen eta arazoak konpontzen uztea.
|
|
|
Alde positiboa da autonomia erkidego askotan hobariak daudela eta hondar zerga dela, ia ez dela existitzen. Agian behin baino gehiagotan ordaintzen dituzun beste zerbitzu batzuk Aseguruak Denek ez
|
dakite
beren kreditu txartelak estaldura batzuk dituela, aseguru bat (bizitzakoa, bidaietakoa…), kontratatutako produktuaren arabera eta txartelaren prezioan sartuta. Ez dakigunez, poliza bat kontratatzen denean, berriro sartzen dira estaldura horiek, eta bi aldiz ordaintzen da lehendik dagoen zerbitzu bat.
|
|
|
Azken egunetako informazio iturria El Pasoko Udalak sumendiaren inguruko etxeak nola dauden zaintzeko jarritako drone bat izan dela aipatu du. " Askok ez
|
dakite
beren etxea oraindik zutik dagoen ala ez, eta jakin mina dago, baita irlatik kanpo bizi diren milaka uhartetarren artean ere".
|
|
2022
|
|
|
Mintzalari onek biziki ongi
|
dakite
beren burua protagonistatzat agertzen: Xahok ohartarazi du nola euskal kontuzaleak, esplizituki esan gabe, ulertzera ematen duen berak zuela Basajauna topatu.
|
|
|
Iciar Fernández gizarte psikologoarentzat, Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea (UPV/EHU), anai arreben arteko gatazka naturala eta ohikoa da; eta drama bat bezala aurre egin eta inposizio edo zigorrekin lotu beharrean, aukera gisa bizitzea. Izan ere, egoera horiek elkarrizketaren bidez konpontzen ikasteak alternatiba “konpontzailea” eskainiko die gure seme alabei etorkizunean, eta gatazkaren beraren indarkeria maila saihestuko du. Arau orokor gisa, adingabeek ez
|
dakite
beren gatazkak hitzez nahiz fisikoki indarkeria ez den beste modu batean konpontzen. Hala ere, handitzen doazen heinean, normalean haien erreakzioak mugatu egiten dira.
|
|
|
Justiziak parte hartu behar du, zintzotasunez, egia ahal den heinean lortzeko. PSEk estatuaren indarkeriaren biktimak aitortzeko dekretua egin zuen, baina biktima askok ez
|
dakite
beren egia, eta oraindik zor diegu. PSE EEko idazkari nagusia biktima guztien alboan egongo da.
|
|
2023
|
|
|
Solas honetara ekartzen nau Maite Iratzokik ekaina leheneko zenbakian aipatzen duen brasildar futbolari laidostatuaren nigarrak. " Ziminoa haiz" kantatu dioten gazte haiek ez bide
|
dakite
berak ere tximinoak direla, beste gizon eta andre guziak bezala.
|
|
|
gizonen hizkuntzan, zatar ipurdi bat. Makinatxo bat neskak
|
dakite
beren burua" senez" ederragotzen. Nik ez.
|
|
|
Bada ordua, hortaz, argitara emateko kontzienteki ezkutatua izan zaigun aplikazio horien bestelako alderdia. Kontzienteki diogu, izan ere, teknologia enpresa horiek ondo
|
dakite
beren aplikazioek osasun mentalari eragiten diotela, eta aurrera jarraitzen dute. Hala frogatu zuen 2020an Wall Street Journalek azaldu zuenenean Facebook enpresaren barne txosten bat, gaur egun Facebook Files izenez ezaguna.
|