|
2002
|
|
|
Herskari ahoskabeek eta adizki jokatu batzuek eragiten dute maila lexikoko k ren galera, eta salbuespenik gabea da
|
dagoen
testuinguruetan (<= >).
|
|
2007
|
|
|
Nahi eta nahi ez, zoe teknologiaren proiektua hedatzen denean, biodibertsitatea
|
dagoen
testuinguruetan bizitzaren funtzionamendua, biosaren egituraketa, desegituratzen hasten da. Hemen bi arrazoi aipa genitzake.
|
|
|
Haurra murgildurik
|
dagoen
testuinguruetatik, eskola, haurtzaindegia eta antzekohezkuntza erakundeak dira garrantzitsuenetakoak (Lopez eta Fuentes, 1994; Buchanan Barrow, 2005). Besteak beste, azken urteotan emakumezkoak lanmerkatuan sartu direla-eta, haurrak oso txikitatik hasten dira erakunde horietarajoaten, eta, bertan, lanegunetan bost bat ordu igarotzen dituzte.
|
|
|
Prestige petrolio ontziak sortutako hondamendi ekologikoaren karira euskal gizartean sortutako mobilizazio sozial nabarmena ulertzeko, oso baliagarria zaigu jendarte honen inguruan jadanik teorizatu diren hainbat planteamendu, euskal mugimenduen gizartearena eta gizarte kapitalarena, alegia. Horrekin batera, une zehatz horretan
|
dagoen
testuinguru politikoari eta zehazki Prestige ren inguruan gizartea mobilizatu nahi dutenek topatzen duten aukera politikoaren egiturari erreparatu behar diogu.
|
|
2008
|
|
|
Azkenik, psikologia sobietarrean errotuta
|
dagoen
testuinguruzkoa dialektikoa delako paradigmaren arabera, garapena norabide eta dimentsio askotan eta biziziklo osoan gertatzen da; hau da, garapena norabide anitzekoa dela azpimarratzen da, eta aldaketa kualitatiboak zein kuantitatiboak gerta daitezke (ikus 14.1.03 taula). Beraz, bizi zikloaren ikuspegia landu duten teorikoek metodologiaren inguruan egindako ekarpenak garrantzitsuak dira, garapenean testuinguruaren eragina ikertzeko baliabideak sortu baitituzte.
|
|
|
Euskara eskakizun maila horrek ez dio mesederik egiten gure hizkuntza ezartzeko Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak sustatzen duen politikari. Ondo prestatutako eta lan eskarmentua duten pediatrak kontratatu eta egonkortzeko mugak jartzen ditu, pediatra gutxi
|
dagoen
testuinguruan. Gainera, hizkuntz eskakizuna egiaztatu gabeko plaza duten pediatrek ezin dute Erkidego barruan mugitu, ez du ezertarako balio lan eskarmentuak, merezimendu zientifikoak eta egindako lanak (erabiltzaileek ondo baloratzen dutena), eta horrek desmotibatu egin dezake hainbat profesional.
|
|
2009
|
|
|
Hala azaldu du behintzat Pedro Pablo Villasante Espainiako Banketxeen Elkarteko idazkari nagusiak. Era berean, datuok ekonomia atzeraldi sakonean
|
dagoen
testuinguru batean kokatu behar direla esan du.
|
|
|
Egun abian dauden egitasmoetan eragin dezaketen legeak onartu dituzte Lurralde Sektore Plana indarrean dagoen urtetik, 2002tik; alegia, aldatu egin daiteke egitasmoetan egiten den balorazioa ingurumenaren gaineko eraginaz. Irailera arteko epea du Jaurlaritzak akordio horiek egin ahal izateko
|
dagoen
testuingurua aztertu, eta Legebiltzarrean horren berri emateko.
|
|
2010
|
|
|
PSOE eta PNVk blokeo egoera horretan duten ardura salatu nahi dugu, beren interes eta beharren neurrira egongo den prozesua eraiki nahian ari direlako. Ardura hori are larriagoa bilakatzen da Euskal Herriaren etorkizuna jokoan
|
dagoen
testuinguru honetan, berriro ere beren interesen mesedetan Euskal Herriaren etorkizunari muzin egiteko tentaldia nagusitzen ari delako.
|
|
2011
|
|
|
Berez, kontzeptu horren definizioaren ezaugarria iraupena da (gutxienez hiru belaunaldiz iraun behar du egoera batek, diglosikoa izateko) eta Reversing Language Shift ereduan hizkuntzen arteko banaketa sozio funtzionalean oinarritzen da. Alegia, eredu horren arabera, hizkuntza bat baino gehiago
|
dagoen
testuinguru batean, bi hizkuntzen iraupena ziurtatzeko banaketa sozio funtzionala derrigorrezkoa da. Fishmanek bere eredua garatu egin izan du gizartearen aldaketen arabera.
|
|
2012
|
|
|
Eskumen zabaleko kolektibitate baten beharra aldarrikatu, eta adostasun zabal baterako deia egin dute Batasunak, Autonomia Eraikik, EAk eta Abertzaleen Batasunak, aho batez. Ipar Euskal Herriarentzako instituzioaren aldarrikapena egun Euskal Herrian
|
dagoen
testuinguru politiko berrian kokatu dute, eta Euskal Herri osoan gatazka eragin duten arazo politikoei aterabide bat eskaini behar zaiela azaldu dute. Nahiz Ipar Euskal Herrirako instituzio baten aldarrikapena ez berria izan, azken hiletan indar berezia hartzen ari den gaia dela azaldu du Peio Etxeberri Aintxartek, Abertzaleen Batasuneko kideak.
|
|
|
Curriculum ofizial bat
|
dagoen
testuinguruetan, gurea kasu, oreka hori bermatzeko premia nabarmenagoa da. Curriculumaren presioak inola ere ezin du ordezkatu haurren autonomia eta ekimenaren balio hezigarria.
|
|
|
Udan ere garrantzitsua da denbora librea portaera alternatiboak ematen dizkioten jarduerekin betetzea. Aukera batzuk kirola egitea eta bizitza aktibo eta osasungarria izatea dira, hau da, tabakoa ez
|
dagoen
testuinguruak sortu edo bultzatzea. Hobe al da, bada, hondartzara, igerilekura edo txangora joatea gaueko festa batera joatea baino?
|
|
2014
|
|
|
Spinozak gorputzaz egiten duen irakurketan, gorputza gorputz ekoizle eta sortzailebat da, behin betiko «ezagutu» ezin daitekeen gorputz bat, ez baitu bere buruarekikoberdin berdin irauten denboran zehar. Gorputzak ez du «egia» bat ezta «egiazkoizaera» bat ere, prozesu bat delako eta haren esanahia eta gaitasunak aldatu egingodirelako gorputza
|
dagoen
testuinguruaren arabera. Ez ditugu ezagutzen gorputz horrenmugak ezta erdiets ditzakeen gaitasunak ere.
|
|
2015
|
|
|
Leku fisikoek nahiz pertsonaiek beren barruan sortzen dituzten lekuek garrantzia berezia hartzen duten filmak eskainiko dituzte asteazkenetan, Matadeixen bertan. " Ez dugu nahi lotu hain orokortuta
|
dagoen
testuinguruarekin; hau da, aireportu, tren eta autobus geltokiekin. Gure ideia da bereziak diren lekuetan pasatzen diren istorioak erakustea; aldi berean, pertsonek beren barruan sortzen dituen leku berezi, ilun eta zoroak jorratu nahi ditugu". Gainontzean, musikak hartuko du tarterik handiena.
|
|
2016
|
|
|
Horrez gain, ezin dugu asturieraren pisu demografikoa ahaztu, oraindik nagusia garai hartan. Ondorioz, urte horretan jaiotakoek, testuinguru tradizionaletik oso urrun
|
dagoen
testuinguru batean (50eko eta 60ko hamarkaden testuinguruan) sozializaturik egon arren, hizkuntza kontzientzia sendo bati eusteko argumentu onak zituzten orduan ere. Handik aurrera, frankismopeko asturiar gizartearen norabideak ez zion, inondik inora, ez asturieraren finkapenari, ez bere garapenari mesederik egin.
|
|
|
Alderantzizkoa litzateke harrigarria. Bildutako materialen azterketak eta indarrean
|
dagoen
testuinguruaren behaketak argi diezagukete pertsonaiaren hainbat nortasun kontrajarri horien artean zein izan litezkeen zahar eta jatorrenak eta zein berriz, azken orduko eta testuinguru berriaren eraginpekoak. Mariren kasuan, eta alde batera utzirik argi eta garbi kristautasunaren eraginez berriki sortutako sorgin gaizto bilakatze horiek, azterketak erakusten duen elementurik bitxi eta jatorrena, haren gogorik eta asmorik eza da.
|
|
|
Mariren kasuan, eta alde batera utzirik argi eta garbi kristautasunaren eraginez berriki sortutako sorgin gaizto bilakatze horiek, azterketak erakusten duen elementurik bitxi eta jatorrena, haren gogorik eta asmorik eza da. Izan ere, aspaldian indarrean
|
dagoen
testuinguruan, guk guztiok ulertzen dugun testuinguruan alegia, izaki gorenek, gogo eta asmo jakin batzuk izan ohi dituzte gizakien inguruan, eta gogo eta asmo horiek baldintzapetu ohi dituzte gizakiek haiekin dituzten harreman guztiak. Hainbat mendez nagusi ibili den kristautasunean, baina baita haren aurretik ere indoeuropar ideologian eta erlijio semitikoetan, izaki gorenek, jainkoek, badute plan bat gizakientzat:
|
|
|
Hau ordea, kontraesanean dago Mariren beste hainbat agerraldietan suma daitekeen asmo eta eredu faltarekin. Izan ere, Marik ekarri ohi dituen kalteak aipatzen dituzten albiste gehienetan, ogen edo zigor kontzeptuek huts egiten dute, eta hori, biziki deigarria da aspaldian indarrean
|
dagoen
testuinguruan. Mariren eguraldiarekiko lotura deskribatzen duten albiste gehienetan Mari han edo hemen ibiltzea aipatzen da eguraldiaren gorabeheren adierazgarri.
|
|
2017
|
|
|
Hiztegietan eta adituen artean egindako ahaleginek arrastorik eman ez badigute ere, hitza kokatuta
|
dagoen
testuinguruak argi uzten du hegazti mota bat adierazten duela.
|
|
|
Azken finean, zahartzaroa galera etapa bat da, eramaten zaila dena. Baina oreka psikikoa pertsona benetan barneratuta
|
dagoen
testuingurura egokitzean datza, eta kasu honetan, muga biologikoetara eta bizitzaren aldaketetara egokitzea tokatzen da.
|
|
2018
|
|
|
Soziologia klasikoan interpretatu izan da pertsona agentzia bat dela eta ontologikoki lehenagokoa dela gizartean ikusgaitasuna eta zentzua ematen dioten rolak eta eginkizunak baino. Diskurtso filosofikoan bertan, «pertsonaren» nozioa analitikoki garatzean suposatu izan da pertsona «txertatuta»
|
dagoen
testuingurua edozein dela ere, hori kanpoko zaiola, nolabait, pertsonatasuna definitzen duen egiturari, izan hori kontzientzia, hizkuntzarako gaitasuna edo deliberamendu morala. Hemen literatura hori aztertuko ez badugu ere, bai erreparatuko diogu kritikoki, eta buelta emango, haren premisetako bati.
|
|
2019
|
|
|
Beste aldetik, oraindik, gorrotoaren eta mespretxuaren artean dauden emozioak sentitzen ditugu estatus baxuagoa duten eta gure segurtasunerako mehatxagarri bezala hautematen ditugun taldeen aurrean. Taldeen arteko emozio positiboen adierazpena bakarrik izaten da posible konpetentzia baxuko edo talde arteko mehatxua
|
dagoen
testuinguruetan (Fiske et al., 2002; Cuddy, Fiske eta Glick ek, 2008). Mehatxu hori sarri zenbait prozesu politiko eta mediatikoren bidez izaten da posible.
|
|
2020
|
|
|
Baina istorioaren barruko istorioa, liburuaren atzean
|
dagoen
testuingurua, Bretainiako bazter batean agertutako literaturaren altxor horrena bikaina da. Uler ezazu horregatik galdetzen dudala.
|
|
2021
|
|
|
Azkenik, gazteen aktibazioa lortzeko, eta bereziki euskara erabiltzeko aukera gutxi
|
dagoen
testuinguruetan, ezinbestekoa da babesguneak sortzea, hemen ezagutarazi den moduko esperientzia positiboak bultzatzeko. Beharrezkoa da babesgune horietan hizkuntza zuzentasun aldetiko arauak erlaxatzea eta gazteak euskara erabiltzea" normala" edo ez markatua dela antzematea; baina hori ez da nahikoa.
|
|
|
Arratsaldero 1530 bat minutuko tartea dutela DBHko maila guztietan ikasleek nahi dutena euskaraz irakurtzeko adibidetzen dute HIR1 ek eta AIR1 ek, baina hala ere, argi uzten dute irakurmena eta irakurzaletasunaren lanketa eta sustatzeak bestelako urratsak eta egituraketa eskatzen dituztela. Dena den, hau oraindik beharrezkoago ikusten da murgiltze eredurik ez duten ikastetxeetan eta, halaber, euskararen egoera soziolinguistikoa indartsu ez
|
dagoen
testuinguruetan; Ipar Euskal Herriko ikastetxe askotan, esaterako: " Kolegioan saiatzen ari gara, ez da erraza, baina saiatzen ari gara irakurketarako ordu laurden eskaintzen egunero, hots, ordu laurden bat sartzen eguneroko egutegian.
|
|
|
Kanpoko eremuak dituen balio pedagogikoak ere balia daitezke, nahi izanez gero (Sanz eta besteak, 2020). Horrek ez du esan nahi denek baldintza egoki berdinak eskaintzen dituztenik, baina BHko eguneroko erritmoa aintzat hartuz, ikasgela egokitzea oztopo moduan ikus daiteke, baina, errutina inplementatzen dutenek ikasleek ere erabakian nahiz espazioaren antolaketan parte har dezaten proposatzen da finkatu beharreko zerbait da,
|
dagoen
testuingurutik abiatu behar den neurrian. Edozelan ere, liburutegiaren90 rola eta izaera aldarrikatzea aproposa dela iruditzen zaigu, alde batetik, egindako azterketa kualitati90 Aurreko ohar batean aipatutako EPA en harira, esku hartze horietako bat Tutorizatutako Liburutegiena (TL) da.
|
|
|
Badakite, jakin, ‘gazteria’ izenez ezagututako kategoria sozial baten kide direla, gaur egungo gizartean mendekotasun egoeran bizi dena eta, gehienetan, politika publikoetatik kanpo dagoena. Gazteen bizitzaren indibidualizazioaren ondorioz, belaunaldi gazteenetako pertsonek desarauturik
|
dagoen
testuinguru sozial eta lanekoan osatu behar dituzte biografiak, beren baliabideak besterik ez erabilita. Baina, gazte askok ezin dituzte baliabideok eskuratu.
|
|
2022
|
|
|
Hezkuntza eraldatzen ari da, egungo ekoizpen eredu kapitalistaren beharretara moldatzeko, eta prozesu horretan, Ikasle Greba honen bitartez seinalatu nahi ditugun LOMLOE hezkuntza erreforma eta EAEko Hezkuntza Legeak hezkuntzaren eraldaketa prozesua formalizatzeko eta aurpegia garbitzeko funtzio nabarmena betetzen dute. Hezkuntza erreformak beraz, hezkuntzaren egoera erreala ezkutatu eta bikaintasunerako bide faltsu bat saltzen duten tresna moduan ulertu behar ditugu, eta ez hezkuntza gainbeheran
|
dagoen
testuinguru batean hau hobetzeko bidean aplikatzen diren baliabide moduan.
|
|
2023
|
|
|
Adinekoen jokaerak Hainbat azterketatan, osasun profesionalek adinekoekiko dituzten jarrera negatiboak aztertu dira. Espainian, 2016ko ikerketa batek profesional soziosanitarioei galdetu zien adinagatik bereizkeriarik ote
|
dagoen
testuinguru mediko eta sozialetan. Ondorio nagusia izan zen ezen, nahiz eta Espainiako legeriak —Konstituziotik hasi eta osasun eta gizarte testuinguruak zuzentzen dituzten arauetaraino— debekatu egiten duela adinagatiko edozein bereizkeria mota, adinekoen zaintzan zuzenean inplikatutako profesional espainiarrek aurreiritzi horiek hautematen dituztela, bai zuzenean bai zeharka, bai eta tratu desberdina ere.
|
|
|
Hala ere, dauden datuen arabera, hezkuntza sistemak nekez identifika dezake gaitasun handiko 10 adingabetik bat; zama horrek, azken batean, eragina izan dezake haren errendimendu akademikoan. f534 Eskola porrota “Ez dago kausa efektu erlaziorik esanez haur batek, atenditua ez izateagatik, eskola porrota izango duela, baina bistakoa da hori gertatzeko aukerak gora eta gora egingo duela, haurra motibaziorik gabe
|
dagoen
testuinguru batean dagoelako, erritmoa motela delako behar duenerako, elementu errepikakor asko baitaude; eta horrek guztiak hezkuntzarekiko eta eskolarekiko interesa galduz doa. Haur horiek ebaluatzea beharrezkoa dela adieraztea da, arreta jasotzeko eskubidea agerian jartzea”, eskatu du Rosabel Rodríguezek.
|
|
|
«Lozorroan murgilduta
|
dagoen
testuinguru sozial honetan, bihotzetik eta sentitzen dugunetik abestu nahi izan dugu»
|
|
|
Hitzei dagokienez, «zabalik» utzi nahi izan dute entzule bakoitzaren interpretazioa, baina Camarerok zehaztu du «barrura begirako ariketa bat» izan dela: «Lozorroan murgilduta
|
dagoen
testuinguru sozial honetan, bihotzetik eta sentitzen dugunetik abestu nahi izan dugu».
|
|
|
EH Bilduko koordinatzaile Otegik aurrez aurre
|
dagoen
testuingurua azaldu du, Otxandianoren hautagaitzarekin loturik. Lehenik eta behin, adierazi du «nazio aitortzari buruzko eztabaida estrategikoa» irekiko dela, eta Otxandianoren arimarekin lotu du aldagai «historiko» hori.
|
|
|
Kultur aniztasunari dagokionez, kontuan izan behar dugu horren kudeaketan ere botere harremanen eragina zentrala dela, maiz modu ezkutuan geratu arren. Esaterako, estatuaren eta nazioaren arteko gatazkarik ez
|
dagoen
testuinguruetan, eta kultura nagusia hegemonikoa denean, ez da zalantzan ipintzen aniztasunaren onarpena ‘nondik’ egiten den. Hau da, ez da eztabaidagai jartzen onarpena egiten duen talde hegemonikoa zein den.
|