2001
|
|
Tradizio batek eragin nabarmena izan zuen bestean, eta euskararen munduan zizelkatu ez zen erromantikoatzerakoien klixe horrek kalte handia egiten dio, oraindik ere, euskarari: euskararenoilalurreko gaurko bizipen egunerokoak ezin du, anartean ere, sukar hori aspaldigainditu zuela sinetsarazi, bizirik
|
dagoen
mundu batek bizi gaituela jakinarazi.Euskararen zailtasun deabruaren topikoa langa bat da tradizioen arteko komunikaziorako, baina ni nago (eta oker egon ninteke) bi tradizioen arteko komunikazioaeragin behar luketenek (agintariek, hedabideek, eragile sozialek...) ez dutela komunikazio horretarako premia ikusten, eta, halaber, ez direla konturatzen komunikazio hori joan etorrikoa (berdintasunezko... arazo izaten iraun ere, alegia.
|
2003
|
|
Herri txiki baten bizi den ezagun baten zazpi urteko semeak psikologo baten laguntza izan du azken bi urteetan. Zer da hori erotuta
|
dagoen
mundu baterako. Ahuntzaren gauerdiko eztula ez behintzat!
|
|
Etnografiari eskainitako sailean, baserrietako lanabesak, arrantzale eta ikazkinen lan tresnak, altzariak... desagertzear
|
dagoen
mundu baten azken hondarrak topatuko ditugu. Bitxikerien artean bi aipa ditzakegu:
|
2005
|
|
Bere testutan, era batera edo bestera, maiz aurkitzen dugu ideia hau eta, garrantzitsua delako, bere hainbat formulazio eskainiko ditugu jarraian adibide moduan: " Hitza erdian
|
dagoen
mundu bat da, kanpoan ageri denaren eta guregan ekiten duenaren erdian kokatzen dena" 89;" munduaren eta gizakiaren arteko kontaktua deskarga elektriko bat bezalakoa da, nondik hizkuntza ateratzen den" 90;" hizkuntza bigarren mundu bat bezala irudikatzen dugu, alegia, gizakiak bere baitatik eta egiazko mundutik jasotzen dituen inpresioetatik abiatuz objektibotu duen mundu bat ... hizkuntzari esker bakarrik ahal du gizakiak mundura iritsi eta munduak zerbait izan gizakiarentzat, hau da, hizkuntzak paper ordezkaezina jokatzen du, hain zuzen, gizakiaren eta munduaren artean bitartekotza egiten duelako.
|
2006
|
|
Subjektuaren gaiak, erabat zatikaturik
|
dagoen
mundu batean identifikazio eta pertenentzia molde berrien bila aritzeak, zalantzarik ez dago Weber-entzat berebiziko garrantzia daukala Mendebaldeko arrazionalizazio prozesuaz egin duen analisian. Alde batetik, Weber-ek subjektibitate eredu bat berreskuratu nahi du, pertsonalitateeta identitate eredu bat, kausa profesional baten aldeko zerbitzu aszetikoan oinarriturikoa; ondokoak lotu ditzakeen?« ¿ aren ideal?
|
2008
|
|
Uste dute herrialde aberatsenek ez dutela neurririk eman krisian
|
dagoen
mundu baten erronkaren aurrean
|
|
“Gobernu batzuek G8aren agendako funtsezko alderdiei heltzearen alde egin zuten, baina, azkenean, goi bilera horrek ez ditu sortu hain premiaz behar diren aurrerapen handiak. Lortu den adostasuna, kasurik onenean, azalekoa da, bereziki klima aldaketari buruzkoa” gehitu zuen Arpak, G8ak krisian
|
dagoen
mundu baten erronkaren aurrean neurririk eman ez duela uste baitu. Emisioak murriztea Klima aldaketari dagokionez, G8ak erabaki du 2050erako berotegi efektua eragiten duten gasen emisio globalak erdira murriztea eta Munduko Bankuari 6.000 milioi dolar ematea klimaren gaineko inbertsio funtserako.
|
2009
|
|
Martin (Jim Sturgess) da protagonista, IRAren auzo gatazkatsu bateko gazte bat da eta agente bat nola hiltzen duten ikusten du. Orregatik, informatzailea izango da Britainia Handiko agintarientzat, etengabeko arriskuan
|
dagoen
mundu batean sartuz. MI5 (Ben Kingsley) da bere tutorea.
|
|
Hala, 2008 urtean, Coldiretti nekazari italiarren elkarteak (goi bilera horren antolatzailea) elikagaien eskandaluetan errekorra hautsi zuen. Nekazaritza sektore estrategiko gisa Elikagaien segurtasunaz gain, nekazaritzako adituen bileran elikadura premiei buruz hitz egin zen, eta horiei aurre egin die 2050ean 9.000 milioi pertsona izango dituen eta gaur egun egoera ekonomiko txarrean
|
dagoen
mundu batek. “Gaur egungo munduko krisi ekonomikoa dela eta, beharrezkoa da nekazaritzari sektore estrategikoa izatea ekonomia eta garapen politiketan”, adierazi du bileraren dokumentuak.
|
|
Etsipenaren katalogoko kit oso bat da sufrimendua erlijioarentzat; etekin handia ematen dion ongarria, berriz, artearentzat. Erlijioa eta artea, bi biak dira ondo eginda omen
|
dagoen
mundu baten aurrean gorde beharreko otzantasunaren aldarri aldagarriak.
|
|
Erdi Aroko mapek mugekin itsututa ez
|
dagoen
mundu bat erakusten digute. Erresuma eta inperioen gutxi gorabeherako mugak markatzen dira, baina lurralde bat non bukatzen den eta bestea non hasten den zehatz mehatz irudikatzeko obligaziorik gabe.
|
2010
|
|
– Maite dut idaztea. Idazten hasten naizenean, ilunpean
|
dagoen
mundu bat argitzea bezalakoxea da, lehenago ez zegoen mundu bat sortzea. Maite dut nire gogoan sortzen diren istorio eta munduak besteei eskaintzen saiatzea, nik buruan dudana besteei helarazten saiatzea.
|
2011
|
|
Baina nolatan? Bizirauteko Gerra Zibilean laguntasun sareak izan behar zituzten eta; gizartea gizonen esku
|
dagoen
mundu batean, arrazoi gehiago emakumeen elkartasunerako. Baina euren artean lehiakorrak diren emakumeak erakutsi dizkigu zinemak, ikuspegi zaharkituak?.
|
2012
|
|
Martutene giro burgeseko nobela da. Badirudi gainbeheran
|
dagoen
mundu bat irudikatu nahi izan duzula…
|
|
Poetikoa eta intimista da, eta sekulako lilura eragiten du. Desagertzear
|
dagoen
mundu bati egindako omenaldi bizi eta kitzikagarria da. Kenyako Wavumba tribuko azken arrantzalearen bizitza kontatzen du, eta une askotan dokumental baten aurrean gaudela ahazten zaigu.
|
2013
|
|
Konplizitate mundu bat. Eraikuntzan
|
dagoen
mundu bat. Amets bulkada bizi duen mundu bat.
|
2015
|
|
Bestalde, pixkanaka dena internetera konektatuta
|
dagoen
mundu baterantz abiatzen ari gara. Gauregun baditugu internetara konektatzen diren smartphone, tablet, ordenagailu, telebista eta baita autoakere, baina hori ez da ezer etorkizunean izango dugunarekin alderatuz.
|
2016
|
|
4 Kutsatzeko arriskua handia da. OMEren arabera, elikagaiak ekoiztea eta hornitzea konplexuak dira (sakrifizioa edo uzta, prozesatzea, biltegiratzea, garraiatzea, banatzea) eta horietan jende asko dago tartean. 5 Elikaduraren segurtasuna zaildu egiten du globalizazioak. Elikagaien ekoizpena eta merkataritza kontrolatzea gero eta globalizatuagoa
|
dagoen
mundu batean, asko zailtzen ditu elikagaien transmisio gaixotasunak prebenitzeko lanak. 6 Elikagaien segurtasuna sektore askotakoa eta diziplina anitzekoa da. Hainbat profesionalek elkarrekin lan egitea funtsezkoa da, elikagaien segurtasunaren alderdi guztiak hartu nahi badira kontuan, osasun publikotik, merkataritzatik edo hezkuntzatik.
|
2017
|
|
Hain eraberrituta
|
dagoen
mundu batean, alferrikakoa zen haurtzaroan txunditu ninduten kontakizunak bizirik aurkitzeko itxaropena izatea. Inork ere ezin zidan esan noiz eta zergatik bihurtu zen hondakin Crossbasketeko lokaztiaren ondoan dagoen eliza, eta barrabasek hilarriak estali.
|
2019
|
|
Patio batera ematen duten leihoak dituzten etxeetan zaila da iluntasunetik bizilagunen argietara begira ez gelditzea, zutik, berokia kendu gabe. Zaila da voyeurismoari ezetz esatea, jendez beteta
|
dagoen
mundu batean bizi gara. Ez da gure errua.
|
2020
|
|
Gaztetxoak dira, gutxi dira, oso gutxi, eta horregatik bilatzen dute elkar. Unibertso liluragarri baten zordun eta eramaile sentitzen dira, baina egiteko
|
dagoen
mundu batena ere bai. Eta, tartean, haiei dagokie.
|
|
Laburbilduz, esango nuke etorkizunerako potentzial handia duela bertsolaritzaren hedabideratzeak. Ondo antolatuta
|
dagoen
mundu bat da, alor honetan ibilbide garrantzitsu bat egina duena, eta gazte asko erakartzen duena. Arriskatzen jarraitu beharra egongo da, noski, arriskurik hartu gabe ez baitago etorkizuna irabazterik, eta arrisku nahiz berrikuntzak jarraikortasunarekin modu orekatu batean uztartu dira, baina itxura ona hartzen diot hurrengo urteetan etor daitekeenari.
|
|
2.000 metro luzeko mendi magal luzeetan eskegia, sagar bat adarretik nola. Bertan bi aldiz egindako egonaldietan, egilea fokoetatik urrun
|
dagoen
mundu batera hurbildu da hiru urteko tartean, eta esperientzia horren emaitza dira 8 ipuinok. Entzutetik eta, sartzetik eta egotetik sortutako ipuinak dira, sentsazioak eta istorio biziak hurbiltzeko gogoz munduratuak.
|
|
Agian, Bigarren Mundu Gerratik izan den krisirik handienaren aurrean gaude; aurreikusten da gainbehera ekonomikoa joan den mendeko 30eko hamarkadako depresioa baino larriagoa izan daitekeela; are, esaten da garai aldaketa bat ekarriko duela, mundializazioaren atzera egite bat, autarkiara eta mugetara itzultzea. Dena hipotesiak dira, biharko mundura hurbilketak, mundu mailan inguratzen gaituen ziurgabetasuna kudeatzera bideratutako saiakera hutsalak.Egoerak gogora ekartzen du, geopolitikoki, 1989an Berlingo harresia erori ondoren bizitakoa; izan ere, hainbat hilabetez biziko gara, eta hain zuzen jada bizi gara, itsu itsuan
|
dagoen
mundu batean, eta ez dakigu ziur zein agertokik egingo duen bide azkenean. Munduko lidergo partekaturik ez izatea da aurrean dugun arazo nagusietako bat; lidergorik gabe, elkarren artean lehiatuko dira estatuak, hain garai konplexuetan, gakoa lankidetzan aritzea denean.Joera hori areagotu egiten da dimentsio geopolitiko globalean, ahultasun instituzional handiko uneak bizi baititu munduak.
|
|
Milaka pertsona bildu ziren, kartel, megafono eta pankartak eskuetan. Mariannek bere bizitzak zentzu bat izan zezala nahi zuen, indartsuek ahulei egiten zieten biolentzia oro geldi zedila nahi zuen, eta gogora ekarri zuen urte batzuk lehenagoko garai hura, halako gauzak kasik burutu ahal izateko bezain inteligente, gazte eta indartsu sentitzen zen hura, baina orain bazekien ez zela batere indartsua, eta errugabeen kontrako biolentzia ikaragarria
|
dagoen
mundu batean bizi eta hil zuela, eta berak, gehienez ere, gutxi batzuei baino ezin izango ziela lagundu. Askoz ere zailagoa zen gutxi batzuei laguntzeko etsipena har  tzea, eta kasik nahiago zuen inori ez laguntzea hain gauza txiki eta ziztrinak egitea baino, baina hori ere ez zen kontua.
|
2021
|
|
Espektatibak handiak ziren… Haiek sekulako proiektuak jarri zituzten martxan, eta gu ginen justu hortaz aprobetxatu behar zen belaunaldia, haiek iritsi ez ziren toki batera iritsiko zena. Baina iritsi da gure belaunaldia, eta gure lan baldintzak oso prekarioak dira, bizi zein bizitoki aldetik ez dakigu non egongo garen hemendik hamar urtera… Gauzak aldatzeko ere dena sortua
|
dagoen
mundu batera iritsi gara, eta sentsazioa daukagu gure aurrekoek planak egin zituztela guretzat, gure aurrekoek esan dutela zer izan behar dugun, baina guk ez dugula aukerarik izan hitz egiteko bizitzen ari garenari buruz. Izenburua hortik dator.
|
|
Berehala hasi ziren esamesak, eta batek baino gehiagok sinetsi zuen martetar langileek ubideak eginak zituztela, lurralde lehorretara ipar eta hego buruetako urak eramateko. Ilusio optiko bat besterik ez zela frogatu bazuten ere, jendeari ez zitzaizkion horren erraz burutik kendu martetar langile eta zorigaiztokoak; izan ere, oso ideia erromantikoa da idortzen ari den mundua salbatzeko kanal erraldoiak egitera behartua dagoen" gizartearen" patu tragikoa; ur eskasiaz galtzear
|
dagoen
mundu bati buruzko hainbat distopia badira literaturan, eta zineman amesgaizto distopiko errepikakorrak.
|
|
Kontrakoa gertatzen zen À bout de soufle n, non Jean Luc Godardek kamera eskuetan hartzeko eskatu baitzion Raoul Coutard kameralariari, hain zuzen ere bikote protagonistaren hauskortasunean arreta jartzeko. Kasik erortzear
|
dagoen
mundu bat, prekarioa eta behin behinekoa ordezkatzen dute Jean Paul Belmondok eta Jean Sebergek, gaztetasunaren desordenarekin batera. Kameraren mugimenduak filmaren amaiera iragartzen zuen, Tomasen arabera.
|
2022
|
|
Hori oso ondo ikusten da Mad Max 2 Fury road pelikulan. Distopikoa da; apokalipsi osteko mundu batean gertatzen da, jada hondamendian
|
dagoen
mundu batean. Utopia batek mugitzen du protagonista; espero du ura dagoen eta dena berdea den leku batera iristea, baina hara iristean konturatzen da hori ez dela existitzen; daukan aukera dela itzulerako bidea egitea, eta bere hiriaren ordena aldatzea.
|
|
Garai bat definitu zuen. Etengabeko aldaketan
|
dagoen
mundu batean egonkortasuna irudikatzen zuen berak, eta harro egoteko arrazoi bat zen britainiar belaunaldi askorentzat».
|
|
Gizakia garatzen den mundua mundu humano bat da, objektu oro giza esanahiz zeharkatuta
|
dagoen
mundu bat. (2008 [1947]:
|
2023
|
|
kasik antzeman ezin direnak, eta guztiz saturatuak, erabat oztopatzen dutenak melodikoki zer gertatzen den ulertu ahal izatea. Mugimenduz enpo
|
dagoen
mundu bat harrapatu nahi nuen, inondik ere aurreikusi ezin den mundu bat.
|
|
2019ko udazkenean, aditu gisa artikulu bat aurkezteko proposamena egin zioten Gita Seni, Pekingo Emakumeei buruzko Laugarren Mundu Konferentziaren hogeita bosgarren urteurrena prestatzeko batzar batean, zeina 2020ko martxoan baitzen egitekoa baina bertan behera geratu baitzen, COVID tarteko. Artikuluaren tonua goibela da oso; Senek" giza garapenari" arreta emateko eskatu zuen berriz ere," hazkunde ekonomikoarekin" itsuturik
|
dagoen
mundu batean, eta, bestalde, nabarmendu zuen emakumeen eskubideek, mobilizazio sozialak eta ahalduntzeak hogeita bost urte lehenago baino politika askoz atzerakoiagoei egin behar zietela aurre.74" Inguruneak eta erakundeek laguntzen ez badute, mobilizazio feminista ez da gertatzen hutsune sozioekonomiko edo politiko batean soilik emakumeen antolakundeen borondatezko ahaleginak baliatuta"... Denbora horretan, aurrera egiteko estrategiek" defentsarako eta babeserako" izan behar dute, eta aliantzetan oinarrituak.75
|
|
Lausoa da etorkizunaz dugun irudia eta garaiek ez dirudite sobera distiratsuak. Zentzu horretan, atzera begira idatzitako liburu bat da honakoa, hein batean behintzat; amiltzear
|
dagoen
mundu batez mintzo da, erorketak betierekoa dirudien arren. Hona ekarri gaituzten joerak deskribatzeak balioko ahal du, behintzat, datozenak moldatzen saiatzeko.
|
|
Buruzagiontzat ez da sekreturik gaur egun zatitua
|
dagoen
mundu bat garela.
|