|
2008
|
|
|
Egun, aisialdirako tresna badira ere, bideo jokoen jatorria armadako soldaduak trebatzeko sortu zituzten simulazioetan dago, eta teknologikoki nahiz estetikoki ikaragarri garatu diren arren, oraindik ere askok mantentzen dute gerra izaera hura. Erakusketako zenbait lanek, hain zuzen, ikusle jokalaria helikoptero batetik Afganistan bonbardatzen edo jendez gainezka
|
dagoen
hiri islamiar batean misil bidez «terroristak» akabatzen jartzen dute, bideo jokoek estalki ludikoa jantzita sarri hedatzen duten ideologia eta mezu politikoari buruz gogoeta egitera bultzatuz. Asko dira erakusketan biolentziaren gaiaren bueltan dabiltzan lanak, hainbat ikuspuntutatik begiratuta, oraindik ere bideo jokoak eta bortxakeria (birtuala, noski) elkarrengandik oso hurbil dauden kontzeptuak baitira.
|
|
|
Kuban izugarrizko kalteak eragin ondoren, Mexikoko Golkoan barrena, Texasko kostaraino iritsi zen atzo Ike. Galveston irlan jo zuen lurra, goizaldeko 2: 00tan Euskal Herriko 9: 00tan. Galveston Texasko kostako hego ekialdean
|
dagoen
hiria da, autobide batek kontinentera lotzen duena. CNN telebista kateak igorritako irudietan ikus zitekeenez, haize bolada bortitzek kilometro orduko abiadura zuten, Urakanen Zentro Nazionaleko txostenaren arabera zuhaitzak sustraitik atera, argindar posteak bota eta eraikin ugari teilaturik gabe laga zituzten.
|
|
2009
|
|
|
Eguberritako ipuina argirik ez
|
dagoen
hirian
|
|
|
Mitrovica hiriaren iparraldean serbiarrak dira nagusi, eta hegoaldean, berriz, albaniarrak. Kosovoren iparraldean
|
dagoen
hiri zatitu horretan ohikoak izan dira bi taldeen arteko borrokak, eta orain berriz ere piztu dira liskarrak. Gerra piztu baino lehen iparraldean bizi ziren familia albaniarrak euren etxeetara itzultzen ari dira; gerraren ondorioz ihes egin zuten 300 familia dira, hain zuzen ere, orain euren etxeak izandakoak berriz eraikitzeari ekin diotenak.
|
|
|
Atxilotutakoetako batek emandako informazioaren arabera, Shaktisin Gohil izeneko gizon bat izango litzateke. Haren bila dihardute jada Memahdabaden, hiriburutik 35 kilometrora
|
dagoen
hirian. Gujaraten oposizioan dagoen taldeak, Kongresuko Alderdiak, guztiaren atzean Bharatija Janata alderdiko zinegotzi bat dagoela uste du.
|
|
|
Giroa, baina, gori gori da oraindik. Hiru gautan liskarrak izan dira Saint Etiennetik hamabi kilometrora
|
dagoen
hiri horretan. Mohamed Benmouna 21 urteko gaztea bere zeldan hilik aurkitu zuten gauean bertan hasi ziren.
|
|
|
Protestetan 50 atxilotu baino gehiago izan dira, baina erregimen militarrak ez du atxiloketen berri eman. Rangunen, Aung San Suu Kyiren etxea
|
dagoen
hirian, protesta isilak egin zituzten herenegun eta atzo LND Demokraziaaren Liga Nazionalaren alderdiaren egoitzaren aurrean.Aung San Suu Kyik, berriz, Inseingo espetxean eman du Martirien Eguna aurten ere.
|
|
|
AEE Amerikako Estatuen Erakundearen menpe dagoen auzitegi independenteak Kotoi sailaren kasua aztertu du, zehazki. AEB Ameriketako Estatu Batuekiko mugan
|
dagoen
hiri horretako kotoi sail batean, 2001eko azaroaren 7an, zortzi gorpu agertu ziren. Hilotzen egoeragatik, hiru baino ezin izan zituzten identifikatu:
|
|
2010
|
|
|
Eskilstuna Stockholmtik ehun kilometro ingurura
|
dagoen
hiri bat da. Han eskubaloia da kirol nagusia, taldea tradizio handikoa da Suedian, eta pabiloia partida guztietan betetzen da.
|
|
2011
|
|
|
Gaddafiren indarrek tankeekin eta artilleriarekin saiatu dira hirian sartzen. Tripolitik 200 kilometro ekialdera
|
dagoen
hiri horretan borroka gogorrak izan ziren bezperan; errebeldeek 80 lagun hil zituztela eta beste 18 galdu zituztela jakinarazi zuten.
|
|
|
Parlamentuko presidenteak, berriz, gaitzetsi egin du gertatutakoa; «Eraso hauen zergatiak jakinaraztea exijitzen dut, eta beharrezkoa iruditzen zait halako gertaerak ez errepikatzeko ahaleginak areagotzea».Al Kuten izan da hildako gehien utzi duen erasoa, jendez beteta zegoen azoka batean. Hiriburutik ehun kilometrora
|
dagoen
hiri horretan 40 pertsona hil dituzte, eta 65 zauritu, Poliziaren arabera. Edariak hozteko hozkailu batean kokatutako lehergailu bat eztandarazi zuten lehendabizi, eta segituan bonba auto bat leherrarazi zuten.
|
|
|
Aurten, berriro ere, Euskal Aste Nazionalaren inguruan bilduko da Argentinan bizi diren euskaldunen elkartea. Aurten, Necochea izango da topalekua; Buenos Airestik 504 kilometroa
|
dagoen
hiri bat da, bainuetxez betea, eta hango Euzko Etxea euskal argentinar etxeak antolatu du euskal argentinar familiaren 2011ko festa handia.Aste osoan, zuri gorri berdez jantziko da 94.000 bizilaguneko hiri hori, eta Euskal Herriko herri bihurtuko. FEVA Euskal Argentinar Erakundeen Federazioan bildutako ia ehunka euskal etxeetatik joanda, mila lagunek baino gehiagok hara bidaiatuko dute; batzuek mila kilometro baino gehiago egingo dituzte, urtero ohi dutenez euskal musika, dantza, gastronomia eta kulturaren inguruan biltzeko berriro ere.
|
|
2012
|
|
|
Konparazionera, hiria, apoak dioenez, kasta galdutako bertsolarien, psikologo psikopaten, maritxuen eta feministen bilgune baitugu. Aporik apenas
|
dagoen
hirian, ordea. Moralista klasikoak ditu gogokoen nafar basoetako apoak.
|
|
2013
|
|
|
Hala ere, Siriari ezarritako armen bahimendua kentzeko proposamena aurkeztu dio Londresek EBri, matxinoei armak eman ahal izateko. Armadaren garaipen bat Sirian bertan, armadak garaipen garrantzitsua lortu du, berreskuratu egin baitu Jordaniako mugan
|
dagoen
hiri estrategikoa, Jirbet Ghazale. Martirien Brigada talde matxinoak ere berretsi du gertaera.
|
|
2014
|
|
|
Til Koçerreko segurtasun arduraduna da. Irakeko mugan
|
dagoen
hiri bat da Til Koçer, eta YPGek iazko urrian bidali zuten EI. Abdulazizen ustez, Turkia izan da EIk indartzeko erabili duen «atea». «Piztia horiei bizitza arriskatuz aurre egin dieten bakarrak Herriaren Babeserako Unitateak izan dira».
|
|
2015
|
|
|
Sasoian ikaskide nuen Xabier Landabideak argumentuaren berri eman zidanetik sarri etortzen zait burura China Miévillen The City and The City (Hiria eta hiria) eleberria, Euskal Zeraren zerek kafea mikazten didatenean batik bat, hots oso sarri, eta Euskal Zera ulertuta zentzurik zabalenean: diglosia egoera euskararen kaltetan, gatazka politikoa, eta horiek dakarten guztia.Bitan erabat banatuta
|
dagoen
hiri bat baitu hizpide nobelak, elkarren ondoan baina batak besteari bizkarra zeharo emanda bizi diren hiri bat eta beste hiri bat, non bateko biztanleek ikasia duten bestekoak literalki ez ikusten, eta alderantziz. Jakin badakigunez, distopiek balio dute gaur gaurko hainbat errealitate jorratzeko, eta zenbaitek iradoki dute liburuaren trama Belfasteko egoerarekin pareka daitekeela.Edonola den ere, elkar ez ikusterainoko bereizketak ondo islatzen duen arren zer bortizki erdibi daitekeen herri bat, errealitatean hiri geografiko bakarrean bizi dira nahitasunezko hiri guztiak, hots, eta natorren muinera, bihar Bilbo bakarrean egongo garela euskal herri asko, eta ez denak batera.
|
|
2018
|
|
|
«Adibidez, Bilbo bigarren zikloan dago: gure inguruetan aurreratuen
|
dagoen
hiria dela esango nuke, nahiz eta Donostia izan zen proiektua abiatu zuen lehenengo hiria».Urrian aurkeztu nahi dute diagnostikoa Abadiño Lagunkoia taldekoek, 2019an martxan jarri ahal izateko. Jose Mari Macias taldekideak azaldu duenez, 2015ean jarri zuten gaia mahai gainean Abadiñon (Bizkaia):
|
|
2020
|
|
|
Wuhanen, COVID lehen aldiz agertu zen Txinako eskualdean, gauerdian amaitu dute berrogeialdia. Urtarrilaren 23tik itxita
|
dagoen
hiriak ateak zabalduko ditu gaur, eta herritarrak kanpora atera ahal izango dira. Izan ere, azken bi asteetan soilik bi kasu agertu dira hirian.
|
|
2021
|
|
|
Are, taldeko kideek susmo txarra hartzen diote txapelketaren antolatzaileek «UPNko zenbait kiderekin duten harremanari», eta ez dute ulertzen «zer lotura duen hipikak Iruñearekin eta zer interes
|
dagoen
hiriaren erdigunean halako txapelketa bat egiteko».
|
|
|
Bielorrusia ia guztian zeropeko tenperaturak izaten dira gauean; hiriburuan, esaterako, zero azpitik bost gradu ingurukoak. Nataliak gehitu du egoera askoz ere okerragoa dela Grodnon, Lituaniatik eta Poloniatik gertuen
|
dagoen
hiririk handienean.
|
|
2022
|
|
|
Gerra hotsen erdian, Ukrainako agintariek bederatzi korridore humanitario ireki zituzten atzo, eta horietako bat Sumi probintzian, Errusiako mugatik 30 kilometrora. Kievek iragarri zuenez, herenegun 4.000 herritarrek arrisku handia
|
dagoen
hirietatik irtetea lortu zuten. Moskuko agintarien arabera, berriz, Ukrainako gune arriskutsuetatik eta Donbasstik 11.300 pertsona baino gehiago ebakuatu dituzte azken egunean.
|
|
|
Ukrainako armadak ez du hildakoen kopururik eman. Mikolaiven kokaguneak ere berebiziko garrantzia du Errusiarentzat, Odesatik gertu
|
dagoen
hiri bat delako, eta Ukrainan Odesakoa delako Itsaso Beltzerako sarbidea duen porturik inportanteena.
|
|
|
Etorkizunekoak baino gehiago, antzinako elementuak gordetzen ditu Poitiersek (Frantzia), Futuroscope parketik hamahiru bat kilometrora
|
dagoen
hiriak. La Vienne departamenduan dago, Frantziako mendebaldean.
|
|
|
Gainera, Odesa Suite k Itsaso Beltzaren ertzean
|
dagoen
hiriaren «espiritua», eta bertako jendearen «baikortasuna» eta «ironia» irudikatzen ditu Neselovskiren iritziz, historian zehar bizi izan dituzten ezbeharrak gorabehera. Horri gehitu behar zaio komunitate judua —bere familia judua da— bizi izan den hiri bateko arragoa kulturala; greziarra, frantsesa, errusiarra eta bulgariarra, besteak beste.
|
|
|
Ahanzturaren eskualdea deitu izan diote Ekuadorko ekialdeari… Nola ikusten dute Amazonia boterea
|
dagoen
hirietatik, Quito edo Guayaquildik?
|
|
2023
|
|
|
Salto Euskal Herritik 10.000 kilometrotara
|
dagoen
hiri bat da; Uruguai ibaiaren ekialdeko ertzean dago, Saltoko departamentuan, Uruguai estatuko ipar mendebaldean. Hego Amerikako bigarren lurralde txikiena izanda, Latinoamerikako bi erraldoien artean kokatuta dago Uruguai, Brasil eta Argentinarekin muga egiten baitu.
|
|
|
«Bizitza on bat nuen; lana, lagunak, familia... senarrarekin eta semearekin bizi nintzen». Kievetik oso gertu
|
dagoen
hiri txiki batean bizi zen orduan, eta data bat iltzatuta dauka Kondratenkok: otsailaren 24a.
|
|
|
Batetik, bozgorailu inportante bat dira erasoen aurkako mezua zabaltzeko. Sanferminetan, adibidez, inportantea da Iruñea erasoen aurka
|
dagoen
hiri gisa agertzea munduaren aurrean. Bestetik, inportantea da ulertu behar dugulako hau ez dela bakarrik emakumeon kontu bat, eta erakundeek badutela ardura; prebentzioan, bai eta erasoa jasan duten emakumeak babesteko eta artatzeko orduan ere.
|
|
|
Azken egunotan, Kievek 215 misil baino gehiago jaurti ditu Xebekino barrutira, eta, hango egoera «okertzen» ari dela eta, ehunka haur ebakuatzen hasi dira gaur Ukrainako mugatik gertu dauden herrietatik. «Hirurehun haur Voronezhera eramango dituzte [Errusiako mugatik 250 bat kilometro barnealdera
|
dagoen
hirira]», zehaztu du Viatxeslav Gladkov eskualdeko gobernadoreak, AFP agentziaren arabera.
|
|
|
Aitortzen dut hirigintza operazio hau iragarri zenean pentsatu nuela uneren batean zuzenketa bat egingo zutela inplikatutako administrazioek. Aitzitik, harrigarria bada ere, hasieran planteatutako proposamenaren baldintza berberetan eutsi eta aurrera egin da, eta, dirudienez, modu beldurgarrian, oraindik eraiki gabe dauden 90 zuzkidurazko bizitokiak (gazte eta adinekoentzako apartamentuak) egiteko konpromisoa hartu da, duela hamahiru urte baino gehiagotik indarrean
|
dagoen
hiria antolatzeko plan orokorrean aurreikusita egon arren.
|