|
2004
|
|
|
Beraz, mediku batek egin du beti diagnostikoa eta tratamendu egokiena ezarri. Muturreko kasuetan, pertsona bat oso sentsibilizatuta
|
dagoen
elikagai bat kontsumitzeak grabitate erreakzio bat eragin dezake: shock alergikoa edo anafilaxia.
|
|
2005
|
|
|
Espainian berriki sortutako salmonelosi agerraldirik handienetakoa izan da. Izan ere, fabrikatzaileari egotz dakizkiokeen arrazoiengatik egoera txarrean
|
dagoen
elikagai bat irensten bada, kontsumitzaileak erantzukizunak eskatzeko eskubidea du. Salmonelaren bakterioarekin kutsatutako oilasko sortaren kasuan, hainbat elkartek eskatzen diete intoxikatutako pertsonei eduki dezaketen dokumentazio guztia, hala nola erosketa tiketa, larrialdietako mediku txostenak, lan bajako parteak, etab., baita sor litezkeen gastu guztiak ere, lan baja edo opor batzuk bertan behera uztea barne.
|
|
2007
|
|
|
Prozedura horrek aldaketak dakartza elikagaian, eta horrek eragin desberdina izango du azken produktuan. Kolorea Beroaren eraginpean
|
dagoen
elikagai baten kolore aldaketak adierazten du egosten ari dela eta, beraz, patogenoak desaktibatzen direla. Gertatzen diren aldaketa batzuek kolore aldaketekin dute zerikusia, eta aldaketa horiek elikagaiaren izaeraren araberakoak izango dira.
|
|
2008
|
|
|
Kutsatuta
|
dagoen
elikagai batek gaixotasunak sor ditzake, herrialde askotan eta aldi berean.
|
|
|
Horrek nutrizio egoera okertzea ekar dezake, eta, horren ondorioz, edozein gaixotasunek pronostiko okerragoa izatea eta tratamenduari erantzun okerragoa ematea, eta, ondorioz, suspertzea moteltzea. Horrez gain, egoera txarrean
|
dagoen
elikagairen bat kontsumitzen bada, jakiak kutsatzeko arriskua dago, ez baita jaki hori gaizki ezagutzen. Minbizia eta disgeusia Minbizia duen pertsona bati eritasuna arintzeko egiten zaion tratamendu inbasiboak, dela kirurgia, kimioterapia, erradioterapia edo immunoterapiaren bidez, metabolismoa aldatzen du, eta horrek, batzuetan, gustua aldatzea eta ahoan zapore desatseginak hautematea eragiten du.
|
|
2009
|
|
|
alertakoak eta informaziokoak. Lehenengoak, 2008an 528 izatera iritsi direnak, merkatuan
|
dagoen
elikagai batek osasunerako arrisku larria dakarrenean eta ekintza azkarra eskatzen duenean bidaltzen dira. Kasu horretan, RASFFak arazoa identifikatzen du eta alarmari eragiten dio (produktua kentzea).
|
|
|
Baina, gainera, horren mende dago merkaturatu ahal izatea, pitzatutako tomate bat merkatutik kanpo geratzen baita. Egoera onean
|
dagoen
elikagai batek irudi egokia izateaz gain, kalitatea eta ezaugarri organoleptikoak mantentzen ditu, hala nola zaporea edo aroma, baina itxura funtsezkoa da. Pitzadurak elikagaien etsaiak dira.
|
|
2012
|
|
|
Karbohidratoz ongi hornitua
|
dagoen
elikagai bat izango da plateraren osagai nagusi eta energetikoa (arroza, pasta, kuskusa, patatak edo lekaleak), eta horri erantsiko dizkiogu gainerako osagaiak, elikadura ikuspegitik platera osatzeko balioko dutenak.
|
|
2014
|
|
|
Kutsadura mota hori gertatzen da higienizatu gabeko elikagai batek (gordina egoten da sarritan) higienizatua
|
dagoen
elikagai bat (gehienean sutan egina) kutsatzen duenean.
|
|
|
CONSUMER EROSKI Ogia. Hau da jaietan soberan
|
dagoen
elikagaietako bat. Hori gertatzen da, oro har, ohituta ez gauden mahaikideen kopuru egokia doitzea zaila delako.
|
|
2016
|
|
|
Mikroorganismo patogenoekin kutsatuta
|
dagoen
elikagai batek ez daki gaizki, ez du itxura txarrik eta ez du usain txarrik. Oso zaila da zehaztea elikagai bat proba mikrobiologikorik gabe kutsatuta dagoen.
|
|
|
Identifikatutako arriskuen larritasunaren arabera, RASFFek alerta, informazio edo jakinarazpen bakoitza sailkatzen du. Elikagai, pentsu edo elikagaiekin kontaktuan
|
dagoen
elikagai batek arrisku larria duenean eta merkatuan dagoenean bidaltzen da alerta edo alerta abisua. Alertak sarearen bidez aktibatzen dira, arazoa detektatzen du eta dagozkion neurriak abiarazten ditu, hala nola produktua kentzea.
|
|
2017
|
|
|
Egoera txarrean
|
dagoen
elikagai batek ez du zertan begi hutsez sumatu, itxura eta usain onarekin bakterio patogenoak izan baititzake.
|
|
|
Estatu kideek berehala jakinarazi behar diote RASFF erakundeari, baldin eta giza osasunerako mehatxuari buruzko informazioa badute. Prozedura horri esker, herrialde batek egoera txarrean
|
dagoen
elikagai bat detektatzen duenean, RASFFi jakinarazi ahal izango dio. Herrialde bakoitzeko elikagaien segurtasun agentziek informazioa jasotzen dute, eta koordinazio lanari ekiten diote zer partida dauden eta ekoizpen katean sartu diren edo ez jakiteko.
|
|
2018
|
|
|
Zaborretara botatzen diren bost elikagaietatik bat xahutzen da etxeetan. Horregatik, adituek gogorarazten dute egoera triste hori geldiarazteko lehen pausoa etiketak irakurtzea eta ulertzea zer alde
|
dagoen
elikagai baten iraungitze dataren eta kontsumitzeko data lehenetsiaren artean. Bata edo bestea agertzea elikagai motaren araberakoa da, eta kontsumoa bideragarria den ala ez erabaki dezake.
|
|
2020
|
|
|
Kozinatua patogeno gehienekin amaitzen da, baina ez du balio zenbait konposatu kentzeko, hala nola, amina biogenoak edo lizunek edo bakterioek eragindako toxina termorresistenteak. Hau da, egoera horretan
|
dagoen
elikagai baten aurrean, gomendio orokorra da ez jatea, ez baitakigu kalterik egiten ez duen. Kasu horietan, kontuan izan behar dugu hobe dela euro batzuk galtzea osasuna arriskuan jartzea baino.
|
|
2022
|
|
|
Akats horiek hainbat eragilek hauteman ditzakete: izan daiteke industria bera merkatura atera ondoren detektatzea (adibidez, jasotzen badu) gero analisi mikrobiologikoen emaitzak), Administrazioa (adibidez, egiten dituen analisien bidez), kontsumitzailea (adibidez, egoera txarrean
|
dagoen
elikagai bat erreklamatzen badu), medikua (adibidez, pazienteetan elikagaien bidez transmititzen diren gaixotasunak detektatzen baditu), enpresa banatzailea, etab. Nola jakinarazten da elikadura alerta bat. Elikadura alerta bat gertatzen denean, Informazioa Azkar Trukatzeko Sistema Koordinatuaren bidez kudeatzen da (SCIRI), sare formako sistema bat, 1987 urtetik hainbat erakunde lotzen dituena:
|
|
|
balio bizitzaren azterketetan oinarrituta fabrikatzaileak ezarritako mugen barruan dago. haren propietate organoleptikoak hondatu egiten dira. mikroorganismo patogeno batzuk elikagaian kontrolik gabe ugaltzeko zorian egon daitezke. Iraungitzear
|
dagoen
elikagai bat izoztu dezakegu gero jateko. Erantzuna baiezkoa da, baina badaezpadako neurri batzuekin.
|
|
|
Arabiarrak gure Hegoaldean finkatzeari esker (VII. m) ezagutu genuen formula; izena (esca peixe) katalanetik dator. Eskabetxatzea (marinatzearen baliokide, praktikan), gordin edo kozinaturik
|
dagoen
elikagai bat ozpina duen likido batean egosi eta bertan beratzea da, bere ingurua azidotuz; horrela luzaro jangarri irauteaz gainera, balio gastronomiko erantsia hartuko du. Olioa ere badu eskabetxeak, zaporearen eztigarri, leungarri.
|