|
2018
|
|
|
Guztizko ehunekotik oso urrutira
|
dago
Iruñeko Erregistro Zibilean eta geroago heriotza agiria emateko espedienteen bitartez Iruñeko Lehen Instantzia eta Instrukzioko Auzitegian inskribatuen ehunekoa. Badira ihes egitea lortu eta frontean hil zirenak, eta badira preso egonik ihes egiteko saioan hildakoak.
|
|
|
" Hiriko eraikinak izugarri altuak dira, eta horrek lehen begiratuan ederki salatzen du zer arrazoi ikaragarrik beharturik bizi diren Iruñeko biztanleak pilaturik batzuk besteen gainean, etxe zaharrei pisuak erantsita, ezinezkoa baita etxe berriak eraikitzea hiria zabalduta eta karrikak luzatuta; horren ondorioz, kaleak kasik lurpeko galerien antzekoak dira, ez baita eguzkirik sartzen, eta argia nahiz ura urriak baitira, bizitzarako behar beharrezkoak izanik ere. Arrazoi hura harrizko hesia da, hesiak muga gaindiezina ezarri baitio hiriaren perimetroari; horregatik
|
dago
Iruñea irmo giltzapetua, eta horrexek behartzen du hiria zerura igotzera, lurra ukatzen baitzaio.
|
|
|
" Senior Azenare Fortuniones in Irunga[...] Episcopus dominus Santius in Pampilona". Ez
|
dago
Iruñearekin identifikatua; beraz, Irañetarekin lotu daiteke.
|
|
|
" Garai hartan zioen, etengabe hitz egiten zen Carmen, Nabarreria eta San Domingo kaleetan, eta denda guztietan langile euskaldun bat behar zuten, gutxienez". 108 Honelako datuetan oinarriturik, Erizek defendatu du Iruñean euskaldunen portzentajea esanguratsua izango zela, eta %25ko datua proposatu du hurbilpen gisa. Argi
|
dago
Iruñeko euskaldunen kopurua zehaztea ezinezkoa dela, baina, bestalde, mugimendu migratorioen azterketak informazio baliagarria ematen ahal digu hiriko hizkuntz egoerari buruz, kalkulu zehatzagoak proposatuz, eta hiriaren garrantzia hizkuntzaren galera prozesuan azpimarratuz.
|
|
|
Horrela, bigarren koadroaren datuek agerian uzten dute Iruñeko euskaldunen portzentajeari buruz Erizek egindako hurbilpena motz gelditzen dela. Lehen aipatutako arazoak kontutan harturik, argi
|
dago
Iruñeko biztanleen heren bat euskalduna izango zela 1860an. Euskalduna izan, nahiz eta euskaraz gutxi hitz egin, edota nahiz eta seme alabei euskaraz ez egin.
|
|
|
Laurogeita hamarreko hamarraldiaren bukaeran amaitu zuten Ipar Etxabakoitz eraikitzen; horrenbestez uztartuta
|
dago
Iruñeko hiri ehuna Barañaingoarekin. 90eko hamarraldiaren amaieraren eta 2000ko lehen urteen artean Sanduzelai Berria urbanizazioa eraiki zuten Sanduzelaiko etorbidearen, Sandua Pasealekuaren eta trenbide ondoko Irati eta Kaiko kaleen arteko eremuan.
|
|
|
Administrazioak badaki zenbat etxebizitza eraikiko dituen, eta datu hori baliatuz, erraza da estimatzea zenbat supermerkaturi eman zaien auzunean operatzeko lizentzia. Aspektu horiek zentzuzkoak diruditen arren, Turkuren antipodetan
|
dago
Iruñea.
|
|
2020
|
|
|
Edozein unetan, autoa hartu eta Madrilera. " Nire neska ez
|
dago
Iruñe aldean; Balbasen ezgauza horiek ez didate sartu ziria. Nire neskatxoa Madril inguruan egon behar", esana zion noizbait Guilleri.
|