|
2002
|
|
|
marxistek eta, orobat, zientzialariek ziurtzat dute munduaren existentzia, eta abiapuntu horretatik hasten dira mundua esplikatzen, modurik arrazionalean; neuri, ordea, munduaren existentzia egiten zait harrigarri; misterio hutsa baita; eta, misterioaren inguruan, ez zaizkit ametsa eta irudimena baizik geratzen; eta poesia eta errealitate onirikoa, azken finean; aldez aurretik onartu arren munstro iturri agortezinak gertatu izan direla bai ametsa eta bai irudimena ere botere erlijioso eta zibilen eskuetan, gizon emakumeon historian; baina, beste muturrera joz, hobeak izan ote dira, bada, arrazoiak fabrikatu dituen munstroak?; sozialismo zientifikoak sortu zuen Stalin; erlabititatearen teoriak, bonba atomikoa; eta, ene kasuari lotuz, inork irudika al dezake aita bat, hiltzera doakion alabari honako hitz hauek esaten: ...en, materialismo dialektikoaren arabera, hau, hori eta hura..."?; ez ote nuen askoz hobe, aldiz, materiaren mugak hausten saiatu, alabaganako maitasuna eta infinituaren nostalgia xede horren zerbitzuan jarriz, mundu paralelo batzuen eta beste hainbat errealitate ezberdinen xerkan?; Leirerena jakin nuenetik bai bainuen gose aseezin bat, barnetik jaten ninduena... eta ezin ase nezakeena, ausaz,
|
bide
hari ekinez baizik; zergatik egin behar nien uko, hiesaren munstroa garaitzen lagun ziezaguketèn arma haiei eta sentimendu sakon haiei?; zergatik ez hitzak dantzan jarri eta hegan egin, bihotzaren begiak zabalduz, maitasuna eta errukia oinarri?
|
|
2009
|
|
|
ezartzen bazion?; zertarako zuen askatasun hura, izan ere, egoeraren mendeago egiten bazuen, egoeratik askatu beharrean?; Adak, irtenbide gisa, ezkutuan erre zezakeen, eremu pribatu batean; orduan, baina, emakumeek erretzeko zutèn eskubidearen erreibindikazioari guztiz kentzen zion esanahia. Txaroren nolabaiteko gaitzespena jasotzeaz gain?, halako erreibindikazio batek espazio publikoa eskatzen zuenez gero: nola gaindituko zuen Adak kontraesan hura, inoiz ganditzen bazuen, jakina?; zeren, askatasunaren bide zail hartan barrena, urrats batek beste urrats batera baitzeraman, beste batera eta beste batera?; behar adina indar izango ote zuen, ordea, oztopoz jositako
|
bide
hari ekiteko, helmugara iritsi arte?; edo erdibideren bat bilatu behar ote zuen?; nola, baina, erdibide baten bila abiatu, baldin eta askatasunaren bideak ez bazuen erdibiderik, Txaroren esanetan?; guztiaz ere, Txarok bere familiaren berri eman zion, eta orain berari zegokion. Adari, berearen berri ematea:
|
|
|
sinestera ere iritsia zen ordurako, ausaz, zigarreta askatasunaren ikur izan zitekeela; bere kasuan, baina, zer puntutaraino zen askatasun hura askatasun, baldin eta barruan halako hesi gaindiezin bat –beldurraren hesia– ezartzen bazion?; zertarako zuen askatasun hura, izan ere, egoeraren mendeago egiten bazuen, egoeratik askatu beharrean?; Adak, irtenbide gisa, ezkutuan erre zezakeen, eremu pribatu batean; orduan, baina, emakumeek erretzeko zutèn eskubidearen erreibindikazioari guztiz kentzen zion esanahia –Txaroren nolabaiteko gaitzespena jasotzeaz gain–, halako erreibindikazio batek espazio publikoa eskatzen zuenez gero: nola gaindituko zuen Adak kontraesan hura, inoiz ganditzen bazuen, jakina?; zeren, askatasunaren bide zail hartan barrena, urrats batek beste urrats batera baitzeraman, beste batera eta beste batera...; behar adina indar izango ote zuen, ordea, oztopoz jositako
|
bide
hari ekiteko, helmugara iritsi arte?; edo erdibideren bat bilatu behar ote zuen?; nola, baina, erdibide baten bila abiatu, baldin eta askatasunaren bideak ez bazuen erdibiderik, Txaroren esanetan?; guztiaz ere, Txarok bere familiaren berri eman zion, eta orain berari zegokion –Adari– berearen berri ematea:
|
|
2010
|
|
|
erantzun nion berriro ere, gezurrari noiz arte eutsiko genion bururatzen zitzaidan bitartean; segidan, soinekoan zuèn poltsikora eskua eraman, arrosario bat atera, eta izeba Ernestinari eman zion, esanez: . Batzuek lurretik jaso dituzte arrosarioak, baina beste batzuei lepotik zintzilik agertu zaigu bat batean, eta tori?; ulertzen nuen amaren jarrera, baina, beste alde batetik, beldur nintzen eta lotsa nintzen, edozer gerta baitzitekeen
|
bide
hari ekinez gero?. Gezurrak hegoak labur, dio esaera zaharrak?; amak, baina, bide hura hartu zuen, eta bide hartatik abiatuko zen hurrengo egunetan ere; ama, ordea, gero eta goibelago zegoen?
|
|
|
Hitzaldi hark gozatzen zizkidan zauriak, eta irakurri ahala egiten nuen neure onera; izan ere, abertzaletasunaren eta euskararen inguruan familia bat aurkitu, eta familia hura maite nuen: sentimendu bat zen, sentimendu garbi gardena, betebehar batzuetara ere behartzen ninduena, eta nik
|
bide
hari ekingo nion, bidean aurki nitzakeèn sasi guztien gainetik, kosta ahala kosta.
|
|
|
Hitzaldi hark gozatzen zizkidan zauriak, eta irakurri ahala egiten nuen neure onera; izan ere, abertzaletasunaren eta euskararen inguruan familia bat aurkitu, eta familia hura maite nuen: sentimendu bat zen, sentimendu garbi gardena, betebehar batzuetara ere behartzen ninduena, eta nik
|
bide
hari ekingo nion, bidean aurki nitzakeèn sasi guztien gainetik, kosta ahala kosta.
|
|
|
Ezta, Gabino...?";" B bai" erantzun nion berriro ere, gezurrari noiz arte eutsiko genion bururatzen zitzaidan bitartean; segidan, soinekoan zuèn poltsikora eskua eraman, arrosario bat atera, eta izeba Ernestinari eman zion, esanez: " Batzuek lurretik jaso dituzte arrosarioak, baina beste batzuei lepotik zintzilik agertu zaigu bat batean, eta tori"; ulertzen nuen amaren jarrera, baina, beste alde batetik, beldur nintzen eta lotsa nintzen, edozer gerta baitzitekeen
|
bide
hari ekinez gero —" Gezurrak hegoak labur" dio esaera zaharrak—; amak, baina, bide hura hartu zuen, eta bide hartatik abiatuko zen hurrengo egunetan ere; ama, ordea, gero eta goibelago zegoen... gero eta sentiberago ere bai, zernahik eragiten baitzion aldarte txarra, neskameekin eta noiznahi zitaltzen zela.
|
|
2013
|
|
|
Senargaiaren suzko gutunik gabe, gogorra egin zitzaion Raissari hondar urte hura, ez hainbertze Abdel Haqqi, zeinak pizgarri baitzuen bertze Herri bat ezagutzea?
|
bide
hari ekin eta Frantzian egindako egonaldia ezin hobeki profitatzen zuela.
|
|
|
Hamzak nekez sinets zezakeen, aitonak errandakoaren ildotik, errudun ezezaguna ezagutzera hel zitekeenik, baina hara:
|
bide
hari ekiten ziola, arazoari buruz zuèn ikuspegi estua, obsesioak are estuagotua, zabaltzen hasi zitzaion, eta ikuspegi gero eta zabalagoak obsesioaren zulotik atera zuen amiñika; horrek ez du erran nahi Hamza bere obsesio hartaz libratu zenik, ez zen inoiz libratu:
|
|
|
Hamzak nekez sinets zezakeen, aitonak errandakoaren ildotik, errudun ezezaguna ezagutzera hel zitekeenik, baina hara:
|
bide
hari ekiten ziola, arazoari buruz zuèn ikuspegi estua, obsesioak are estuagotua, zabaltzen hasi zitzaion... eta ikuspegi gero eta zabalagoak obsesioaren zulotik atera zuen amiñika; horrek ez du erran nahi Hamza bere obsesio hartaz libratu zenik –ez zen inoiz libratu: nola, bada, bikiaren heriotzaren itzal omnipresenteaz libratu! –, baina bai aitzinapauso bat eman zuela, alde handia baitago norbera obsesio baten mende egotea, buru makur, edo norberak obsesioa mendean edukitzea, buruzut:
|
|
|
Senargaiaren suzko gutunik gabe, gogorra egin zitzaion Raissari hondar urte hura, ez hainbertze Abdel Haqqi, zeinak pizgarri baitzuen bertze Herri bat ezagutzea...
|
bide
hari ekin eta Frantzian egindako egonaldia ezin hobeki profitatzen zuela.
|
|
2014
|
|
|
Eta Felisak Anbroxio bere tesietara makurtu, eta
|
bide
hari ekin zion bikoteak, Anbroxio hil zen arte. Gero, baina, Beñat iritsi zen Felisaren bizitzara.
|
|
2018
|
|
|
Irudimena behar da bestela jardun behar den bakoitzean, arazoak konpontzeko era berritzailerik asmatzen denean, auzi sozialei aurre egiteko bide berriak urratzen diren guztietan, edota injustiziari eta zapalkuntzari aurre egin behar zaionean. Irudimen utopikoa behar da mundu soziala egituratzen duena irauli eta eraldatu ahal dugula sentitzeko eta egintza
|
bide
hari ekiteko. Horregatik, irudimen horren alegiazko ideia esanguratsuak, gurari utopikoak, ekintzarako hipotesi gisa aurkeztuko ditut:
|