|
2000
|
|
|
—Trankil," Kasaka gorri". Nik ere ez diat arratsalde osoa bidez
|
bide
egiteko asmorik. Elkarrizketa pare bat egin, garagardo bat patxadaz edan, eta etxera.
|
|
2003
|
|
|
Zilegi izanen ahal zaigu hala ere, Frantziako Errepublikaren ikuspegi horretatik landa, aztertzea zer
|
bide
egin duten Estatuaren, Nazioaren eta Estatu nazioaren kontzeptuek, mundu zabalean, aspaldiko mendeetan barna.
|
|
|
Badakigu zer
|
bide
egin duen geroztik Robert Schumanek eta de Gasperi, Adenauer, Spaak haren lagunek asmatu zuten Europaren batasunak! Nahiz egun orotako berriek oroitarazten diguten badugula oraino zer egin helburura heltzeko.
|
|
|
Ezberdintasunen gainetiko elkartasuna dela belaunaldi berriko euskaldun gazte askoren ametsa adierazi digun, Itxaro! Badun
|
bide
egiteko oraino! ihardetsi din, ordea, ama Elixabetek.
|
|
2004
|
|
|
Mapaz bestaldean pilatzen ziren SSen artean
|
bide
eginez, aurpegi zurbil borobileko gizon ttipi bat atera zen. Gizontxoak keinu gozakaitz bat egin zien geldiarazten saiatu ziren SSei, eta tente tente hurbildu zen, aitak hildako ofizialaren gorpua saihestuz.
|
|
|
Ateko bi zaindariek egin zioten agurrari erantzun ere egin gabe, aitak gazteluko ate nagusira jo zuen, aparkaturiko autotzar distiratsuen artean
|
bide
eginez.
|
|
|
Hala ere, ideia batek
|
bide
egin zuen nota eta akorde trinko haien artetik; ekaitz urrunak edo, auskalo, musika sorginduak ekarritako ideia izugarri batek.
|
|
|
kankailu haren hazpegi geldo gorrixkek garbi salatzen zuten mendi ilunen artean galduriko baserriren batean jaioa zela. Del Valle zeruari eskerrak ematen ari zelarik, emakume potolo bat agertu zen jende artean
|
bide
eginez, kabuaren parera iritsi eta, kankailua makurtu zenean, bi musu ozen eman zizkion masail gorrietan. Segidan, emakume ttikiak semeari gorbata zuzendu eta hauts izpi batzuk haizatu zizkion uniformearen sorbaldetatik.
|
|
2005
|
|
|
Erpuruek berehala egin dute topo kizkur sendoekin. Haien artetik
|
bide
egin eta berehala egiaztatu du neskak ez duela gezurrik esan, atzamarrak erraz irristatu baitira haren gerezitxotik. Neskak ezpainari kosk egin dio, hotzikara moduko batek goitik behera astinduta.
|
|
2006
|
|
|
Eskailerak igo eta liburu pilen artean
|
bide
egin zuten idazmahai zaharreraino. Bertan orri zurien sorta bat aurkitu zuten eta tintontzi ireki bat, aspaldi lehorturiko tinta beltzez betea.
|
|
|
Sasien artean
|
bide
eginez, bunkerreko atera hurbildu ziren. Karratua zen, gotorra, eta hiru metroko garaiera izanen zuen.
|
|
|
Kostata baina, Anek
|
bide
egin zuen gelaren hondorantz liburu meten artean, idazmahai astun bat helburu. Bide erdia egina zuelarik, Ane behaztopatu eta liburu pila haietako batek lurra jo zuen, hauts zirimola gris bat altxatuz.
|
|
|
Legoa bat
|
bide
egina nuen
|
|
|
Juan Pedro Aladrok askotan entzun zuen Kastrioti anderearen –bere amonaren– ihesaren historia Jerezko etxean. Denborak eta urruntasunak ematen duten askatasunarekin fantasiak
|
bide
egingo zuen, ziur aski, eta Albaniako andregai iheslari ederra Albaniako printzesa bilakatuko zen halako batean. Hainbat aldiz entzundako kontakizuna erbesteratutako printzesaren historia bihurtu zen Juan Pedro Aladroren burmuinetan.
|
|
|
Bada bertze kontu bat ezin isildua. Erregina Katalinaren senarrak Mariaren izterren artean
|
bide
egin arte, Antsatarrak nahiz Atondotarrak urrun izan ziren beti herri honetako nagusi eta jabeengandik. Antsatarrak Nabarreriakoak ziren, errana da.
|
|
2008
|
|
|
Atzamarrek mihiei leku egin diete eta azalak
|
bide
egin du. Biluzik eta izerditan jaiki gara.
|
|
|
Atsegin handiz abiatu nintzen itsas hautsiaren aldamenetik harik eta, hegoalderantz nahiko
|
bide
egina nuela iritzita, sasi itxi batzuetan babestu eta zuhurki arrastaka hondar muturraren gailurrera igo nintzen arte.
|
|
|
Nolanahi den ere,, esaldiak?
|
bide
egin du, nolabaiteko arrakasta lortuz jendartean. Adibide bat ematearren, honelaxe zioen Jon Juaristiren liburu baten publizitateak:
|
|
|
Laster gure Europa hotz, eroso eta aberatsean egongo gara atzera, eta kongotarrak bere miserian jarraituko du ahal duenean zerbait atereaz eta gainontzean? Orduak aurrera, amorruak etsipenari
|
bide
egiten dio, eta beldurrari. Autoaren kontratua ere galdu dugu, geneukan ziurtagiri bakarra kendu digute.
|
|
2009
|
|
|
Bero egiten zuen ibilgailuaren barnean. Udaberriko eguzkiak zuhaitzen artean
|
bide
egin eta aurpegia ferekatzen zion. Bakea eta bakardadea erabatekoak ziren Aretako mendietan.
|
|
|
lehenbailehen desegin behar zuen, bai, bi gorputz gazte lizun itxurakoen lotura neurriz kanpoko hura, semeari bastoiaz bizkarreko bat eman behar bazion ere, ez bizkarra hausteko modukoa, sabelaren arrazoiak ere ez baitziren nolanahiko arrazoiak, Reginaren kasuan?, baina bai sentitzeko modukoa, halako moldez, non, herrena ia igarri ere egiten ez zitzaiola, pausoa arindu baitzuen neska mutilen norabidean, ahalik eta isilen eta ezkutuen, ezertxo ere esan gabe; haien parera iritsi zenean, baina, bastoia goratzera zihoàn mementoan doi, izeba Ernestinak bat bateko eztula egin zuen, benetakoa zirudiena baina disimulu handiz egina ere izan zitekeena; segidan, Domingok ama ikusi zuen, hari zuzendu zion begiradaren gezia bederen?, sinesgaitz egin zitzaiòn irudian baina sinetsi beharrekoan, bastoiak eta bastoiaren mehatxuak ez baitzioten zalantzarako tarterik uzten, eta hala, albokako mugimendu arin bat egiten zuela, amaren mehatxuari ihes egitea lortu zuen, aingira labain bat iduri; semearen mugimenduarekin batera, ordea, nora ezean geratu zen ama, baita barregarri ere, bastoi goratuari goian bizpahiru segundoz eutsi baitzion, zer egin ez zekiela, tokia galduta; barregarri sentitzen zen, bai, eta horrek sumintzen zuen, beharbada, gauza gutxik erasaten baitzioten barregarri geratzeak beste, barregarri geratzea bi aldiz barregarri geratzea baitzen, betiere, Reginarentzat: lehenik, barregarri geratzen zelako, eta bigarrenik, barregarri geratzeagatik are barregarriago sentitzen zelako; baldintza haietan, halere, zerbait egin behar zuen, barrutik jaten zuèn sumindurak
|
bide
egin zezan; azkenean, ez zuen modu hoberik aurkitu, bastoia airera jaurtitzea baino Domingoren arrastoaren atzetik, bere bizitzaz neurria arau egin zuenak neurria galtzen zuela berriro ere; neurria galdu eta barregarri geratu ondoren, baina, gauzak bere onera ekartzeko tenorea zen, ausaz: gaizki eginari hitzezko adabakia jartzekoa, alegia:
|
|
|
Aitzinatu nintzen, jendeen artean
|
bide
eginez lehen lerroraino. Eskubidea nuen.
|
|
|
lehenbailehen desegin behar zuen, bai, bi gorputz gazte lizun itxurakoen lotura neurriz kanpoko hura, semeari bastoiaz bizkarreko bat eman behar bazion ere, ez bizkarra hausteko modukoa –sabelaren arrazoiak ere ez baitziren nolanahiko arrazoiak, Reginaren kasuan–, baina bai sentitzeko modukoa, halako moldez, non, herrena ia igarri ere egiten ez zitzaiola, pausoa arindu baitzuen neska mutilen norabidean, ahalik eta isilen eta ezkutuen, ezertxo ere esan gabe; haien parera iritsi zenean, baina, bastoia goratzera zihoàn mementoan doi, izeba Ernestinak bat bateko eztula egin zuen, benetakoa zirudiena baina disimulu handiz egina ere izan zitekeena; segidan, Domingok ama ikusi zuen –hari zuzendu zion begiradaren gezia bederen–, sinesgaitz egin zitzaiòn irudian baina sinetsi beharrekoan, bastoiak eta bastoiaren mehatxuak ez baitzioten zalantzarako tarterik uzten, eta hala, albokako mugimendu arin bat egiten zuela, amaren mehatxuari ihes egitea lortu zuen, aingira labain bat iduri; semearen mugimenduarekin batera, ordea, nora ezean geratu zen ama, baita barregarri ere, bastoi goratuari goian bizpahiru segundoz eutsi baitzion, zer egin ez zekiela, tokia galduta; barregarri sentitzen zen, bai, eta horrek sumintzen zuen, beharbada, gauza gutxik erasaten baitzioten barregarri geratzeak beste, barregarri geratzea bi aldiz barregarri geratzea baitzen, betiere, Reginarentzat: lehenik, barregarri geratzen zelako, eta bigarrenik, barregarri geratzeagatik are barregarriago sentitzen zelako; baldintza haietan, halere, zerbait egin behar zuen, barrutik jaten zuèn sumindurak
|
bide
egin zezan; azkenean, ez zuen modu hoberik aurkitu, bastoia airera jaurtitzea baino Domingoren arrastoaren atzetik, bere bizitzaz neurria arau egin zuenak neurria galtzen zuela berriro ere; neurria galdu eta barregarri geratu ondoren, baina, gauzak bere onera ekartzeko tenorea zen, ausaz: gaizki eginari hitzezko adabakia jartzekoa, alegia:
|
|
2010
|
|
|
Arratsaldeko bortzak inguruan (bertsio ezberdinen arabera, ordubete geroago), VB/ 88 eskuadrilaren Heinkel He B aleman bat agertu zen eta bi motordun bonbaketari honek 250 kiloko hainbat bonba jaurti zituen. Ez dago erabat ziur hegazkin honek zein
|
bide
egin zuen, Condor Legioaren albistegiak ez baitzuen horren berri eman. VB/ 88 eskuadrilaren bertze He B berantiar batek zubiaren inguruari eraso omen zion bonba astunez, bortz Fiat CR ehiza biplano italiarrek eskoltatuta.
|
|
2011
|
|
|
Irudi batek
|
bide
egin zuen Mikelen oroimenean: Julenen epaiketan negar egiten zuen neska isil hura.
|
|
|
Hankak astindu zituen, giharrak askatzeko. Eguzki ahul batek
|
bide
egiten zuen hodei astunen artean. Zigarreta erre zuen errepideko trafiko usuari begira.
|
|
|
Trafiko astuna zebilen, eta Duranden autoari itsatsita ibili ziren hiriko etorbide zabaletan barrena. Zur eta lur, Mikelek eta Armentiak ikusi zuten Durandek bere autoaren sabaian argi urdin bat jartzen zuela eta, sirena piztuta,
|
bide
egiten zuela auto usuen artean. Armentiak lanak zituen Citroënaren martxari eusteko.
|
|
2012
|
|
|
Pixkanaka hasi nintzen hobeto sentiarazten ninduena zer zen identifikatzen eta horretara iristeko zein
|
bide
egin behar nuen deskubritzen.
|
|
|
Oroitzapen lauso batek
|
bide
egin zuen Xabierren gogoan. Ahaztua zuen Iruñeko hainbat auzotan ordaindu egin behar zela aparkatzeagatik.
|
|
|
Ezin dut adierazi nolako poza hartu nuen nire itzalpe zaharrera itzuli eta hamakan etzan nintzenean. Bidez
|
bide
egindako ibilalditxo hori, atseden hartzeko leku finkorik ez izateagatik, oso nekagarria egin zitzaidan, eta nire etxea, nik neure buruari esaten nion bezala, egoitza ezin hobea iruditzen zitzaidan bestearen ondoan, eta, inguruko guztia horren erosoa iruditzen zitzaidanez gero, erabaki nuen ez nintzela berriz handik hain urrutira joango, uhartean egon beharra nuen bitartean.
|
|
2013
|
|
|
Mandazaina lurrean borobildua zegoen, auhenka. Bisaia eskuekin tapatzen zuen eta hatzen artetik odolak
|
bide
egiten zion lurreraino. Ahoa ireki zuen, baina eztulaldi batek ito zion erran beharrekoa.
|
|
|
–Euriak
|
bide
egin dik geroztik. Hogei urte honetan gauza aunitz gertatu zaizkidak.
|
|
|
Iruñera sartzeko debekua zuten. Haien artean
|
bide
egiten ikusi nuen, ene gizonttoa. Nire ondotik etorri gabe, Magdalenaren ospitalea zuen, nonbait, xedea.
|
|
|
–Benetan, Bennet jauna, esan zion?, oso gogorra da pentsatzea Charlotte Lucas noizbait etxe honetako ugazaba anderea izango dela, berari
|
bide
egitera behartuko nautela eta neure lekua nola hartzen duen ikusteko biziko naizela!
|
|
2014
|
|
|
Neskari haserrea nagusitu zitzaion tupustean. Besoak zoro zoro astindu zituen, borrokaldiaren muinera
|
bide
egiteko itsumustuka. Marruak, irainak, ukabilkada sorrak aditu zituen.
|
|
|
Gero, Gordoni heldu zion besotik, eta, elkarrekin, jendetza jakinguratsu hartan barrena
|
bide
egin, kontua ordaindu, eta kalera atera ziren.
|
|
|
891 Naufrago,
|
bide
egiten da igerian?
|
|
|
Daramala deabruak herri «kontenplatzaile» hori! Askoz nahiago dut nihilista historiko haiekin batera
|
bide
egin laino ilun, gris eta hotzenetan barrena! (...).
|
|
|
Asiain hotsik egin gabe joan zen gizonarengana, pinu eta ezpelen artean
|
bide
eginez. Hogei metro.
|
|
|
Asiain begira gelditu zitzaion. Bere baitan egiak
|
bide
egin zuen urakan baten indarraz.
|
|
2015
|
|
|
–Ikuspegi gabezia Lokarri itotzen ari zen?, idatzi dute gero mugimenduaren historiaren liburuan.203 Horretan ari zirela, Jonan Fernandezekin egindako bilera batean, orduan Baketik erakundeko zuzendari zenak adierazi zien ezker abertzalearen baitan estrategiari buruzko eztabaida serio zihoala eta, bere ustez, Lokarrik hor zeregina izan zezakeela. Lokarriren ateak ixteari buruzko gogoetan geldialdia egitea erabaki zuten orduan, Fernandezek emandako arrastoak zer
|
bide
egiten zuen ikusi arte. Handik gutxira etorri zitzaien Currin.
|
|
|
Ze
|
bide
egiteko,
|
|
|
Aljerreko boteretsuen etxeetan bukatuko dute, eta neskame lanaz gain, sexu zerbitzari ere izango dira. Behin salduta, berdin dio zer
|
bide
egiten duten, baina ez du batere gustuko haurren tratu txarrak haren begien aurrean jasatea. Txikitan hari ere tratu txarrak eman zizkion bere aitaordeak, eta ordutik pilatutako gorroto guztia irteten zaio halakoetan.
|
|
|
Bere gozamen bakarra zera da, pentsatzea, gauean bakar bakarrik gelditzen denean, plazer handiagoz jango duela nahi adina, inoren begiradatik ihes egin beharrik gabe, lotsatu beharrik gabe, arauei jaramonik egin gabe... desiraren konplitzeari
|
bide
eginez gozatuko duela, azken finean, platera atzamarrez garbitu arte. Gogoan du gainera, Josek beti esan ohi duela, tarta zatirik ederrena azken puxketa dela, badakizulako ez dela gehiago gelditzen, badakizulako desiraren azken hozkada dela.
|
|
|
Baina pixkanaka eredu txinatarra nagusituko da, eta ekonomia mistoa zabalduko da sektore guztietara. Lehen fasea da funtsezkoa, lauzpabost urtekoa, aldaketei
|
bide
egingo diena. Yankee ek muturra sartzen badute, eta bortxaz zer edo zer egiten saiatzen badira, beste berrogei urtez jarraituko dugu orain arte bezala?.
|
|
|
Hiriart Urruty apezarekin batera, apez eta notable askok euskarari atxikimendua bazioten, ideia berrien kontra euskera gerizagailu bat izanen zelakoan.? Baina ideia berriek (munduaren egituratze berriak, azken buruan),
|
bide
egingo zuten apurka apurka, urteen poderioz azkenerako harria zulatzen duen euri tantaren gisan. Horri gagozkiola, Xabier Mendiguren Elizegi eta Koldo Izagirreren aipu hau ere argigarri dugu (1998:
|
|
|
Hiru minutuko euskarazko emankizun soila baizik eginez, euskal kultur munduaren ase eza nabaritzen da, etsipena eta haserrea piztuz.? 148 Haatik, euskarari askozaz garrantzi handiagoa eskaini gura zion telebista egitasmo bat ere izendatu zuen puntuan: . Aldudarrak elkarteak, Alduden (Nafarroa Beherean) garatu ideiak
|
bide
egiten ari du. Tokiko telebista proiektua garatzen ari dute, albistegimagazin hilabetekari grabatu bat momentukoz aurkeztuz.
|
|
2016
|
|
|
O, emazkidazu ezbeharretan mingaina hitz jarioz ukitzen duten botereak!, zeinahi izanik ere niri patua, emazkidazu berba erazkoak deiadar egiteko, eta nik
|
bide
egingo diot neure senari.
|
|
|
Ordu ezkero, esan zidan, alderrai ibili zen Erromaraino iritsi zen arte, eta jira egin zuen San Pedro elizaren inguruan, atzera itzuli zen, eta Apeninoetatik zehar zihoala, ez zuela bidean arimarik aurkitu. Lonbardia guztian barrena dirurik gabe
|
bide
egin omen zuela esan zidan, eta oinetakorik gabe Saboiako bide harritsuetan gaindi nola jasan ote zuen halako egoera, eta nola lortu ote zuen bizirik irautea, ez luke kontatzen jakingo, baina Jainkoak haizea baretzen dio bildots triskilatuari, esan zuen Mariak.
|
|
|
Adio, zorigaiztoko emakume gaixoa! Arrotz batek
|
bide
egiten duen bitartean, blai zaitez arrotz horren errukiak zure zaurien gainera isurtzen duen olioaz eta ardoaz; birritan kolpatu zaituen izakiak bakarrik sendatu dizkizu betiko.
|
|
|
Portugalgo emakume gazte oso prestatu bat, Carolina da Moreira, etxean hartzeko eskatzen zidan. Urteak omen zeramatzan artista horrek instalazioen alorrean
|
bide
egiten.
|
|
|
Solaskidearen hitz jarioak kulunkaturik, goxo doa Gorospe, argi izpi mehe bat bezala burutazio bat
|
bide
egiten hasi zaionean gogoaren baitan. Inori entzundako zer edo zer, garrantzirik gabe airean aienatzen dena baina nolabaiteko aztarna bat, hondar bat subkontzientean uzten duena, agidanean zerbaitez ohartarazi nahiko gintuzkeen taupadatxo bat.
|
|
|
Aranbeltza mendi herrixkara eta izen bereko eski estaziora
|
bide
egiten duen tren zaharkitua aldats gora hasi da geldi geldika, ibar zabalaren tarte luzea atzean utzirik. Abendu erdialdea da, neguaren ataria.
|
|
|
Geroztik, aldaketak bere zailtasun, argi ilun eta arriskuekin aurrera egin du, eta liburuak patxadaz aztertzen du egindako bidea zein aurrean dituen erronka nagusiak. Orekariaren tankeran urratsez urrats
|
bide
eginez eta erortzeko bertigoa gaindituz, herritarren mandatu argia du aldaketak: Ez hutsik egin, Nafarroa aldatzeko ordua da...
|
|
|
non hasi zen, eta non dagoen. Zer
|
bide
egin den. Eta zer bide falta den.
|
|
|
1972an, Zazpiribai deitu elkartea sortu genuen. Zenbait urtez kantaldiak beti molde bertsuan emanez ibili ondoren, eta elkarrekin
|
bide
eginez bezala, piztu zitzaigun gure kantaldien hobetzeko gogoa. Hegoaldean, Ez dok Hamairuk ordukoz arrakasta handiz plazaratua zuen Baga, Biga, Higa kantaldi berezia.
|
|
|
|
bide
egin daitezke. Zenbat neurtuko du bideak?
|
|
2017
|
|
|
Larruzeak arrazoi du, eta petitio principiiaren falaziarekin ez nahasteko, adibide bat beharrezkoa da: era partikular batean hitz egitea eta idaztea da hezkuntzaren helburuetako bat, baina helburu hori lortzeko, helburu den hizkera eta idazkera praktikatu behar da, xede dena
|
bide
eginez. Beraz, demokraziaren xedea lortzeko (autogobernu kolektiboa), prozesu edo bide bilakatu behar da helburua.
|
|
|
Bizkar biluzi eder bat daukat alboan. Atzo ez nintzen ohartu baina tatuaje handi bat du ezkerreko sorbaldatik bizkarrera
|
bide
egiten duena, sare baten gisakoa, baina ilunpetan ongi zer den bistaratu ezin dudana. Alboko mahaian ura daukat eta mugikorrari begiratuta goizeko bostak direla konturatu naiz.
|
|
|
Kulpa eta lotsa ari dira borrokan, nork eramango ote nauen ohera nire desgrazian murgiltzera. Badakit ez dela normala halako zerbaiten aurrean horrela erreakzionatzea, baina ezin diot bueltak emateari utzi, saiatu arren ere, aspaldian nigan
|
bide
egiten utzi ez diodan kulpa sentsazioak jan nau, eta horrek berak ahaztuta nituen oroitzapenak ekarri dizkit garunera.
|
|
|
Baina lanpostu horiek existituko dira etorkizunean? Etorkizunari gehiago begiratu genioke gazteok, zer
|
bide
egin nahi dugun pentsatu, eta epe luzerako ikuspegi horrekin jokatu?. Badu ekintzaile izateko ospea AEBetako gizarteak.
|
|
|
Ideia burutik botatzen saiatu zen, baina elefante batek bezala
|
bide
egin zuen oztopo guztiak aurretik eramanez. Ohartu zen zutik zegoela.
|
|
2018
|
|
|
Eztabaida horien guztien nahasmenean
|
bide
egiteko eta konfusio batzuk argitzeko, baliagarria da hiru arrazoibide patriarkal bereiztea, elkarren esklusibo ez direnak. Lehenari, pentsamolde patriarkal tradizional esango diot.
|
|
|
Espaloian, batera eta bestera dabil tropela, orain mantso orain arin,
|
bide
eginez, hazteriak jota, zakur deslaiak bezala, itsu, eskaleak bezala, Txinako jendetza, oraindik ere ikusten dut egungo aurrerapenaren irudietan, duten ibiltzeko eran, denak batera, sekula urduritu gabe, tropelean joateko duten modu horretan, bakarrik balihoaz bezala, ez gustura, ez triste, deusen ikusminik gabe nonbait, ibiliko ez balira bezala aurrera eginez, ibili nahi izango ez balute bezala,...
|
|
2019
|
|
|
–Karmentxu Zuluetaz ari zara? , galdetu zuen Gorteetako diputatuak biziki interesatua, Saltoko hondartzatik zetozen dama eguzkitakodunei
|
bide
eginez zurezko pasagune estuan zehar. Artean agure gordina zen eta dandy baten moduan jantzita ibili ohi zen beti.
|
|
|
Hala,
|
bide
egin nion gaiari heltzeko desirari, eta liburu itxura ematen hasi nintzaion neure buruan. Beraz, gehiago itxaron gabe, ingurukoekin hitz egitea erabaki nuen.
|
|
|
Emakumeak, gainera, badu joera garrantzi handiegia emateko hala porrot txikiei nola arrakasta apalei; adoregabetu egiten da, edo harropuztu; arrakasta apaltasunez hartzen da espero bezala iristen bada, baina garaipen hordigarri bilakatzen zaio eskuratzeko segurantziarik ez zuenari; hori dute aitzakia, hain zuzen, burua galdu eta beren arrakasta txikiak harrokeriaz aipatzen dituzten emakume askok. Denbora guztian atzera begiratzen dute zenbat
|
bide
egin duten neurtzeko, eta horrek moteldu egiten die abaila. Hala, aintzat hartzeko moduko ibilbideak osatuko dituzte, baina ez balentria handirik.
|
|
|
Bai, ezagutzen nuen auzo judua. Astean hirutan zeharkatzen nuen Ijitoen kalera joateko, zeinak
|
bide
egiten baitzuen hasi Kalezabaletik, ghetto zaharreko karrika nagusitik, eta Moldavaren ertzeraino. Han baitzeukan gela errentan hartuta, Karobiola zeritzan etxe bateko ganbaran, nire irakasle pribatu Jakob Meisl medikuntza ikasleak.
|
|
|
Badaki, ordea, ez duela horretan magiarik erabili, ez duela magiaren beharrik. Bereetara hurbiltzen utzi die emakume argalaren ezpainei, elkar ferekatu eta mihiak haien artean
|
bide
egin dezan. Aizeren buruan zentzua hartu dute sorginari hainbatetan sumatutako keinu lotsakorrek.
|
|
|
Gorpu biek lurra jo aurretik, kaiolatik metro bakan batzuetara, ezpatak bizkortasun hilgarriz urratu du hirugarren baten guda jantzia, bularra erdi erditik ebakiz. Nekazari saldoa izan da lehen mugitu dena, aurre egin barik, Aizeri
|
bide
egiteko, dardarka, gainera zer datorkien ondo asmatu gabe. Bertan mututu da gurdiaren karranka etengabea.
|
|
|
Auto baten fokuek, urrunean, itsasargira igotzen zen errepideko iluntasuna zulatu zuten. Leirek begiez jarraitu zien, axolagabe ikusiz nola desagertzen ziren zuhaitzen artean handik gutxira berriro agertzeko, basoak garoz estalitako zelaiei
|
bide
egiten zien tokian. Ibilgailua, Euskal Telebistaren unitate ibiltari bat, sabai gainean zuzeneko emanaldietarako antena izugarri bat eta guzti, berehala iritsi zen itsasargiaren inguruetara.
|
|
2020
|
|
|
Nolanahi ere, klima aldaketa antropikoaren ideiak eta ebidentziek
|
bide
egiten jarraitu zuten hurrengo hamarkadetan, CO2 metatuak atmosferan gora egiten zuen hein berean. Rio de Janeiroko Goi Bileran eta Klima Aldaketari Buruzko Esparru Konbentzioan ezarritako oinarri juridikoak bere emaitza izan zuen Kyotoko Protokoloan.
|
|
|
Sukaldeko mahaiaren inguruan jesarri ziren eta Mikelek berehala eman zion bere ikerketen emaitzaren berri. Emakumearen aurpegian, hasierako ustekabeak kezkari
|
bide
egina zion.
|
|
|
Ate bat ireki eta Aingeru azaldu zen korridorera, pijamaz eta erdi lo. Alkatea bertan gelditu zen hari
|
bide
egitearren, logelako atetik desagertu zen arte. Hasperenka egin zuen emakumeak, baina ez zukeen jakingo Mikelengatik ote zen ala seme alferrarengatik.
|
|
|
Zenbait metro urrunduta, beste bazterrera hurbildu zen kaiko ertz ertzera iritsi arte eta hango ontziaren eta harriaren arteko uretara so geratu zen. Arnasa hartzen, astiro astiro, kolpe itzela erreakzioari
|
bide
egiten hasi zitzaion. Buruko minak zegoen eta tupustean konturatu zen klok klok haiek, hain bortitz eta oldarkor sentitzen ari zenak, ez zirela ontzi kroskoen harriaren aurkako jotzea, barneko bihotz taupadak baizik.
|
|
|
Mikelen harridurak barreari
|
bide
egin zion.
|
|
|
Minutu bat geroago, guardia zibilek auto bat baztertu eta,
|
bide
egin zietenean, anbulantzia Aingeruren aurpegi lehertuaren aldamenetik igaro zen, baina Mikelek ez zuen horren berri jakiteko abagunerik izan. Ezta Aingeruk ere, noski.
|
|
2021
|
|
|
Ikerketa honetan itzel lagundu didan Erroxeli Ojinaga Filibi Koko adiskide eta burkidearen aitita ere halaxe ibiltzen zen, idi parea eta gurdia hartuta, non zegoen bide bat zabaltzeko, non mendi bat ebakitzeko, non trenari
|
bide
egiteko tunela zulatzeko. Euskaldun hutsa.
|
|
|
Izan ditzagun denok ere gure memorian
|
bide
egiten duten taupada berezi horietako ugari. Hala biz.
|
|
|
Itziarrek begiratu egin zidan. Ez nion utzi sortzen ari zitzaidan tristeziari
|
bide
egiten. Ulertu egin nuen.
|
|
|
eta
|
bide
egiten du
|
|
2022
|
|
|
Egoera horretan labur zuen hatsa, nekez egin zion iskin bere patuari. Behin puntu horretara iritsita, etsi etsian
|
bide
egitea beste aukerarik ez, gainera; baita horrek zentzugabekeriaren amildegira paraxutik gabe salto egitera behartzen bazuen ere. Jauzi egin zuen, bada:
|
|
|
Pipa tabakoaren eta Varón Dandyren usainek
|
bide
egin zuten loaren lainoetan barrena. Betazalak kolaz itsatsita bezala nituen arren, salto batean ohean eseri eta aita besarkatu nuen, naufragoak txalupatik botatzen dioten sokari bezala.
|
|
|
Isabelek ere neskatoaren gurasoengana jo zuen. Ni haren atzetik joan nintzen jendetzaren artean
|
bide
eginez. Luze itxaron behar izan genuen auzokoek bikotea libre utzi arte:
|
|
|
Hain zuzen ere, maskulinitatea praktikatzat definitzen duen ulerkera abandonatuko genuke:
|
bide
egingo genioke pentsatzeari nolabaiteko halabehar kosmiko bat tarteko jausi direla zakildun gorputzak botere posizioetan, eta hala ekin diotela haien zakildun lagunak errekrutatzeari, haiek betirako ordezka ditzaten. Hori da, gutxi gorabehera, feminismo liberalak hartutako ikuspegia:
|
|
|
Mendekotasuna eta independentzia lortzeko borroka batera gertatzen dira haurraren bizitzan, eta
|
bide
egiten diote maskulinitatearen eta feminitatearen arteko barne kontraesanari. Garapena normala bada, nolabaiteko oreka erdiesten da.
|
|
|
Sexu rolen teorian, ekintza (rola jokatzea) diferentzia biologikoak definitutako egitura batekin lotuta dago, gizon emakume dikotomiarekin, eta ez harreman sozialek definitutako egiturekin. Horrek
|
bide
egiten dio generoa bi kategoria homogeneotara mugatzen duen jarrerari, zeinaren zurruntasuna nabarmen geratzen baita, sexu diferentziak eta sexu rolak etengabe nahastean. Sexu rolak elkarren kontrakotzat definitzen dira; polarizazioa, beraz, kontzeptuaren ezinbesteko osagaia da.
|
|
|
Trobriand uharteetan Malinowskik egindako etnografian oinarrituta, ikerlariak Edipo konplexuaren unibertsaltasunaren inguruan piztutako debatea aipatu dut lehen. ...et Mead ek 1930eko hamarkadan idatzitako Sex and Temperament in Three Primitive Societies [Sexua eta tenperamentua hiru gizarte primitibotan] lanak era boteretsuan erakutsi zuen maskulinitatearen eta feminitatearen esanahien aniztasun kulturala; nahiz Meadek ez zuen sekula erabat gainditu guztiaren azpian heterosexualitate natural bat zetzalako ustea49 1970eko hamarkadan, bigarren olatu feministak
|
bide
egin zion generoaren antropologiaren gaineko lan freskoari. Historian bezala, emakumeek egiten zituzten lan berri gehienak, eta emakumeen bizitzak dokumentatzen saiatzen ziren.
|
|
|
Kobazulo batean du sorburua, Etxekortea mendiaren barrunbeetan. Euri denean, lurrazalak belar gaineko ur tantak zurrupatzen ditu, eta milaka xortaz osaturiko iturriak harriaren erraietan hasten du bidea, magala barrenetik husturik, pareta borobilduak zizelatu eta beheitirantz
|
bide
egiteko. Kurbadura zuriak formatzen dira harrien artean, egun argiz ikusiko balira turistek argazkiz hartuko lituzketenak, baina itzalpean zuria beltza da beti.
|