|
2000
|
|
|
Departamendua bera ere aipatu izan da hizkuntzaren berpizkunderako bide gisa, baina oraingoz politika eta hizkuntza nahasi dituzte departamenduaren aurkako jarrera dutenek eta bidea ez da arantzarik gabekoa izango. Eta Ipar Euskal Herrian euskararen egoera aztertzen duen Larrun aldizkariaren 36 alean Itxaro Bordak salatzen duen moduan, eta Hego Euskal Herrian
|
bide
beretik goazela ezin uka, gure hizkuntza abertzaleen artean sinesgarritasuna galtzen ari bada, konponbide zaila izango du galera horrek, eta gainera ezin izango zaio inori errurik leporatu.
|
|
|
N murritza izaki, gazteen probaleku eta zailtzeko aukera izateari ere uzten ari zaio antzerki amateurra gaur egun. sIpar Euskal Herriko antzerkigintzan ez da sumatu aurrerapausorik azken urte honetan eta desintegrazioaren
|
bide
beretik doala esan daiteke; nahiz eta taldeek kalitatea<3 ren errekonozimendua lortu izan duten beti, nahiz eta bertako idazleek behin eta berriro sariak jaso, oso esparru txikian eskaintzen dira euren muntaiak eta kasu honetan muga ez da banaketa administratibo hutsa. Ipar Euskal Herrian emanaldiak eskaintzeaz gain, Hego Euskal Herrira ere iritsi lukete, baina urrats hori egitea ezinezkoa dirudi gaur egun. Ea eurak ere azken mohikanoez mintzatzen hasi diren une honetan bertako antzerkigintzari ateak zabaltzen zaizkion.
|
|
|
Asaldatu ziren orduan saiakeraren esparrukoak, hizkuntzaren ederra jendilaje horien eskuetan jausiko zelakoan. Biba klasikoak!, esango luke beste horrek —ni ere taldeko, jakina— Kezkaburu,
|
bide
beretik ere, euskal klasikotasuna aipatzerakoan maiz sarri sumatzen den irizpiderik eza.
|
|
|
Estatu espainiarrean egunkari ugari dira bere webgunean zerbitzu hau dagoeneko eskaintzen dutenak. Kataluniako La Va nguardiaizan zen aitzindaria ekimen honetan eta azken urte honetan asko eta asko izan dira
|
bide
berari ekin diotenak.
|
|
|
Zahartze tekno' Biblioteka logikoa, hondatze fisikoa bera baino azkarrago doa. Beti ere, edukia errekuperatzea errazagoa izango bada ere, hasiera bateko
|
bide
bera baino errazagoa izango da.
|
|
2001
|
|
|
Gaur egun ikusi da, zorionez, baliabide berrien erabilpenak ez duela horrelako mugarik ezarri behar testuan, eta horren froga egile batzuen lana dugu, interneterakojauzia egin dutenean, ez baitute kontzesio estilistiko ezta linguistikorik egin. Koldo Izagirre (nor bestela?) dugu aitzindari, baina
|
bide
beretik badatoz etorri beste batzuk. Azken finean, mundu zabaleko erreakzio eta sentimendu guztiak, tamaina txikian, norberaren auzoan ere garatzen dira, Misses Marplek erakutsi zigun bezala.
|
|
|
Oinarrizko Bai euskarari! oinarri hartuta, euskaraz bizitzeko eskubidea aldarrikatzea eta hori gauzatuko duten neurriak sustatu edo sortzea izan da urteetan euskalgintzak egin duen lana, eta
|
bide
berari jarraitu behar dio, unerik latzenetan ere bere lanari eutsiz. Eta lan hori, dudarik gabe, bi modutan egin behar du:
|
|
2002
|
|
|
ikastaroan
|
bide
bera hartu zuenBrusela koak.
|
|
|
Elebidun fama (merezia) duten eskualdeetan (Belgika, Suitza, Suomi), biztanlerik gehienak elebakarrak izaten direla; eta ez elebidunak. Eta
|
bide
beretik Unibertsitateak: be ren irakaskuntzan eta beren barnemartxan, elebakarrak izaten direla.
|
|
2003
|
|
|
Baina mezua ere ausarta izan da: aurreko liburu guztiak sartu nahi izan dituela honen barruan, hemendik aurrera ezin duela
|
bide
beretik jo, Bernardo Atxaga bera bukatu ote den, Joseba Irazuren garaia hasten ote den aurrerantzean... Aurkezpena ere ez da txikia izan.
|
|
|
egun indarrean dauden azterketa kulturaletan kultura merkantzia hutsa da edota agintean dagoenak kultura erabiltzen du besteak menderatzeko. Horrenbestez, jomuga bererantz aurrera joaten segitzen dugu eta
|
bide
beretik, gainera. Hori bai, gero eta azkarrago.
|
|
2004
|
|
|
Ha rtara," kultur salbuespen" edo" kultur aniztasunaren" izenean, Estatu guztiek euren zinemagintza babestu eta sustatzeko mekanismoak ezarri dituzte, oso konplexuak eta zehatzak batzuetan, sinpleagoak eta mugatuagoak bestetan, bakoitzak zinemari eskaintzen dion garrantzi estrategikoaren arabera bere kultur sistemaren baitan. Europar instituzioek eurek ere
|
bide
beretik jo dute azkenaldian, europar zinema babesteko sistema osagarriak ezarriz Estatukoen gainetik. Ondorioz, babes eta sustapen mekanismoak dira gaur egun Europako ekonomia zinematografikoaren ardatza.
|
|
|
Haren idatzietan sarritan aipatzen ditu Vietnam, Kurdistan, Biafra, Txekoslovakia, India, Afrika, Hego Amerika nahiz Europako nazio txikiak. Eta Euskal Herriak ere, nazio berri eta gazteen
|
bide
beretik, autonomiaren aldeko bilakaera horren alde lan egin behar duelakoan dago.
|
|
2005
|
|
|
Aldizkari honetan, orri batzuk atzerago, liburu guztien zerrenda dator, eta aurreneko begi kolpean ikus daiteke 1.945 titulu baino dexente gehiago daudela zerrendaho rretan. Izan ere, ISBNdunez gainera, irakurle zein aztertzailea rentzat interesgarri izan daitezkeenak ere sartuditut bertan, aurreko urteetan egindakoaren
|
bide
beretik. Gauzak argitze aldera esan dezadan, hortaz:
|
|
2006
|
|
|
Kalitate galera horren
|
bide
beretik letorke, gainera, kultur eta ideia aniztasunaren aurkako erasoa. Azken batean, maileguak ekoizleen soiltze nabarmena lekarke, eta, soiltze horrekin batera, testugintzaren kultur ikuspegien uniformetzea.
|
|
|
77ko Gidarauak indarrean jartzeko izan zituen arazoak eta Europako Batasunean gertatzen ari ziren giza eta hezkuntza aldaketa sakonak kontuan hartuta, kulturarteko hezkuntzaren ideiak gero eta lagun gehiago irabazi ditu, ez soilik etorkinen hezkuntzari lotuta baizik eta baita ikasle orori zuzenduta ere. 1984az geroztik Europako Kontseiluaren laguntzarekin proiektu pilotu ugari garatu ziren, Europako Batzordeari
|
bide
beretik segitzeko gonbita eginez. 1990ean, Batzordeak proiektu nazionalak laguntzeari utzi zion eta nazioarteko proiektuak bultzatzen hasi zen; eta 1993tik aurrera COMENIUSen bidez hasi ziren kanalizatzen, elkarlana nahitaez eskatzen zuten proiektuak bultzatuz.
|
|
2007
|
|
|
Lan horien garrantzia ukatu gabe, agiritegi horiek ere garbi erakusten dute Baionan edo Parisen zeuden buruzagiek ondo zekitela zer ari zen gertatzen Hego Euskal Herrian, bai politikan, bai ekonomian, baita kulturan ere. Beste ahalegin batek,
|
bide
beretik, garaiari buruzko historiografia politikoa eta soziala kulturalarekin uztartu behar ditu. Beraien ibilbidea, paralelo egin ordez, behin eta berriz gurutzatzen delako.
|
|
|
Ezagun horren arabera, Txillidak ez zuen
|
bide
bera hartu. Eskultura nola egin ikasi zuenean, orduan ikaspen hura komertzializatzeari ekin zion, etenik gabe.
|
|
|
Kymlickak argi eta garbi adierazten du gaur egun demokratikotzat eta liberaltzat jotzen ditugun estatuak ez direla, eta historian zehar ere ez direla izan, etnikoki eta kulturalki guztiz neutralak (Kymlicka 2002). Oso bestela, beti nortasun nazional bat hautatu dute, besteak desagerrarazten saiatuz33 Requejok ere
|
bide
beretik jotzen du:
|
|
|
Itun horiek, halaber, babes bikoitzeko sistema eratu zuten: batetik," bere" estatuaren aurrean erabil zezaketena, beste edozein lege urratzeren aurrean egin zezaketen
|
bide
bera erabiliz (izan ere, Itun horien xedapenak estatu barneko arauditzat jotzen ziren sinatzen ziren unetik aurrera); eta, bestetik, nazioarteko babes sistema bat jasotzen zuten, Nazioarteko Justiziako Auzitegi Iraunkorraren aurrean erabil zitekeena. Auzitegi horretara edozein herritar joan zitekeen Itun horietan adierazitako eskubideren bat zanpatu izan zela salatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Varelaren
|
bide
beretik doa Serrano: " [En España] los intelectuales habian nacido en torno a 1898, al calor de un affaire Montjuic equiparable, aunque en tono menor, al affaire Dreyfus" 112 Eta ildo berekoak dira Santos Juliaren azalpenak, Unamunok Montjuiceko auziaz idatzitako artikulua Zola imitatuz egin zuela berretsiz13.
|
|
2009
|
|
|
Paperaren eta digitalaren artean bide dagoen oreka hori noiz puskatuko den ez dakit, ez du zertan iraun horrela, baina badirudi joerek gaur gaurkoz
|
bide
beretik jarraituko dutela: zientzia digitalean argitaratuko da; eta literatura paperean.
|
|
2011
|
|
|
Agindu horiek, baina, ofizialtasunetik baizik ez dira eratorri, eta horrek ere elebiz aritzeko inposatzea dakar. Arau teknika hori" Kataluniako Hizkuntza Politikaren Legean arlo sozioekonomikorako finkatutakoaren
|
bide
beretik" doala baieztatu du sailburuordeak (334 or.). Hala ere, Kataluniako Parlamentuaren urtarrilaren 7ko 1/ 1998 Legeak norbanako eskubideen aitortza baino ez du eratorri ofizialtasun kontzeptutik; hizkuntza erabilera generikoei buruzko preskripzioei dagokienez, aldiz, berezkotasunari heldu dio. Horri esker, xedapen horietan" katalanez, bederen" erabiltzeko baizik ez du agintzen Kataluniako legediak.
|
|
2012
|
|
|
Talde horretan elebidunen kopurua igotzen da. Hurrengo inkestan emaitzak
|
bide
beretik baldin badoaz, adin talde hori berreskurapenaren hasierako adin taldea izango litzateke. EAErekin konparatzeko, Iparraldeko 25 adin taldea EAEko 50 trantsizioko adin taldea litzateke.
|
|
2013
|
|
|
1967an zabaldu zuten, gai homosexualak zituen ardatz eta horretara emandako munduko zaharrena zen. Kanadako The Toronto’s Women Bookstore ere
|
bide
beretik joan zen 2012aren hondarretan. Joan den mendeko 70eko hamarkadan zabaldu zuten, eta feminismoa jorratzen zuten batik bat.
|
|
|
gazte plataforma batek berezkoa du azkar iraungitzea, eta bertako partaideei aurrera egiten laguntzen badie ondo lortua du bere betekizuna. Lubakik dudarik gabe lortu zuen helburu hori, partaide guztiek
|
bide
bera egin ez badute ere. Dena dela, gaurko nire asmoa ez da Lubakiren balorazio historikorik egitea, baizik eta gero etorri direnei erreparatzea.
|
|
2014
|
|
|
Jakinek herrigintzak egin duen
|
bide
bera egin du, eta aldi berean herrigintza bera egin du. Biek elikatu dute elkar.
|
|
2016
|
|
|
Ni naizen mementoan sentitzen dut lagun anitzentzako atorrantea bilakatzen ari naizela oso. Garai batean
|
bide
berean geunden lagunak, orain besteek badituzte haurrak, bakantzak, etxeak, eta nirekin politika ezartzea astun zaie. Gutxiago gonbidatzen naute orain.
|
|
2018
|
|
|
Fabrak 1913an plazaratu zituen arau ortografikoak, 1918an gramatika, eta 1932an hiztegia. Koldo Mitxelenak, berriz, 1968an idatzi zuen ‘Ortografia’, lehendik Txillardegik eta Gabriel Arestik urratzen hasia zuten
|
bide
berean; 1 2011koa da EGLU sortako azken gramatika liburua, eta 2012an eman zuen argitara Euskaltzaindiak hiztegi definizioduna, Euskaltzaindiaren hiztegia izenekoa, lehengo hitz zerrendak definizioz eta adibidez jantzirik.
|
|
|
Euskararen militantziaz hitz egitea gauza nahiko desfasatua bihurtu da zuretzat ere. Zuri ere konplexua agertzen hasi zaizu beti
|
bide
beretik ateratzeko joeragatik, zer eta beltzez margotzera ateratzeko, gainera.
|
|
2019
|
|
|
Zubirik ikerketaren gainean egin duen artikuluan, bertsolaritza soilik kultur sorkuntza eta jarduera gisa ulertu beharrean, gizarte mugimendu gisa definitu du, eta, horregatik, kontsumoa, hartzaile pasiboa eta atomizazioa kontzeptuei sozializazioa, parte hartzea eta artikulazioa aurre jarri dizkie bertsolaritzaren ezaugarriak zerrendatzerakoan, eta horiei esker erdietsi duela bertsolaritzak erdietsi duen lekua. Eta,
|
bide
beretik, horiei jarraituz bermatu ahal izango duela etorkizuna. Ikerketak bi egiteko azpimarratzen ditu etorkizuneko bidea irekitzeko:
|
|
2020
|
|
|
Horrela, bada, Ander Lipusek Artedramarekin izan zuen asmoa horixe izan zen euskaraz sortutako antzerkia gauzatu eta bultzatzean, beste guztiek beste lan ildo bat aurrera eramaten zuten bitartean. Haren emaitza eta ibilbide oparo zein interesgarria ikusita, hainbat sortzailek hartu zuten
|
bide
bera. Horretan, Zubi ekimeneko eragileek zer ikusia izan dutela esango nuke, horiek emandako bultzadari esker eraman direlako aurrera euskara hutsean sortzea helburu duten konpainien ibilbide ugari, hala nola Lauka Teatroa, Beheko Larraine, Dxusturi Teatroa, Inondik Inora, Rubik konpainia...
|
|
|
Hortik dabil, adibidez, Imanol Galfarsoro (www.naiz.eus/eu/blogs/berriola/ posts/ imanol galfarsoro euskalduna desagertu egin behar da). Beste askok
|
bide
beretik jo du: kategoria etniko kolonial modernoak deuseztatu behar dira.
|