|
2007
|
|
|
Haur ttipia, asea, lo zagon, bestea aldiz, akitua, jarri zen
|
bide
bazterreko belhar zama baten gainean.
|
|
2008
|
|
|
Holaxet, hatsa hartuz eta izerdi burrustak xukatu eta igurtziz, hiruak jarririk eman ginen
|
bide
bazterreko soropilan. Noiz eta ere alderatzen baitzaigu Samindegiko Erneztina xaharra, galdetuz: Zeinek irabazi duzue lasterkaldia?
|
|
|
Bas urek, iztil kolore, bete dituzte
|
bide
bazterretako errekak. Gaindika, urek zeramatzaten nehonereko belhar zorta, zur mutur eta hesi oinetan utziak ziren abar pikatu eta laparreriak.
|
|
2012
|
|
|
Magescq, Castets, Le Souquet, Laharieko bide kurutzeak iragan dira. Cap de Pineko ondoan,
|
bide
bazterrean, monumentutxo bat, gero ta estatu txarragoan urteen harian. Hainbeste urte hor gaindi pasatzen dela eta ez da sekulan gelditu ongi ikusteko.
|
|
|
Esperantzari ideki begiak hargatik ez hetsi nahiz. Hemen bildu testuak
|
bide
bazterretan ibili mirail batzuen gisala itzali nahi ez den argi zerbaiten umeak dira, prisaka doan biziak bazuela eta baduela, libertatearen adarrei lotuz, munduen soka luzean, irauteko arrazoinik. Horrek daut eman doi bat gogoa hauek guzien biltzeko eta begien aintzinera ekartzeko.
|
|
|
Bazuxun mugimendu eta berdin egon xira beha gizon azkar tresnadun presatu horieri, beren balentriari, etxe bat harri meta, zur erori eta errauts xuri... Fite botatua baituxu etxe bat,
|
bide
bazterrean poxoluan den arbol xaharra bezain fite. Fite botaia...
|
|
|
19 Bonba kotxeak oso tresna eraginkorrak dira, eta ETAk asko erabili zituen. Lehenago,
|
bide
bazterretan ezkutatu lehergailuak izan ziren erabilienak; alta, jende zibilen bizia errespetatzeko grina bazen, eta lehergailuak hiri barnetik kanpoan ematen ziren, adibidez. Behin bederen, guardia zibilak berak aitortu zuen lehergailuen parte bat ez zela aktibatua izan polizien autobusen artean langileen ibilgailu bat tartekatu zelako(" Yo iba en uno de dos primeros autobuses que atravesaron la via de servicio, luego paso el de los trabajadores, y fue al paso del tercer autobus cuando explotaron los tres artefactos que alcanzaron de lleno al veh' culo"(...)" quenan matar a miembros del cuerpo y no a civiles".
|
|
|
Filosofia gogorra, ez soilki bakardadea eta etengabeko oposizioa agintzen dizkigulako, baizik eta, batez ere, ezinak jota uzten gaituelako. Ezin al gintezke, bada, garaileak izan, justizia eta ahaidetasunaren amets miresgarriak
|
bide
bazterretan utzi gaberik. Gure oposizioa ezin al da jarrera etiko baino zerbait gehiago izan, historia aldatzeko gauza...?
|
|
|
Mendi zerrenda bat ere agertzen zitzaigun orain ekialdetik, ez ginakien mendi horien Izenik. Artetan
|
bide
bazterrera agertzen zitzaizkigun eperrak iduriko hegaztin batzuk, kamioiari oldartzen ziren, ez zuten onhartzen beren lurrean mamu handi eta arrotz horren izana. Ugeldien mehar gunetan, kastorren lan bitxi hori:
|
|
2013
|
|
|
Ikusi zuen eta eriarekin erakutsi zion non zegoen hiltzailea. Berehala Frantxoa uzkurtu zen
|
bide
bazterrean eta arbola baten babesa jabetu zuen.
|
|
|
Zirkulazioa anitz bazen aparkaleku inguruan eta beharrik utzi zuten autoa
|
bide
bazterrean etortzean, horrela joan ziren denbora galdu gabe. Gurutzatu zuten anbulantzia, sirena errotik; seinale hori marka tzarra zen Gorka Aldapekarentzat. Zer uste duzu Frantxoa, Itxaropen hiltzailea izan daitekeela. Ez dakit baina fite jakinen dugu hori.
|
|
|
Beribila lerratu zen ezker eta eskuin, patarra ezin igan. Felixek bortxatua izan zen gibelera joaitea eta gelditu zuen ibilgailua Ligi
|
bide
bazterrean. Ongi, erran zuen Etxehorik, joanen gara oinez, iduritzen zait ez dagoela hain urrun oihan hori. Bai, ihardetsi zuen Felixek, beharbada urrunago da bere habia, ez dakigu non den! Eta gehitu zuen koño, zer lanbidea!
|
|
|
Lorek piztu zuen berriz motorra eta eskua altxatuz zaharra agurtzeko, itzulia egin zuen. Mauleko bidea hartu aitzin, ezker eskuin aldera begiratu zuen istripua itzurtzeko eta
|
bide
bazterrean aparkatuta, ikusi zuen ber beribil urdina. Bitxi.
|
|
|
Bidexkatik atera eta, hartu zuen Oskazeko bidea. Herria zeharkatuz ez zuen ikusi auto urdina
|
bide
bazterrean. Denbora gutti ondotik ohartu zen, atze ispiluan 4x4 ibilgailu zegoela haren gibelean eta iduritzen zitzaion segitzen zuela.
|
|
|
Artalde pasatu eta, Lore aparkatuta zen
|
bide
bazterrean eta hor berean egon zen alegia eta deusez. Atzeko beribila bortxatua izan zen segitzera eta segitu zuen bidea leporantz, beribil andana bazirelako orain, bat bertzearen ondotik metatuak, leku horretan.
|
|
|
Beroa eginen luke, sobera beharbada, ez zen haize pixka bat ere. Beribila igaiten ari zelarik Mendiburuk geldiarazi zuen ibilgailua
|
bide
bazterrean. Jautsi ziren hiruak.
|
|
|
Pauen etortzean gaua erori zen jadanik euriaren gatik. Karrikako argiak piztuak ziren eta ikus zitzakeen, lurrean botatuak, zuhaitzen hostoak metatuak,
|
bide
bazterrean. Izigarriko ekaitza gertatu zen ziur hiri lekuan.
|
|
|
Zerbait izan nahi eta izate hutsarekin konformatu bizi ala biziraun, biziraun ala sufritu Atsedenik ez dut hartu
|
bide
bazterretan lasterketari ekin nionetik; garaipena gertu ikusten dudan bakoitzean, mendate bat gainditu beharrak garaitzen nau, eta berriro lehen kilometroan noala antzematen dut, gainerako sorta guztia bizkarrean pilaturik Arrakastadunak besterik ez ditut ikusten ibilbidean, barrez, lorez jantzita, sorbaldatik behera begira, ezdeusa banintz Olinporako
|
|
2016
|
|
|
Etxearen historiaz deus ez zakienak, arbasoen ontasun paregabea saldu du. Beharrik Ameztoia ez da desagertu, beti bizirik da, zutik eta tente bere kaskoan, errotik berritua, ontsa ageri
|
bide
bazterrean, hor mendez mende iraun zutenen sinbolo bizia. Hemen amaitzen da oraingoz agoten memoria eta Ameztoikoen oroimena, baina aitortu behar dut lekukotasunak eta oroitzapenak iheskorrak direla.
|
|
2017
|
|
|
hamarnaka eta ehunka erroz gora joanak pinondo luzeak eta etzanak; hamarnaka hirulau metra goratik hautsiak zuhaitzak, xiri batzu izan balira bezala! Nunahi
|
bide
bazterretan pino zurak metan, erosle zenbaiten menturan. Landesetan gorago joanago eta desmasia itsusiagoa omen da.
|
|
|
Eta beste behin aitortu behar negua aski luze doakigula, noizbehinka fresko eta berdin hotz, eta ardura edo beti heze edo busti. Ikusiak ditugu zenbait egun hautan primaderako liliak betiko
|
bide
bazterretan loratzen ari berde eta hori, ikusiak ditugu oihan bazterretan sahets ondoak muskiltzen aurtengo hotzak joanak balire bezala Udazken ederraren ondotik udaberri goiztiarraren menturan gaude!
|
|
|
Berriki danik irakurtzen ahal da
|
bide
bazterretan Ekipamenduko arduradunek ezarria duten abisua berri eta bakana: " Belar gutiago motz:
|
|
|
natura eta segurtasuna hobeki gerizatzeko". Pentsatzen ahal da ez direla ondoko urtetan orain arte bezainbat ibiliko trakturrekin
|
bide
bazter garbitzen. Eta gutarik nork edo nork ere pentsa dezake usuago garbitu dituztela bide sahetsetako pezoinak, ez baitute baitezpada lan gaitza oraiko traktur eta mekanikekin!
|
|
|
Baditaike
|
bide
bazterreko belar larrien artean badela asmatzen ez dugun naturaren bizia, zernahi mamutxa eta zonbat nahi landare desberdin. Hain segur, hauk oro gutti dira errebidearen ke kaltekorraren ordainean, baina hats berezi bat ekartzen dukete bizirik segitzen duten bide bazter horiek.
|
|
|
Baditaike bide bazterreko belar larrien artean badela asmatzen ez dugun naturaren bizia, zernahi mamutxa eta zonbat nahi landare desberdin. Hain segur, hauk oro gutti dira errebidearen ke kaltekorraren ordainean, baina hats berezi bat ekartzen dukete bizirik segitzen duten
|
bide
bazter horiek.
|
|
|
Segurtasunak ez dakigu xuxen zer irabazten duen
|
bide
bazterretako belarrak gutiago moztuz. Baliteke bide hertsietan hobeki ikusten dela hegia, eta beraz laguntzen ahal duela bidetik ibiltzen?
|
|
|
Gastu gutiago segurik izanen da belarra bakanago moztuz
|
bide
bazterretan. Badu zenbait urte gutiago entzuten dela petrolaren gastuaren arrangura, betikoa agertu balitz bezala nunbaiteko harpe zilotik.
|
|
|
Aitzindu gaituzte Ekipamendukoek. Utzia dute
|
bide
bazterren garbi atxikitzeko pozoin hedatzea: erretzen ziren belarrak, kalitzen mamutza eta bare kurkuilak, kutsatzen luzarako lurrak eta urak.
|
|
|
Bakanduko dituzte orain trakturreko besoarekin harat hunatak... Jarriko dira herritarrak
|
bide
bazter nasaiagoari. Oinutsik ez gira ibiliko belar zirgil horien artetik suge biribilkatuei gorputza lehertzeko beldurrez!
|
|
|
Loratu dira otsaileko azken astean primaderako loreak, beren lili horiak ideki direla osto zabal berdeen zilkotik. Bide bazterreko pezoinetan ikusten dira Basaburun, urtero
|
bide
bazterreko pezoin berdinetan. Negua joana denik ez badute salatzen, primadera hurbiltzen ari dela diote.
|
|
|
Saltzen ote da aurten ere gerezirik fruitutan? Usaian bezala batzuk saltzen dute gerezia
|
bide
bazterretan. Badu arrakasta!
|
|
|
Laborariak so egin zion
|
bide
bazterrean zegoen zurzuri lerro bati. Heien puntek airea jatsatzen zuten, haize zirimolekin inarrosiak.
|
|
|
harat beraz, oinez, astoz edo zaldiz. Beribil baten burrumba entzun orduko, lasterka joaten ginen
|
bide
bazterrerat, ikusgarria ez hutsegiteko..
|
|
|
Erramun osabak kondatu dit nola behin, bidetik urruti xamar zela delako kanperoa pasatzean. Honek bere puskak
|
bide
bazterrean utzi zizkion eta osaba hilabete bat egon zen nehorekin mintzatu gabe, gaur lizeoan dabilan gazte baten adinean.
|
|
2018
|
|
|
Horrela bidaiatu nuen, jende askorekin topo eginez leku ezkutuetan eta isilpeko hitzorduetan. Horrela zeharkatu nuen Larrun,
|
bide
bazterretan elurra zegoen egunsenti batean. Nire izen berriarekin ikasi nuen hilei negar egiten eta biziak maitatzen.
|
|
|
Kontrabandista, une batez, pentsati egon zen. Ederki, erran zuen, iluntzean etor bedi,
|
bide
bazterrean den gurutze handi honen oinetara. " Poltsa handia eta pakete txipia", hau da pasa hitza:
|
|
|
Ohartu nintzen zango kordoka batez artoski kalkulatzen zituela bere sigi sagak, nire inguruan kulunkatu eta ni ezkutatzeko. Zenbait aldiz ene bizkarraren gainean astunki bermatzera etortzen zitzaidan eta
|
bide
bazterrera eramaten ninduen. Deabruak haramala!, erran zidan holako une batean. Zulo txipian den urtxintxaren buztan luzeegiak salatzen du.
|
|
|
Lan hau, maiz, gauaz egiten da, zur biribil handi zenbaitekin, burdin puska zorrotzez estalirik. Tresna honen kolpe beti berdinak ziren, gure
|
bide
bazterreko etxe bakartietatik ilkirik, mendietako isiltasunean entzuten ziren hots bakarrak.
|
|
2021
|
|
|
Ene ustez, internet ez da tronpatu; banekien jadanik Alduden, Esnasuko
|
bide
bazterrean bazela saltzaile bat ainitz harri gorri eskaintzen zituenak publikoari. Internetek erraiten dauku, Aldudeko mendebaldean, duela 225 milioi urte, hareharri gorriz estali zela Aldudeko lur guzia Baztango ibarra arte.
|
|
|
Bainan, ze axola zaigu, diote abantailadun batzuek, gu, aberatsenek, beti gehiago diru biltzen jarraitzen dugun bitartean! Mendebaldeko munduak, bakarrik bere irabaziak zaintzeko, ainitz jende
|
bide
bazterretan utzi ditu. Zergatik hain gutti gira eskandalu hau, mundu mailako erahilketa hau salatzen dutenak?
|
|
|
1979ko otsailaren 8an, ustezko >txota= 302 hil zuten Ibarrurin, Gorpua
|
bide
bazter batean ageri zen goiz batez, eskopeta tiroz hila.303
|
|
|
Oriora heldu aitzin,
|
bide
bazterrean zen komando batek hiru granada jaurti zituen; granada batek lehen autoa harrapatu, eta, segizioa gelditurik, metrailatu zuten.
|
|
|
AEgun hartan despeditzeko afari pasara egin zuten Zarautzen Fede eta biek eta, handik bueltan, Meagan izan zen. Fedek esaten zuen han ez zela guardia zibil bat ere,
|
bide
bazterrean ezkutuan egongo zirela. Irratia jarrita omen zeukaten eta bat batean metraileta hotsa:
|
|
|
Udaltzaina, 26 urtekoa, lagun batekin, Bitor Zabala, jaietan zebilen. Hiru pertsona ageri ziren, pistola eskuetan, geldi egoteko manatu eta
|
bide
bazterrean lurrean eserita egoteko heldu zen auto baten zain.
|
|
|
" Hurrenean,
|
bide
bazter batean agertuko haiz".
|
|
|
Eguerdi irian, guardia zibilaren patruila bat hurbildu zen
|
bide
bazterrean zegoen pankarta bati, non, Egoitz Gurrutxaga eta Hodei Galarraga omenezko hitzekin, idatzia baitzen ‘Gora ETA. GC jo ta bertan hil’.
|
|
|
Uztailaren 27an
|
bide
bazterrean geraturiko arrastoak eta orbanak lehenera ezinak, zuri ezinak gertatu ziren, ordean, sakon egin zuten bat lurrarekin, etxe ondoko bide goxoarekin.
|
|
|
Zer pentsatu behar zuen Felixek bere patuaz
|
bide
bazterrean geraturiko arrastoak eta orbanak garbitu nahian ari zelarik?
|
|
|
Zer pentsatu behar zuen Felixek bere patuaz
|
bide
bazterrean geraturiko arrastoak eta orbanak
|
|
2022
|
|
|
Beste abantaila bat du: ikastolara oinez joaten ahal 50 naizela, egunero Angelutik Donibane Lohizunera joan jina egiteko ordez nire auto zaharrean ez dena batere fidagarria eta maiz
|
bide
bazterrean usten nauena. Lehen aldia da nire ber bizi naizela gizon batekin.
|
|
|
Eta gaineratekoa ez da. (Eskua zuloetan.) Zilo bat, gidatzen dugularik
|
bide
bazterra ikusten dugun bezala. Ez da deus.
|
|
|
Berrikuntza ia guziek ezinean dute erro. " Ez badun dena garraiatzen ahal, ba, hauta ezan Exodo honetako zer begira eta
|
bide
bazterrean zer abandona." Egin... prentsa marrazkilariak dagiena, gauza bakar bakarra erakuts, baina aski marra aratz bakoitzez dena uler dezagun, kazeta osoko zutabe tinki eta papartzetan baino hobeki. Eta den bezala aitortzeko, miatzen badugu zintzoki gure oroitean, euskal antzerkiari so atxiki ditugun emozio handienak ez zizkigun, orduan hala uste bagenuen ere, errealismoak eskaini.
|