|
2000
|
|
|
Elkarren ondoan daude biak, eta euren artean lurrezko muga txiki bat. Txikia, baina nahikoa
|
biak
bereizteko. Itsaso bortitzak bidetxo bat aurkitu zuen, antza, lehorrean barneratzeko, eta orain hemen nago, bi itsasoen arteko lurmutur honetan eraikitako etxetxoan.
|
|
2002
|
|
|
Borrokan hasi eta ezin
|
biak
bereizi. Helduta baldin badu, makilaz jota ere, ez dio zakur garaitzaileak kontrarioari jaregingo.
|
|
2005
|
|
|
Odol gehiago galtzen dut hilero, eta ez naiz horregatik hiltzen. Hogei bat minutu luzatu da lanean, baina bat batean ekinaren fruitua sentitu du, kolpe batez esku
|
biak
bereizi zaizkionean. Ezer egin aurretik ahuspez geratu da, min eta neke guztia batera pilatu balitzaio bezala.
|
|
2006
|
|
|
– KOSELLECK, R., Geschichtliche Grundbegriffe. Historisches Lexikon zur politisch sozialen Sprache in Deutschland, bol. II, Stuttgart 1984, 412 (Ondorioz, H. Arendt en ebaketa garbia –Totalitarismoaren iturburuak– antisemitismo tradizional erlijioso eta moderno biologiko arrazistatan, hain garbi garbia ez dela, aitortu behar da; eta, batez ere,
|
biak
bereiztea zilegi bada, kontrajartzerik ez dagoela).
|
|
|
Hasi den mendearen paradigma bat bezala: liberalismo bat hein handi batean Erdi Aroari atxikia, eta aurrez aurre erreakziorik beltzena, terminologiarik modernoena (erromantikoena) profitatzeko trebea, askotan
|
biak
bereiztea zaila egingo baitzaie protagonistei eurei ere, horixe izango da XIX. mende espainol nahasia.
|
|
2008
|
|
|
Ezustekoaren protagonistak, ordea, ez ziren ez aita ez ama izan, haien bi alabak baizik. Natalia eta Natividad?, aitaren antz izugarria zutenak, alde batetik, baina amaren izaera bertsua zutenak, bestetik, soinekozaletasun festazaletasunei dagokienez bederen, biak ere zein baino zein gehiago baitziren soineko zein festazale. Bikiak ziren eta berdin berdinak,
|
biak
bereizten zituèn ezaugarri bategatik ez balitz: Nataliak, izan ere, kopetaren erdian orezta biribil bat zuen, indiar emakumeek pintatzen ohi dutenaren antzekoa eta Natividadek ez zuena; ez zen oso handia, bizpahiru milimetroko diametroa zuen?
|
|
|
berriro egin zion bihotzak eztanda eta berriro jarri zitzaizkion masailak sutan? baina suak agerian utzi zuena, ama nagusia, haatik, nekez ohar zitekeen xehetasun hartaz, hain zen mehea eta hain ilunaren ertzekoa
|
biak
bereizten zituèn bospasei metroko tartearen argitasuna, uko bortitz batez estali zuen Ernestinak:
|
|
|
Eta Ernestinari –biluzi balute bezala sentitu behar zuen nobiziak, kosta ahala kosta gorde nahi zuèn sekreturik barrukoena kanporatu baliote bezala– berriro egin zion bihotzak eztanda eta berriro jarri zitzaizkion masailak sutan... baina suak agerian utzi zuena –ama nagusia, haatik, nekez ohar zitekeen xehetasun hartaz, hain zen mehea eta hain ilunaren ertzekoa
|
biak
bereizten zituèn bospasei metroko tartearen argitasuna– uko bortitz batez estali zuen Ernestinak: esan nahi baita ezetz esan ziola ama nagusiari, ozenki esan ere, oihuaren ozentasunaz bere beste gabezia eta ezintasun guztiak –galdua dagoenak bere buruaren galera du ostertz– maskaratu nahian edo.
|
|
|
Ezustekoaren protagonistak, ordea, ez ziren ez aita ez ama izan, haien bi alabak baizik –Natalia eta Natividad–, aitaren antz izugarria zutenak, alde batetik, baina amaren izaera bertsua zutenak, bestetik, soinekozaletasun festazaletasunei dagokienez bederen, biak ere zein baino zein gehiago baitziren soineko zein festazale. Bikiak ziren eta berdin berdinak,
|
biak
bereizten zituèn ezaugarri bategatik ez balitz: Nataliak, izan ere, kopetaren erdian orezta biribil bat zuen, indiar emakumeek pintatzen ohi dutenaren antzekoa eta Natividadek ez zuena; ez zen oso handia –bizpahiru milimetroko diametroa zuen– baina bai nabarmena, hain zen iluna, Nataliak bere trikimailuez –ukenduez eta hautsez– iluntasun hura disimulatzea erdiesten bazuen ere; hain ziren, bestelakoan, berdinak –lotan egiten zituztèn ametsetan ere hitz egiteko joera zuten bai batak eta bai besteak, ez beti baina bai modu deigarrian–, non, gripeak edo bietako bat jotzen zuenean, berehala kutsatzen baitzen bestea, erloju biologiko bera balute bezala.
|
|
2009
|
|
|
ezezko bat jartzekoa, alegia, bien artean: horma bat,
|
biak
bereiziko zituena, bere askatasuna irabazteko bidean; anaia zaharrenak agintezko gonbita luzatu ez beste, halere, urduri jarri zen Domingo, oso urduri, baina ez urduritasunak buruzuri uzteko adina:
|
|
|
esan nahi baita Teofilo Mariak aurrerantzean ez zuela Domingo trapu zahar bat bezala tratatu ez lurra musukatzeraino apalarazi; anai arrebetan zaharrenak mehatxatu egiten zuen, bai, lehen bezala, baina, lehen ez bezala, ez zituen mehatxuak betetzen; eskua gainean jartzen zion, baina ez zen handik pasatzen, ez belarrondoko beldurgarririk ez muturrekorik; berandu gabe izan zuen hura frogatzeko aukera, noiz eta Teofilo Mariak berriro gonbidatu baitzituen anaiak –agindutik asko zuèn gonbidapenean, ohi bezala– desfiletan jolas zitezen, handik lauzpabost egunera; proposamenak ez zuen Domingo ustekabean harrapatu, besterik ez baitzuen espero egun haietan, eta erabakia baitzuen bere posizioa sendotzeko garaia zela... ezezko bat jartzekoa, alegia, bien artean: horma bat,
|
biak
bereiziko zituena, bere askatasuna irabazteko bidean; anaia zaharrenak agintezko gonbita luzatu ez beste, halere, urduri jarri zen Domingo, oso urduri, baina ez urduritasunak buruzuri uzteko adina:
|
|
2010
|
|
|
–Gaixoak, esan zion Luiak xuxurla urratu batean, eta hain hitz egiten zuen suabe, bidaia amaitu aurretik Omarrek okupatua zuen
|
biak
bereizten zituen espazio hila.
|
|
|
Urte batzuk lehenago, autoa bereganatzeko unean bakarrik egoteak zapuztu egingo zukeen. Baina, Maite eta
|
biak
bereiztu zirenetik, gauzei bere begiekin soilik begiratzen trebatu zen. Bereiztu zenetik intimititatea berreskuratu zuen, Maite eta Telmo txikiari hilabeteko kuota ordaintzearen truke.
|
|
|
Hitzik gabe, estaltzen zuten tapakiak alde batera baztertu eta beregana erakarri zuen arreba. Esku bat sartu zion gerritik gora, bular aldera, eta bestea gona azpira eraman zuen, izter
|
biak
bereizten diren erretenaren bila. Bortitz elkartu ziren aho biak, aspaldi itxaron eta luzetsitako topaldia balute bezala.
|
|
2015
|
|
|
Eta ez dago orain
|
biak
bereizterik,
|
|
|
Estatudun nazioetan abertzaletasuna nazioarekin eta estatuarekin nahasirik doa, eta, nazionalismoa azalarazi behar ez denez, jendeak abertzaletzat eduki dezake bere burua, nazionalista izan gabe, baina besterik gertatzen da estaturik gabeko nazioetan, hemen nazioari atxikirik ikusiko baitugu. Azkeneko kasu honetan, nazioa prozesu aktibo eta militantea da, eta zailago egiten da termino
|
biak
bereiztea; hortik abertzale eta euskal nazionalista sinonimo izatea Euskal Herrian. Zurrunago joz, agian erregionalista direnak ere (hots, espainiar eta frantziar sentitzen diren euskal herritar erregionalistak) 5 kontsidera genitzake abertzale, Euskal Herriaren aldeko jokaera argia erakutsiz gero (euskararen berreskurapenean, adibidez).
|
|
|
Unibertsalismoa eta partikularismoa ez dira berdin ulertu historian zehar, Ernesto Laclauren esanean. Antzin Aroan
|
biak
bereiz zitezkeen, eta ez zegoen biak elkartzerik. Kristautasunak, berriz, desberdin jokatu zuen, giza arrazoiak ezin baitzuen osotasuna ulertu, osotasun hori Jainkoa zen eta.
|
|
2019
|
|
|
Bizitzan, bi mugimendu uztartzen dira: biziak, irauteko, bere burua gainditu beharra dauka; biziak, bere burua gainditzeko, iraun beharra dauka; bi momentu horiek batera gertatzen dira beti, eta abstrakzio hutsa da
|
biak
bereizi nahi izatea: nolanahi ere, batzuetan bata nagusitzen da, bestetzuetan bestea.
|
|
2021
|
|
|
Nazka apur bat eman zidan haien arteko hunkiberatasunak talde
|
biak
bereizteko orduan. Zalantzak sumatu nituen, baina, espero legez, inor ez zen ausartu beti agerian generamatzan armei kontra egiten.
|
|
2023
|
|
|
Baina, itxuraz, ez dago hori ulertzen duen jende askorik. Maitasunik gabeko sexua nahi baduzu, gauza
|
biak
bereizi nahi badituzu, zer edo zer ulertzeko denbora nahi baduzu, prest egon behar duzu faktura ordaintzeko. Ez dizute barkatuko.
|