|
2000
|
|
|
Gainera, geroztik, gertatu zait epaimahai batean lan egin izatea, eta ez da bereizten zer norena den. Ana Maria Moix lankide katalanak kontatu zidan behin epaimahai batean
|
bi
ipuin saritu zituztela. Esan zuten:
|
|
|
Estilo zuzena, baina istorio korapilatuak, nahasiak ageri dira liburuan. Konkretuki
|
bi
ipuinetan: " Tabakoa txarra da osasunerako" eta" Ke arteko amodioak".
|
|
|
Beste
|
bi
ipuin," Ezkontza" eta" Zer egin zezakeen?", irakurrita ez dirudi ezkontzak gustuko dituzunik...
|
|
|
Ifarraldeko orduak (Elkar, Donostia, 1990). Aurreko
|
bi
ipuin bildumak bezala, hamar narrazioz osaturik dago. Hamargarrena bere ipuingintzaren inguruko testu bat da eta, dagoeneko aipatu dugunez, idazle apokrifo baten obra hipotetiko baten bidez hitz egiten du.
|
|
|
Hamargarrena bere ipuingintzaren inguruko testu bat da eta, dagoeneko aipatu dugunez, idazle apokrifo baten obra hipotetiko baten bidez hitz egiten du. Sarrionandiak liburu honetan bildu dituen ipuinek zerikusi tematikoa badute aurreko
|
bi
ipuin bildumetakoekin: iragana, mitoak, leienda eta abarrez mintzatzen jarraitzen du, baina euskal historiaren iraganaldiko une erreal batzuetara ere egiten du Matalasen garaietara, guda zibilaren garaietara, Etxepareren garaietara...
|
|
|
Sarrionandiaren ipuinen estiloa aski karakteristikoa zen sariak irabazi zituzten bere lehenengo
|
bi
ipuinetatik hasita, Jon Miranderen eragin handia nabari zuelarik baina narrazio liburu hau argitaratu zuenerako, narrazio estilo definitua eta guztiz pertsonala baitzuen. Idazle delikatua, fina, kosmopolita eta eruditotzat aipatu dute beti kritikoek.
|
|
|
Joseba Sarrionandiaren ibilbide narratiboari lehen
|
bi
ipuin sarituk ematen diote hasiera: 1980ko Xaguxarra aldizkariaren lehen alean argitaratu zen" Maggie indazu kamamila" (Arabako Diputazioaren" IX Ignacio Aldecoa" saria 1980an) eta Pott aldizkarian argitaraturiko" Enperadore eroa" (Bilboko Udalaren" I Ciudad de Bilbao" saria).
|
|
|
Hamairu istorio labur dira eta ipuin bakoitzaren hasieran itzultzaileak egileen eta obren iruzkin eta aipamenak egiten ditu. Poesian bezala, narratiban ere Sarrionandiarengan Jon Miranderen eragina nabaritu genezake, aurrerago aipatuko ditugun bere lehenengo
|
bi
ipuinen estiloan eta taxuan ez ezik, umore beltzeko narrazio hauek itzultzeari ekin ziolako, zuberotarrak hasitako arloari jarraipena emanez. Bestalde, umore beltzeko ipuinen arloan badira zenbait adibide Sarrionandiaren ipuin originalen artean ere esate baterako," Ukabilka" ipuina Ifarraldeko orduak liburuan (1987).
|
|
|
1980an eman zituen ezagutzera lehen literatur sorkuntzak sariketa literarioen bitartez:
|
bi
ipuin," Maggie indazu kamamila" (Arabako Diputazioaren" IX Ignacio Aldekoa saria")" Enperadore eroa" (Bilboko Udalaren saria) eta poema liburu bat, Izuen gordelekuetan barrena (R.M.Azkue saria).
|
|
|
Azkenean, bere nobela idazteko liburutegitik zortzi urtetan ez ateratzea erabakiko du. Honela, hasiera eta amaierako
|
bi
ipuinek Berardoren istorioa kontatzen digute, eta beste guztiek Berardoren nobela amaigabearen zati lirateke. Beraz, besteak beste, ipuin arteko lotura istorio honek sorturiko marko narratiboan, ildo bereko gaia erabiltzean eta absurdurako duen joeran dakuskegu.
|
|
|
Harremanen inguruko gaiak guztiz alde batera utzi ez dituen arren, oraingo honetan Montoiak hiri bat hartu du protagonista nagusitzat. Gasteizen kokaturiko hogeita
|
bi
ipuin eskaintzen dizkigu ipuin bilduma honetan: hiri baten lekuko diren ipuinak.
|
|
|
Paddy Rekaldek ildo bera jarraituz idatzi ditu bere
|
bi
ipuin bildumak: Aizu, Paddy!
|
|
|
Besteak beste,
|
bi
ipuin bilduma plazaratu zituen irundarrak hizpide dugun hamarkada honetan. Errealismo zikinetik gertu dauden ipuinak eskaini dizkigu Jabier Muguruzak bere bi ipuin bilduma hauetan.
|
|
|
Besteak beste, bi ipuin bilduma plazaratu zituen irundarrak hizpide dugun hamarkada honetan. Errealismo zikinetik gertu dauden ipuinak eskaini dizkigu Jabier Muguruzak bere
|
bi
ipuin bilduma hauetan.
|
|
|
Laura kanpoan da (1999) deituriko bigarren ipuin bilduma honetan
|
bi
ipuin argitaratu ditu. Ipuin hauek aurreko bildumaren jarraipentzat har daitezke, ildo beretik baitoaz:
|
|
|
Hortaz,
|
bi
ipuin hauetan egoera bertsuan kokatu ditu bi pertsonaia nagusiak:
|
|
|
Bestalde, bere
|
bi
ipuin bildumetan argi geratzen da idazleak berak elkarrizketa batean aitortu zuen bezala" begirale amorratua" dela, beste pertsonaien irudiak egoki marrazten baititu. (Mendizabal, Iñaki:
|
|
|
Bidaiak alde batera utzi eta Montoiaren antzera Gasteiz aldean kokatu ditu Arretxek honako
|
bi
ipuin bilduma hauek: Ostegunak (1997) eta Ostiralak (1999).
|
|
|
Arantxa Iturbe kazetariaren
|
bi
ipuin bilduma argitaratu ziren 90eko hamarkadan. Ezer baino lehen (1992) liburuan hamazazpi ipuin eskaintzen zaizkigu; eta Lehenago zen berandu (1995) bilduman, ordea, hamahiru.
|
|
2001
|
|
|
" New York pilak kargatzeko oso aproposa izan da. Metroan sartu, azken geltokiraino joan, han dagoena ikusi eta ibilbide horretan
|
bi
ipuin idazteko adina material topatzen duzu."
|
|
|
Xabier Mendiguren Elizegik idatzitako" Biziak ez zuen txoria balio" eta Miguel Torres Lopez de Uralderen" Pasos" izan ziren Ignacio Aldecoa ipuin lehiaketako irabazleak 2000 urtean. Eta hain zuzen
|
bi
ipuin horiek agertzen dira Arabako Foru Aldundiak kaleratutako liburuska honetan. 1936ko Gerrak utzitako arrasto zitalaz dihardute egile biak.
|
|
2002
|
|
|
Euskadi Irratian eta Herri Irratian kolaboratu du, eta ETBko gidoilaria izan da. Bere produkzioan badaude poesia liburuak (Castletown, 1996; Oherako hitzak, 1998), haur eta gazte literaturakoak (Martinellok ez du kukurik entzuten, 1985; Hamasei paisa eta paralitiko bat, 1988; Azken lamiaren bila, 1991; Benetako lagunen aterbea, 1998), kazetaritzako saiakerak (Euskal Kantagintza Berria, 1985; Bezperan entregatu nituenak, 1989) eta
|
bi
ipuin liburu, Auto stopeko ipuinak (Erein, 1994) [itz.: Los informes informales, Ed. Hiru, 1997] eta poemez eta ipuinez osaturiko Iraileko ipuin eta poemak (Erein, 1989), besteak beste.
|
|
|
Etxeberriaren literatur lanen ekarriaren azterketa laburra eginez, esan dezagun argitara eman dituen
|
bi
ipuin bildumetan bere literaturaren bilakaera eta sendotze nabarmena ikus daitekeela. 1987ko Ipuin ezberdinak eta erregalokoak hartatik 1997ko Karramarroen aztarnakera dagoen aldea bistakoa bai9 Egilearen kezka eta estiloaz jabetzeko," Oteiza moto gainean" en irakurketa gomendagarria izan daiteke (ik.
|
|
|
Laugarren urratseko ikasle batek ere poemak irakurri zituen. Hasieratik prest zegoen laugarreneko ikasleak
|
bi
ipuin irakurri zituen (badaezpada hirugarren kontakizun bat ere bazeukan). Gu testurik gabeko ipuin kontaketa egitera ausartu ginen, saioa aberasteko asmoz.
|
|
2004
|
|
|
Mitxel Muruak sortu eta Julen Tokerok marraztutako politikoki korrektoegi eta literarioki inkorrektoegi ez diren
|
bi
ipuin kaleratu dituzte Katxiporretak eta Elkar argitaletxeak, familiaren egiturak gure gizartean izan dituen aldaketak islatuz. Izan ere, Gipuzkoako guraso bananduen elkarteak, adopziorako laguntza ematen duenak, harrerako familiak biltzen dituenak eta Euskal Herriko gay eta lesbianen elkarteak ohartu ziren eskoletan familiaren nortasuna jorratzeko garaian erabiltzen diren materialen edukiak birpasatu eta egokitu beharra zegoela.
|
|
|
Hirurogeigarren urtearen hasiera horretan ere disko berezi bat egitea bururatu zitzaigun. Egin beharreko gauza zela eta,
|
bi
ipuinez (Dar Dar eta Makilakixki) osatutako hamabost zentimetroko disko bat egiteari lotu eta egin genuen. Taldeko jendearen artean zereginak banatu genituen.
|
|
2005
|
|
|
Udaberria loratu zaizu, Silvie izenburukoan, emakume heldu alargun batek nerabezaroan bihotza hautsi zion gizonaren telefono deia jasoko du, lozorroan zeukan iragana berpiztuz; Nor singularrean, bere bikotearekin inoiz seme alabarik ez izateko arrazoiak azaltzen ditu harreman horrekin guztiz etsita dagoen emakume oraindik gazteak; Lotan dago Laurak, berriz, bere neska laguna kate motzean lotu nahi duen gizon jeloskor batek hartutako erabakia du ardatz, eta Hurrengoa nora, k, senarraren desleialkeriekin aspertuta dagoen emakume baten desleialkeri propioa. Gainerako
|
bi
ipuinen gaiak, ordea, bestelakoak dira: Egunerokoa ez den bueltan hirurogeita lau urte geroago aita fusilatu egin ziotela jakin duen gizonarekin egingo dugu topo, eta «Caly» edota oroitzapenak ipuinean urperaturik aurkitutako ontzi zaharraren sekretuarekin.
|
|
|
Txan fantasmaren hasiera eta Iholdi-tik
|
bi
ipuin jarraian:
|
|
2006
|
|
|
Azkenean –ohart naiz– arrunt tipitua geratu zaidan" ideia handiari" nagokiolarik, film bat eta
|
bi
ipuin nahi ditut aipatu: Das Kabinett des Dr.
|
|
2008
|
|
|
Marianjeles Lazkano alkateak eta Joxe Manuel Atxaga, Hernandorenaren ilobak hartu dute parte ekitaldian.Gaztetxo nahiz helduen artean, 287 ipuin aurkeztu dituzte lehiaketara. Horietatik sail bakoitzean
|
bi
ipuin saritu badira ere, idazten jarraitzeko gonbidapena luzatu dute antolatzaileek ekitaldian. Hauexek aurtengo sarituak:
|
|
|
Bigarrenean, berriz, ipuin liburuak eta azken urteetako zenbait idatzi: testu autobiografikoak, azken urteetan idatzitako
|
bi
ipuin eta amaitu gabe utzi zituen bi eleberri.
|
|
2009
|
|
|
Idatzi ziren urteez aparte elkarren artean lotura handirik ez duten ipuinak dira, eta liburu bakarrean bilduta, osatzen dute, musikan single bilduma bat izango litzatekeenaren antzeko zerbait. A aldeko lehen
|
bi
ipuinek, alegoriak baliatzen dituzte, idatzi ziren garaiaz jarduteko: adibidez, Suzko gezi bat bezala ipuin ezagunean azaltzen den editoreak poesia mespretxatzen du, garaiko euskal editore batek egin zuen maneran.
|
|
|
Hamar minutuk markatzen dute
|
bi
ipuinen arteko ezberdintasuna. Goizeko zortziak eta hamarretan, bigarren ipuineko Joni beste etiketa bat jarri diote, eta gizarteko beste talde batean sailkatu dute.
|
|
|
1949 Kepa Ormaetxea elizgizon eta idazlea hil zen, Viña del Mar en (Txile). Txilen zela beste
|
bi
ipuin liburu idatzi zituen: Lontzi Aba' ren Ipuintxoak.
|
|
|
Eleberriari dagokionez, Elkar argitaletxeak 11 aldiz berrargitaratu du, eta gaztelaniara eta alemanera itzuli dute. Jaiok idatzitako
|
bi
ipuin bildumek ere harrera ona izan dute: Hamabost Zauri (Elkar, 2004) bederatzi aldiz berrargitaratu dute, eta Zu bezain ahul (Elkar, 2007), lautan.
|
|
2010
|
|
|
Lope filma eta Disneyren
|
bi
ipuin, aurrez aurre karteleran
|
|
|
Ziur nago aldaketa hura gabe ez nukeela saririk lortuko. Berak argitaratu gabe zituen
|
bi
ipuin eta poema bat bidali zizkidan: " Siberiako treneko ipui eta kantak (zinea gustatzen zitzaien txitoen istorioa)" haurrentzako liburu batean argitaratuko zena," Fantasy about a Marco Polo, s Theme", bost urte geroago Obabakoak liburuan" Wei Lie Deshang" tituluarekin oso aldatuta argitaratuko zena (hasierako bertsioan narratzailearen aditz aldi nagusia oraina zen, adibidez, eta paragrafo asko oso berridatzita agertuko ziren), eta" 37 galdera mugaz bestalde dudan kontakto bakarrari" poema, urte hartan bertan Ruper Ordorikaren disko batean agertuko zena.
|
|
|
" Beste
|
bi
ipuin ere idatzi zituen Obabako bere bi lagunei buruz. Baten titulua Teresa zen, eta bestearena..." Mary Annek ez zuen bigarren titulua gogoratzen.
|
|
2011
|
|
|
Azken horrentzat idatzien artean, famatuena, Je dis aime kantua. Euskaraz bi film labur eginak ditu Safy Nebbou film egileak, Lepokoa eta Bertzea, eta biak Chediden
|
bi
ipuinetan oinarritzen dira.
|
|
|
Orain, 1986 urte honetatik autokritika eginez, garbi ikusten dut anomalia zentzugabeak zituela. Ni, ikasle hutsa, bilkuran partaide izan nintekeen
|
bi
ipuin argitaratuak nituelako, «The Fig Tree» (Mugumo) ikasle aldizkari batean, Penpoint en, eta «The Return» aldizkari berri batean, Transition en. Ez, ordea, Shabaan Robert, garai hartan Afrikako Ekialdeko poeta bizi handiena, kiswahiliz idatzitako hainbat poesia eta prosa libururen egilea; ezta Chief Fagunwa nigeriar idazle handia ere, yorubaz hainbat titulu argitaratuak zituena.
|
|
|
Izuaz, berriz, zer esan. Izenez gogoratzen ez nituenVirgilio Piñeraren
|
bi
ipuin absurdok hartu zidaten gomuta (Etsaia du izena batak, besteak ez dakit). Baita Prozesuak ere, jakina.
|
|
|
Liburu musikatuak izena jarri diote eta umeei eta gaztetxoei begira sortutako proiektua da. Egubakoitzean, hilaren 2an, argitaratuko dituzte bildumako lehenengo
|
bi
ipuinak eta otsaila aldera hirugarren bat.
|
|
|
4 eta 9 urte bitarteko umeei zuzenduta dagoen proposamen berria da hau. Jostailugilea eta Eskolopendra dira orain argitara emango duten
|
bi
ipuinen izenburuak.
|
|
|
Narratibazko liburuak ditugu sorta horretakoak; zehatzago, eta zerrenda labur bat eginda,
|
bi
ipuin liburu: Xabier Artola Zubillaga donostiarraren Argi itzalen neurria eta Juan Modesto Arrieta zarauztarraren Izen bereziak; eta hiru nobela:
|
|
|
Egunetik egunera Isabellak gogotik irakurtzen zituen Perez Habiben testuak, bertan agertzen ziren gertaera gutxi asko tragikoak koaderno batean jasoz. Ez zen, inondik ere, lan erraza, ohartu baitzen morroi hura gore eszenen zale amorratua zela, batez ere lehen
|
bi
ipuin bildumetan. Gainontzeko lanetako agerraldi odoltsuak askoz bakanagoak izaten hasi ziren.
|
|
|
Hirugarren testua, logikoki
|
bi
ipuinen artean egongo litzatekeena, gogoeta bat zen, eta honela zioen: " Batzuek diotenez, bizitza guretzako, dadoen jokoa bezalakoxea da, jaioz gero badaukagula patu bat, badaukagula fatalitate bat; nola erori dadoak, halakoxea izango dela jokoa, nola jaio, halaxe joango zaigula bizitza.
|
|
2012
|
|
|
Hasi, helduentzat idazten hasi zen arren. Hain zuzen ere, gaztelaniaz idatzitako
|
bi
ipuinekin bi sari jaso zituen 1992an: Salamancako Atenea saria eta Donostia Hiria.
|
|
|
Baina ez zen iristen erabaki bat hartzera bere ipuinei buruz: batzuetan etsi egiten zuen, eta bere burua antologiatik kanpo ikustera makurtzen zen; beste batzuetan, ordea, hura jasanezina iruditzen zitzaion eta bere
|
bi
ipuinik onenak gehitzen zituen eskuizkribuaren hasieran, hamaika bider berregindako sarrera neurritsu baten ondoren. Hala, aitzakia ezberdinak erabiliz, liburuaren entrega epea atzeratzen eta atzeratzen joan zen urteetan zehar, etengabe.
|
|
|
Bere literaturara inguratu nahi duena has daiteke «Inozentziaren adina» bere nobela eta «Lau gurpiletan egindako bidaia Frantzian barrena» bidaia liburua irakurriz. Autobiografia honetan literaturazaleek hainbat aholku eder eta onuragarri ikasiko dituzte; gainera, opari gisa,
|
bi
ipuin ia perfektu ere eskaintzen dizkigu.
|
|
|
eta. Ahari topeka?, hurrenez hurren, biak Ez gara geure baitakoak liburuan argitaratuak), eta. La asamblea? ipuina(. Biltzarra?, Han izanik hona naiz), Sarrionandiak gaztelaniaratua eta aurreko
|
bi
ipuinekin batera Transcript aldizkari elektronikoaren 20 zenbakian argitaratua.
|
|
|
Edonork parte hartzea bultzatu gura dugu eta horregatik domeka arratsaldeko ipuin maratoian nahi duenak bere ipuina kontatu dezake. Hori bai, ezin da idatzita ekarri, kontatu egin da; horixe da baldintza bakarra", azaldu digute
|
bi
ipuin kontalariek.
|
|
2013
|
|
|
Aurtengo Donostia Hiria Kutxa saria irabazi du Mikel Zubeldiak (Donostia, 1972) Marlboro gizona ipuinarekin. Alberdaniak argitaratu du autore beraren beste
|
bi
ipuinekin batera: giro bereko Udal zoologikoa eta Salomón Weingarten.
|
|
|
Lehen
|
bi
ipuinei buruz idazleak argitze aldera idatzitako oharrak ere mantendu egin ditut.
|
|
2014
|
|
|
Susaeta argitaletxearen
|
bi
ipuin aurkezten dituen argazkiak (behean ageri den Neskentzako ipuinak eta Mutikoentzako ipuinak) su hartu du sare sozialetan. Herritar askok ipuin hauek erretiratzeko eskatuz gutuna idatzi du eta Susaetak erantzutera beharturik ikusi du bere burua.
|
|
|
«Lehen Mundu Gerrako' Mendebaldeko frontetik'» etorri zen Lawrence Arabiakoaren irudia bultzatu zuen indarra, Atxagak liburuaren 100 orrialdean dioenez; eta Sommeko eta Verdungo tragediek bultzatu zuten batez ere. Liburuko
|
bi
ipuinak Nevadako egunak eleberritik kanpo geratutako testuen artxiboan gordeta zeuzkan Atxagak. Lawrence Arabiakoari buruzko saiakera idatzi eta liburuarentzat Txoriak kolpeka izenburua erabaki ondoren, bi ipuin horiek, izenburu horren eraginez, «eraldatu» egin dira, antzaldaketa garrantzitsua izan dute, lehenak bereziki, eta Atxagak pentsatu du argitaratzeko moduan daudela, eta liburu honetan argitaratzeko moduan zehazki, saiakerarekin batera batasun koherente bat osatuz.
|
|
|
Liburuko bi ipuinak Nevadako egunak eleberritik kanpo geratutako testuen artxiboan gordeta zeuzkan Atxagak. Lawrence Arabiakoari buruzko saiakera idatzi eta liburuarentzat Txoriak kolpeka izenburua erabaki ondoren,
|
bi
ipuin horiek, izenburu horren eraginez, «eraldatu» egin dira, antzaldaketa garrantzitsua izan dute, lehenak bereziki, eta Atxagak pentsatu du argitaratzeko moduan daudela, eta liburu honetan argitaratzeko moduan zehazki, saiakerarekin batera batasun koherente bat osatuz. Errimaren eta metrikaren arauek poetari sonetoa egiten laguntzen dioten modu berean, kasu honetan izenburuak ipuinak modu egokian eraldatzen lagundu dio.
|
|
|
Nobela txarra baina ipuin handiak, beti amaitzen berriro ere hasteko. Hala, Prozesuko militarrak eta Malvinetako militarrak
|
bi
ipuin diferente dira. Perónekin hiru ipuin daude eta beste hainbeste Maradonarekin.
|
|
|
Nobela txarra baina ipuin handiak, beti amaitzen berriro ere hasteko. Hala, ETAko gudariak eta ETAko terroristak
|
bi
ipuin diferente dira, gutxienez. Sabino Aranarekin hiru ipuin daude eta beste hainbeste Unamunorekin.
|
|
|
Datu horiek ipuinaren edo olerkiaren bestaldean adierazi behar dira garbi.Argitaratzen diren lanen egileek saritxo bana izango dute. Udalak maila bakoitzeko
|
bi
ipuin eta bi olerkirik onenak argitaratuko ditu.Lanak Orioko bi ikastetxeetako zuzendaritzetan edo Udaleko Euskara Zerbitzuan aurkeztu behar dira 2014ko maiatzaren 9a baino lehen.Epaimahaia Euskara Zerbitzuko teknikariak, eta oraindik izendatu gabeko beste bi pertsonak osatuko dute. Orioko Udalak eskubidea izango du aukeratutako lanak argitaratzeko.
|
|
2015
|
|
|
Atxagaren kasuan
|
bi
ipuin argitaratu ziren atal horretan. Bat espainieraz idatzia, Que el espejo te devuelve, terco, cada dia izenburukoa eta Sánchez Ostizen poema baten aipua zekarrena.
|
|
|
" Hondo kostunbristarik aproposena euskaraz mendia da, ekintza erreala nahiz irreala eraikitzeko zeren hango hizkera eta hango errealitatea ezkondurik daude oraindik". Garai hartan Atxagak oraindik ez zuen Obabakoak idatzia (1988an argitaratu zuen), baina bai berau osatuko zuten
|
bi
ipuin garrantzitsu: Camilo Lizardi erretore jaunaren etxean aurkitutako gutunaren azalpena (1981eko Irun Hiria Saria) eta Post tenebras spero lucem.
|
|
|
hitzak garrantzia galdu zuen askatasunarekin». Hamalau poesia liburu ditu argitaratuak,
|
bi
ipuin bilduma, bederatzi saiakera liburu eta baita eleberri bat ere, eta Errumaniako literaturako ahots nagusietariko bat da egun. Demokraziaren aldeko Academia Civica mugimenduko lehendakari izan zen, eta Sighet hirian zegoen kartzelan eraikitako Komunismoaren Biktimen eta Erresistentziaren Memorialaren sortzaile eta arduradun ere bada. Iruñean izan zen abenduan, Auzolan liburu dendak gonbidatuta.Zer du egungo Ana Blandianak garai batean debekatuta egon zen Ana Blandiana hartatik?
|
|
|
doktorea eta EHUko irakaslea. Haur literaturako zenbait kontakizunez gain, helduentzat
|
bi
ipuin liburu kaleratu ditu orain arte: Sua falta zaigu (2007), Habitat (2009).
|
|
|
Karmele Jaio (Gasteiz, 1970). Orain arte
|
bi
ipuin liburu idatzi ditu: Hamabost zauri (2004), Zu bezain ahul (2007), eta beste bi eleberri:
|
|
|
Esan bezala, sarritan, haien artean oihartzun egokiak sortuko dituzten bizpahiru ipuin hautatzea da metodoa: Kurosawak Rashomon (1950) egin zuenean, kasu, Ryunosuke Akutagawaren
|
bi
ipuin trentzatu zituen. Jorge Luis Borgesek, letra idatzietara hain hertsiki lotua dirudienak, asko du desafiotik zinegileentzat:
|
|
|
Bada hiri gorri bat. 2001ean
|
bi
ipuin liburu argitaratu zituen Mari Basajaunaren eremuan eta Hoteleko kontuak.
|
|
|
Haurrei kontarazi dizkiegun
|
bi
ipuinek ere arras eskema hau segitzen dute, eta ipuina osokikontatua izana zela onesteko, errateko baitezpadakoak ziren edukien zerrenda bat osatu da, etahauetatik haurrek zenbat erran dituzten begiratu dugu. Egin molde hau ere ELEBILABlaborategiak finkatutakoa da, eta I. Manterolak (2010) egin duen moduan jokatu dut.
|
|
2017
|
|
|
Cadaquesko Sabana sorginaren alaba da, eta eleberrian haien aipamena ere egiten da". Horrez gain, Arrutik gaineratu du eleberrian
|
bi
ipuin sartu nahi zituela Garatek, eta haiek Lazkanok idatzi behar zituela" garbi" zuela. Ipuin horiek, berriz, Garateren lehengusu Andoni Salegi Otsobeltzek ilustratu ditu.
|
|
|
Uxue Alberdik helduentzat argitaratu duen laugarren lana da Jenisjoplin. Idatzitako
|
bi
ipuin bildumetan norberaren eta ingurunearen artekoez aritu zen, hainbat girotan kokatu zuen irakurlea, ezagunetik arroztu nahian. Ondutako bi nobeletan aldiz, ohiko lekuari kanpotik begiratu nahi izan dio memoria ariketa bat eginez beste begirada batez.
|
|
|
adin batetik aurrera, aurrera doan bakarra denbora dela (101 or.); adin batetik aurrera, aldakak bakarrik hausten direla. Erorketa ondorio dela eta ez kausa (135 or.); adin batetik aurrera, nahiz eta bizirik egon, iraganeko oroitzapen bat garen ideiarekin erosoago bizi garela denak (137 or.). Liburuaren bigarren erdia hastearekin batera ipuinek beherakada bat jasaten ote duten, «Frentera begiratu», «Ez dut eraiki genuen katedral hartan lurperatua izan nahi», beste edozein ipuin bildumatan baleko liratekeen
|
bi
ipuin horiek hemen makalaldi igarokor dira, gainontzeko ipuinen maila altua agerian uzten baitute batez ere. Oro har, Gelditu zaitezte gurekin gure garaiaren diagnosi ezinbestekoa egiten duten ipuinen bilduma baita.
|
|
2018
|
|
|
Bestalde badira
|
bi
ipuin — batto gatu beltzaren ixtorio pollita eta bestea Pellot kapitainari gertatu omen zen bat — eta badira zortzi olerki, hor ere gai guziz desberdinak, Kuxkuxtu txaranga eta beste, azkenak goraipatzen duela Amalur Baita, Joseba bere familiarekin bizi den etxea. Ohantze goxoa izan behar dena berak dionaz:
|
|
|
Txomin Heguy artixta, biziki ezagutua antzerkilaritzaren mundu hortan, Ziburuko Piarres Larzabal kolegioan izan da joanden egunean eta
|
bi
ipuin irakurtu daizkiote, bere betiko jeinuarekin, bosgarreneko klasetan diren ikasleeri: " Slamino" Mahalia Resampa gazteak idatzia eta" Korrontea", Ixiar Rozas gipuzkoar idazlearen lan guziz bikaina.
|
|
|
Hunikeko
|
bi
ipuin jaso zitian Anduk berak hamar urte geroago Aiserako, ezta?
|
|
|
Katixa Agirre Miguélez 1981ean jaio zen Gasteizen, eta Bilbon bizi da gaur egun. Ikus entzunezkoetan doktorea da eta EHUko irakaslea. Gaur arte
|
bi
ipuin bilduma kaleratu ditu: Sua falta zaigu (2007) eta Habitat (2009), eta eleberri bat:
|
|
|
Egun, Emakundeko komunikazio arduraduna da. Literaturaren arloan, 2004an argitaratu zuen lehen liburua, Hamabost zauri (Elkar) ipuin bilduma, eta ordutik beste
|
bi
ipuin liburu Zu bezain ahul (Elkar, 2007) eta Ez naiz ni (Elkar, 2012), bi nobela Amaren eskuak (Elkar, 2006) eta Musika airean (Elkar, 2009), eta poesia liburu bat Orain hilak ditugu (Elkar, 2015), argitaratu ditu. Hainbat sari jaso ditu eta bere lanak zinerako eta antzerkirako moldatuak izan dira.
|
|
|
Soldadutza egin nuen bitartean ikasi nuen galegoa eta haur literaturako
|
bi
ipuin itzuli nituen euskarara. Baita katalaneko antzezlan bat ere.
|
|
|
Yoga eta ipuinak batzen dituen saioa izango da. Hasieran,
|
bi
ipuin kontatuko ditut, ditugun desioak kontatzen dituena, gure barrura egitearen garrantzia azpimarratuz. Hirugarren ipuina, berriz, haserrearen ingurukoa izango da.
|
|
2019
|
|
|
Halaber, lan elkarrizketak
|
bi
ipuinen ardatza dira. Zergatik. Frustrazio bat izango da [kar, kar].
|
|
|
Hamabi ipuinek eta Sciasciaren azken ohar batek osatzen dute liburua. Badira bertan
|
bi
ipuin gutaz ari direla ematen dutenak: aski lirateke ukitu txiki batzuk eta osoan ekar litezke gurera.
|
|
2020
|
|
|
Idazlearen beraren filtroa izan daiteke batzuetan galbaherik zorrotzena nahiz esango nukeen beste batzuetan izaten dela laxoena. Eta, hala, Zalduak 2010ean apailatu zuen autoantologian, Ipuin euskaldunak honetatik
|
bi
ipuin sartu izana positibotzat har dezakegu"" eta" Zuloarena". Gutxi ematen du lehen kolpean, baina %25 da.
|
|
|
Dekameroneari gagozkiola, ez Gabriel Arestik 1979an argitaratutako Dekamerone tipi bat ean ez Matias Mugicak berak 2011n argitaratutako Dekameron. Hamar ipuinean agertzen ez diren
|
bi
ipuin berri dakartza azkeneko honek oraingoan: Dekameroneko hirugarren eguneko lehenengo eta azkeneko istorioak.
|
|
|
Sutegin abiatu berri duten" Udazkena Liburutegian" zikloaren baitan, Ixabel Agirresaroberen
|
bi
ipuin kontaketa saio antolatu dituzte egunotarako. Adi, bertaratzeko izena aurrez bideratu da usurbilkultura.eus atarian.
|
|
|
Herritarrak protagonista izango dituzten
|
bi
ipuin kontaketa saio eta Euskarazko Literatura Solasaldia antolatu ditu Usurbilgo Udalak urriaren 22tik 29ra Sutegin. Hitzorduotarako izen ematea zabalik dute.
|
|
|
" Udazkena Liburutegian" zikloa antolatu dute Sutegi udal liburutegikoek, urriaren 24ko Liburutegien Egunaren bueltan. Herritarrak protagonista izango dituen hiru ekintza; batetik Ixabel Agirresaroberen
|
bi
ipuin kontaketa saio 4 urtekoentzat eta 6 urtetik gorakoentzat. Bestetik, Joseba Larratxek marrazturiko" Joana Maiz" komikia mintzagai nagusi izango duen Euskarazko Literatura Solasaldia, Larratxe bertan dela.Hitzordu guztiok Sutegiko auditorioan ospatuko dira; parte hartzeko aurrez eman da izena.
|
|
|
Bi ipuin horiek Txinan kokatzen dira,
|
bi
ipuin horietan pintzel magiko bat aipatzen da eta bietan enperadore gaizto batek dena galduko du. Euskaraz irakurtu dugu Paxkal gure erakaslearekin eta ikasle elebakarrek ipuin berdina irakurtu dute frantsesez.
|
|
2021
|
|
|
Unibertsitateko irakasle ikertzaile figurarekin lotzen da, batez ere, Apalategiren itzulpenarekiko atxikimendua eta diskurtso kritikoa, eta bide horretan idatzi eta aurkeztu izan ditu itzulpenari buruzko azterketak eta ideiak. Baina, gatozen orain literaturan islatu izan dituenekin, ezen literatura ardatz duen Fikzioaren izterrak lanean itzulpena ardatz duten
|
bi
ipuin ageri zaizkigu.
|
|
|
Cortázarren ipuineko pertsonaia nagusia argazkilaria eta itzultzailea da, eta Parisen gertatzen da istorioa. Erreferentziak ere (erotismoa, parkeak...) bat dira
|
bi
ipuinetan. mity of sorts, spoils a generally handsome image" (Ben Ari, 2014: 119).
|
|
|
Liburu horrekin irabazi zuen Euskadi Sariak diru hornidura gehigarria du itzulpenerako eta Martinek animatu egin zuen proposamen eskuzabal batekin, laguntza honetaz gain sariaren beraren dirua eskaini baitzion itzulpenaren kargu egin zedin, itzultzaileek lana behar litzatekeen moduan egiteko normalean izaten ez dituzten baldintzetan beraz (Begiak Euskadi Sariarekin ematen duen brontzezko estatuatxo batera doazkio, arbola bat, hagina beharbada, punta aldera giza aurpegi bat duena, eta astuna denez eta azpia feltroz estalia, galeriako atea zabal edukitzeko erabiltzen dutena, baina sariei zeinen garrantzi gutxi ematen dien erakutsi ahal izateko plazera sarituari berari uztea erabaki du). Askotan egin ohi den galderari buruz berriz, alegia, zergatik ez dituen Martinek berak bere lanak itzultzen,
|
bi
ipuinekin izandako esperientziaz baliatzen da ezinezkotzat jotzeko. Lana nekea eta aspergarria egiten zitzaion, egile izateak baimentzen zuenez etengabe traizionatzen zuen testua, eta zailtasunak aldentzearren, edo hobetu asmoz, hainbeste urruntzen zen jatorrizkotik non une batetik bestera birsortze bat bilakatzen baitzen emaitza, lehenengo bertsioa baino hobea agian, inondik inora ez jatorrizkoa.
|
|
|
Zazpi ipuin hauetan eguraldi bero hezea edo zoro haizea duten protagonistak topatuko ditugu, besteak beste. Lehen eta azken ipuinak kafetegi batean kokatuta daude eta, bildumako izenburuko kutsu iluna gorabehera (Kafe tristearen balada),
|
bi
ipuinetan agertzen da kafetegia elkargune goxo gisa: " Han barruan, tarte labur batez bazen ere, moteldu egiten zen mundu honetan hutsa balio duzulako sentipen sakon, mingotsa" eta" Kale gorri, bakartien ondoren, kafeak leku alaitsua eta lagunartekoa zirudien".
|
|
|
Ez dugu oso urrunera so egin behar egunero sortzen diren ipuinekin topo egiteko. Beste moduan esana, ez dago fikzio hoberik errealitatea baino, eta errealitate horretan sustraiturik dakarzkizuet bilduma hau osatzen duten hogeita
|
bi
ipuin hauek. Benetan gertatu ote diren, horrela izan ote diren... beste upelako sagardoa litzateke.
|
|
|
Artifiziorik gabeko literatura du berea, baina oso neurtua. 1978an eman zuen lehen liburua, Hilargiaren hotzikarak poesia lana, eta zazpi eleberri eta
|
bi
ipuin bilduma kaleratu ditu ordutik; besteak beste, Larrepetit, 2003an Euskadi Saria jaso zuen eleberria. Iaz Argiantza nobela (Erein) argitaratu zuen, eta, hain zuzen ere, lan horri eman diote 111 Akademiaren 2020ko saria.
|
|
|
Idazleak 1978an argitaratu zuen bere lehen poesia bilduma, eta zazpi eleberri eta
|
bi
ipuin liburu kaleratu ditu geroztik. Bere ibilbideko bigarren Euskadi saria irabazi du orain; 2003an, Larrepetit eleberria saritu zuten.
|
|
|
Produktu eta zerbitzu digitalen diseinuan lan egiten du. Orain artean, beste
|
bi
ipuin liburu zituen argitaratuak: Lasai, ez da ezer gertatzen (2014) eta Gelditu zaitezte gurekin (2017).
|
|
2022
|
|
|
Haurrei zuzendutako ekitaldiak prestatu ditu Ludotekak zein haur liburutegiak Gabon egunetarako. Lehenak tailer eta irteera bana prestatu ditu; bigarrenak, berriz,
|
bi
ipuin kontaketa saio.
|
|
|
Haur liburutegiak
|
bi
ipuin kontaketa saio antolatu ditu. Abenduaren 20an, asteartez, egingo da lehena, 17:30ean.
|
|
|
Filosofia irakaslea da Arrieta Urtizberea Euskal Herriko Unibertsitatean, eta aurrez ere argitaratu ditu gaiaren inguruko lanak: fikziozko
|
bi
ipuin liburu eta hainbat saiakera, beste askoren artean. Inazio Mujika Erein argitaletxeko editoreak azaldu duenez, ordea, Gauezko eztabaidak liburuaren berezitasunik aipagarriena idazketa estiloa da, kontakizuna eztabaida gisara jaso baitu idazleak.
|
|
|
Filosofia irakaslea da Arrieta Urtizberea Euskal Herriko Unibertsitatean, eta aurrez ere argitaratu ditu gaiaren inguruko lanak: fikziozko
|
bi
ipuin liburu eta hainbat saiakera, beste askoren artean. Inazio Mujika Erein argitaletxeko editoreak azaldu duenez, ordea, Gauezko eztabaidak liburuaren berezitasunik aipagarriena idazketa estiloa da, kontakizuna eztabaida gisara jaso baitu idazleak.
|
|
|
Titulu zehatzez harago, bada nobedadeen artean deigarria den beste datu bat ere: jatorriz euskaraz sortutako
|
bi
ipuin bilduma baino ez daude. Iban Zalduaren Ipuina engainua da (Elkar) bata, eta Jose Enrike Urrutia Capeauren Francisco de Garayren urrea (Pamiela) bestea.
|
|
|
Argitaratzen diren lanen egileek saritxo bana izango dute. Udalak maila bakoitzeko
|
bi
ipuin eta bi olerkirik onenak argitaratuko ditu.
|
|
|
Katixa Agirre Miguélez 1981ean jaio zen Gasteizen eta Bilbon bizi da gaur egun. Ikus entzunezkoetan doktorea da eta EHUko irakaslea. Gaur arte
|
bi
ipuin bilduma kaleratu ditu: Sua falta zaigu (2007) eta Habitat (2009), eta beste bi eleberri:
|