|
2013
|
|
|
Beste gela batean sartu zuen pajeentzako jantzi batzuk ebakitzeko. Maiordomoa eta
|
bi
fraideak bazkaltzera joan ziren. Gero, bi emakumeak bazkalduta zeudela, Aita Olbesek esan zion Emilianari:
|
|
|
Taldearen etorrerak ondorio praktiko bat ere izan zuen Lasuenentzat. Fraidea halako abitu zarpail eta adabakituarekin ikusirik, eta ia oinutsik, Anzarekin etorritako
|
bi
fraideak, Francisco Garces eta Juan Diaz, gupidatu egin ziren. Batek" un habito de sayalete y una capilla" eman zizkion, eta besteak tunika eta sandaliak.227
|
|
|
Aprentsioz abiatu ziren
|
bi
fraideak eta soldaduak San Diegorantz, indioen beste eraso baten beldurrez. Lasuenentzat ez zatekeen lehenengoa izango.
|
|
|
(Errenteria), Pascual Martinez de Arenaza (Araba), Jose Miguel y Bermeo (Zurbitu Trebiñu), Pablo Jose de (Markina), Jose de Murguia (Domaikia), Juan Prestamero (Bastida), Andres Quintana (Antoñana), Marcos Antonio Saizar de Vitoria y Odriozola (Gasteiz), Isidro Alonso y Salazar (Araba), Vicente de Santa Maria (Aras), Juan Norberto Santiago (Trebiñu), Vicente Francisco de Sama (Etxebarri), Faustino Sola (Arrasate), Francisco Xavier de la Concepcion Uria (Aizarna), Jose Antonio Uria (Azkoitia), Jose Antonio Urresti (Mañaria), Marcos Antonio Vitoria (Gasteiz) eta Jose Maria Zalvidea (Bilbo). Hurrengo kopururik handiena Kataluniatik joandako hogeita
|
bi
fraideena zen. Mallorcarrak eta aragoitarrak zetozen jarraian, hamasei eta hamalau fraiderekin, eta, multzoa osatuz, Espainiako lurralde gehientsuenetako kideak.195
|
|
|
1804ko ekainaren 11n, goizean goiz,
|
bi
fraide frantziskotar heldu ziren Puerto de Santa
|
|
|
Ospitaletik, jakina, izena baino ez zuen, eta San Gabrielgo arduradunek, Zalvideak eta beste herritar batek, Jose de Miguelek, medikuntzaren inolako laguntzarik gabe zaindu behar zituzten han pilatutako gaixoak. Etsigarria izan behar zuen
|
bi
fraideentzat, misioaren gorputz sasoitsuan, tumore gaizto hura hazten ikustea. Juan Bautista Anzaren 1774ko espedizioak utzitako herentzia zen.
|
|
|
Beste marinel euskaldun batzuekin bat hartu —" conçertose el Ortuño con otros vizcaynos marineros" —, eta, hainbat soldaduk lagunduta, Becerra eta haren lagun batzuk hil egin zituzten lo zeudela. Gehiago ere hilko zituzten, ontzian zihoazen
|
bi
fraide frantziskotarrek haien alde erregutu ez balute.
|
|
|
Beren artean hitz egin, eta Aita Vicente de Sama jo zuten egokiena bisita egitera joateko, une horretan prefektua izateaz gain, euskal probintzietakoa zelako gobernadorea bera bezala. Hala bada,
|
bi
fraidek lagunduta, han joan zen Sam' a, gobernadoreagana. Gizon jakintsu eta azkarraren fama zuen Sarn' ak, eta, ezbairik ere, buruz jokatu zuen egun hartan ere.
|
|
|
Gizon jakintsu eta azkarraren fama zuen Sarn' ak, eta, ezbairik ere, buruz jokatu zuen egun hartan ere. Gobernadorearen etxera ailegatuta, beste
|
bi
fraideei esan zien, gobernadorea bere bulegoan bakarrik zegoenez gero, hobe izango zela bera ere bakarrik sartzea, biek bakarka hitz egin ahal izateko.
|
|
|
" Egon elkarrekin, harrapatzen saiatzen badira ez gogor egin, eta Yumek ez dizuete minik egingo". Hori esanda, urmaelean murgildu zen Aita Barrenecherekin elkartzeko beste ertzean.* Huraxe izan zen
|
bi
fraideak ikusi genituen azkeneko aldia, hantxe denok kuzkurturik eserita geundela, noiz baino noiz hilko gintuzten.
|
|
|
Geroago jakin nuen, emakume espainiar gatibu batek esanda, Aita Garces eta Aita Barreneche ez zituztela hiru egun geroago arte hil [1781, uztailak 21]. Urmaela utzi ondoren, Yuma adiskide batek aurkitu zituen
|
bi
fraideak. Emaztea kristau kartsua zuen, eta berehala bere rancheriara eraman zituen fraideak, emaztearengana.
|
|
|
handik hilabete batzuetara, abenduan, bi gorpuak elkarren ondoan ehortzita aurkitu zituztenean, erori ziren lekuan bertan, haien bila zebiltzanei harrigarria egin zitzaiela hango berdamena eta loreen ugaritasuna. Gorpuak Tubutamara eraman, beste
|
bi
fraideenekin batera, eta elizako aldare nagusiaren aurrean ehortzi zituzten. 1793an, lau fraideen hezurrak berriro lurpetik atera eta Queretaroko kolegiora garraiatu zituzten mando gainean.
|
|
|
Bost edo sei ontzik osatzen zuten holandarraren flota, eta erraz harrapatu zuten San Francisco. Gizon batzuek uretara salto egin eta ertzeraino heldu ahal izan ziren, baina hainbat itsasgizon,
|
bi
fraide eta —konpainiarentzat galerarik handiena— hamaika beltz urpekari kortsarioen atzaparretan erori ziren. Speilbergenek bere egunerokoan dioenez, ontzian ez zuten aurkitu ezer baliokorik, soilik hornigai batzuk eta" garrantzi gutxiko altzari banaka batzuk".
|
|
|
Hurrengo egunak prestalanetan pasatu zituzten, sekulako zalaparta atereaz beren buruari adorea eta arerioari ikara emateko. Eguna heldu zenean, aurkariak lo zeudela, inguratu zituzten eta,
|
bi
fraideek nahi bezala, odolik isuri gabe eta gezirik jaurti gabe lortu zuten garaipena.
|
|
2015
|
|
|
Ordenako buruzagiek bedeinkapena eman zioten
|
bi
fraideon hitzarmen berbalari, eta aita Jorgek dio bedeinkapenaren erdia sosez ematea zeukatela, baina ez duela inportarik.
|
|
2020
|
|
|
Bidean ke adar bat ikusi zuten sakan baten maldan, Barranco del agua deritzonean. Haraino hurbilduta, pinuditik abiaturiko
|
bi
fraideen hilotzak aurkitu, su garretan. Medaila eta gurutzeengatik ezagutu zituzten.
|
|
|
Kapitainak fraidegaiak libre geratuko zirelako hitza eman zien. Bi haiekin denak ziren irainak, biraoak, oihuak, mehatxuak eta lintxamendu saioak;
|
bi
fraideek lehenbailehen hil nahi zuten. Milizianoek utzi zieten senideei idaztea; geroxeago, alabaina, apurtu zituzten eskutitzak.
|
|
|
Buruak iragarri zituen piketearen kideen izenak. Hurbileko uztondo batera eraman eta fusilamendu piloton aitzinean jarri zituzten
|
bi
fraide, haien erdian sakristau bat, zeinak geroago ordu haietako lekukotza emanen baitzuen. Monjeek tedeuma errezatu bitartean, milizianoek alde egiteko agindu zioten sakristauari.
|
|
|
Ondoren, belar eta sasi sorta batzuk baliatuz, sua eman zieten hilotzei. Pinuditik beraien xerka atereak ziren
|
bi
fraideek ikusi zituzten errautsak iraulita eta buruak tiroek irekita. Lurrean, burmuin zati barreiatuen artean, bi medaila eta gurutze bat.
|