2003
|
|
Garrantzizkoenak, noski, induljentzia osoak dira, eta horiek banatzeko ahalmena Aita Santuak besterik ezin dezake eman. 1766an, Ikastetxeko
|
bi
fraidek propio eskatu ondoren, Clemente XIII.ak ahalmen horren jabe egin zituen Zarauzko misiolariak. Garaian garaiko gotzainek beren esku zeuden ahalmenak gehitu zizkioten botere handi horri:
|
2006
|
|
Alfontso Mellakoarekin batera predikuetan ibili ziren, gutxienez, beste
|
bi
fraide ere –frai Gilen eta frai Frantzisko Gaztelukoa–, eta bi biek kartsuki heldu zioten erlijioaren ikuspegi berri hari. Horrela, Durangotik kanpora ere zabaltzen hasi zen talde berriaren eragina.
|
|
Adiskideak. Horrek sortu zuen zurrunbiloa, horrek ekarri zuen errege Joan II.ak
|
bi
fraide ikertzaile bidaltzea. Hortik etorri zen gainerako guztia.
|
|
Lehenengo Lucrezia hil zuten. Plazara ekarri zuen orgatik jaitsarazi,
|
bi
fraide bidelagun zituela urkabera igo, estaltzen zuen espartzuzko estalkia kendu eta, odoleztatuta eta gerritik gora biluzik, borreroaren trangaberara eraman zuten. Kordea galdu zuen heriotzako lekua ikusi zuenean eta, nola edo hala zurezko burkoaren gainean burua jarri ondoren, lepoa moztu zioten.
|
2007
|
|
Fraideen artean horrelako titulurik zuenik ez zegoenez, besteren baten bila hasi behar izan zuten. Zarauzko Antonio Iturria
|
bi
fraideren anaiarengana jo zuten; horrek 1963ko martxoaren 12an onartu zuen" Aholkularitza" kargua.
|
2009
|
|
Ermitan izen bereko Amabirjina dago, nonbait artaxoar batek Gurutzadetatik ekarria. , baina, ia hutsik dago,
|
bi
fraide baino ez dira bizi bertan.
|
|
Hiru fraide geratzen dira Arrasateko komentuan eta urrian joango dira hirurak. "
|
Bi
fraide Oñatira joango dira (Bidaurretara) eta hirugarrena, Tolosara. Arrasateko anaidia itxi egingo dugu", jakitera eman du Iñaki Beristainek, Arantzazuko frantziskotarrak.
|
|
Haren famatu beharra! Txofertzan ohituak garen
|
bi
fraidek, hemengo errepide erreboltatsu hauetan nahiago dugula bolantea eskuetan, ez garela fio, eta horrela jardun gara solasean. Lagunduriko gidagailua daukala gaur auto dezente samarrek.
|
2010
|
|
Frai luis gan bi balio eredugarri ikusi ahal izan zituen, exegetarena eta idazlearena. agustindarren inguru hau zinezko eskola izan zen nafarrarentzat, etxeko hurbiltasuna zuena eta historiak aitortu dien bikaintasun jasokoa, gizarteko kultur premia kristauei kalitate handiko modernotasunez erantzun nahi ziena. horretan, aipatutakoei beste izen agustindar bat ere gehitu behar diegu, alonso gudiel. Frai luis eta frai alonso ren sona (azken hau osunako unibertsitatean ari zen irakasten, baina betiere ordena barruko familiartekotasuna galdu gabe) ez zen izan frai pedrorentzat urruneko zerbait. orduantxe, hain zuzen, eskolastikaren onena eta ezagutza modernoak batera ari ziren ematen
|
bi
fraide agustindarrok19 baina garaiak ez ziren samurrak. erreforma protestanteari ez ezik humanismo erasmista eta bibliazaleari aurre egin nahiz, kontrarreformako hegalik gogorrenak gatazka latzak sortu zituen eliza katolikoaren barruan. inkisizioaren bidez zeregin kulturalean ere ezarri nahi izan zen jakineko ortodoxia modua bat, eta, horregatik, gizalege eskaseko eliz gobernamendua bertatik bert...
|
|
Zer pentsatua eman digu, baina zentzuzkorik ezin asmatu apenas. Galdera bat baino gehiago egin diogu elkarri harri eta zur gentozen
|
bi
fraideok. Ez dakit baina, xuabe esanda, txolinkeria deitzen zion gure amama Sebastianak horrelako portaerari.
|
2013
|
|
Eta 9 urterekin Oñatira joan nintzenean, fraideetara, gaztelaniaz ikasi behar, eta buruz ikasten nuen dena, ezer entenditu gabe. Gogoan dut, azterketa izan zen batean, tribunala genuen aurrean,
|
bi
fraide. Ikasitakoa galdetu, eta jakin ez nola hasi!
|
|
Beste gela batean sartu zuen pajeentzako jantzi batzuk ebakitzeko. Maiordomoa eta
|
bi
fraideak bazkaltzera joan ziren. Gero, bi emakumeak bazkalduta zeudela, Aita Olbesek esan zion Emilianari:
|
|
Taldearen etorrerak ondorio praktiko bat ere izan zuen Lasuenentzat. Fraidea halako abitu zarpail eta adabakituarekin ikusirik, eta ia oinutsik, Anzarekin etorritako
|
bi
fraideak, Francisco Garces eta Juan Diaz, gupidatu egin ziren. Batek" un habito de sayalete y una capilla" eman zizkion, eta besteak tunika eta sandaliak.227
|
|
Aprentsioz abiatu ziren
|
bi
fraideak eta soldaduak San Diegorantz, indioen beste eraso baten beldurrez. Lasuenentzat ez zatekeen lehenengoa izango.
|
|
(Errenteria), Pascual Martinez de Arenaza (Araba), Jose Miguel y Bermeo (Zurbitu Trebiñu), Pablo Jose de (Markina), Jose de Murguia (Domaikia), Juan Prestamero (Bastida), Andres Quintana (Antoñana), Marcos Antonio Saizar de Vitoria y Odriozola (Gasteiz), Isidro Alonso y Salazar (Araba), Vicente de Santa Maria (Aras), Juan Norberto Santiago (Trebiñu), Vicente Francisco de Sama (Etxebarri), Faustino Sola (Arrasate), Francisco Xavier de la Concepcion Uria (Aizarna), Jose Antonio Uria (Azkoitia), Jose Antonio Urresti (Mañaria), Marcos Antonio Vitoria (Gasteiz) eta Jose Maria Zalvidea (Bilbo). Hurrengo kopururik handiena Kataluniatik joandako hogeita
|
bi
fraideena zen. Mallorcarrak eta aragoitarrak zetozen jarraian, hamasei eta hamalau fraiderekin, eta, multzoa osatuz, Espainiako lurralde gehientsuenetako kideak.195
|
|
1804ko ekainaren 11n, goizean goiz,
|
bi
fraide frantziskotar heldu ziren Puerto de Santa
|
|
Ospitaletik, jakina, izena baino ez zuen, eta San Gabrielgo arduradunek, Zalvideak eta beste herritar batek, Jose de Miguelek, medikuntzaren inolako laguntzarik gabe zaindu behar zituzten han pilatutako gaixoak. Etsigarria izan behar zuen
|
bi
fraideentzat, misioaren gorputz sasoitsuan, tumore gaizto hura hazten ikustea. Juan Bautista Anzaren 1774ko espedizioak utzitako herentzia zen.
|
|
Beste marinel euskaldun batzuekin bat hartu —" conçertose el Ortuño con otros vizcaynos marineros" —, eta, hainbat soldaduk lagunduta, Becerra eta haren lagun batzuk hil egin zituzten lo zeudela. Gehiago ere hilko zituzten, ontzian zihoazen
|
bi
fraide frantziskotarrek haien alde erregutu ez balute.
|
|
Ximenezek berak hartu zuen agintea hilketaren ondoren.
|
Bi
fraideak eta zaurituak lehorrean utzi eta ipar mendebalderantz jarraitu zuen, badia atsegin batera heldu arte. Gaurko La Paz portua zen, Baja Californiako penintsulan.
|
|
Beren artean hitz egin, eta Aita Vicente de Sama jo zuten egokiena bisita egitera joateko, une horretan prefektua izateaz gain, euskal probintzietakoa zelako gobernadorea bera bezala. Hala bada,
|
bi
fraidek lagunduta, han joan zen Sam' a, gobernadoreagana. Gizon jakintsu eta azkarraren fama zuen Sarn' ak, eta, ezbairik ere, buruz jokatu zuen egun hartan ere.
|
|
Gizon jakintsu eta azkarraren fama zuen Sarn' ak, eta, ezbairik ere, buruz jokatu zuen egun hartan ere. Gobernadorearen etxera ailegatuta, beste
|
bi
fraideei esan zien, gobernadorea bere bulegoan bakarrik zegoenez gero, hobe izango zela bera ere bakarrik sartzea, biek bakarka hitz egin ahal izateko.
|
|
Ito gabe pasatzea lortu bazuen ere, mirariz lortu ere, brebiarioa eta gurutzea galdu zituen.
|
Bi
fraideek bakarrik jarraitu zuten handik aurrera. Emakumeok urmaelaren ondoan geratu ginen.
|
|
" Egon elkarrekin, harrapatzen saiatzen badira ez gogor egin, eta Yumek ez dizuete minik egingo". Hori esanda, urmaelean murgildu zen Aita Barrenecherekin elkartzeko beste ertzean.* Huraxe izan zen
|
bi
fraideak ikusi genituen azkeneko aldia, hantxe denok kuzkurturik eserita geundela, noiz baino noiz hilko gintuzten.
|
|
Geroago jakin nuen, emakume espainiar gatibu batek esanda, Aita Garces eta Aita Barreneche ez zituztela hiru egun geroago arte hil [1781, uztailak 21]. Urmaela utzi ondoren, Yuma adiskide batek aurkitu zituen
|
bi
fraideak. Emaztea kristau kartsua zuen, eta berehala bere rancheriara eraman zituen fraideak, emaztearengana.
|
|
oihukatu zuen buru egiten zuenak.
|
Bi
fraideak zintzo zutitu eta esandakoa egin zuten.
|
|
Kolegioan sei urte eman ondoren, misioetako presidenteak Aita Garcesen laguntzaile izendatu zuen, Colorado ibaian sortu nahi ziren misioetan laguntzeko.
|
Bi
fraideak bat zetozen arimak salbatzeko beren ahaleginean, pobrezian bizitzeko gertutasunean, jentilei laguntzeko nahian, eta, bizitzako gorabehera guztietan bat egin ondoren, batera aurkitu zuten heriotza ere.
|
|
handik hilabete batzuetara, abenduan, bi gorpuak elkarren ondoan ehortzita aurkitu zituztenean, erori ziren lekuan bertan, haien bila zebiltzanei harrigarria egin zitzaiela hango berdamena eta loreen ugaritasuna. Gorpuak Tubutamara eraman, beste
|
bi
fraideenekin batera, eta elizako aldare nagusiaren aurrean ehortzi zituzten. 1793an, lau fraideen hezurrak berriro lurpetik atera eta Queretaroko kolegiora garraiatu zituzten mando gainean.
|
|
Bost edo sei ontzik osatzen zuten holandarraren flota, eta erraz harrapatu zuten San Francisco. Gizon batzuek uretara salto egin eta ertzeraino heldu ahal izan ziren, baina hainbat itsasgizon,
|
bi
fraide eta —konpainiarentzat galerarik handiena— hamaika beltz urpekari kortsarioen atzaparretan erori ziren. Speilbergenek bere egunerokoan dioenez, ontzian ez zuten aurkitu ezer baliokorik, soilik hornigai batzuk eta" garrantzi gutxiko altzari banaka batzuk".
|
|
Hurrengo egunak prestalanetan pasatu zituzten, sekulako zalaparta atereaz beren buruari adorea eta arerioari ikara emateko. Eguna heldu zenean, aurkariak lo zeudela, inguratu zituzten eta,
|
bi
fraideek nahi bezala, odolik isuri gabe eta gezirik jaurti gabe lortu zuten garaipena.
|
2014
|
|
Izan ere, kaputxinoen komentuko sukaldean prestatzen dira gaur egun etxegabeen aterpean ematen diren afariak eta gosariak. Baina komentuan dauden
|
bi
fraideak adinekoak dira eta beste norabait lekualdatzen badituzte sukaldea erabiltzeko aukerarik gabe gelditu aurretik udalak esku hartzea erabaki du. Horregatik, afariak eta gosariak prestatzeko bitrozeramika plakak, ke kanpaia, hozkailua eta sukaldeko altzariak eta horiek abenduan jarriko ditu udalak eta 1.827,02 euroko inbertsioa eskatuko dio.
|
|
Tarbeko katedrala bisitatzen ari ginelarik, Jerusalemeko Haurridegoko bortz serora eta
|
bi
fraile, denak gazteak, sartu ziren beren egunerdiko otoitzaldirako: oi, zer ustegabeko kontzertua, lau bozetan, bihotz idorrena urtzerainokoa, xoragarria!
|
|
Teresa Romero ebolaz kutsatu pertsona bakarra da Espainian eta azken berrien arabera hilzorian kausitzen zen. Erizain horrek eta beste 60 bat lankidek Afrikan ebolak kutsatu eta ospitalean hil ziren
|
bi
fraileak artatuak zituzten. Teresa Romero erizaina eskularruekin aurpegia hunkitueta ebolarekin kutsatu zen iduriz.
|
2015
|
|
Saiatu nintzen, ongi egingo zuelako uste osoa nuena ama priore izan zedin, ni baino askoz ere hobea baita. Eta beharrezko gauzak eramanez abiatu ziren gure
|
bi
fraide oinutsekin; izan ere, ordurako aita Julian Ávilako eta Antonio Gaitán orain dela hainbat egun itzuli ziren beren herrietara; eta hain urruti egon eta hain eguraldi txarra eginik, abenduaren amaiera baitzen, ez nuen nahi etor zitezen.
|
|
Berak hitzeman zidan halaxe egingo zuela, baina asko luzatu gabe gauzatzekotan. Nik hasteko
|
bi
fraide nituela ikusi nuenean, arazoa konponduta zegoela iruditu zitzaidan, prioreak guztiz betetzen ez baninduen ere, eta horrela eta non hasi eduki arte ere zain egon nintzen pixka batean.
|
|
Frai Joan Gurutzeko eta Frai Antonio Jesusena ziren aipaturiko
|
bi
fraideak.
|
|
6 Andre honek esan zidan pozik zegoela une hartan joan nintzelako, ni ezagutzeko gogo biziaz zen eremutar bat baitzegoen han, eta hark eta haren lagunek zeramaten biziera gure Erregelari asko hurbiltzen zaiona zela iruditzen zitzaiola. Nik
|
bi
fraide soilik nituenez gero, gogora etorri zitzaidan, hau izatea lortuko banu, gauza handia litzatekeela. Andre honek utzitako gelan zen hau, frai Joan de la Miseria izeneko beste anaia gazte batekin; Jainkoaren zerbitzari handia hau eta oso xumea munduko gauzetarako.
|
|
Nik eskerrak eman nizkion eta biziki goretsi nuen Jauna; izan ere, gure aita jeneral agurgarriak bi monasterio egiteko bidali zizkidan bi baimen eta haietatik monasterio bakarra zegoen egina. Eta bertatik mezua bidali nien aipaturiko
|
bi
fraideei, hau da, une hartan Probintzial zenari eta aurretik izan zenari, biziki erregu eginez eman ziezadatela baimena, beraien baimenik gabe ez zegoela egiterik eta; eta Ávilako gotzainari idatzi nion, Alvaro Mendoza jaunari, asko laguntzen ziguna baitzen, haiei horretara eragin diezaien.
|
|
Oso ezkutuan etorrarazi nituen ofizialeak eta hesi hormak egiten has zitezela esan nien, barne isiltasunerako eta behar zenerako. Gurekin zen aipatu dudan elizgizona, Julian Ávilako zeritzana, eta aipaturik geratu diren
|
bi
fraideetako bat, oinuts izan nahi zuena, etxe hauetan guk nolako bizimodua genuen jakiten ari zena. Julian Ávilakoren egitekoa Gotzainaren baimena lortzea zen, ni joan baino lehen ere Gotzainak itxaropen ona eman baitzuen.
|
|
Berorren maiestateari eman dioten idazki baten berri izan dut, aita Gracián maisuaren aurkako idazkiaren berri; izuturik geratu naiz deabruaren eta aita oinetakodun hauen amarrukeriaz; izan ere, ez dira kontentatzen Jainkoaren zerbitzari honi izen ona kentzeaz (egiaz Jainkoaren zerbitzaria da eta guztioi onerantz eragiten diguna, beti idazten baitidate bisita egiten duen monasterioetatik espiritu berriaz uzten dituela), horrez gainera orain gure Jauna hain ongi zerbitzatzen den monasterio hauek belzten saiatzen dira. Eta horretarako,
|
bi
fraide oinutsez baliatzen dira; haietako bat, fraide izan aurretik, monasterio hauen zerbitzuan aritu zen eta egin dituen gauzetan argi erakutsi du zentzua falta zaiola hainbatetan.
|
|
Erreformako arazoak konpontzeko
|
bi
fraide oinuts Erromara bidali beharra. Desagertu egin da frai Joan de la Miseria.
|
|
Bedeinkatua izan bedi Jainkoa hain mesede handiarengatik. Nik diotsot berorri, honekin alderatuz, gainerako guztiak ez didala hainbesteko minik ematen; dena dela, benetan poztuko nintzateke
|
bi
fraideak dagoeneko aske ikusteaz. Jaunagan itxaro dut, mesede hau egin digunez gero, gainerakoak ere egingo dizkigula.
|
|
Erregeak agindu zuen nuntzioak absolbitzeko agindua eman zezala. Tostadok eta honi aholku ematen dioten gainerakoek Toledoko aita priorea bidali zuten horretarako, eta absolbitu zituen, baina hainbeste neke eraginik; luze izango litzateke kontatzea, lehen baino estuago eta nahigabetuago utzi baitzituen; eta guztia, haiek ama priore kargurako nahi dutena mojek ez dutelako nahi, ni baizik; eta komisario apostolikoak eta aurreko nuntzioak han ipiniak zituzten
|
bi
fraide oinutsak kendu zizkieten, eta gaizkile batzuk bezala atxiloturik eraman; guztiz kezkaturik nago jende honen eskuetatik aske ikusi arte, hauek artean baino mairuen lurraldean ikustea nahiago bainuke.
|
|
Haren esku erakutsiak jasotzen ditu. Kartzelan dauden
|
bi
fraide oinutsen aldeko eta Gizakundeko mojen otoitzak eskatzen ditu. Sevillako bere ezagunei goraintziak bidaltzen dizkie.
|
|
2 Madrileko bidetik idatzi nion berorri, duela zortzi egun baino gutxi gehiago, eta, beraz, honetan ez naiz luze arituko, han esaten nizkion negozioetan ez delako ezer berririk, eta nahiko penaz gaude; izan ere, gure
|
bi
fraideak orain hamasei egunez geroztik preso egon arren, ez dakigu aske utzi dituzten, Jainkoak erremediatuko duen esperantza badugu ere.
|
|
10 Dena dela, arima haiek pena handia ematen badidate ere (perfekzio handi handikoak daudelako, eta hori argi ikusten da sufrimenduak nola eraman dituzten erreparatzean), bihotz bihotzean sentitu dudana da, aita Tostadoren aginduz, hilabete baino gehiago dela haiek aitortzen zituzten
|
bi
fraide oinutsak atxilotu zituztela, oihaldunek?, erlijioso ezin hobeak izan eta inguruko guztientzat han izan diren bost urteetan eredugarri izan eta nik jarri nuen hartan etxea mantendu dutenak izan arren. Haietako bat behintzat, frai Joan Gurutzeko deitzen diotena, guztiek dute santutzat, eta ez dut uste gehiegi esaten dutenik; niri iritziz apartekoa da.
|
|
Gure bekatuengatik hala doaz hemen Ordenako gauzak (hemengoak ikusiz, oso onak iruditzen zaizkit Gaztelako fraideak); hemen nagoenez gero ere, gauza oso larria gertatu da: egunaren erdian justiziak
|
bi
fraide aurkitu zituela fama txarreko etxe batean eta ageri agerian preso hartu zituela; gaizki egina iruditzen zait niri; ez naute harritzen argaltasunek, baina ohorea gordetzea nahiko nuke. Hau berorren jauntasunari idatzi nionetik gertatu da.
|
|
4 Badoa bidaiaria oso ongi prestaturik, eta zenbat eta tratu gehiago dudan harekin, esperantza handiagoa dut ongi egingo dituela gauzak. Hemen eztabaida izan dugu, erregearen gutuna bi kopiatan egitea nahi nuelako nik, lehen posta zerbitzuan Montoia kalonjeari bidaltzeko, orain haren amari bidaltzen diodan paper orrian; eta kalonjeari idazten diot orain eramango den gutun hau; bestela, gure aita bikario nagusiaren esanera jartzera doazen
|
bi
fraideek eramango dute. Eta hain negozio garrantzitsuan bi aldetatik jokatzea komeni da, bidaia bere helburura iritsiko den ez baikaude ziur, eta gauza latza litzateke, gauden bezala egonik, beste bidaia baten zain egon beharra; eta era berean, kalonjea horretan jarri denez gero, hura bazterrera ez uztea komeni da (denbora joan ahala, adiskide ona izango da, eta ez da hain arazo erraza), kaltegarri izan daitekeelako, eta hobetzat joko nuke berak negoziatzea eta aita hauek joan daitezela zuzenean aita bikario nagusiarengana.
|
|
|
Bi
fraide oinuts Erromarantz irteten dira. Nuntzioaren aholkulariekin konfiantza du.
|
|
Aita jeneralarekin eta Aita Santuarekin negoziatzeko Erromara joatekoak ziren
|
bi
fraide oinutsak.
|
|
Hau da,
|
bi
fraide oinuts Erromara bidali ordez, Ávilatik bidali negozioetako arduradun bat Erromara; eta paper eta dokumentazio guztia aurreko gutunetan Graciáni adierazi zaion Erromako kuriako batengana bideratua izan dadila. Beharbada, Diego Montoya, erregearen kalonjea?
|
|
Almodóvarko kapituluaren erabakiz eta Teresak bereziki hala nahita,
|
bi
fraide karmeldar oinuts Erromara joango dira; Pedro Aingeruena eta Joan San Diegorena dira. 1578ko azkenaldira arte ez dira irtengo.
|
|
|
Bi
fraide oinutsak hauek dira: mezakoa ez den frai Migel Zutabeko eta Baltasar Nieto.
|
|
Harekin batera
|
bi
fraide joango dira, erreformako gauzen tramiteak egitera.
|
|
Berak hitzeman zidan halaxe egingo zuela, baina asko luzatu gabe gauzatzekotan. Nik hasteko
|
bi
fraide nituela ikusi nuenean, arazoa konponduta zegoela iruditu zitzaidan, prioreak guztiz betetzen ez baninduen ere, eta horrela eta non hasi eduki arte ere zain egon nintzen pixka batean.
|
|
34Frai Joan Gurutzeko eta Frai Antonio Jesusena ziren aipaturiko
|
bi
fraideak.
|
|
Ordenako buruzagiek bedeinkapena eman zioten
|
bi
fraideon hitzarmen berbalari, eta aita Jorgek dio bedeinkapenaren erdia sosez ematea zeukatela, baina ez duela inportarik.
|
2016
|
|
Hortan zen kokatu Austin Sein, edo Anand, han deitzen duten bezala, erran nahi baita" Zoriontasun". Urte gehienak (20 urtez gora) Alampoondi herrian ditu iragan, beste
|
bi
frailerekin. Gaur Mylassandra herrian dago, Karnataka estaduko mugatik hurbil, Bengalurutik ez hain urrun.
|
|
Xede berri batekin, haatik. Mendialdean bizitzeko gogoa luke helduden apiriletik harat
|
,
bi fraile lagunekin, gaur diren tokian baino oraindik nekezago bizi diren jendeen artean. Gaur erretretan da Austin, 500 euro inguruko errenta hunkiz, horrekin anaidia biziaraz lezakeela errexki (Indian euro bat aski dute apairu batentzat), horren gainera urtero proiektu humanitario bat dutela laguntzen (urputzu zilatze, lanpostu sortze...) beren saritik %10a emanez.
|
2017
|
|
–Landa giro hartan, komentuetarako eta elizetarako mutiko bila aritzen ziren erlijio ordenak. 1960ko apiril hartan, beltzez jantzita nire etxera Vespa batean heldu ziren
|
bi
fraideek eginahalak egin zituzten seminarioan izena eman nezan konbentzitzeko. Gure amak emana zien onespena jada, ezin baitzion ezetz esan haien proposamenari:
|
|
Senide urruna nuen udaberri hartan etxera Vespan etorri ziren
|
bi
fraide haietariko bat: Aita Pruden.
|
2018
|
|
Argazki pean agertzen dira beste zazpi euskal fraideren izenak. Ezagut daitezke ere Biarno aldeko
|
bi
fraide: Anselme Chibas Lassale eta Alexandre Lannes, Palestinan oroitzapen hunkigarria utzi dutenak.
|
2020
|
|
Bertan esaten zenez, hauts horrekin igurtzi ondoren eta sutan jarrita edozein metal urre bihur zitekeen, eta segidan jarraitu beharreko prozesuaren urratsak azaltzen ziren.
|
Bi
fraideek egin beharreko guztia burutu zuten eta urrea, behin eta berriro, lortu zuten. Aurkikuntza laster zabaldu zen ahoz aho eta belarriz belarri.
|
|
Aurkikuntza laster zabaldu zen ahoz aho eta belarriz belarri. Jaun eta errege ugari hauts gorriaren gibeletik hasi ziren, baina alferrik,
|
bi
fraideek ez baitzuten euren sekretua inoren esku jarri nahi izan. Wenzel preso hartu zuten eta baita torturatu ere hauts gorria non gordetzen zuten aitor ziezaien.
|
|
Egunsenti aldera pinudi batera heldu eta bertan eman zuten egun osoa.
|
Bi
fraide atera ziren ingurua begiztatzera, ea Olieterako bidea libre zegoen. Gauean edo hurrengo goizean pinudira itzultzekoak ziren.
|
|
Bidean ke adar bat ikusi zuten sakan baten maldan, Barranco del agua deritzonean. Haraino hurbilduta, pinuditik abiaturiko
|
bi
fraideen hilotzak aurkitu, su garretan. Medaila eta gurutzeengatik ezagutu zituzten.
|
|
Beste bi egunez ezkutatu ziren kobazulo batean(" del Cabezo Gordo", mojak esan eta atzendu ez nuen izena).
|
Bi
fraide eta sei fraidegai haiek atera ziren, igaro zitezkeen bideetatik ihesarekin jarraitzeko. Ibaia gurutzatu, zingira bat zeharkatu, mendiren bat igo eta jaitsi.
|
|
Kapitainak fraidegaiak libre geratuko zirelako hitza eman zien. Bi haiekin denak ziren irainak, biraoak, oihuak, mehatxuak eta lintxamendu saioak;
|
bi
fraideek lehenbailehen hil nahi zuten. Milizianoek utzi zieten senideei idaztea; geroxeago, alabaina, apurtu zituzten eskutitzak.
|
|
Buruak iragarri zituen piketearen kideen izenak. Hurbileko uztondo batera eraman eta fusilamendu piloton aitzinean jarri zituzten
|
bi
fraide, haien erdian sakristau bat, zeinak geroago ordu haietako lekukotza emanen baitzuen. Monjeek tedeuma errezatu bitartean, milizianoek alde egiteko agindu zioten sakristauari.
|
|
Ondoren, belar eta sasi sorta batzuk baliatuz, sua eman zieten hilotzei. Pinuditik beraien xerka atereak ziren
|
bi
fraideek ikusi zituzten errautsak iraulita eta buruak tiroek irekita. Lurrean, burmuin zati barreiatuen artean, bi medaila eta gurutze bat.
|
2021
|
|
Fraidea uhartera sartu zen, leku egoki baten xerka, baina batelaria, hura lehorrean ikusi orduko, zuhaitzari ostiko bat emanik ibai barnera urrundu zen txalupan,
|
bi
fraideak zein bere uhartean utzirik; eta ahal zuen ozenena garrasi egiten zien:
|
|
|
Bi
fraide gaixoak, engainuaz oharturik, belauniko jarri ziren urertzean, hala ez lotsarazteko otoiztuz, eta, batelariak emeki portura eramaten bazituen, deus ez ziotela eskatuko agintzen zioten. Hark, baina, handik lekutuz, erraten zien:
|
|
Azenari
|
bi
fraideekin joan zen. Zelaiaren aurrean, mendebaldean, gehiena buztinez eta egurrezko enbor txikiz egina, fraideen bizitokia topatu ahal zen.
|
2022
|
|
Beste monasteriorik ez aurkiturik Belokekoa bere gain hartuko zuenik, argi zitzaien ez zutela hor segitzen ahal. Ez zuten haatik monasterio desberdinetan barreiatu nahi, nahiz
|
bi
fraidek joaiteko hautua egin duten, batek Bigorra aldeko Tournayko monasteriora, besteak Tarn eskualdeko En Calcat era. Beste hamahiruek aldiz elkarrekin segitzeko gutizia dute agertu, Martzel Etxehandi eiheralartar fraideak kondatu daukunaz.
|
2023
|
|
Luterok aldika izugarrizko hiperaktibitatea erakusten zuen: monasterioan eta parrokietan sermoiak egin; ordenako bikario, komentuko priore, salmoen irakasle eta arrainen bizitegietako arduradun izan; ofizioak errezitatu eta meza eman; egunero hainbat gutun idatzi eta hogeita
|
bi
fraide zituen monasterio bat kudeatu. Beste aldi batzuetan, berriz, ezer egin gabe egoten zen Lutero, bere grinen eta haragiaren ahultasunaren biktima, alferkeriari emana eta lozorroan (Jasko, 2014).
|
|
Eta hark bere urdeak aipu zituen bitartean, kordelier erraten baitzien,
|
bi
fraide gaixoak, konjurazio hura entzunik, segur izan ziren beren buruez ari zirela, eta beldur eta izu handiz egon ziren eguna noiz argituko. Haietarik bat biziki gizena zen eta bertzea aski meharra.
|
|
Atxiloketa bi horietan bizitza salbatu zuen Elvira Agirreren alabari esker, honek begiko zuelako, eta idazkari izateko letra onaizateaz gain Agirrek txarto ikusten ez zuelako suhia bezala. Baina min handiena eman zion ihesa izan zen Mongia eta Artiagarena, biak bidali baitzituen Francisco de Montesinos domingotarraren itsasontzia lapurtzera, eta
|
biak
fraidearekin geratu baitziren Agirreren jokabidea salatu ondoren.
|