|
2008
|
|
|
Jaun erretoreak: Amodioaren
|
bi
eskualde horiek badirelako ezagutza badut ba, nik ere, bainan, bietarik garbienaren adierazteaz baizik ez naiz arduratzen.
|
|
2009
|
|
|
Deia atzo egin zen Bartzelonan, prentsaurreko batean. Ferrerren alarguna, Anna Ferrer, eta haren iloba Jordi Folgado Ferrer, azaldu zuten 30.000 aitabitxien ekarpenak
|
bi
eskualde horietan bizi diren haurrentzat izango direla. Anantapurren urte askoko lan esperientziari esker, ekintza humanitarioa Kurnoolera hedatu ahal izango da.
|
|
2010
|
|
|
Soilik nerbioi erdialdean, txorierrin eta uribe kostan izan zen hobekuntza hori epelagoa, zalantzarik gabe, bilboko arroarekiko hurbiltasunaren eraginez. hurbiltasun hori dela eta, eskualde horiek bilbo handiaren lotegi bilakatu dira, neurri batean. zoritxarrez, eaeko eta nafarroako bilakaeren artean zer nolako aldea dagoen egiaztatzen dugu eskualde multzo horretan. Foru erkidegoan hizkuntza politikarik ez izatearen ondorioz, euskararen bilakaera askoz ere motelagoa da han. horren erakusgarri dira gehiengoa euskalduna ez izan arren euskararen ezagutza ehunekoa handia duten eskualdeak —erdialdeko ibarrak eta aezkoaldea—
|
bi
eskualde horietako haur gehienak berreuskaldunduak izan arren, beheranzko joera apala izan dute. bailara horiek zahartzen ari direnez, ez dute haur asko, eta adin horretakoak ez dira aski, desagertzen ari den hirugarren adineko belaunaldia —orainBada beste alderdi bat ere, euskararen RLSan nabarmentzen dena, penintsulako lurraldeari dagokionez: berezko euskara guztiz galduta zuten eskualdeetara hedatzea hizkuntza.
|
|
|
berezko euskara guztiz galduta zuten eskualdeetara hedatzea hizkuntza. hizkuntza gutxituaren berreskurapena zaila begitantzen bada, are zailagoa da jada ezagutzen ez duten inguruneetan berrezartzea. arlo horretan, galesak soilik du euskararena bezain rlS ona. deseuskaldundutako ingurunean (1981ean zuriz ageri diren eskualde guztietan, bilbo urbin izan ezik), nagusiki eskolaren bidez birsartuko dute euskara, urtean puntu erdiko erritmoan hobetuz, gutxi gorabehera. hortaz, hogei urte geroago, euskaldunen kopurua jada %10etik gorakoa da eaeko eskualde guztietan, hego añanan izan ezik. zoritxarrez, atal horretan ere nafarroaren portaera bestelakoa dela adierazi behar da. izan ere, eskualde gutxi batzuek soilik lortu dute 2001ean ehuneko hori gainditzea: ...behera dira elebidunak. beste behin ere, deitoratu egiten dugu nafarroan aldi horretan izan diren gobernuek hizkuntza berrezarpen horretarako legeneurririk eta borondate politikorik ez izana. nafarroaren erdialdean eta erriberan euskara berriz sartzea ezinezkoa dela sinetsi nahi dutenek aski dute ikustea zer ibilbide izan duen hizkuntza horrek oibarko ibarrean (nafarroa) eta ipar añanan (araba).
|
bi
eskualde horietan, gaztelania antzina sartu zen, partzialki, eta biek garai berean galdu zuten euskara, azkenean, XViii. mende inguruan. beraz, rlSren hasieran, bi eskualdeetan zegoen euskaldun kopurua hutsaren hurrengoa zen. hogei urtez, oso bestelako hizkuntza politika garatu dute batean eta bestean. 2001eko erroldaren arabera, oibarko ibarreko biztanle elebidunen kopurua %5etik beherakoa da. ipar añanako biztanlekopuru elebiduna, aldiz, %10etik gorakoa da, eta eskola adinekoen artean, berriz, %50etik hurbilekoa (oibarko ibarrean, ordea, eskola adineko %15ak soilik aitortzen du gai dela euskaraz hitz egiteko). elkarren ondoan dauden ekialdeko arabako errioxa eta Viana alderatzen baditugu, emaitza bera jasoko dugu. horra beste froga bat, egiaztatzeko gizarteboluntarismoa ez dela aski, ezinbestekoa izan arren. ezin ditugu aipatu gabe utzi bi adibide adierazgarri:
|
|
2012
|
|
|
Industrialde berri horretako presidente Zumarragako alkatea izendatuko dute, PSEkoa. Honek ez dauka ez hankarik ez bururik, alde batetik Urola Erdiko industrialdeak Zumarragakoak baino kapital gehiago duelako eta, bestetik,
|
bi
eskualde horien arteko fusio hori ez delako batere naturala. Baltzua Zumarragan kokatuko da eta Azpeitia eta Azkoitia euren eskualde naturaletik kanpo geldituko dira.
|
|
|
Piarres Trounday iturria hau maitez ongi egiten duenarentzat. Biziaren
|
bi
eskualde horiek ezagutuko ditugu atseginean bezainbat pairamenduan ere, gaitasunaren bila eta lotsaduren arteko borroka batean.
|
|
2016
|
|
|
Izan ere, 1950etik landa Larzabalen antzerkiak izugarrizko hedapena izan zuen, Ipar Euskal herrian zehar, Lapurdin eta Nafarroa Beherean gehienbat, eskualde horietako herri gehienetan antzerki talde bat zegoen, talde horien artean loturak zeuden eta lehiaketak ere. Baina egoera horren ulertzeko gogoan hartu behar da
|
bi
eskualde horietan antzerkiarekiko atxikimendua aitzineko denboretatik heldu zela, Euskal Herrian antzerkia gustuko denbora pasa zen herrietan, eta bestalde gizartea bera, gizarte antolatua zen, eta, bereziki, gazteak Euskaldun Gazteria mugimenduan partaide ziren, mugimendu honek herri gehienetan talde bat zeukan apaiz baten ardurapean. Mugimendu honek «Eskualdun Gazteria» zuen izena, Elizari lotu gizarte, edo gazte antolaketa zen.
|
|
|
Tolosa edo Goierri aldeko neska batekin estreinatu zinela sexu jokotan eta
|
bi
eskualde horiei diezun gorrotoarengatik mintzo zarela bizkaieraz larrua jotzean.
|
|
2017
|
|
|
Italiako erregeak Frantziari emanak zizkion Turingo hitzarmenez, Austriako inperiotik askatzen laguntzeagatik. Baina Frantziako enperadoreak
|
bi
eskualde horietako herritarrei galdetu zien Estatuz aldatzea onartzen zuten ala ez, eta baia brauki nagusi atera zen. Egia da hizkuntzaz frantsesak zirela Savoiakoak, eta okzitanieraz egiten zutela Nizakoek.
|
|
2018
|
|
|
Egia da aezkera Nafarroa Behereko sortaldeko azpieuskalki gisa sailkatua dela (Lafon, 1955: 707) eta ondorioz, ez da harritzekoa antzekotasunak izatea
|
bi
eskualde horien artean.
|
|
2020
|
|
|
Gipuzkoan, foku nabarmen bat sortu da Tolosako —Iurreamendi zaharren egoitzan daude gaixoen erdiak inguru— eta Villabonako osasun eremuen inguruan. Herrialdeko datuetatik oso urrun daude
|
bi
eskualde horietako kopuruak: mila pertsonatik 4,2 kutsatu dira Tolosaldean, eta milatik 2,7 Villabonan.
|
|
2021
|
|
|
Eskuindarrak elgarren artean hizkatu dira, batzuk nahi macrontiarrekin bat egin eta beste frangok ez holakorik aditu ere nahi. Bat egitearen aldekoeri iduritzen gisa hortan jokatuz nagusitzen ahal direla eta aitzintzen beraz eskuin burukoeri,
|
bi
eskualde horietan eskuin burukoak azkar izanki eta.
|
|
|
Azpimarragarria da, hain zuzen, Errumaniako jatorriko biztanleek kontzentrazio bereziki handia dutela Gernika Bermeoko eta Goierriko eskualdeetan;
|
bi
eskualde horietan biltzen den jatorri atzerritarreko biztanle guztiekiko% 33,4 eta% 31,3 osatzen dute, hurrenez hurren, jatorri honetakoek.
|
|
|
Estimazioak baizik ez dira. Frantzian, Okzitanieraren Erakunde Publikoaren arabera, 2019an Akitania Berria eta" Occitanie" eskualdeetako biztanleen% 7 inguru okzitanieraz mintzatzen ziren, hau da, 540 000 hiztun baino gehiago
|
bi
eskualde horietarako.
|
|
2022
|
|
|
Proposamenak beste bi alderdiren babesa izango luke, Errusia Justuarena eta eskuin muturreko Alderdi Liberal Demokratikoarena. Alde horretatik, Kievek salatu du Errusia mertzenarioak errekrutatzen ari dela eta haiei trebakuntza ematen,
|
bi
eskualde horietara bidaltzeko. Haren esanetan, dagoeneko bidaliak izango lituzke tankeak, artilleria eta erregaia.
|
|
|
Lan hitzarmen berri bat ari dira eskatzen. Sabotajearen ondorioz, autobus zerbitzua etenda geratu da
|
bi
eskualde horietako hainbat lineatan.
|