|
2008
|
|
|
Euskal Herrian toki batzuk (batez ere hiriguneak) lurral de elebidunak bihurtzen dira eta nire ustez ordurako elebidunaren bitartez azaltzen da gaztelania Hegoalde lurraldetan alde batetik, eta gaskoia, okzitaniarra eta frantsesa Iparralde lurraldeetan bestetik: tartean ere nafar erromantzea (gaur egun desagerturik dagoena) eta aragoiera (okzitaniarrarekin zer ikusirik duen hizkera) Pirinioen
|
bi
alde tan izanez.
|
|
|
– mugaren
|
bi
aldeetan da hedatuena (aldeetako batean beste bat erabiliagoa izan arren): aliketa
|
|
|
(b) Egunero sortzen diren edo albo hizkuntzetatik etengabe hartutako hitzen euskal ordaina eman da (chupete, > biberón, > móvil, > monovolumen...). Horretan ere arazo bat baino gehiago izanen dugu, zenbaitetan kontzeptu edo objektu bera esa teko bi hitz erabiltzen baitira mugaren
|
bi
aldeetan. Gure ustetan, eginkizun honek lehentasun osoa izan behar du, inguruko hizkuntzen morroi izan nahi ez bada.
|
|
|
Urteroko horiek guztiek Euskal Herriko
|
bi
aldeetan ere utzi zuten gizartean ildorik urratuta, beren kopuruagatik, noski, eta baita zabaldu zituzten mezuengatik ere.
|
|
|
Aipatu dugun betiko Gure> Almanaka ren kargu egin zen Lafitte. Bestalde,
|
bi
aldeetan, egutegi takoen tradizioa indarberritu egin nahi izan zen: elizgizon euskaltzaleek hartu zuten beren gain eginkizun hori.
|
|
|
A. Garate, 1947), eta Iparraldean Narbaitz-ek (c.> 1950). Arrakasta luzeko bizitza izan dute, eta hamarkadatan zehar eskaintza bakar bana izan dira,
|
bi
aldeetan.
|
|
|
Ikus dezagun bigarren multzo honetako zenbait adibide, lehenengo multzoan ere eman ezinik ez legokeena: . Etxe
|
bi
alde direnak? (. Las casas partidas en dos?) OEH I, 81. Bere eginkizunen alde handi bat bere bi seme (en) eskuetan ipiñi?
|
|
2010
|
|
|
Ildo beretik, BETEBEHARRAK ere
|
bi
alde ditu, kanpoaldea: BEHARRIZANA edo PREMIA; eta barnealdea:
|
|
|
Enuntziatuak, zentzu horretan, jada esandakoaren eta esandako moduen ber aktualtzeak dira. Garrok dioen bezala bestea ez da solaskidea bakarrik (19 or.) Horregatik, arrunta da enuntziazioaz hitz egitean polifoniaz hitz egitea, edota heterogeneitate enuntziatiboen gainean, alteritatez, heterologiaz, ahotsen zirkulazioaz eta abar (Garro, id.). Terminologiari dagokionez, polifoniaren edo dialogismoaren nozioek elkar osatzen dute, txanpon beraren
|
bi
alde dira, eta behin baino gehiagotan baliokidetzat hartzen dira.
|
|
|
baliatzen ziren euskarazko mintzoa erreprimitzeko. Bi zigor mota hauek, Bidasoaren
|
bi
aldeetan erabilitakoak, famatuak bezain beldurgarriak ziren. Zigor teknika horren arabera, euskaraz mintzaturiko ikasleen artean makila bat edo eraztun bat trukatzen zen; eta egunaren edo astearen amaieran, makila edo eraztuna zuenak zigor latza jasotzen zuen.
|
|
|
–Ez genuen Hegoaldeko eredua erabili, Galeskoa baizik. Hegoaldeko ikastolen ereduak, euskarari zegokionez, ez zigun balio, hizkuntz errealitate ezberdinak bizi genituelako Bidasoaren
|
bi
aldeetan?.
|
|
|
Ikastolak 3 urteko haurrekin jarri ziren martxan, haur eskola gisa, Bidasoaren
|
bi
aldeetako legediek horretarako aukera ematen zutelako. Izan ere, XX. mendeko 60ko hamarkadan, derrigorrezko eskolaratzea 9 urterekin hasten zen Espainian, eta 6 urterekin Frantzian.
|
|
|
70eko hamarkadan, berriz, lehentasunak ziren hazi, zabaldu, prestigioa irabazi, legeztapena eskuratu, diru laguntzak lortu, eraikin berriez hornitu, material propioak ekoiztea? Ziklo berri bat izan zen, bai, eta Bidasoaren
|
bi
aldeetan eman zen.
|
|
|
Ikastolen hazkundea Bidasoaren
|
bi
aldeetan bizi izan zen 70eko hamarkadan, ez soilik Hego Euskal Herrian. Eta, ikastola berriak zabaldu ahala, federazio baten egitura edo moldea ere hartuz joan zen Seaska elkartea.
|
|
|
Hilabete batez luzatu zen baraua, 1982ko uztailaren lehenean, hain justu, Seaskaren eta Frantziako Hezkuntza Ministerioaren arteko lehen akordioa egin zelako Bordelen. Bost orduko bilera eta gero lortu zen
|
bi
aldeen arteko akordioa, eta bilkuran Maialen Garatek berak parte hartu zuen, Seaskako negoziazio taldeko kide gisa. –Akordio hartan erabaki zen estatuak Seaskaren defizita ordainduko zuela ikasturte hartan zein ondorengoan.
|
|
|
Oztopoak oztopo, negoziazioek aurrera egin zuten, eta hipotesi batean oinarrituta iritsi zen
|
bi
aldeen arteko akordioa: agian Euskal Herrian eskola publiko berria eraiki zitekeela, eskola publikoaren eta ikastolen arteko bateratze prozesu baten baitan.
|
|
|
Eta sare hori ez zen izango orduan zegoen sare publikoa, ezta ikastolen sarea ere. Sare berri batez ari ginen, irakasle gorputz berdina edo bakarra izanda
|
bi
aldeetan aldaketak eraginez eraikiko zena?.
|
|
|
Beraz,
|
bi
aldeek adostu zuten ikastoletako langileen, funtzionamenduaren eta inbertsioetarako gastuak EAEko administrazio publikok bere gain hartzen zituela, bere osotasunean, eta gero horri estalpe juridiko bat emango ziotela.
|
|
|
Are gehiago, alde batean ikastolak eta bestean PSE PSOE egonik. Baina egoerak bultzatu zituen
|
bi
alde horiek akordio bat sinatzera.
|
|
|
Baina, berriz ere, oso negoziazio luzeak izan ziren
|
bi
aldeen artean. Eta 1989ko urtarrilaren 20ko goizaldera arte ez zen akordioa lotu.
|
|
|
Iraunkorra, baina ez osoa. Batetik, Seaskako beste 42 irakasleei estatuko langile gisa ordaindu zieten,
|
bi
aldeek sinatu bezala. Bestetik, Seaskak diru laguntza jaso zuen elkarte gisa.
|
|
|
Euskal Eskola Publiko berri bat izango zela Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan,
|
bi
aldeek, hau da, eskola publikoak eta ikastolak osaturikoa, eta bi alde haien ekarpenekin eraikitakoa.
|
|
|
Euskal Eskola Publiko berri bat izango zela Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, bi aldeek, hau da, eskola publikoak eta ikastolak osaturikoa, eta
|
bi
alde haien ekarpenekin eraikitakoa.
|
|
|
Indarrak metatzeko premia zegoen, beraz. Eta
|
bi
aldeek sinaturiko akordioaren arabera, egutegi urte bakoitzaren hasieran, bi erakundeetako pedagogia arduradunak elkartu egingo ziren, argitaratu beharreko materialen plangintza zehatza prestatzeko. Eta plangintza edo prozesu hura lau zatiz osatuta zegoen:
|
|
|
Baina, finantzazio hitzarmena berritzeko eta ekonomikoki zehazteko orduan, ikastolen mugimenduaren eta Oliverik gidaturiko Hezkuntza Sailaren arteko negoziazioak ez ziren samurrak izan. Prozesuak luze jo zuen, eta desadostasunez beterikoa izan zen,
|
bi
aldeek aitortu bezala.
|
|
|
1991ko irailean, azkenean,
|
bi
aldeek akordioa itxi zuten eta, horren ondorioz, finantzazio eredu berezi horrek indarrean jarraitu zuen ikastolentzat. Baina EAJ EA EE hirukoa hautsi ostean 1991n Fernando Buesa sozialista Hezkuntza sailburu izendatu zutenean, are zailago eta iskanbilatsuago bihurtu zen finantzazio eredua.
|
|
|
Seaskak Hezkuntza Nazionalaren eskaintza onartu eta
|
bi
aldeek lan egutegi moduko bat adostu zuten. Integrazioaz gain, beste hainbat afera zeuden gaitegi hartan, hala nola irakasleen prestakuntzaren diseinua, nola egin Seaskako irakasleek irakasletza lizentziatura lor zezaten, nola egin lanpostuetarako oposizioak?
|
|
|
Hezkuntza Nazionalaren eskaintzak, dena den, eztabaida sakona eragin zuen Seaskaren baitan, eta
|
bi
aldeen arteko negoziazioak hainbat hilabetez luzatu ziren. 2000ko uztailean, azkenean, eta Seaskako lehendakaria Mixel Etcheverry zela, erakundeak uko egin zion Hezkuntza Ministerioaren eskaintzari.
|
|
2012
|
|
|
Aurreratu dugun lehen hipotesian, Joseba Sarrionandia itzultzaile postmoderno gisa definitu dugu; orain, idazle bizkaitarraren pentsamendua aztertuta eta literaturaren eta itzulpenaren inguruan plazaratu dituen ideiak arakatuta, hipotesi hori baieztatzeko moduan gaudela iruditzen zaigu. Izan ere, Sarrionandiaren pentsamenduan zenbat eta gehiago barneratu, orduan eta argiago ikusi dugu itzulpena eta sorkuntza txanpon beraren
|
bi
aldeak direla iurretarrarentzat, eta tradizio desberdinen arteko hartu emanez osatzen den, literaturaren literatura?, azken batean, idazle aitzindarien testuak itzuliz edota berridatziz baizik ezin dela garatu. Itzulpenaren epistemologia modernoan jatorrizko testu ukiezinaren kopia txartzat jo izan den itzulpenak guztiz bestelako zentzua hartzen du Sarrionandiaren lanetan, eta jatorrizkoan azaleratu gabe zeuden aukerak garatzea ahalbidetzen duen birsorkuntza gisa ageri zaigu.
|
|
|
– Bistan dago
|
bi
alde dituela teoria horrek. Batetik, eredu berri bat (Orixek behinola, oker ez banago, segitu zuena Prudentzioren zenbait itzulpenetan) aurkezten die hitz neurtuz mintzatzen direnei:
|
|
|
3 Aipu markak: Argitaraldi gaurkotuan besteren aipuak enuntziatu parentetikoak eteten dituenean parentetikoaren
|
bi
aldeak aipu markez adierazten ditu, jatorrizkoan, aldiz, ez.
|
|
|
Adigai horiek testu hizkuntzalaritzatik jaso ditugu. 1960ko hamarkadarako, jada, Alemaniako
|
bi
aldeetan testu hizkuntzalaritzako korronte berri bat sortu zen, besteak beste, Janos Petöfik eta Harald Weinrich ek bultzatua. Espainiara ere zabaldu ziren korronte horren adarrak:
|
|
|
Taulada, arren, bi zatitan dago eta kolore ezbardineko bi sargia badü. Horiek erakusten deigüe antzerkiak
|
bi
alde badüala eta jokülariek bi antzezkide saldo egiten düela. Horien üngürüan jokü güzia eraikirik izanen da.
|
|
|
Zonbaitetan, ezin igaitea egin lirokee, indar gorde batek gibel bultzatürik bezala. Azkenean tauladan dira eta
|
bi
aldeetan dantzan jarraikitzen düe, ikusleer bürüz.
|
|
|
Tauladaren
|
bi
aldeetan diren sargiek zer erran nahi düe. Orit gitean gureantzerkiaren barnen kontatü historia edo bizitzea jelkaldietan zatikatürik dagola.
|
|
2013
|
|
|
Gerlako
|
bi
aldeak ohartu ziren Marneko gudutik landa Aisne departamenduan (Pikardia) egonkortuak ziren etsaiei oldartzeko bide bakarra, etsai haiek Oise departamenduaren iparraldetik barna inguratzea zela. Beraz, gune hori hartzeko borrokak hasi ziren.
|
|
|
Horrekin loturik, soldaduen heroismoa eta frantses nazioaren etorkizuna jokoan zela azpimarratzen zuten. Propagandaren oinarri horiek eta zentsura eta informazio ofiziala txanpon beraren
|
bi
aldeak ziren. Informazio gutxi izanez, nolazpait bete behar zituzten orriak eta propaganda baliabide erosoa zen horretarako.
|
|
|
Balitz pilota partida handi bat, duela zortzi egun hasia, ezin trenkatua nehorat neholere; arrats guziez hastean bezen gibela, goiz oroz berhaste,
|
bi
aldeak bardin pilotari on, zer zinezake zuk erran eskualdun irakurtzalea. Elgarren bethe badirela.
|
|
|
Aita Santuak oreka zailari eutsi behar zion. 1915eko abuztuaren 22an, giristinoak
|
bi
aldeetan zeudela esplikatu zuen, eta horregatik ezin zuela alde baten edo bestearen alderdia hartu. Frantziako agintariek eta politikari laikoek ez zuten begi onez hartu Aita Santuaren eskaintza hura.
|
|
|
Alemanak gezurtiak zirelakoan, hori ez sinesteko galdegin zien irakurleei. Horren gibelean ageri da ez zuela
|
bi
aldeen arteko adiskidetzerik nahi:
|
|
|
Burdin haria, beraz, babesteko tresna gisa aurkezteaz gain, etsaiaren indartze tresna gisa ere agertu zuten. Ez zuten anitz aipatu gai hori gerlako artikuluetan zehar, baina horren inguruko
|
bi
aldeak zehazteak bazuen interesa egoeraz hobeki jabetzeko. Horrez gain, irakurlea gerlara hurbiltzen zuten horrela, halako elementu zehatzak emanez.
|
|
|
Baina uler dezakeguna da harremana bazuela norbaitekin, eta norbait horrek galdegin ziola ea euskaldunik bazuen berekin. Euskaldunak elkartzearena, beraz,
|
bi
aldeetako kezka zen: bai Euskal Herrian zeudenena, eta bai gerlan zeudenena.
|
|
|
Herrira itzultzeko gogoan
|
bi
alde horiek ikusi behar ziren: etxeko goxotasunaren eta leku ezagunen berreskuratzea batetik, eta gerlako sufrimenduaren bukaera bestetik.
|
|
|
Nahiz eta euskaldunak espainolen parte ezartzen zituen, bereizketa egiten zuen, eta euskaldunenganako hurbiltasuna argi uzten zuen. Are gehiago, beste batean kritikatu zuen Hegoaldeko euskaldunak alemanen alde zirela ziotenek
|
bi
aldeetako euskaldunak elkarrekin hoztu nahi zituztela, eta, horren aurka, bere osaba Zaldubi-ren bertsoak gogora ekarri zituen:
|
|
2015
|
|
|
Euskal Herriak, edota Vasconiak, horrela izendatzen baitute Arnaud Oihenart (1638), Pierre de la Marca (1640) eta beste historialari batzuek Pirinioetako
|
bi
aldeetan kokaturik dagoen lurraldea, nolabaiteko batasun politikoa izan zuen IX. mendearen inguruan, errege Eneko Aritza eta hiriburu nagusia Iruñea zirelarik.
|
|
|
Eztabaida luze eta errepikatuen ondoren,
|
bi
aldeetatik, ederki kostata, amore eman eta, irizpide orokor gisa, erdibideko irtenbide bat aukeratu da: ortografia ahalik eta gehien hurbiltzea, gaurkotzea, eta forma gramatikalak (izenordainak, determinatzaileak, deklinabide atzizkiak, adizkiak, lexikoa...), garaia eta euskalkia kontuan izanik, ahalik eta gehien mantentzea, albait gutxien aldatzea, behar denean forma horiek oin oharretan egokituz edo argituz.
|
|
2016
|
|
|
Bi adibide hartzen ditu Lukuk. Bat Kontrabaxua non hurbiltasun aski eta berak deitzen duen humanismo aski dagoen mugaren
|
bi
aldeetan ulertua izateko. In Fragantik, aldiz, ez zuen horrelakorik proposatzen, kultura erreferentziak sobera nagusitzen baitziren.
|
|
|
Hirugarren agerraldirako antzerkiak iraultzea erakusten du, urkatzeko zorian zeudenak borrero bihurtzen dira. Bat bateko aldaketa honek
|
bi
aldeak berdin krudel gelditzen direla, errukirik ez dagoela gerla garaietan. Urko askatu dute eta Apfel urkatuko dute.
|
|
|
Manipulazioaren garaia salatzera heldu zaigu orain, izan ere bi guardia saskipean atxiki dituztelako eta mugako tirabirarengatik irratiak mugaz
|
bi
aldeetako sentimendu nazionalistei dei egiten die, prentsa tresna berria dena horren salatzera heldu da Larzabal:
|
|
|
Lehenik, lan bibliografikoa, eta bigarrenik ezagutu zutenen lekukotasunak biltzera joan gara. Izan ere, antzerkian edo politikan Piarres Larzabalek lantalde anitzetan parte hartu zuen, proiektu anitzetan bultzatzaile izan zen, batzuetan mugaren
|
bi
aldeetan izaki, horiek oro jorratzen aritu gara. Lan bibliografikoa bi motatakoa izan da, euskal kulturari buruzko ikerketa lehenik, antzerkigintzaren eremuaren ezagutzeko, ondotik Larzabalen obra osoa antzerkiaren aztertzeko gisan.
|
|
2017
|
|
|
kidetzarako Programa Eragilea) (interreg). Pirinioen
|
bi
aldeetako muga hegiko
|
|
|
Ikuspuntu horretatik, Euskaltzaindia prest da elkarlan biziena eskaintzeko kultura, politika, lurraldeko ekonomia arloetan, izan dadin bere adituen gaitasuna berme ezarriz edo izan dadin mugaz
|
bi
aldeetako bere sarea baliatuz. Espainiako egiturekin harreman hertsiak baldin badauzkate ere beste erakunde zenbaitek, arlo horretan Euskaltzaindiak gauzak errazten ahal ditu HELEPeko eskumenetako sail askotan.
|
|
|
Bestalde, Euskaltzaindiaren lan eremua mugaz
|
bi
aldeetakoa baldin bada ere, Ipar> Euskal> Herrian> dira egin indar> bereziak: > Euskaltzaindiari eskainiko zaizkion ahalbide berrien araberako hausnarketa egin da, Ipar Euskal Herriari eta bere egoera soziopolitikoari egokitua, hizkuntzaren errealitatea kontuan hartuko dituzten tresnak asmatuz, beste aktore eta erakundeekilako lankidetza arta
|
|
|
alde batetik, euskarari, eta okzitanierari, Ipar Euskal Herriaren zati batean? nolabaiteko ezagutza emanez; beste aldetik, erakunde sortu berriaren eta euskararen alorrean lanean ari diren elkarteen eta erakundeen artean lankidetza hezurmamituz; eta azkenik, mugaz
|
bi
aldeetako erakundeen artean, euskarari bultzada berri bat emateko, jarraibideak eta egitasmoak partekatuz.
|
|
|
dira. Horrela, mugaz
|
bi
aldeetako 61 ikastetxe epe luzeko trukaketa batean sartzen dira, bakoitzaren hizkuntzaren ikasteko asmoarekin. Koordinaketa zentro eta kudea keta zerbitzu zentralizatu baten inguruan antolatzen dira, eta lurralde bakoitzaren akademia arduradunek parte hartzen dute.
|
|
2019
|
|
|
ez bakarrik proiektuaren garapenaz arduratuko dena, baizik eta bertan parte hartuko duten klub eta taldeentzako erreferente izango dena. Etengabeko hartuemana dago
|
bi
aldeen artean.
|
|
|
Nahasketa eta gaizki ulertu batzuk tarteko, ez genuen inolako adostasunik lortu. Kongresuak ez zuen lortu mugaz
|
bi
aldeetako euskaltzaleak batzeko helburua.
|
|
|
Horrez gain, sistema ortografiko osoa edo, abezea? onartu zuten akademiako kideek,
|
bi
alde nagusiren arteko negoziazioen ondoren: jeltzaleak euzkformaren aldekoak ziren, baina euskerabiltzea onartu zuten; trukean, Azkuek
|
|
|
Sail horren babesean, zortzi hilabetez? 1963ko azarotik 1964ko udara arte? astero bildu ziren mugaz
|
bi
aldeetako zortzi euskaltzale, Euskal Idazkaritzak Baionan, Enbataren egoitzaren aldamenean, zuen aretoan (Kordelieren karrikako 14 zenbakiaren lehen solairuan), euskararen batasunerako egokitzat jotzen zituzten erabakiak hartzeko. Hego Euskal Herrikoak ziren zortzi horietako lau:
|
|
2020
|
|
|
Piarres Lafitte Ipar Euskal Herriko irakurleeii zuzentzen zaiela pentsa daiteke, baina ez bakarrik, baitezpada. Izan ere, 1975ean Eñaut Etxamendi kantari ezaguna baita mugaz
|
bi
aldeetan. Lafitteren iruzkinak Etxamendiren datu biografikoak eskainiz, segitzen du eta honela dio:
|
|
2021
|
|
|
hizkuntza eta kultura. Euskara erabilia izan zen eremu osoa onartu zuen bere azterketan, hots mugaz
|
bi
aldeetako eskualdeak. Beraz, ez zuen euskal eremu literarioa eredu politiko bati eratxiki bainan ardatz linguistikoaren inguruan antolatu zuen.
|
|
|
B. Elizanburu). b) Mendebaldeko euskalkietan bera erabiltzeko joera handiagoa dago, erakusleak seinalatzen duen hirugarren pertsona jadanik aipatua bada: Eleizaldek bazekien[...]
|
bi
alde berezi dituela gure hizkuntza jasotzeko lanak[...]. Berak 1918an Oinatin egin zuen hitzaldi ezagunean (Mitxelena); Ez da zalantzarik Lizardigan[...] Alferrik bilatuko duzue beragan Europa eta mundu guztia dardarazten hasia zen lur-ikararen berririk (Mitxelena).
|
|
|
Zenbaitetan, mintzagai modura ez, baizik eta galdegai modura ere azal daitezke, adibidez, ondoren bakarrik aditzondoa daramatenean: Akordioa sinatuz gero bakarrik jasoko dute
|
bi
aldeek diru hori. Horrelakoetan, baldintza askikoa eta ezinbestekoa izango genuke:
|
|
|
Horrelakoetan, baldintza askikoa eta ezinbestekoa izango genuke: ez da esaten soilik akordioa sinatzea nahikoa dela
|
bi
aldeek dirua jasotzeko; esaten da, baita ere, akordioa sinatzea dela aukera bakarra horretarako.
|
|
|
Eztabil zu legez basatzarik basatza oñetako meiakaz, ta bai zaldi [berak beste urte ditu] (b) anian (Mogel); Artu egizu beiñ onako trapu [ikusleak ekarri dituz] anak (Mikoleta); Zeren ezpaitituk sinhetsi ene hitz [bere denboran konplituren dirade] nak (Leizarraga). Eskuineko eta ezkerreko tokiak zilegi izanik, ardatz berak perpaus erlatiboak izan ditzake
|
bi
aldeetarik, ezkerrean eta eskuinean: [Aipatu zenidan] haur gaizto, bihurri, [inork jasan ez dezakeen] hark egin omen du; [S.
|
|
|
Isilik egoteko agindu zion Mirenek Josuri atzo/ Mirenek Josuri isilik egoteko agindu zion atzo/ Atzo Mirenek Josuri isilik egoteko agindu zion... Juntaduran, ordea, juntagailuaren
|
bi
aldeetara kokatzen dira juntatutako perpausak; egin daitekeen hurrenkera aldaketa bakarra —zilegi denean— juntagaien ordena aldatzea da, baina ordena aldaketa horrek esanahi aldaketa ekar dezake berarekin, menderakuntza bidezko perpaus elkartuetan ez bezala; ikus, adibidez, ondorengo bien arteko aldea: Berandu altxa naiz eta sukarra nuela ikusi dut/ Sukarra nuela ikusi dut eta berandu altxatu naiz.
|
|
|
Baina batzuetan, aurkako kasua gertatzen da: juntagailuaren
|
bi
aldeetan elementuak errepikaturik azaltzen dira. Indarra emateko, enfasia emateko helburuarekin egiten dira horrelakoak:
|
|
2022
|
|
|
Ezkontza politikoa izan zen Zuria eta Joanena,
|
bi
aldeetarik, iduriz bakea in dartzen zuena hirur erresumaren artean. Zuria zinez ederra zen, baina 34 urte zituen; senargaiak, ordea, 22 Gazte gogorra zen, anbizioz jana.
|
|
|
Gaur lehengo Nafarroa handitik gelditzen zaiguna bi zatitan banatua dago, Es painia eta Frantzia estatu harraparien arteko mugak urratua. Zuzen den bezala,
|
bi
aldeetako lurralde nafarrak mugaren gainetik berriz hurbiltzen ari dira. Horrek ez du baztertzen batasun zabalago baten beharra, hastapeneko Nafarroa bi zati horiek baino gehiago baitzen, aipatu berri ditudan hiru lurraldeekin.
|
|
|
Aragoi eta Gaztela (Castilla). Aldiz Nafarroa bortüaren
|
bi
aldeetara hedatürik zagoan. Errege erregiña frantziar eüskaldünak zütüan, Nafarroako erregiña primen eta frantses printze zonbaiten haurrak.
|
|
|
Viana eta Juanen ondotik, antzerki hontarik kanpo, gerla zibilak lüzatüko dira bortüaren
|
bi
aldeetan, Agaramontesen (Agaramontarren) eta Beaumontesen (Beaumontarren) artean. Nafarroa erdi deseginik ütziko düe Gaztelako armadari bürüz, eta gero Frantziak eta Espainiak bi zatitan buzinkatüko düe.
|
|
2023
|
|
|
Ofizioz agintean zeudenekin harremanetan egotea zuen ohitura. Garai haietan, ikusi dugun bezala, lehia handia zegoen Pirinioen
|
bi
aldeetan zeuden erregeen artean. Gainera, Nafarroaren auzia ez zen bukatua, Nafarroaren askatasunaren defendatzeko nahikeria erdian ze goen, baina horretaz ez da deus irakurtzen bidaiariak utzi testuetan.
|
|
|
Urte luzeak izan zi ren gatazka urte horiek. Mende erdia iragan zen, norberak hautatu zuen de fen datu ko zuen oinorde legitimoa, horrela,
|
bi
aldeak aurrez aurre, bi aldeak elkarren kontra borrokatu ziren, koroa bat zen jomugan.
|
|
|
Urte luzeak izan zi ren gatazka urte horiek. Mende erdia iragan zen, norberak hautatu zuen de fen datu ko zuen oinorde legitimoa, horrela, bi aldeak aurrez aurre,
|
bi
aldeak elkarren kontra borrokatu ziren, koroa bat zen jomugan.
|