|
2001
|
|
|
Platonen ideia errealitate orok duen iraunkortasun momentua da. Platonek edozein errealitatek —berdin dio zaborra, politika edo izaki bizidun baten antolamendu biologikoa den— beti
|
bi
alde dituela ikusten du: aldakorra den bat (bere kolorearen ñabardurak, bere pisu edo tamaina), eta beti egonkorra den bestea, ondorioz errealitate hori zer nor den adierazi eta gainerakoetatik ezberdintzea ahalbidetzen duena.
|
|
|
Tetika irakaspen dogmatikoen ezarpen soila litzateke; antitetika ez da irakaspen hauen ukapen soila, baizik eta itxuraz dogmatikoak diren ezagutzen arteko gatazka, non ezerk ez duen egiantzekotasun handiagorik. Orduan
|
bi
aldeak elkarren aurka jarri behar dira askatasun osoz, eta ondoren emaitza ikusi.
|
|
|
Arrazoi onak daude bata eta bestea onartzeko. Zenon sofistak aldarrikatzen zuen jada arazo orotan berak
|
bi
aldeak berdin defenda zitzakeela. Bistan da, gatazka hauen konponketak ondorioz garrantzi handia izango du.
|
|
2004
|
|
|
" zalantza egingo dut etengabe" edo" ez dut egiarik aurkituko nire bidean egiarik ez dagoelako". Bere ahalegina banatu ezinezko
|
bi
alde dituen hostoa bezala agertuko zaigu: zalantza egin zeregin filosofikoaren nahitaezko aurrebaldintza bezala eta egia bilatu arrazoizko ezagutzaren indarra sendotzeko.
|
|
2005
|
|
|
Pertsona beti bere errealitate indibidualaren eta bere posibilitate idealaren arteko esparru mugikorrean kokatzen da, alegia, jada denetik etorkizunean izatera irits daitekeenerako balantza batean bezala. Antropologiaren zereginak, modu honetan,
|
bi
alde ditu: aztertu egin behar du, batetik, nola" giza-errealitatea idealizatu" (nola lagundu gizabanakoari bere izaera erreala bere izaera idealera hurbiltzen) eta, bestetik, nola" giza-ideala errealizatu" (nola lagundu gizabanakoari bere izaera ideala bere izaera errealean gauzatzen).
|
|
2006
|
|
|
Sortaraziko al dugu berriro borroka gaiztoa eta liskar ankerra? Bultzatuko al dugu adiskidantza
|
bi
aldeen artean. Azken hau badugu guztiok gogoko eta atsegin (ei d’ au poj tode pasi filon kai hdu genoito), Priamo subiranoaren hiriak (polij Pria/ jMo anaktojj populuz betea jarraituko du, zalantzarik gabe, eta, bestetik, Menelaok etxera eramango du Helena argostarra (Homero, Iliada, IV, 14).
|
|
2007
|
|
|
Eztabaida filosofikoetan ere bere lekua eduki zuen orfismoak: helendarrek adostasun handiak atzematen zituzten mezu orfikoaren eta filosofiaren artean258 Eragin nabarmenak daude
|
bi
aldeetatik: Parmenides, Enpedokles, Herodoto, Euripides, Platon, Aristoteles, estoikoak259.., denetan ideia batzuk partekatzen dira.
|
|
|
7 Ezinbestean ikusi behar ditugu, baina, elkarrizketa baketsuaren borondateari —hemen eta orokorrean— jartzen zaizkion mugak: elkarrizketarako jarrerak nahitaez behar du izan elkarrenganakoa, alegia,
|
bi
aldeek modu berean erakutsitakoa. Elkarrizketak porrot egiten du edo berori ez da garatzeko puntura iristen, hain justu beste aldeak bertan sartzeari uko egiten dionean.
|
|
|
Horren haritik gogora ekar dezakegu, lotsatzekoa bada ere, nazionalsozialisten dominazio garaian izandako hainbat egoera, non —zalantzaz beteriko ahaleginen ondorioz— elkarrizketa irekia ezinezkoa izan zen. Porrot hori, hain zuzen, mintzakidearekiko konfiantzarik ez zegoelako edo berari espioitza suposatzen zitzaiolako gertatu zen, modu horretan —koldarkeriagatik edo—
|
bi
aldeen arteko elkarrizketa emankorraren posibilitateak eskuetatik ihes egin zuelarik.
|
|
|
Eztabaidaren erabilera txarra agerikoa denean, orduan, ez dago beste posibilitaterik zentzugabe bihurtutako elkarrizketa etetea baino. Eztabaida funtsean posible da, baldin eta bakarrik
|
bi
aldeak prest badaude entzuteko eta bietako inork asmorik ez badu berak bakarrik egia edukitzeko.
|
|
2008
|
|
|
lehenik eta behin, liburu horretan adierazi eta garaturiko aporiak iraganean filosofoek iritzi desberdinak defendatu dituzten gaiei buruzkoak dira. Hori dela eta, aporien
|
bi
aldeak endoxa edo premisa dialektikoen arteko eztabaidatzat har litezke. Bigarrenik, dialektikaren helburu bat printzipio lehenak ezartzea da (printzipio lehenak, lehenak izanik, beste printzipiotatik ondorioztatu ezin baitaitezke), eta aporien gaia, hain zuzen, printzipio lehenak dira.
|
|
|
... badirudi arrazoibide kontrakoen berdintasunak[...] egoera aporetikoa sortzen duela,
|
bi
aldeetan arrazoituta, batean eta bestean dena berdina iruditzen zaigunean, orduan aporian gaude ea zer egingo dugun (VI, 145b17).
|
|
|
Formaren izaera partikular ala unibertsalaren inguruko eztabaidak III liburuaren aporia sortarik garrantzitsuena sartzen du. Aporiaren
|
bi
aldeak horrela adieraz daitezke: formak partikularrak badira, orduan haiek ez dira ez definigarriak, ez ulergarriak izango.
|
|
|
Beste aldean, formak unibertsalak badira, orduan beren existentzia ez da burujabea izango; izan ere, unibertsalak errealitate partikularretan ematen dira edo errealitate partikularrez predikatzen dira, eta ondorioz beren existentzia partikularren existentziaren menpe dago. Aristotelesentzat, planteamenduaren
|
bi
aldeak onartezinak dira, forma edo esentzia existentziaren errealitate lehena eta ezagutzaren objektu lehena baita. Aporia horren adierazpenik konplexuena VII liburuan dugu.
|
|
|
59 Jokabide arrazoitzailean pentsatze aditzaileari aurkakotzen zaizkion
|
bi
alde azpimarratu behar dira. — Aldez hark negatiboki jokatzen du atzemandako edukiaren aurrean, badaki hori errefusatzen eta suntsitzen.
|
|
|
Horrek jauzi kualitatiboa suposatzen du, Kantek inoiz onartuko ez lukeena. Horrenbestez, Fichteren planteamendua ez zuen onartu Kantek; moralitatea, Fichterengan, era batera ezagutzeko balioa duen printzipio bat bezala eratzen da; moralitateak sistema guztia inbaditzen du, hau da, osotasuna inbaditu eta eratzen du; Kantek, aldiz, zorrozki (kritikoki) banandu ditu
|
bi
aldeak.
|
|
2010
|
|
|
Orduan, baina, zera da beharrezkoa:
|
bi
aldeetatik etorritako eskakizunen motibazioa eta garrantzia agerian uztea, eta baita ere bi ikuskera horien existentzia eta zilegitasuna aditzera ematea. Ez da gehiegi esatea, bada, azken 150 urteotan emandako gaizki ulertu asko eta asko hortik sortu direla, ezta ere indartuz doan herri pentsaera berria ez dela bere izaera propioan ohiko estatu pentsaeratik jasoa izan, eta ezta ere herri pentsaera horrek ez duela nahikoa argitasunez ikusi zein den bere lekua estatuaren esparruan.
|
|
|
Soinu formekin loturiko prozedura gramatikalekin alderatuz —askoz ere lehenago garatutakoak direnak—, edukiekin loturiko metodo gramatikalak, bai euren lanketan bai euren aplikazioan, askoz ere atzeratuago daude. Eta hori horrela da, bada, nahiz eta bitarteko linguistiko bakoitzaren osotasunak —soinuek eta edukiek elkarrekin eratutakoak—
|
bi
aldeen kontsiderazioa eskatzen duen, eta nahiz eta haren balorazioak ere eduki espirituala —eta ez zeinu hautemangarria— nabarmendu behar duen. Lotura horiek askotan egiazko arreta piztu izan dute, bai, baina oraindik ere ezohikoa da kontsiderazio gramatikaletik kontsiderazio linguistiko osorako pausoa kontzienteki ematea.
|
|
|
Beti ere, eta bestela, horrek esanahi bikoitza du: batetik, hizkuntza komunitateak iritsi direla ikerketa linguistikoaren objektu legitimo eta beharrezko izatera; eta bestetik, ikertzaileek atzeman dutela ere ama hizkuntza eta hizkuntza komunitatea elkarreraginean aztertu behar dituztela,
|
bi
alde horiek zuzen ulertu ahal izateko. Egia da, bai, orain artean egin izan direla, tarteka marteka, horrelako ikerketak.
|
|
2011
|
|
|
Hirugarrenean dezepzioa agertzen da nagusi, bizitzaz azken batean ezer onik itxaroten ez duen gizona bezala agertzen da, nahiz eta oraindik askatasunaren kezka nolabait mantendu. Honetan
|
bi
alde agertuko dira, borrokaren beharra eta etsipena. (Ibid.)
|
|
|
Laozik, areago, gezia
|
bi
aldeetara zorroztu zuen: izatea eta ez izatea elkarren sortzaile dira, izateak sortzen du ez izatea, ez izateak izatea, gurpil zoroan.
|
|
2012
|
|
|
Bruno Bosteelsek," On the Subject of the Dialectic" artikuluan (ikus Hallward 2004, 150), ongi deskribatzen du sistemari buruzko ikerketaren egoera orokorra. Badiouren pentsamenduak, orokorrean,
|
bi
alde dauzka: ontologia eta bestea.
|
|
|
Baina batzuek Badiouren ontologia kanpoan utzi nahi dute eta beste aldea bakarrik hartzen dute aintzat. Badiouren subjektuak, Bosteelsen arabera, derrigorrez
|
bi
aldeak dauzka. Bestela hutsaldu egiten da haren pentsamendua.
|
|
2016
|
|
|
Altruismoaz. Agresibitatea eta altruismoa txanpon beraren
|
bi
aldeak dira Wilsonentzat. Txanpona eboluzioak maneiatu duen ‘eraketa sozialaren teknika’ litzateke, eta haiek biak horretarako baliabide naturalak (‘Human Decency Is Animal’ artikulua).
|
|
2021
|
|
|
Burujabetza, beraz, ez da bere ondasun, kontzientzia, erlazio eta buruaren jaun eta jabea ei den norbanako deslotuaren jabetza. Bide batez, ezta
|
bi
alde lau soilik dituen txanponaren aurpegi ‘nazionala’ ere. Komunean diren subjektuetatik abiatuta, elkar gurutzatu eta elikatzen duten ardatz eta dimentsio anitzek harilkatutako amaraunaren baitan, bidez edota kontra garatu beharreko proiektu poliedrikoa da (Olariaga 2020:
|
|
2022
|
|
|
defendaezina zen ez zelako gai sortzen zituen arazoak konpontzeko eta bere burua justifikatzeko, arrazoimenaren eta kontzientziaren auzitegiaren aurrean. Aime Cesaireren ustez, proletarizazioa eta kolonizazioa ziren Europaren mugak agerrarazi zituzten arazo horiek, hau da, inperialismo kapitalista modernoaren
|
bi
aldeak: langileak esplotatzea eta mundu osoko herri, baliabide eta lurraldeen jabe egitea.
|
|
|
Bigarrenik, globalizazioa eta mendebaldartzea deslotzeak. Deszentratze prozesu beraren
|
bi
alde dira, eta zalantzan jartzen dituzte Europaren singulartasuna, balio unibertsalen eramaile izatearen pribilegioa eta historian zehar gainontzeko mundua garaitu duelako kontaketa lineala. 2007an, Dipesh Chakrabarty historialari indiarrak Europaren probintzializazioaren irudi gadameriarra hartu zuen berriz, munduaren ikusmolde orokorraren alde argumentatzeko:
|
|
|
Horiek guztiz artifizialki antolatu dute munduaz dugun esperientziaren eta gure ikasketaren mutilazio sakona, ume umetako hezkuntza programarena barne; horri buruz idatzi zuen C. P. Snowek ere 1959an. Aurkaritza hori gainditzeaz hitz egiteko, Wilsonek ere mugaren irudia badarabil, eta proposatzen du hori lurraldeen arteko muga balitz bezala pentsatzeari uztea, lurralde zabal eta ezezagun den neurrian deskubri dezagun, gaur,
|
bi
aldeetatik, elkarlanean miatzea eskatzen duena.
|