|
2004
|
|
|
Euskaldunok geure hizkuntza jatorriaren izaera monolitikoa argi eta garbi frogatzen ez badugu, ez daukagu eskubiderik nonbait beste edozein Estatuk berean egin duena egiteko.120 Boterearen esku luzeak eta ahaltsuak ematen ditu nonbait herri batzuen eta
|
besteen
eskubide agiriak. Euskaldunok ez dugu zoririk izan Estatuaren jabe izateko, eta hortik datozkigu orain gure legitimitate izaera hauskorraren ondorio hauek guztiak.
|
|
|
Gure aldetik, beste pauso bat emanik, demokrazia kontzeptuaren arlo semantikora igaro nahi genuke, balio hauek elkarrekiko osagarri ez badira, ezer gutxi direnez gero. Hizkuntza taldeen arteko elkarbizitza modu zuzen batean eratuko bada, egia esan, batzuen eta
|
besteen
eskubideak ez dira askatasun metafisikoaren zeru goietan mamituko, infernutik gehiago duen euskal lurralde honetan baino.
|
|
2006
|
|
|
Hutsa oso larria denean erasoak, matxinada, drogak sartzea eta abar gazteari taldetik bost eta zazpi egun bitartean isolatzen zaio eta ez du aisialdiko ekintzetan parte hartzen. Txabi Etxebarria EAEko Zigor Betearazpen zuzendariaren esanetan, askori inork ez die inoiz esan hau edo bestea ezin dutela egin, ez dutelako familiarik edo familian ez delako halakorik egon eta hasieran gaizki hartu dezakete, «baina neurri batean mugak daudela barneratzen joaten dira,
|
besteen
eskubideak hasten direnean gureak bukatzen direla eta nahi dutelako ezin dutela lapurtu ulertzen dute».
|
|
|
AGHNa soilik dutenen eta AGHNaportaera arazoekin batera dutenen artean kokatzen dira AGHNa eta Nahaste Negatibista Desafiatzailea dituztenak. AGHNa eta portaera arazoak dituztenek arausozialak hautsi,
|
besteen
eskubideak urratu, lapurretak egin eta bortxa fisikoa erabiltzen dute. Hiperaktibitatearekin batera Nahaste Negatibista Desafiatzailea dutenek familiaren tentsioa, gurasoen depresioa, barne herstura eta gurasoen artekogatazkak areagotu egiten dituzte.
|
|
|
Irisgarritasuna enpresa handien web orri gehienen politikaren parte da, baina oraingoz ez daude betebehar horiek betetzera behartuta. Oztopoak Gainera, irisgarritasunerako oztopoak Internet instituzionaleko gune gehienetan daude oraindik, “beraz, minusbaliatuek ez dituzte
|
besteen
eskubide berberak”. AIk salatzen du, halaber, orrialde horietako batzuetan nabigatzea “jasanezina” dela kargatzeko behar duten denboragatik.
|
|
2008
|
|
|
Gatazka gainditzeko, oreka puntu bat behar da: haurrak nolabaiteko iniziatiba eduki behar du, eta, aldi berean,
|
besteen
eskubide eta helmugak errespetatzen ikasi behar du. Adibidez, haurrari bere jostailuekin arduratsua izatea eskatzen zaio eta, horrekin batera, iniziatiba gaitasuna handitzen da.
|
|
2009
|
|
|
Nerabezaroan, gazteek eurek ikasi behar dute beren buruari mugak jartzen. Baina guztiz gaitzesgarriak diren ekintzak,
|
besteen
eskubideak urratzen dituztenak, sistema judizialaren bidez debekatu behar dira. Dena den, nik ez dut uste gazteei emandako askatasunaren ondorioz gora egiten ari direnik; kontua da ekintza horien ikusgarritasuna areagotu egin dela hedabideen lanagatik.
|
|
2010
|
|
|
...dukiak bere osotasunean hartuta, erakundeek gure hizkuntzari buruz egin duten legedia edo hizkuntza hau normalizatzeko erabilitako diruak dira gehien aipatzen diren jokabide edo bitartekoak euskararen eztabaidan. nabarmena da baita ere, hizkuntzari eginiko erasoak edo hizkuntzaren inguruko eskaera edo errebindikazioek hartzen duten nagusitasuna euskararen eztabaidan. hizkuntza dela eta batzuen eta
|
besteen
eskubideak defenditzeko elkarte edo gizataldeen aipamena ere nabarmentzen da, hizkuntza sustatzeko erabilitako edo erabili beharreko bitartekoez gain. gure gizarteak hizkuntzaren inguruan izan beharreko giza portaerei dagokionez, elkarbizitza, komunikazioa eta elkarulertzea aipatzen dira gehien. Borondatea eta errespetua ere oso aipatuak dira, akordioaren premiarekin batera. baina badira ezberdintasunak espainiar eremuan ala euskal eremuan argitaratutako prentsaren artean. espainiar prentsak eta bereziki la razon eta abc egunkariek, euskara gehienbat indarkeriarekin lotzen dute, beste edozein jokabide, portaera edo bitartekoren gain. egunkari hauetan gehien aipatutako jokabidea izanik berau. bestalde, el Correo eta el diario Vasco egunkariek, eta indar gehiagorekin lehenak, espainiar prentsaren joera errepikatzen dute euskara indarkeriari lotuaz. orokorrean aipatzen diren bitartekoetan honelako banaketa bat ematen da:
|
|
|
Zein dira guraso batek irakasle bati eraso egiteko dituen arrazoi nagusiak? “Guraso batzuek ahaztu egiten dute ikastetxeak elkarrekin bizitzeko eta arau batzuk betetzeko lekuak direla” Guraso batzuek ahaztu egiten dute ikastetxeak elkarrekin bizitzeko eta arau batzuk betetzeko lekuak direla, eta beren seme alaben jarduteko askatasuna amaitzen dela
|
besteen
eskubideak urratzen dituztenean, irakasleak edo ikaskideak izan. Oro har, eraso horiek sortzen dira gurasoek uste dutelako, irakaslearekin hitz egin gabe, semeak errealitatearekin zerikusirik ez duten gertakari batzuen bertsio desitxuratua ematen duela.
|
|
|
Gainerakoak arrazoirik gabeko indarkeriazko ekintzei lotutako haurrak izanen dira. Zalantzarik gabe, haurrak eskubidea du bere iritzia adierazteko, legearekiko,
|
besteen
eskubideekiko, ordena publikoaren, moralaren eta osasun publikoaren babesarekiko behar den errespetuarekin, baita elkarteetako kide izateko ere, baina eskubidea dute komunitatearen bizitzan parte hartzeko, beren adinera eta gaitasunera egokitutako moduan. Parte hartze hori ezin da inoiz biolentzian gertatu, ezta haurrak helduen arteko borroketan instrumentalizatzera bideratu ere.
|
|
|
adin txikiko eta heldu gehienek teknologia berriak egoki, zuzen eta probetxuz erabiltzen dituzte. Eduki egokiak eskuratzen dituzte, ez dute jazarpen egoerarik izaten eta ez dituzte
|
besteen
eskubideak erreproduzitzen eta errespetatzen. Internetek kontzientzia global halako bat garatzen laguntzen du, non denek elkar eragin baitezakete.
|
|
|
Euskaraz ere atera zituzten kartillak estatuarekiko hiritarren beharra zelan bete erakusteko. Legearen mendean biziz,
|
besteen
eskubide errespetatuz, eta ondasunak eta bizitza bera emanez premia izanez gero:
|
|
2011
|
|
|
«Konstituzioaren esparrua dugu, eta horrek babestu behar gaitu. Aztertu behar dugu nola argi ditzakegun gertakizunak,
|
besteen
eskubideak urratu gabe».Elkartearen aldetik erantzun irmoa jaso dute zalantza horiek, Lopezen ahotik: «Zuek ezin banauzue lagundu, laguntza non eska dezakedan jakingo duzue, eta espero dut eskutik helduta eramango nauzuela.
|
|
|
Lortu nahi duena bereganatzea eragozten diotenen kontra eraso egiten du. Beraz,
|
besteen
eskubideak ez ditu errespetatzen eta gizarte arauak hausten ditu.
|
|
|
Lortu nahi duena bereganatzea eragozten diotenen kontra eraso egiten du. Beraz,
|
besteen
eskubideak ez ditu errespetatzen eta gizarte arauak hausten ditu.
|
|
2012
|
|
|
ASKATASUNA:
|
besteen
eskubidea errespetatuz, bakoitzak pentsatzeko, adierazteko eta aukeratzeko duen eskubidea da. Muga bakarra besteen eskubidea da; horri muga sozial deitzen diogu.
|
|
|
besteen eskubidea errespetatuz, bakoitzak pentsatzeko, adierazteko eta aukeratzeko duen eskubidea da. Muga bakarra
|
besteen
eskubidea da; horri muga sozial deitzen diogu.
|
|
|
Funtsezko Eskubideei eta Betebeharrei buruzko 1 idazpuruan, 10 artikuluaren lehen atalak dioenez, pertsonaren duintasuna, berez dituen eskubideak, nortasuna aske garatzea eta legea eta
|
besteen
eskubideak errespetatzea funtsezkoak dira ordena politikoa eta bake soziala lortzeko.
|
|
2014
|
|
|
• Portaera asertiboa: portaera asertiboa erakusteak esan nahi du esaten jakitea, ezetz esaten, negoziatzen... eta malgua izaten nahi dena lortzeko,
|
besteen
eskubideak errespetatuaz eta gure sentimenduak era argian adieraziz. Euskararen alde egitea, eta zailtasunen aurrean, solaskidea errespetatuz, konponbideak proposatzea.
|
|
|
Portaera asertiboa: portaera asertiboa erakusteak esan nahi du esaten jakitea, ezetz esaten, negoziatzen... eta malgua izaten nahi dena lortzeko,
|
besteen
eskubideak errespetatuaz eta gure sentimenduak era argian adieraziz.
|
|
|
AGNHa soilik dutenen eta AGNHa portaera arazoekin batera dutenen artean kokatzen dira AGNHa eta ezezkotasun desafiatzaileko nahastea dutenak. AGNHa eta portaera arazoak dituztenek arau sozialak hautsi,
|
besteen
eskubideak urratu, lapurretak egin eta bortxa fisikoa erabiltzen dute. Dirudienez, autokontrol arazoak dituztelako hasten dira AGNHa dutenak besteak jotzen.
|
|
|
Bestalde, on line gizarte komunitateen barruan zurrumurruak zabaltzeko aplikazio batzuk daude. Fenomeno hori, gossiping izenez ezagutzen dena, arriskutsua izan daiteke,
|
besteen
eskubideen aurka erasotzen baitu, hala nola ohorea eta intimitatea. Hori dela eta, joan den urtean plan bat jarri zen abian unibertsitate eskoletan eta eskoletan, ekintza horiek adierazpen askatasunaren aurkako delitua eragiten dutela jakinarazteko.
|
|
2015
|
|
|
Ikuspuntu praktikoari dagokionez, bi egoera bereiz daitezke: babesgabetasun egoeraadingabearen eskubideak urratu direlako, edo adingabeak
|
besteen
eskubideak urratzenditueneko egoerak. Hortik abiatuta, esku hartzeari dagozkion bi eremu ezar daitezke:
|
|
|
Eta espazio berri horietan izango dugun rola desberdina izango da, espazioak ulertzeko eta diseinatzeko ikasitako gaitasunaz eta tresnez baliatuko gara gure ekarpena egiteko. Adituak eta neurrian arituak izan arren, ez dugu
|
besteen
eskubideak kudeatzeko baimenik ezta erantzukizunik ere, eta, beraz, gure funtzioa ez da erabakiak hartzea izango, ezpada biztanleei euren espazio publikoan sortuko diren gatazken konponbiderako eta elkarbizitzarako erabakiak hartzeko informazioa, tresnak eta baliabideak ematea. Espazio publikoan jokatzen duten agente bizidun eta bizigabeen arteko harremanen dimentsio sozial zein fisikoak ulertzeko, sentsibilitatea eta gaitasuna dugu eta itzultzaile lana egin dezakegu, agenteen arteko bitartekari izan.
|
|
|
Tristea da, baina besteak bezalakoa izatea da beti bilatu izan duguna, normalizazioa, homologazioa. Gu oso egoera marjinaletik gentozen, eta normalizazioa nahi genuen, alegia, plaza publikoan duintasun osoarekin egoteko eskubidea,
|
besteen
eskubide berdin eta berekin. Euskararentzat, kazetariontzat eta euskalgintzarentzat.
|
|
2016
|
|
|
Inork ez ditu argi mugak; non hasi eta non bukatzen diren batzuen eta
|
besteen
eskubideak. Kaleko protestekin lotura zuzena duten lege berriak indarrean sartu direla sei hilabete igaro ondoren, «gutxi» nabari dute horien aplikazioa gizarte mugimenduetako kideek, epaileek eta poliziek.
|
|
2017
|
|
|
Horretan oinarrituta, askoz hobeagoa da ingelesa, txinera, frantsesa edo arabiera jakitea, euskara jakitea baino. Aniztasunaren aldeko balio demokratikoa azpimarratu behar dugu, hizkuntzen gaian zentraltasuna lortzeko, batzuen eta
|
besteen
eskubideak bultzatuz, sakonduz eta errealitate bihurtuz.
|
|
|
Horrez gain, argi dugu euskara bultzatu behar dela euskara gure hizkuntza" ere" badelako, eta gainera aniztasunaren aberastasunean sinesten dugulako. Baina gaur egun euskaraz ikasi nahi ez dutenek ere euren eskubideak dituzte eta gaur egungo erronkarik handiena da batzuen eta
|
besteen
eskubideak orekatzea. Alde batera ematen duzun pauso minimo hori inposizio gisa ikusten da eta hori da legealdi honetan eta ondorengoan lortu behar duguna:
|
|
2020
|
|
|
ekintzailea, aktiboa eta idealista praktikoa. Norbanakotik harago, giza duintasuna garatzen duena komunitatean kooperazioaren eta elkartasunaren bidez, norberaren eta
|
besteen
eskubideekiko errespetuaren kontzientzia adierazita.
|
|
2021
|
|
|
Ez dut pertsona matxista, LGTBIQfobiko eta arrazistarik niregandik gertu nahi , ezta horien ekintzak edo hitzak zalantzan jartzen ez dituenik ere. Ez dut etengabe ezer ikasi nahi ez duen jendearen irakaslea izan nahi.Beraz, hemendik aurrera, pertsona hobeak izaten eta
|
besteen
eskubideen alde egiten duen gizartearen parte izan nahi baduzue, sistema honen pean ikasitakoa desikasteko, izan zaitezte nirekin prozesuan lagun. Osterantzean, atea kanpotik itxi dezakezue.
|
|
2022
|
|
|
Errege Erregina Katolikoen garaian, foruak idatzi zirenean, ematen zuen ondo mugatuta zeudela errege erreginen eta
|
besteen
eskubideak. Baina konturatzen zara errege erreginen boterea ez zela ahultzen, baina herriena bai.
|
|
|
Casadevallen ustez, argi dago auzia: «Oinarri zientifikoarekin edo oinarri barik, norbaitek uste badu ez dagoela pandemiarik baina
|
besteen
eskubide indibidualak errespetatzen baldin baditu, edozein iritzi izan dezake», eta, beraz, horri buruz adierazi liteke modu publikoan.
|
|
|
Errege Erregina Katolikoen garaian, foruak idatzi zirenean, ematen zuen ondo mugatuta zeudela errege erreginen eta
|
besteen
eskubideak. Baina konturatzen zara errege erreginen boterea ez zela ahultzen, baina herriena bai.
|
|
|
Ama edo aita izatea ez da eskubide bat. Desio bat da, eta batzuen desioek ezin dituzte
|
besteen
eskubideak zapaldu.
|
|
|
Bestalde, Samuel LaSelvak, Canada and the Ethics of Constitutionalism liburu ikaragarrian, Kanadako akordio politikoen bilakaeraren irakurketa zorrotz bat proposatzen du; izan ere, hark iradokitzen duenez,"[...] 1867an eta 1982an, [Kanada] eredu britainiarra eta estatubatuarra baino harago joan, eta, modu inperfektuan bada ere, zenbait akordio konstituzional diseinatu zituen?
|
besteen
eskubideak, kontuan hartzeko, horrela konstituzionalismoaren etikari eta praktikari lagunduz mundu zatitu batean" (LaSelva, 2018:
|
|
2023
|
|
|
Zeren eta benetan aske ez da menpekotasunik ez daukana, menpekoak dauzkana baizik. Besteen menpekotasunen gainean eraikitzen dira askatasun egoerak, batik bat liberalismoak aldarrikatzen dituenak, norbanakoaren eskubideak
|
besteen
eskubideen talkarekiko gailentzen dituena. Paradoxa dirudi baina, gure munduan bederen, ez dago askerik menpekorik gabe.
|
|
|
Bermatuta sentitzen dut? Nire jarrerekin
|
besteen
eskubidea urra dezaket?"
|
|
|
Sexualitatea aske bizitzea berdintasunaren ildo nagusienetako bat da. Gure zein
|
besteen
eskubideak bermatzeko, horiek ezagutu ditugu ezinbestean. Hortaz, hausnarketarako proposamena egiten dizuet.
|
|
|
Bermatuta sentitzen dut? Nire jarrerekin
|
besteen
eskubidea urra dezaket?
|