|
2019
|
|
|
Beno, hori munduko
|
beste
leku batzuetan ere ikusi dugu.
|
|
|
Hazkunderik handiena Afrikan gertatuko delakoan dago NBE, populazioa laukoiztea espero baitu (gaur egungo 1.000 milioitik 4.000 milioi ingurura). Munduko
|
beste
leku batzuetan, aldaketa gutxiago espero ditu. Asiak, adibidez, 4.400 milioi biztanle ditu gaur egun, eta 2050 urtearen inguruan 5.000 milioi izatera iritsi eta gero populazioa galtzen hasiko dela aurreikusi du.
|
|
|
Aldiz, hondakin solidoen ondorioak lekuan sumatzen dira. Baina horien kasuan ere, ondorioak ez dituzte sortu dituztenek jasaten,
|
beste
leku batzuetara esportatzen baitituzte. Hortaz, eraginak non gertatzen diren herrialdeen eta gizarte taldeen arteko botere erlazioaren eta ekonomiaren araberakoak dira.
|
|
|
Tarte horietan, teknologiaren eta materialen trukea, batez ere, norabide bakarrekoa izan zen; gizaki modernotik neandertaletara, hain justu. Baina
|
beste
leku batzuetan, Melanesian esaterako, trukea bi norabideetan izan zen, eta, seguru asko, horrekin batera, hizkuntza ere trukatu zuten.
|
|
|
Geroztik, ohartu dira lurperatutakoen garunak saponifikatzea ez dela hain fenomeno arraroa;
|
beste
leku batzuetan ere ari dira aurkitzen halakoak, adibidez, El Carmen hilerriko hobian (Valladolid) edo Villabasta de Valdavian (Palencia). Aitzitik, bihotza saponifikatuta azaltzea ezohikoa da guztiz.
|
|
|
Afrikatik Europara bidaiatu zuten lehen talde haiek galdu baziren ere, Afrikako populazioa etengabe hazi zela azaldu du Ríosek. " Eta aurrera egiteko topatu zuten aukera bat
|
beste
leku batzuk hartzea izan zen. Hala, uhinetan joan ziren ateratzen".
|
|
|
Saponifikatutako garunek inguruko lurrarekin duten antza dela eta, Serrullari ez zaio harritzekoa iruditzen
|
beste
leku batzuetan, halakoren bat egon arren, inor ez ohartzea," lur-zatitzat hartuta". Harrezkeroztik, ordea," begiak zabaldu" zaizkie, eta erreferente ere bihurtu dira.
|
|
|
" Konposizioa, itxura... oso antzekoa dute. Nolabait, La Pedrajako garunek balio izan dute guk ikasteko
|
beste
leku batzuetan ere gertatu dela fenomeno hau, eta susmatzeko garezurren barruan zenbaitetan agertzen diren masa horiek ez direla lur pusketak, garunak baizik, baita hobiratzetik mendeak igaro badira ere". Horrenbestez, La Pedrajako aurkikuntza giltza izan da ate bat zabaltzeko eta iraganeko arrastoak hobeto ulertzeko.
|
|
|
Ile motz, beltzak tindu hauskara bat zuen hartuta. Han eta hemen izerdiak buruari itsasten zuen,
|
beste
leku batzuetan azala baizik ez zitzaiosn geratzen, soilgune bat bezala; eta haietan tortikak, batzuk odoletan. Laguna txikiagoa zen.
|
|
2020
|
|
|
Egia esan, batez ere Euskal Herrian, eta
|
beste
leku batzuetan ere, hala nola Argentinan, Uruguain, Espainian eta Txilen, berehalako erreakzio bat izan zen, eta gainezka egin zuen, espero ez zelako, eta Vane haren neska lagunaren bidez helarazi zizkioten maitasun eta elkartasun dosiengatik.
|
|
|
Bere begien aurrean torturatu ilara pasatzen uzten du eta ez ditu torturatuak ikusten, eta ez du ikusten zenbat hiltzaile dagoen libre Espainian. Eta
|
beste
leku batzuetan dauden hiltzaileak bilatzen hasten da".
|
|
|
Zaude han, hiltzeraino aspertuta arratsero, egiazko lagun baten betebeharrak betetzen! Neure buruari jipoi bat emateko prest nengoen, eta, horixe, kandela itzali eta mantaz estali ondoren, ukabilkadaz joka aritu nintzen buruan eta gorputzeko
|
beste
leku batzuetan. Horrek zertxobait baretu ninduen eta lo hartu nuen azkenean, nahiko lo sakona, oso nekatuta bainengoen.
|
|
2021
|
|
|
Euskal Herrian eta inguruan ez zen emakume prostituten tratu txar larri, tortura edo snuff eta erailketa gehiagorik gertatu azken egunetan. Dena den,
|
beste
leku batzuetan orduan ere antzeko delitu larriak gertatzen ari ziren, Europako mendebaldeko hirietan eta baita Bartzelona eta Madrilen. Bestetik, Interneteko Web Sakoneko orrietan lotura batzuen bidez aurreko sareekin nolabaiteko erlazioan, arte iruzurraren kasuak zituzten.
|
|
|
Ez izan kuidadorik. Entzun dudanez Iruñean eta
|
beste
leku batzuetan droga gehiago mugitzen ari da eta hau izan daiteke Ikerren momentu txar bat, pasa daitekeena.
|
|
2022
|
|
|
Mexikoko Pueblan kirola sustatzeko igande goizetan kale batzuk ixten zituztela ikusita harrituta geratu zen bidaiaria. Geroztik ikusi du gauza bera egiten dutela
|
beste
leku batzuetan ere: Panama Hirian, Medellinen, Quiton eta bai Limako auzo batzuetan ere, esate baterako.
|
|
|
Amerika osoan XVI. mendetik aurrera bertan bizi zirenekin zer gertatu zen badakigu: leku batzuetan, denak garbitu zituzten;
|
beste
leku batzuetan, ordea, ezin izan zuten, asko zirelako, edo hobeto babestu zirelako, edo oihanean eta mendian ezkutatu zirelako. Esklabotza eta zapalkuntza orokortua etorri ziren gero; eta egoera horren ondorengoak indarrean daude oraindik.
|
|
|
Blogoeta hauetan behin baino gehiagotan atera da euskal diasporaren gaia, eta Bk Amerikan barrenako bidaia honetan egondako toki gehienetan aurkitu ditu euskaldunen arrastoak, kale izenetan, abizenetan, historiako pasadizoetan eta abar. Argentinan ere aurkituko ditu, dudarik gabe, eta itxura denez baita Txilen ere, eta ez gutxi; nahiz eta aitortu behar duen Txilera etorritako euskaldunez ez zuela
|
beste
leku batzuetara joandakoez bezain ideia argirik. Baina, diotenez, txiletarren% 10etik 20ra bitartean izango lirateke euskal abizenen bat dutenak gaur egun. Horrek ez du esan nahi Bk beste leku batzuetan baino azalpen gutxiago eman behar duenik, nongoa den galdetu eta euskal herritarra dela erantzuten duenean:
|
|
|
Argentinan ere aurkituko ditu, dudarik gabe, eta itxura denez baita Txilen ere, eta ez gutxi; nahiz eta aitortu behar duen Txilera etorritako euskaldunez ez zuela beste leku batzuetara joandakoez bezain ideia argirik. Baina, diotenez, txiletarren% 10etik 20ra bitartean izango lirateke euskal abizenen bat dutenak gaur egun. Horrek ez du esan nahi Bk
|
beste
leku batzuetan baino azalpen gutxiago eman behar duenik, nongoa den galdetu eta euskal herritarra dela erantzuten duenean: ez, Txilen ez du sumatu jendearen aldetik ezagutza handiagoa gai horri dagokionez, oro har; toki guztietan bezala, badira euskaldunon berri badutenak, baina gehienek imintzio arraro batez erantzuten dute vasco hitza entzundakoan.
|
|
|
beren etxeak, beren lurrak, ingeles hiztunen esku zeuden. Asko geratu ziren Eskozia Berrian (populazio osoaren% 3 dira gaur egun, eta beren hizkuntzari eta kulturari eusten saiatzen dira, munduan beste asko bezala), baina beste bazter batzuk bilatu behar izan zituzten bizitzeko; beste batzuek Quebecera, Saint Pierre eta Mikelune uharteetara eta frantsesa hitz egiten zen
|
beste
leku batzuetara alde egin zuten. Bidenabar, esan behar da haien artean bazirela euskaldunak ere, XVI. mendean eta Ternuan baleatan eta bakailaotan ibilitakoen ondorengo batzuk, esaterako, eta, ikerketa batzuetan ikusi denez, agian uste baino gehiago ere bai (XVIII. mende hasierako Halifaxeko bataio liburuetan ageri omen dira Arosteguy, Bastarache eta Montaury bezalako deiturak).
|
|
|
Hasteko, kontatu zion Andreak edo Damak beste izen eta bizitoki batzuk zituela. Mari, Maia edo Maddi izenak ere ematen zizkioten
|
beste
leku batzuetan. Edonola ere denon ama bezala aurkezten zen.
|
|
|
Garazik, ikusi nahi zituen
|
beste
leku batzuk errepasatu zituen: Atarazanak, Colon, Barceloneta, Gaudiren artelanak, Sagrada Familia eta Güell parkea bereziki; Mapfre Fundazio modernista ere bai.
|
|
2023
|
|
|
Aitaren arrastorik ez eta
|
beste
leku batzuetan bilatzea erabaki dut. Ezin nuen denbora gehiago galdu, goizean aita ondo ikusi zuten baina auskalo nola egongo ote zen orain, hainbeste orduren ondoren, gizon gaixoa bere urtebetetze egunean bakarrik.
|