|
2008
|
|
|
Euskara batuaren aitzakian idazle batzuek beren erdialdeko euskalki pribilegia tua bultzatu eta gainerakoen aberastasunak jasotzeko interes berezirik ez dutela iku sirik, ondorioz,
|
beste
idazle batzuek, erreakzioz, beren dialektoei eutsi nahi izan diete, eta pendulua beste puntaraino eramanez, euskalki kutsuko guztia goresten eta azpi marratzen hasi zaizkigu. Kasurik nabarmenenetako bat, Xabier Amuriza idazle eta bertsolaria dugu,.
|
|
2012
|
|
|
Orixe eta Ibinagabeitia bezala,
|
beste
idazle batzuk ere lotu zitzaizkion klasikoak euskaratzeari. Iñigo Ruizek ongi gogorarazten digun legez,. Euzko gogoa ren orrialdeetan eta, oro har, Euzko gogoa ren inguruan antzinateko klasikoak itzultzeko modu bat gauzatzen da, hau da, klasikoak euskal mundutik ikusteko eta erabiltzeko modu bat?
|
|
|
Europako nahiz Ameriketako literatura, handietako? autore kanonikoez gain (John Keats, Johann Wolfgang von Goethe, Charles Baudelaire, Gustavo Adolfo Bécquer, Mark Twain...),
|
beste
idazle batzuen lanak ere hasten dira agertzen hainbat agerkaritan: Asiako literaturetakoak (Rabindranath Tagore indiarra, Omar Khayyam pertsiarra, Tao Te Ching anonimo txinatarra), latinoamerikar literaturetakoak (Vicente Huidobro txiletarra, Gabriel García Márquez kolonbiarra, Amado Nervo mexikarra), Europako literatura, txikietakoak?
|
|
|
108 Liburu eta aldizkarietan argitaratutakoez gain, beste hainbat pasarte itzuli aurki daitezke Sarrionandiaren liburuetako orrialdeetan. Saiakera moduan idatzitakoetan, esaterako, maiz tartekatzen ditu
|
beste
idazle batzuen poema edo testu zatiak euskarara itzulita. Hala eta guztiz ere, itzulpen horiek eranskinetik kanpo utziko ditugu, ez direlako itzulpen beregain gisa argitaratuak izan.
|
|
|
–benetako? itzulpenen artean tartekatzean, edota, alderantziz, sorkuntzazko lan originalak beste autore batzuen aipuen itzulpenez hornitzean eta
|
beste
idazle batzuen testuetan oinarritutako imitazio, bariazio edo berridazketak egitean.
|
|
2013
|
|
|
Handik laster, 1914ko urrian, Jean Saint Pierre apaizaren gutun bat argitaratu zuten, frantsesez. Hilabete hartan,
|
beste
idazle batzuk ere hasi ziren beren berrien igortzen. Jean Elizalde Zerbitzari izan zen hurrengoa, eta euskaraz idazten zuen.
|
|
|
Itsasoaren kontrolak merkantzien garraiatzea edo merkantziei bidea moztea baldintza zezakeela azaldu zuen Pierre Duhourrek. Eta merkantzien garrantziaz idatzi zuten
|
beste
idazle batzuek ere, besteak beste Jean Etxeparek. Gerlaren irabazteko osagai garrantzitsuenetarikoa itsasoaren kontrola zela azaldu zuen behin eta berriz.
|
|
2014
|
|
|
Eta hori guztia da, irakurle eta idazle moduan, Gabriel Arestiri maileguan hartu izan diodana eta gero
|
beste
idazle batzuengan, beste literatura eta beste geografia batzuetan, berretsi izan du dana: nortasun literarioa, horrekin estu lotuta doan arlo guztie tako askatasuna, idazleak berak bere buruari ematen diona, ikusmen talkak sortzeko joera, burmuinetik begietara eta alde rantzizko bidaiak prestatzen dituena, hizkuntzarekiko jarrera za bal hori, naturaltasun landuaren peskizan eta ahozko literatura tradizional eta berriarekiko begirunea, gero erabat itxuraldatzeko bada ere.
|
|
2016
|
|
|
Euskal abertzaleen goraipatzea sumatzen da azalpen honetan, obra guzian zehar irakurri duguna. Hori noski, egoera baten ondorio gisa ikus daiteke, goraipatzearen beharra, denborarekin hizkuntzaren babesteko beharrak ezinegonak sortuko baitituzte
|
beste
idazle batzuen artean. Izan ere, Itxaro Bordak horretaz hizkuntzari garbitasun itxura eman nahi zaiola salatu zuen:
|
|
|
Bizitako garaia aipatzen digu Robert Abirachedek, baina
|
beste
idazle batzuek ekarri dute teatroaren erretzeko nahikeriaren urratsa. Teoriatik helduz ala praktikatik, Stanislavski, Craig (Copeau, Piscator?
|
|
|
Idazle batzuek literaturaren ikuspegi horretatik urrun egon nahi dute, ikusiko dugun bezala. Alta,
|
beste
idazle batzuen iritziz, literaturak nazioa indartzen lagundu izan du herri askoren kasuetan.
|
|
|
Antzerki mundu horretan
|
beste
idazle batzuek ere beren obrak plazaratu zituzten, eta sariak jaso, sarien antolaketa martxan baitzen Hegoaldean. Askotan, herriek berek antolatzen zituzten sariak ziren.
|
|
|
Aurkitu duguna sorkuntza lana izan da, gogoeta lana askotan. Dena den literaturari buruz interesa zuela frogatzat har dezakegu
|
beste
idazle batzuei buruz idatzitakoa, eta berak hizkuntzaren atal batzuei buruz idatzitakoa.
|
|
2021
|
|
|
Gizonek zuei egin deitzaizuen nahi dituzuen gauza guziak egin diezazkiezue zuek halaber haiei ere. Gainera, itzulpenetan ageri den pasarte hori nola itzuli izan duten
|
beste
idazle batzuek ikustea baino ez dugu: ... zuek ere, hei (Haraneder);... ere gisa berean (Testament Berria);... zuek ere egiezute (Uriarte);... zuek ere ekin (Etxenike, in Salaburu 1980).
|
|
|
euskaldun aitona, euskaldun herria, euskaldun jakintsua, euskaldun gizon, euskaldun gerlari eta abar. Hori ikusten da D. Agirre, Arrese Beitia, Kirikiño, Mirande, Larzabal, Iztueta, Lizardi, Zamarripa, Iratzeder, Eizagirre, Otaño, J. A. Mogel, Orixe, Azkue, Mendiburu, Kardaberaz, Etxeita, Labaien, Lhande, Iraizoz, Lafitte, Zerbitzari eta
|
beste
idazle batzuetan. Egia da noizbehinka hausten dela araua (irakurle euskaldun), baina literaturan salbuespenak dira holakoak.
|
|
2023
|
|
|
Bestalde, antzerkiak erlijiozko espazio soila utzi, eta XIII. mendeko antzerki profanoaren izpiritua errekuperatzen joan zen. Le Jeu d' Adam drama bezalako testuak gelditu dira, Rutebeuf eta Jean Bodel bezalako autoreen izenak, baina baliteke
|
beste
idazle batzuek ere antzerki laburrak idatzi zituztela. Haatik, fran tsesezko antzerki forma berri horrek ez zuen horregatik drama erlijiosoa uxatzen.
|
|
|
Orduz geroztik Marotek Aliantzako arreba izena eman zion Margaritari. Marotekin batera
|
beste
idazle batzuen Margaritaren izena aipatu zuten haien lanetan, ematen zien laguntza eskertzeko, Des Perriers, satira egilea, Gruguet eta Desmoulins literatur egileak, Jean de La Hay eta askoz gehiago, izena utzi ez zutenak. Jakintsua zen Margarita, kultura handikoa, hizkun tza zaharrak ezagutzen zituen eta modernoak ere bai, ingelesa, italiera, gaztelera eta alemana.
|