|
2000
|
|
|
Dena izan da deskubrimendu bat... baina ez dut pentsatu ere egin nahi nolakoa izango zen herri hau ez balitz abertzaletasuna ezkerreko baloreekin uztartzen ahalegindu zen belaunaldi hura egon. Aresti, Zeruko Argiako «Gazte gara»ko artikuluak, euskalduntzearen konzientziazio kanpainak... garai horretan gure historiak hartzen duen birak egiten gaitu desberdin seguruenik
|
beste
herri askorengandik. Ozta ozta libratu garela esan liteke
|
|
|
Alabaina, euskararekiko konpromisoa ez baita egun bakarreko afera. Laudion ez ezik, Arabako
|
beste
herri askotan ere izan dira kontzertu, hitzaldi, antzezlan eta erakusketak. Besteak beste, Kepa Junkerak, Koldo Zuazok, Kukubiltxok eta Takolo, Pirritx eta Porrotxek hartu dute parte Araba Euskarazeko kultur egitarauan.
|
|
2001
|
|
|
Euskal Pilota, Javier Ugarte adituaren esanetan, «lusus pilae cum palma» latindarraren eta «jeu de paume» frantziarraren eboluzioaren emaitza kontsideratzen da, baina hori baino lehen antzinako euskal artzainek(
|
beste
herri askok bezala, zerbait biribila hartu eta botatzea gauzarik naturalena baita) jadanik pilota baten antzeko zerbaitekin boleaz aritzen ziren, mendi edo zelaietan (zoruak, boleaz zenez, ez zuen garrantzirik) eta bata bestearen aurka.
|
|
2002
|
|
|
Lapurtar kutsu nabarmeneko plaza honetan arkupedun Herriko Etxea, frontoia, eliza eta baserri moduko etxe tipikoak. Banaka hartuta bat ere ez da gehiegi nabarmentzen, baina orokorrean, Lapurdiko
|
beste
herri askotan bezala, enparantza oso atsegina bihurtzen dute.
|
|
|
«Arindua geratu da Donostia inguruko ibilia, baina noizkorako igari Tolosako zintzurra? Eta
|
beste
erri askok ere, nondik egin behar dute autobide berria. Ezaguna da irakurleen artean Bilbao Behobia autopistak Zarautzen egiten duen ondamendia.
|
|
2003
|
|
|
Adibide bat jarriko dut. Duela aste batzuk Irak erasotzearen aurkako jarrera erakutsi zuen gure herriak, munduko
|
beste
herri askok legez, eta argi ikusi da zenbait herritan agintari eta herriaren artean dagoen zanga. Bada, gure ustez, hemen berdintsu gertatzen da autodeterminazioarekin
|
|
|
Bilbon,
|
beste
herri askotan bezala, EAJ, EA eta Ezker Batuak lortutako gehiengo absolutuari esker, aukera zuten (dute, oraindik) udala osatzeko herritarrek emandako bozen arabera, hau da, EAJ EAko 12 zinegotzi, PPko 8, PSE EEko 5, IU EBko 3 eta Herria Aurrera plataformako 1 Oso erraza dute. Ez dute ezta Espainiako legedia urratu behar.
|
|
|
F. G. Gure gizartearen baitako krisi eta aldaketa giroa, teknologiari eta ekonomiari dagokienez,
|
beste
herri askorena bezalakoa da. Kulturari eta herri izateko bideari dagokienez, baditugu hainbat zera bereiziago egiten gaituztenak.
|
|
2006
|
|
|
Euskal Herria herri txikia da. Nekazaritzarako leku gutxi izanik, beste jarduera batzuetara jo behar izan zuten bertakoek eta Europako kostaldeko
|
beste
herri askotan bezala garratzi handia izan zuten merkataritzak, arrantzak, burdin industriak eta egurraren esplotazioak. Horrek guztiak leku batera eramaten gaitu azkenean:
|
|
|
Urtaro bakoitzaren joan etorrian eta une bakoitzak eskaintzen duen argiaz ederki baliatuz eginak daude Nafarroako lurraldeak oinarri dituzten Santiago Yaniz argazkilari bilbotarraren 100 irudi eder hauek. Iratiko oihanaren zenbait paisaia bezala, Iruñeakoak, Cabredo hiribildukoak, Erriberrikoak, San Adrian baselizarenak edota Uxue, Erratzu, Igantzi, Lantz eta
|
beste
herri askotakoak. Berdin Pirinioetatik Bardeetara doan artaldea, Leireko monasterioa, Bertizko parkea, Baztango bailara, Mendigorria, Esako urtegia, Belagoako paisaia, Ilunberri, Urbasa, Aezkoako bailara edo Zugarramurdi, Larrun mendia atzean duela agertzen duten argazkiak.
|
|
|
Lawrenceko irokarrak (ibai handia jaitsiz 1535ean Jacques Cartierrek deskubritu zuen herria eta esploratzaileari ongi etorria eman ziona bera), Cartier etorri eta hamarkada batzuetara desagertu ziren, seguruenera europar gaixotasunen guztiz mende egon zirelako. Mendebaldeko hemisferioko
|
beste
herri askok bezala, ez zuten inbasioaren kontrako inmunitaterik garatu. Ehun urte geroago, irokar konfederazioak gaur egun Ontario deneko populazio neutrala inbaditu zuen, arma berriz eta gorroto zaharrez horniturik.
|
|
2007
|
|
|
Hobeko zuten azpiegituretan inbertitu izan balute! Herrialde aberatsak bildu bai, hitzarmenak adostu bai, baina bete ez, eta betearazi ere ez El Salvadorri eta
|
beste
herri askori. Eta, nirekiko, horixe da nik onartuko nukeen interbentzio modu bakarra, ezer ez dutenei onura ekarriko dien esku hartzea, eta ez" bota" agintean jarraraztea.
|
|
2008
|
|
|
Un dia de noviembre oso film zintzoa da, iraultzaren berrikuspena egiten du testigantzetan oinarrituta, historiaren une oso konplexu batean: 70eko hamarkadak atzerakada jasan zuen, ez Latinoamerikan bakarrik, baita
|
beste
herri askotan ere (68ko maiatza ondorengo errepresioa Frantzian, Txinako iraultza kulturala, diktadura ugari…). Garai zailak ziren eta nire filmak sei urte eman zituen atxilotuta, estreinatu gabe, eta zinema mundutik baztertu ninduten, sistemarekin kritikoa izateagatik [Luis Pavon Tamayo Kulturako arduradun zen" bosturteko grisa" deituriko garai hartan].
|
|
2012
|
|
|
Eskola txikien itxieran
|
beste
herri askotan ere eragin zituen bezala protestak, Arrañek guraso elkartearen sorrera ekarri zuen. Joseph Senarrarekin Paristik boluntario bezala etorri eta bertan gelditua zen Anne Godement (berez Mercerau, Frantzian emakumeak senarraren deitura hartzen du) izendatu zuten irakasle.
|
|
2013
|
|
|
Honatx Hodeien erantzuna: " Agian horrexegatik, herri aberats, udatiar eta pijo batean bizi izanda,
|
beste
herri askotan baino arrazoi gehiago ditugulako mugimendua sortu eta egoera aldatuko duten espazioak sortzeko. Gainera, dagoeneko herrian beste askori ere kutsatu diegu lan egiteko modu hau; eta hori oso garrantzitsua da".
|
|
2022
|
|
|
Azpeitian,
|
beste
herri askotan bezala, udal berria hauteskunde prozesurik gabe osatu zen baina kargua hartu zuten agintariek euskal errepublika aldarrikatzea eskatzen zuen mozioa berretsi zuten aho batez
|
|
|
Lau egun lehenago Espainiako Estatuan udal hauteskundeak egin ziren, eta Eibarren apirilaren 14an Bigarren Errepublika aldarrikatu ostean, monarka deserriratzea ekarri zuen lurrikara politikoa sortu zen. Azpeitian,
|
beste
herri askotan bezala, udal berria hauteskunde prozesurik gabe osatu zen, 1907ko lege bat aplikatuz, baina kargua hartu zuten agintariek tartean ziren abertzaleak eta karlistak euskal errepublika aldarrikatzea eskatzen zuen mozioa berretsi zuten aho batez biharamunean, apirilaren 17an. Gauza bera egin zuten beste hamaika herritako udalbatzek ere.
|
|
2023
|
|
|
Horrek aukera ematen zien 1.000 biztanle baino gehiago zuten kontzejuei udal konposatuetatik ateratzeko. Berriozar, Antsoain, Zizur, Lekunberri eta
|
beste
herri askok bide hori hartu zuten, gure ustez gehiegi pentsatu gabe nola gelditzen ziren udalerri haietako beste herri txikiagoak. Arangurenen kontrako hausnarketa egin genuen:
|
|
|
Iruñekoaz gain,
|
beste
herri askotan ere gertatu ziren desmasiak eta lapurretak erabateko inpunitatearekin. Ondoren, errepresio ekonomiko hori guztia instituzionalizatu egin zuen erregimenak, dekretuen, batzordeen eta 1939an horretarako propio kaleratutako Erantzukizun Politikoen Legearen bidez. Josu Chueca historialariak 2015ean ARGIAn idatzi zuen bezala (2.445 zk.), duela gutxi arte" eskuraezinak" genituen artxibo eta dokumentuak ireki dira orain, lege horren eragina norainokoa zen jakiteko baliagarriak:
|