|
2000
|
|
|
Askoz obea, berriz, aoan uzten duan ozkirri atsegina". Baina" edatea,
|
beste
gabe, ez da ezer. Geienaz ere, egarria iltzea; sagardotegietan afari egitea, esate baterako, ori da gauza berezia eta bitxia.
|
|
|
Liburuaren arrakasta liburuaren kalitate maila onari egozten diote kritiko gehienek. Zenbaitzuk, ordea, berezko kalitateak arrakasta handi hau ez duela halere erabat justifikatzen eransten dute, beste zenbait literatur obra kalitatezko izanda ere ez baitira horregatik,
|
beste
gabe, arrakasta komertzialak bihurtu. Kritiko batek baino gehiagok esan izan du zerikusirik baduela autore honek duen arrakastan bere nortasun ez literarioak ere.
|
|
|
Bestalde, literaturzaleak liburuan zehar entzungo dituen behin eta berriko oihartzun edo erreferentzia literarioen atsegintasuna gozatuz batera, ate osteko oharren bidez osatu ahal izango du bere literatur intuizioa. Bestela esanda, arrazoi ez literarioek baliteke, baina bereziki arrazoi literarioek azaltzen dute
|
beste
gabe liburuaren argitalpen ugaritasuna eta irakurleen zaletasuna.
|
|
|
Berasaluze-ren lanera eta existentzialismoaren eztabaidara itzuliz: agi denez, haren testuan Txillardegiri ederretsi ez zaiona, existentzialismoari
|
beste
gabe ateistairiztea izan da. Berasaluze-ren gardiz, existentzialistak,. Jainkoa ukatzeak biotzeanixten daben utsa bete eziñean dabiltza gizajook!
|
|
|
Frankismo osoa zegoen ados, Espainia Berriak hizkuntza ofizial bakarra beharzuela, eta berori ezarri egin behar zela esatean (II. Errepublikak egindakoa ezabatuz); baina horretarako metodo, erritmo eta prozeduretan ez ziren guztiak irizpide berekoak.Irekitxoenak ez zeuden konforme lehendik, inolako gatazkarik gabe, indarrean zeudenerabilpen ohitura eta jokamoldeak
|
beste
gabe mozteko.
|
|
2001
|
|
|
Batetik, pentsalari edo gizakiek asmatu ez duten muin jakin bat, itxuragabea, mugagabea, sortzailea, etengabe irakiten egonik bere baitatik errealitate berriak sortuz gainezka egiteko joera duena; mugagabea da, bai handirantz (infiniturantz) bai txikirantz (infinitesimorantz). Baina honek,
|
beste
gabe, ez du mundua den gisakoa azaltzen, ezin izango baititugu udareondo eta sagarrondo bat bereiztu, gizon eta emakumea ezberdindu, edo hegaztia eta narrastia. Izan ere (eta bigarrenik), kosmosean errealitate mota ezberdinen arteko desberdintze argia dago.
|
|
2002
|
|
|
Gosez nengoan, goizeko zortzirak inguruan barruratakoaz
|
beste
gabe. Sartu nintzan bazkal-tokian.
|
|
|
Gudari hurak, zaindari zebilela, argitxo bat ikusi zuen ilobi artean, eta baita negarrez ari zanaren baten zotiñak ederki entzun ere. Jakin naiak zirikatuta, zan gudari hori zotiñak zetozten alderdirantza, ta, ilobiak agiri ziran lekura eldu zanean, emakume eder bat ikusi zuen; ikusita
|
beste
gabe ikaratu egin zen guztiz, iratxoren baten aitzinean ote zegon edo. Baiña gero, zenduaren gorpua begiz jo zuenean, eta haren ondoan zegoan emakumearen negarrak eta zotiñak nabaitzean, ezur eta aragizko benetako emakume ederra zala oartu zan, eta bere senarraren eriotza eraman eziñez edo, negar zotinka ari zala.
|
|
2003
|
|
|
" O Euskalerri eder maitea, ara emen zure semea, bere lurrari muin ematera
|
beste
gabe etorria..."
|
|
|
" Euskaldunen hizkuntza, euskara, ez latin ez erromaniko izateagatik soil, barbaro bilakatzen zen
|
beste
gabe; euskaldunen ohiturak, erromatarrei arrotz eta bitxi irudituz, barbaro bilakatzen ziren halaber; administrazio erromatarraren eskuari ihes egiten zion neurrian, eta horregatixe, barbaro bilakatzen zen euskal jendea bera28". Orain berdin, ez dira asko aldatu erromatarren ondorengo godo eta franko horiek; ez horixe!
|
|
|
Hiri bakoitza, pentsamendu, arte obra bakoitza, paisaia bakoitza, lehen lehenengo, bera dena da eta bera denagatik hartzen dugu aintzat, huraxe gurtzeko edo, esango nuke, ez gure" probetxuren" baterako. Batzuetan metafora platonikoak lagungarri dira eta, esan genezake, Kristellerrekin, haietako bakoitzak ideia edo esentzia espezifiko eta bakar bat aurkezten duela gure begien aurrean, kontenplatua eta geure baitan asimilatua izatea merezi duena —eukaristia modu batean—,
|
beste
gabe. Hor dago bera, agerpen bat; hor egon dadila, nahi dugu, bakarra, ukiezina, bera den bezalakoxea, hara eta ez beste inora guk pelegrinatzeko behin, edo behin eta berriro, berarengana, doakotasun hutsa den askatasun eta. Utilitate izpiritualena ere bilatzeke, ikustea hemen zaigun oparia baino soil soil; hiri batek, pintura edo paisaia batek ikustea bat batean bihurtzen duen miraria bizitzea alegia.
|
|
2004
|
|
|
Espainolen konprentsiotik Euskal Herria askatzekotan dabilen abertzaleak edo nomina handia dauka edo talentu urria du. Edo espainola da
|
beste
gabe, horretarako ez baita talenturik eskatzen?. 78
|
|
|
Meditazio Metafisikoak liburuan sortutako epistemologia kartesiarraren zati nagusia ikusieta gero, badirudi esparru epistemoiogikoaren mugak jarri ditugula. Baina auzi horietarikoaskok oraindik bizirik dirau cta, batez ere XX. mendean, muga horiek kritikatu egin dira.Has gaitezen,
|
beste
gabe, kritiken oinarritik.
|
|
|
gogo egoerak egocra edo gcrtakari ncurofisioiogikockin identifikatzca. Horrela,
|
beste
gabe, duaiismoaren ondorio gatazkatsuak ekiditen dira, gogoaren existentzia ukatugabe alabaina.
|
|
|
Lanbide bcrriaksortu ziren: itzuitzaileak kopiatzaileen ordez. notariotz.an aritu zirenak, burokratak etab., eta,
|
beste
gabe, literaturaren, artearen zein filosofiaren eraldatzc prozesua abian ipini zen.Berpizkundeak ahaztuta eduki nahi izan baditu ere, garai hartako unibertsitateetako maisuakjuduak eta islamiar erlijiokoak izan ziren nagusiki. Zenbait ofiziotan, gainera, kristauekparte hartzea ia debekaturik zutenez (medikuntza, legedia, kontularitza, banka, etab.), gauregun intelektualtzat hartuko genituzkeen haiek orduko kolektiboen arabera juzgatu behardira.
|
|
|
Teilatuetako izotz burruntzietatik ura tantaka tantaka, azokara zihoala edo handik zetorrela, edo
|
beste
gabe paseoan ibilki, jendea banaka edo binaka; zubian hiru agure, handituxe zetorren ibaiari begira; haratago mendi koska elurtuak, Adunako eliza; haratago Ernio.
|
|
2005
|
|
|
Gure kulturan, biolentzia beti bitarteko bat da, ez da inoiz helburu bat, eta ez da nortasun bat definitzen duena. Hau da, bat biolento bezala,
|
beste
gabe biolento denean guk hartzen dugu asozialtzat.
|
|
2006
|
|
|
H. d., Herder-engan absolutuki batere ez, eta Hegel-engan gehienez ere herentxo baten herena baino ez bezala, Ortega-rengan ja herriaren izpiritua berdin zeharo arrazaren izpiritu bilakatua ageri da, seinale, honezkero Volksgeistaren jatorrizko esanahitik –nabariki kontzeptuaren beste aro batean eta beste mentalitate sozial batean oro har– zenbat urrundu garen. Erreparatzen badiogu, bada, kontzeptuaren eboluzioari, hasteko izpiritua (Geist), honezkero arima bihurtu da (Seele), eta azkenean arraza
|
beste
gabe bihurtuko da. Beraz, haren testuingurua eta edukia hasierako historia edo kulturaren filosofiatik herrien psikologiara eboluzionatuz joan da, eta azkenean psikologiatik" antropologia" edo arrazen teoriara:
|
|
|
Holokaustoa, ez du ematen juduen sudur makoagatik izan denik, suposatu zaizkien euren kualitate (h. d., bizio sortzetiko) moralengatik baizik, horiek nazien begietan euren anikilazioa justifikatzen zuten. Txantxa bat emango du, gogoratzen badut, M. Broszat ek notatzen duen eran, Rosenberg-ek arraza (alemana) esatea
|
beste
gabe (abereez mintzo bagina bezala!) ez omen zuela aski fina kausitzen, eta" arrazaren arima" lelora estilizatu zuela bere diskurtsoa616. " XX. mendeko mito" guztia odolaren (biologikoa) eta arimaren identitatean jaikitzen da (hori da programa eugenesikoen arrazoia ere).
|
|
|
150 Ib., 41 Gogoratu beharrik ez, baina gogoratzea ez da gaizki egongo apika, herriaren izpiritu baten aitortzak ez Voltaire, Montesquieu, eta printzipioz inor ez duela bihurtzen erromantiko eta ez idealista. Bestalde, herriaren izpiritua eta haren adierazpen kulturalak, noumenoa eta fenomenoa edo gauza berbaitan eta haren agerketak bezala begiesten bada, erromantizismo edo idealismorik baino gehiago, filosofia bat
|
beste
gabe txarra da dagoena.
|
|
|
Asaldagarria da nolabait, Horkheimer eta Adornoren despit moderniaren mitoak nola arrakalarik txikiena gabe dirauen Euskal Herriko progresian. Mekanikoa da modernitatea eta modernizazioa guztiz positibotzat hartzea,
|
beste
gabe. Estrategia sinple baina unibertsal horrek primeran funtzionatzen du:
|
|
2007
|
|
|
Nik, udalaren funtziorik interesgarriena herri dinamika sortzean dakusat; herritarrak zertan hartan lanean jartzean eta ez hainbeste obrak egin eta sekulako jaiak prestatzean, denon dirua erabiliz. Bai, denok dugu estimuan kostatzen zaigun hura eta
|
beste
gabe aurrean, eginda, jartzen digutena, akaso, aintzat hartu ere ez dugu egiten.Bada, duela hogei urte inguru hasita ari naiz ohartzen, udalen helburuetako bat horixe dela, dena eginda ematea egiten parte hartzeko aukera eskaintzea baino. Batzuetan interesagatik eta besteetan irudimen ezaren eraginez.
|
|
|
< Völkisch> ek hiztegiaren arabera nazionala esan gura du; baina ez da nazionala
|
beste
gabe, eta aleman batek ez lituzke < national> eta < völkisch> sekula nahastuko: < völkisch> beti joera jakin batean da < nazionala>.
|
|
|
(Herriaren edo hizkuntzaren) < karakterea>, < arima>, < gogo/ izpiritua> balioberdintzat jotzen dira, hortaz, eta, berriro nabarmentzea merezi duelakoan nago? Rotenstreich entzat Volksgeist en itzulpen egokia ingelesera < karaktere nazionala> da
|
beste
gabe, ez beste izpiritu misteriozkorik120.
|
|
|
Problema bat da, historikotasuna asko enfatizatuz historikotasunaren ukoan buka litekeela, edo hori eman lezakeela behintzat, historia azken batean natura antzekoa bihurtzen bada, gizakiaren aurretiko eta gaineko, eta legea, historikoa izateagatik
|
beste
gabe, ukiezina. Eskola Historikoak hori egin duen ala ez, hemengo arazoa ez da.
|
|
|
Batzuetan kritikatzen duen adina, beste batzuetan sinpatia frankoz aipatzen du, bereziki Hume edo Kant ez ari bada (eta, bide batez, Kant-ek hori. Antropologia pragmatikoa? ...en685 Bidaiarien inpresio, herrien arteko ezinikusi eta topikoen saiosaltsa horren irakurketak(, literatura ligera y poco amena?) ia beti desengainatu duen arren686, behin baino gehiago hartaz buru argiak (Hume, Kant, Schopenhauer) eta autore handiak baliatu izanak (Cervantes, Quevedo, Lope, Calderón, Gracián) 687, Caro Baroja-ri ez dio uzten Herrien Psikologia modu hori jaramonik batere egiteke
|
beste
gabe zokoratzen.
|
|
|
Il n, y en a qu, une race qui est la race qui ne finira point; la race spirituelle; la race éternelle»690 (seguru asko, gainera, santuen arraza izpirituala azpimarratuz, Péguy k arrazaren kontzeptu nazistari zuzenean buru egin gura zion). Era berean, nazio burgesak, nazio kristauak, nazio fedegabeak entzun izan ditugu (hain zuzen «nationes»ek,
|
beste
gabe, latin eliztarrean, jentil herriak, esan nahi du askotan).
|
|
|
Horrek, bereizketak formulatu ahal izateko unean, baten eta bestearen azterbideak aldarazten ditu. Baserritarrak, mendian ibilki, problemarik gabe esan ahal izango dizu arbola baten aurrean, «haritza ez da pagoa»; baina kaletarrak dizu esan «zuhaitza ez da zuhaitza»1308 Biak hizkuntza berean bizi dira, baina bi mundu ikuskeratan, esan genezake (mundu ikuskera hizkuntzak
|
beste
gabe eta berak bakarrik eratzen ez duelakoan); hizkuntza berean, baina bi modutan. Eta, hala ere, gaurko euskarak biei zuhaitz bereizketak egiteko aukera berberak eskaintzen dizkie; hizkuntza guztiek ez, eta agian garai bateko euskarak ere ez.
|
|
|
Hala ere, hizkuntza alemanaren, ingelesaren mundu irudi edo mundu ikuskeraz mintzatzea baino egokiagotzat dauka, neutralkiago, hizkuntza baten ala bestearen «semantika» edo «eraketa semantikoa» esatea
|
beste
gabe (Ib., 281).
|
|
|
tzialki berdintzat ematen ditu
|
beste
gabe Humboldt-en pentsamendua eta estrukturalismoa. M. Ereñok ez du auzikatuko berdinketa hori (aitzitik, ontzat emanez bezala arrazoituko du berak ere), eta guk ere pasa egingo dugu hemen.
|
|
|
Estreina, garrantzizkoa hitzak ez bakanka hartzea da. Zaldi esan ala caballo, horrela eta
|
beste
gabe, izan liteke berdintsua. Baina hitza deus ez da bederazka hartua.
|
|
|
Horiek zeintzuk diren, airean geratzen da. Baina, printzipioz, literatura edo hizkuntza bikainagoa izateak ez du
|
beste
gabe garantizatzen inoren hizkuntza/ nazio/ izpiritu bikainagotasuna.
|
|
|
Gure hizkuntzaren jopuak ote gara? I. Werlen ekin berriro enfatizatzea da, arazoak ez dauden tokian ez eztabaidatzeko, a) Whorf beti hizkuntzazko pentsamenduaz ari dela, linguistikoki formulatuaz?, ez pentsamenduaz
|
beste
gabe; eta b) hizketa korriente ohikoaz eta ekanduen errutinaz ari dela1514 A eta B mintzo direnean, mintzo diren hizkuntzaren gramatikak (lexikoa, etab.) grabitatearen legearen antzeko erakarpen indar inkontziente batek daragi haien pentsamenduan1515 Eragin hori datza, hizkuntzak mundua aurretik ordena jakin batean ordenatua ematen digula, solas arruntean guk segitu baino egin ohi ez duguna1516....
|
|
|
Madrilen egin zuten manifestaldi handia (07) aski ez eta hemen datozkigu euskal lurrera, Iruñera, joan den larunbatez, Espainiako bandera eta inon diren ikur klase ezberdinak hartuta, hango bazter guztietatik (Extremadura, Asturias, Zaragoza...) pepito eta frankista guztiak. Hori ezin eramana daukatena, euskaldunok euskaldun izan nahi dugula eta
|
beste
gabe!
|
|
|
Baina lanok Seminarioetako azken urteetako estudianteek egin dituzte; handik gutxira ikasle horiek Seminarioak utzi eta auskalo bakoitza nondik zebilen mundurik hara. 1965ean P. Zabaletak Filosofiaren Kondaira I liburuan
|
beste
gabe" eskuetan dauzkagun lanak" argitara zituen, h. d., Antzinateko filosofia guztitik Sokrates aurrekoak soilik (K. Oiarbide eta P. Iztueta) eta Erdi Arotik Lehen Eskolastika (E.
|
|
|
Au gaizki da, ez nuke iñola ere onartuko; baiña berak esaten dituan ta egiten dituan apologiak ere ez. Or nunbait, zokoren batean berezikeriren bat arkitu duala ta bere belarriari oso ederki datorkiolako, ta
|
beste
gabe, euskal literaturan bururatzen zaizkion ta etzaizkionak sartu nai dizkigu. Euskalki batean idatzi nai duanean, bapo; baiña, Orixek bezela, euskaldun guziontzat idatzi nai danean, nola baztertuko ditugu, ba, guziok erabiltzen ditugunak ta nola artuko berezikeri oiek?
|
|
2008
|
|
|
Proiektua garatzen hasi zenean, hardware delakoari dagokionez, hezkuntzarako ekipo espezifikorik ez zegoenez, Ikastolen Elkarteak proiektuak eskatzen zuen ordenagailu prototipoa sortu zuen, baina geroztik merkatuan proiektuari erantzuten dioten produktuak agertu dira, eta,
|
beste
gabe, merkatuan dagoen hardwarea aukeratu da.
|
|
|
1. " Erredukzio sinplista litzateke
|
beste
gabe interes politikoei egoztea kanonizazio prozesua".
|
|
|
–Beraz, hiritarrak ez dira herritarrak
|
beste
gabe. Soildu beharra dago existentzia historikook esentzia politiko hutshutsera:
|
|
|
Baina ez pentsa, Santutegiaren izen firma bati lotuta zetorrelako, Egutegia
|
beste
gabe onartua izan denik. Badago trantze txar bat ere historia honetan:
|
|
|
Obispo resuelva lo que en su alto criterio crea más conveniente en presencia de los informes. ...dos los sucesos, y el prejucio que se seguía a la instrucción doctrinal, se acordó que antes de contestar a Vitoria procedía preguntar a otros Arciprestes si en sus Arciprestazgos había novedad, así me dirigí a ellos y aun no he recibido otra contestación que del de Mondragón que me dice no hay novedad, y continuan enseñando en vascuence lo mismo que antes.» Ikusten denez Elizak ez zuen
|
beste
gabe onartu nahi gaztelaniazko irakaskuntza hutsa, eta arlo batzuetan behintzat euskarari eutsi nahi zion. Baina kargutu bere motibazio nagusia praktikoa zela («el prejucio que se seguía a la instrucción doctrinal»), eta batez ere euskaldun elebakarren egoerari aurkitu nahi ziola irtenbidea («el modo de instruir convenientemente en el catecismo a los que ignoren la lengua castellana»).
|
|
|
Dena dela berak ez zuen ezer idatzi arraza kultura lotura azaltzeko. Beraz berdin kontsidera zezakeen euskal kultura euskal arrazaren emanazio, zein
|
beste
gabe euskaldunen ezaugarri bat gehiago, hizkuntza edo musika bezalaxe. Azken finean arrazaren kontua, Azkuerengan presente bazegoen ere, ez zen inondik bere ohiko kezka.
|
|
|
Betikoak, indar gutxien duenak, kemena sobera izan arren. Kemena eta suhartasuna
|
beste
gabe ez dira aski: ikusten da fronte jokoak nolako emaitzak ekartzen dituen.
|
|
|
Hemen ere gauzak argi behar litazke egon. Batetik Euskal Herria bat eta bakarra dela sinesten dugunontzako edo,
|
beste
gabe, Europa Batuan nahi edo ez bizi garenontzako. Honekin batera mugaz iparraldeko edo hegoaldeko biztanle edo edukinak aipatzerakoan beste hainbeste esan genezake, bereiztekotan hor ditugu sei edo zazpi herrialde edo geografoak erabiltzen dituzten ikuspuntuetatik, Euskal Herri Penintsularra edo Euskal Herri kontinentala.
|
|
|
Zerk bultzatzen gaitu parte hartzera? Boterea eskuratzeko eta alderdi garailearen programa herritar guztiei inposatzeko bidea ote da,
|
beste
gabe. Herria baldin bada boterearen jatorrizko subjektua, ez al luke botereak herri osoaren zerbitzuan egon behar, are gehiago oraingoa bezalako une zailetan?
|
|
|
Azken spike hori sartu zuen Smith hori judutarra ote zen, ba? Hala,
|
beste
gabe, trenbidearen eraikuntzan hildakoen aldeko otoitza egiten ari dira. Ez diegu galdetu eta geuk ere errespetuz ikuskatu ditugu bazterrok.
|
|
2009
|
|
|
Eztia,
|
beste
gabe
|
|
|
Modaren olatuak indar handia izaten du, baina ez da komeni beti haren aparrari begira ibiltzea; telefono bat erosi behar, eta garestiena aukeratzea edo,
|
beste
gabe, gehien ikusten dena, horrek ez du zentzu handirik.
|
|
|
Migrainari buruko min esaten dio jendeak,
|
beste
gabe, eta ezaugarri hauxe izaten du: oinaze jasanezina eragiten du zenbait orduz, buruaren erdialdean nagusiki.
|
|
|
G ANDIAGA MUNDUAREN ENTZULE BAT DA. Entzutea, ikustea, h. d., irekita egotea, haren arimako jarrera oinarrizkoak dira. Mundua hauteman,
|
beste
gabe. Eremua sentitu.
|
|
|
Zer entzuten duen, entzuten jarri; zer ikusten duen, ikusten gelditu. Etxeko zokoak miatu, begiak
|
beste
gabe ikusten ez dituenak egunero; orduen zarata isil ezentzun ohiak entzun, urrun ala hurbil. Maite ditu ikus entzun hutsezko estanpak, pintura japoniarrak iduri, gogoeta gehiagorik gabe:
|
|
|
–poztu da nire lur au?? (Ikus orobat E, 125 zenb.) Baina horiek ez gaituzte
|
beste
gabe gizon emakumearen kreazio biblikoaren oihartzun ezagunetatik harago eramaten. Berez lurra, ardiak, bideak, paisaia, urtaroak, bizitza, heriotza, are hilezkortasuna!?
|
|
|
Ez nuen ezer esan. Ohiko agur axalak, eta lehenago beste hainbat aldiz egina genuen moduan, horretarakoxe zain egon balitz legez, atera zuen
|
beste
gabe orriazal bat poesiekin alboko apaletik, irakurri genituen, komentatu, hau kendu eta hori zuzendu, ezer ez bailitzan egin genuen. Edo saiatu ginen, ni behintzat.
|
|
|
niretzako hura gelditu zait buruan egiazko azken elkarrizketa legez, bera oraindik osoa eta erne?, Migeli fotokopia eskatu nion. Ez ezertarako, edo ez nekien zertarako, baina azkenetako gauzak zirelako,
|
beste
gabe. Hor ikusten da Gandiagaren eta haren paperen arteko diferentzia.
|
|
|
5 Komunitatea eta historia, eta erakundeak: erlijioaz (edo Jainkoaz)
|
beste
gabe oso zaila da mintzatzea, oso diferenteak daudelako, eta historia dutelako, eta erlijioek erakundeak izan ohi dituztelako, historian zehar bai doktrinak eta bai erakundeak denak aldatuz ibiltzen baitira, itxurazkoa denez. Horregatik bai doktrinak eta bai erakundeak kritika historikoaren eta sozialaren objektu izan daitezke, eta izan behar dute, eta horrek kritika horrek, fededunarentzat nahitaez inportantzia handia ez badu ere, komunitatearentzat ezin du inportantziaren bat ez ukan.
|
|
|
Halatsu Shaftesburyk, Goethek, etab. Oso dudagarria, nik uste: Jainkoan sinestearen naturaltasun eta unibertsaltasunaren bariante bat; ateista bat itsu bat izango litzateke,
|
beste
gabe. Agian kultura batean. Ilustrazioan?
|
|
|
sinatzen duen 1913ko testuan(. Ola Gizona?). Lehenagoko Ama Espainia huraxe izan daiteke beharbada, edo antzinako iragan izengabe mitikoren bat,
|
beste
gabe 33.
|
|
|
Euskaltzaindiak bereizkeriarik gabe hartzen ditu bere lankideak. Euskara maite duena, lantzen edo aztertzen duena, eta alor honetan merezimenduak dituena,
|
beste
gabe, gai da Euskaltzaindiko izateko, gainerakoan, politika arazoetan joera batekoa edo bestekoa bada ere. Euskarak biltzen gaitu eta bat egiten gaitu.
|
|
2010
|
|
|
handik aurrera, idazle hasiberrientzat, ‘historia’ Historia izango zen eta ez Edestia, ‘geografia’ Geografia eta ez Lutelestia. Beste nolabait esateko, nazioartekoa zena gurea ere bazen,
|
beste
gabe. Horrek bere arriskuak izan ditu, baina, horri esker, okerragotatik sano atera gara.
|
|
2011
|
|
|
a) barkazioa erlijioaren eskaintza bezala gizarteari, horixe nahi dezatenentzat: erlijioa alegera daiteke gizarteari ataka zail honetan beste ezerk (etikak, filosofiak) opa ezin duen zerbait berak eskaini ahal duelako; eta gizarteak esker lezake, berak bere baitatik
|
beste
gabe atera lukeena eskaintzen zaiolako sektore erlijioso batzuetatik; b) beste plano bat, erlijioarekin, eta barkazioaren diskurtsoarekin, inolako zerikusirik nahi ez duena, etsaien artean onezkoak egin eta onezkoan bizitzea baino bilatzen ez duena.
|
|
|
Euskaltzaindiak diploma hori emateko azterketa gainditu beharra adierazi zuen, honakoa gehituz: «Lehenago ere iñoiz erabilitako gaia danez,
|
beste
gabe, batzorde bat izendatzea erabaki da esamiñaren programa bat eta izango dan agiri ematea zelan egin estudiatzeko. Auek izendatu dira batzordeko:
|
|
|
Baina, mendeko nortasunaren nahastearen kontzeptua eta atxikimenduarena ezberdinak dira. Mendeko pertsonak besteen onarpena, laguntza eta gidaritza eskatzen ditu harremanetan, baina besteekin ezartzen dituen harreman horietan ez du pertsona konkretu batzuekiko lotura bilatzen,
|
beste
gabe eta orokorki harremanetan egotea baizik. Aldiz, atxikimendua pertsona konkretu batekiko lotura afektiboa da.
|
|
|
Pertsona histrionikoekin harreman ona eduki behar duenak haren sedukzio jokaerak ongi eramaten jakin behar du. Jokaera horiei ez zaie esanahi sexualik eman behar, ezinbestean; harremanak sexualizatzen saiatzen diren arren, sedukzio jokaera horiek ez dute ezinbestean harreman intimoagoen desirarik agertzen;
|
beste
gabe, bestearen arreta erakarri eta liluratzeko bitarteko izaten dira. Alde horretatik, nortasun iruzurtzailea dute.
|
|
|
– Nahaste histrionikoa duenak sedukzio sexuala erabiltzen du besteengan eragina izateko, baina estilo histrionikoa duena atsegina eta maitekorra da,
|
beste
gabe. Nahastea duenak umorearen bat bateko aldaketak jasaten ditu; estilo histrionikoa duenak umore egonkorragoa du.
|
|
|
Etxearen aurrean, jaisten lagundu eta eskutik heldu dio. Annek koketkeria laño batekin bere ile nahasiak orraztu eta txukundu ditu; Lucek begiratu eta
|
beste
gabe esan dio:
|
|
|
Baina izatea, berarekin topo egin eta pentsatu
|
beste
gabe egiten dugunean —etxe aurreko arbolak, ibaia—, izate hori ez du subjektu batek egin egiten, ezpada izatea bera da agertu egin zaiona Daseinari, eskaini egiten zaio. Eta hori mundu grekoan, erlijioso kristauan, XVI. mendean, laborariaren munduan edo teknikak menperaturiko zibilizazioan modu ezberdinetan egiten du.
|
|
2012
|
|
|
a) barkazioa erlijioaren eskaintza bezala gizarteari, horixe nahi dezatenentzat: erlijioa alegera daiteke gizarteari ataka zail honetan beste ezerk (etikak, filosofiak) opa ezin duen zerbait berak eskaini ahal duelako; eta gizarteak esker lezake, berak bere baitatik
|
beste
gabe atera lukeena eskaintzen zaiolako sektore erlijioso batzuetatik; b) beste plano bat, erlijioarekin, eta barkazioaren diskurtsoarekin, inolako zerikusirik nahi ez duena, etsaien artean onezkoak egin eta onezkoan bizitzea baino bilatzen ez duena.
|
|
|
Badakigu testigantza bat errigortsuki ez dela froga bat (tortura salatzeagatik bakarrik hamar urte kartzela arriskatzeko kemena aski froga ez bada behintzat!), baina egon ere ezin egon liteke frogen zain, historiak sobera irakatsi digunean apenas direla posible. Dagoen esperientziarekin, inortxok aipatu orduko torturatua izan dela, obligazio morala eta politikoa da
|
beste
gabe egia dioelako suposizioa; eta obligazio morala eta politikoa da torturarik egotea bidera lezakeen oro lehenbailehen eliminatzea. Torturatuari benetan eskertu egin behar diogu bere testigantza (berea bakarrik den ziurtasun absolutuarekin eta ziurtasun horren autoritate moralaz), are gehiago zuzenbidearen perbertsio total bategatik beste zigor bat arriskatzen duenean, bultzadarik handiena egunen batez agian torturarik gehiago egon ez dadin gaurko biktimen lekukotza baita.
|
|
|
Giltzak bira egin zuen sarrailan, eta Emma zuzen joan zen hirugarren apalerantz, hain ongi ere gidatzen baitzuen bere oroipenak, atxiki zuen poto urdina, erauzi zion tapoia, bertan sartu zuen eskua, eta, hauts zuri batez beterik aterata, hura jateari ekin zion
|
beste
gabe.
|
|
|
Berriro amodiotan hasi ziren. Sarritan, baita egunaren erdian ere, Emmak
|
beste
gabe idatzi egiten zion; gero, leiarren bestaldetik, keinu egiten zion Justini, eta hau, bere mantala berehala askaturik, habailan joaten zen Huchettera. Rodolphe etortzen zen; hari esateagatik zen, aspertu egiten zela, bere senarra gorrotagarria zela eta existentzia nazkagarria!
|
|
|
–Guztia zeure etxean utziko duzu. Berokiari dagokionez, gogoetan zirudien?, ez, etzazu ekarri;
|
beste
gabe, jostunaren helbidea emango didazu eta niretzako prest edukitzeko ohartaraziko diozu.
|
|
|
Rouault zaharra, zetazko kapela berria buruan eta frak beltzaren besomuturrek eskuak azazkaletaraino estaltzen zizkiotela, Bovary andere amari besoa emanda zihoan. Bovary jaun aitari dagokionez, zeina, bere baitarako jende hura guztia mespretxatzen zuenez,
|
beste
gabe pikura militarreko botoi zerrenda bakarreko xenila batez jantzirik etorria baitzen, neskagazte laborari alaba horail bati kafetegi zokoetako galaikeriak botatzen ari zitzaion. Neskak agurtzen zuen, gorritzen zen eta ez zekien zer erantzun.
|
|
|
lixiba lekua, sukaldea jakitegi eta guzti, famili aretoa, fruitu umotegia e.a. Diruari erre paratzen ez zion mutila zen! Jardinaren buruan, ibaiaren ertzean,
|
beste
gabe udan zerbeza edateko pendiz bat eraikiarazi zuen, eta etxekoandreak baratzea atsegin badu...
|
|
|
Honek berriro otarrean ipini zituen apal gainean sakabanaturiko muxikak; Charlesek, bere emaztearen gorriduraz ohartu gabe, ekarrarazi zizkion, bat hartu zuen eta
|
beste
gabe horzkatu zuen.
|
|
|
Aitzitik, agerian dago Probintzia Erlijioso osoari (eta, beraz, Euskal Hegoalde osoari eskaintzen ari diren arreta). Gogora bitez, adibidez, Probintziaren historia orokorraz argitaratutakoak, gaztelaniaz lehenengo3 eta euskaraz bestea4 Bi argitalpen hauek,
|
beste
gabe, Euskal Herriko Institutu Erlijiosoen Historietan osotasunik orokorrena dutenak dira (betiere, erremediorik gabe, Euskal Hegoaldera mugatuak izan arren). Oraingoz ez dago, nik dakidanez, hain epe luzeko eta Euskal Hegoaldea osorik hartzen duen beste Historia argitaraturik5, saio laburrak egon badira ere6.
|
|
2014
|
|
|
Haritz Rodriguezek argi ikusten du hori: " Aurrekoan gai bati buruzko artikulua ikusi nuen, bere garaian nik paperean idatzitako gai bat zen,
|
beste
gabe pasa zena. Orain ikusi dut interneti esker pilo bat mugitu dela.
|
|
|
la sociedad política capaz de hallar en el Estado su máquina operante?. Herria Estatu barik ez da nazio; baina Estatua edukitzea ere
|
beste
gabe ez da nahikoa: Historia Unibertsalean balio propio bat ordezkatu eta rol berezi bat jokatu behar du, antza, nazioa izateko.
|
|
|
(Dena den,. Zer da nazioa?, ren hermeneutikan baztertzerik ez dagoen testua da). Ez zaio egokia iruditzen,
|
beste
gabe grekoez, erromatarrez, arabiarrez, orokorki mintzatzea, gizataldeok beti berdinak (izan) balira bezala. Konkista militarrek, influentzia erlijioso eta linguistikoek, dio?
|
|
|
Tradizio (klasiko) frantsesa, ideien alorrean matematikak agintea hartu zuenean hozitua (XVII), batasunaren eta ordena razional hierarkizatuaren2010 grinaz taxutua da. Descartesentzat, gizarte moten askotarikotasuna, ezberdintasuna, beren inperfekzioaren froga zen,
|
beste
gabe. Diferentziak, inperfekzioa adierazten du.
|
|
|
batzuk aipatzen ditu, Alsazia lurralde germaniarra dela, Inperiotik injustuki bereizia alegatzen omen dutenak. Baina bi frase horiek bi gauza diferente esaten dute, eta biek ere ez dute
|
beste
gabe arrazismorik baitatzen; ez behintzat Renanena berarena baino arrazismo gehiagorik1852 Aldi bereko. La guerre entre la France et l. Allemagne, artikuluan halaber darwinista aleman batzuk aipatzen dira, arraza garaiek apalagoak menderatuko dituztela irakasten omen dutenak1853 Hau ere ez da Renanen beraren tesien oso bestelakoa, beronen arraza garaiak eta apalak hor aipatuak baino (arraza germaniarrak eta latindar edo eslabiarrak), bestelakoak badira ere.
|
|
|
Savater, Donostian jaioa, baskoa zela esaten bazen, Lopez Aranguren sutan jartzen zen; bera, Avilan jaioa, ehundik ehun baskoa zen bere esanean, eta esplikazio luzea zeukan, zergatik bera bai eta Savater ez: Donostian jaio izateak ez du inor
|
beste
gabe euskaldun edo euskotar egiten, administrazioaren paperentzat ez bada, eta administrazioak ez du inoren, natura, egiten.
|
|
|
Nazioaren kontzeptu alemanak hizkuntzari damaion garrantzia, tradizionalki aitortu izan zaiona baizik ez dena? zentzu negatiboan horrela antzaldatuz, justifikatutzat uste da
|
beste
gabe kontzeptu frantsesak garrantzi hori zabartzea (hori interesatzen zaionean). –Un petit fond commun de langue ne fait rien, quand il s, agit de nationalité.
|
|
|
hiru fasetan burutu da. Aurreneko aldian norbanako bakartien multzo gutxi asko handi batek elkartu egin nahi du; elkarrekin (hots, baltsan) bizi nahi hutsak,
|
beste
gabe, nazio bihurtzen ditu(, par ce seul fait, ils forment déjà une nation?) 2239: elkargo naturala berdin herria berdin nazioa2240 Bigarren aroan, berein lagunen nahikari indibidualok nahikari komun bakarra bilakatzen dira:
|
|
|
Sendagaia hartzeak eragin positiboa du, arreta gehitu egiten baitu, baina
|
beste
gabe ez ditu konpontzen ikaskuntzan, sozializazioan eta prozesu kognitiboetan gertatzen diren arazoak. Sendagai bidez lasaitu eta gero, sozialki moldatuak diren portaerak ikas ditzake haurrak, oldarkortasun gutxiago agertuko baitu.
|
|
|
Portaeraren tratamendu soilak epe laburreko efektuak ditu, eta ez ditu
|
beste
gabe haurrak bere onera ekartzen (Pelham, Carlson eta Sams, 1993). Laborategiko giro kontrolatuan lortutako hobekuntzak ezin izaten dira sarritan ingurune naturalera hedatu.
|
|
|
Hala ere, ikerketa batzuen arabera, esku hartze konduktuala tratamendu farmakologikoa bezain eraginkorra izan daiteke beste haur batzuekin (Abramowitz, Eckstrand, O' Leary eta Duncam, 1992). Baina hiperaktibitatea gutxitzen duenak ez du ezinbestez arreta gehitzen, eta arreta gehitzeak ez du
|
beste
gabe errendimendua gehitzen.
|
|
|
DSM Vek bereizi egiten ditu parafiliak eta nahaste parafilikoak. Parafiliak ohikoak ez diren bulkada eta jarduera sexualak dira; ezin dira,
|
beste
gabe, nahaste mentaltzat hartu; parafilia dutenek ez dute hasieratik ezinbestez behar laguntza psikologikorik. Aldiz, nahaste parafilikoa dutenek ondoeza sentitzen dute, edo ondoeza eragiten diete beste pertsona batzuei; ondoez edo hondamen hori pertsonaren bizitzako hainbat arlotan agertzen da.
|
|
2015
|
|
|
Askotan, etsaiek aurpegiratzen digutena, geuk sentitzen duguna da. Ez da, beraz, etsaien polemika eta iseka kontua bakarrik, eta gutxiago moda edo presio globalaren arazo soila, maiz ihes egin behar izaten badiogu politiko eta filologo edo gramatiko euskaltzaleen alamenari (bizia bizi nahiz,
|
beste
gabe), zabalago bila. Politika beti abertzaleak aspertu egiten gaitu.
|
|
|
Zenbat diren egiazko nazioak eta hizkuntzak eta erlijioak, Jainkoak daki. (Estatistikarentzat euskaldunak eta katalanak, adibidez, espainolak dira; Errusiako edo Txinako nazionalitate ezberdin ugarietakoak, estatu nazionalki denak errusiar eta txinarrak,
|
beste
gabe; kurduak turkoak dira, etab.). Etiopian, Nepalen edo Txinan zer problema politiko dagoen jakin nahi baduzu, egunero bada ikuskizun edo ekitaldiren bat izkinaren batean, oso erraz kausituko duzu bertoko norbait informatzeko. Alemanez hitz egingo duzue.
|
|
|
horrekin beste guztia ezabatua edo azpiordenatua gelditzen da. Unibertsala gizaki filosofikoa da;
|
beste
gabe, esklaboa ez da gehiago esklabo, munduko hiritarra da(, erromatarra?). Ez dago judu ala grekorik, esan du Paulok, salbazioa unibertsala da:
|
|
|
–(...) iraupena bera ere ezin liteke, bere iraupen huts eta gorrian,
|
beste
gabe aurrera atera: gutxien gutxienik, gizarte oso bat, txikia nahi bada, baina osoa?
|
|
|
Badakit, entzunaz
|
beste
gabe, neskatxa gazte baten izena dagoala
|
|
|
7 Bide honetan lan gutxi izan zuen; izan ere, Gotzainak bidali zuenak gozo gozo ginderamatzan eta ostatu onak lortzen lagundu zuen; Osmako elizbarrutian sartu ginenean, Gotzaina hain maite zuten, non, haren gauza zela esanez
|
beste
gabe, ostatu onak ematen baitzizkiguten. Eguraldia ona zen.
|
|
|
Finaleko partidara joanez, ez genuen partida handi bat ikusi. Hasi hasieran oreka pixka baten itzala eman ondoren, bikote urdinaren arrapalada izan zen,
|
beste
gabe. Batetik, aurreko koadroetan, jakina zen, Oinatzen menderatze nabarmena eta, bestetik, ez uzteko itzala.
|
|
2016
|
|
|
jada naziotasun espainola eskuratu dutelako beraiek jaio ordurako, edota, arauak arau? Espainiako Erregistro Zibiletan urte askoan oro har egon den erraztasunagatik naziotasun espainola
|
beste
gabe tramitatzeko. Espainian, jaio den haur guztiri, gurasoen naziotasuna zena zela ere (ik. kontu hauetaz luze Álvarez 2006).
|
|
|
Eta dakigun bezala bizitzan malgutasuna ezinbestekoa dugula aurrera egingo badugu, era berean jokatu dugu ezinbestean malgu gure konpromiso eta zinak egoeretara egokitzen. Ez gara
|
beste
gabe jaio gure kode etikoen martiri bihurtzeko. Baina nahikoa eta asko dugu konpromiso eta zin egite horiek behintzat joera hartzen baditugu, helburu optimo, zeinetara goazen pixkanaka hurbiltzen.
|
|
|
Baina bat batean, ezagutzen ez dugun jendearen artean, zenbatek ulertu gaitzake, guk
|
beste
gabe euskaraz egiten badiogu. Zein probabilitate dugu beste gabe ulertuak izateko?
|
|
|
Baina bat batean, ezagutzen ez dugun jendearen artean, zenbatek ulertu gaitzake, guk beste gabe euskaraz egiten badiogu? Zein probabilitate dugu
|
beste
gabe ulertuak izateko. Zenbat eta probabilitatea handiagoa ulertuak izateko, orduan eta errazago, gordinkeria gutxiagoz, ekingo diogu euskaraz.
|
|
|
– % 41,51 herritarrek berriz
|
beste
gabe aitortzen zuen bere burua erdaldun.
|
|
|
Nola lehiatuko gara zuzenean euskaratik hizkuntza biok eman dezaketenarekin? Euskarak, euskaldunok, gaur egun ezin dugu zuzenean euskaratik
|
beste
gabe lehiatu espainolarekin, frantsesarekin. Ezin izan dugun bezala azken 300/ 500 urtean?
|