|
2008
|
|
|
Asimilazio ideologiaren nahia da hizkuntza gutxiengoek alde batera uztea bereizten dituen hizkuntza eta estatuaren funts historikoa osatzen duen gehiengo menderatzailearen hizkuntza eta kultura bereganatzea. Estatu batzuen itxaropena izaten da asimilazio linguistiko eta kultural hori borondatez eta pixkanaka pixkanaka gertatzea belaunaldien artean;
|
beste
estatu batzuek, berriz, inposatu egiten dute asimilazioa lege eta araudi espezifikoen bidez, eta mugatu edo zapaldu egiten dute bereizgarritasun linguistiko eta kulturala publikoki adieraztea. Normalean, nagusitasun ekonomiko eta politikoa duen gehiengoa izatean da bere hizkuntza eta kultura inposatzea lortzen duena, eta estatu asimilazionistaren" sorrera mito" gisa jartzen ditu.
|
|
2010
|
|
|
Aipatzekoa da azken urteotan unESCo erakundeak ere zenbait adierazpen eman izan dituela argitara, esaterako, 2001eko kultur Aniztasunari buruzko deklarazio unibertsala. ikuspegi teorikotik gutxiengo hitza ezaugarri bat konpartitzen duten eta erreferentzia egiten zaion eremuan kuantitatiboki erdia baino gutxiago osatzen duen taldeari esaten zaio. europako kontseiluko 32 estatuk sinatu dute ituna, baina sinatzeak ez du inolako konpromisorik eskatzen. horrela, Frantziako estatuak 1999an sinatu zuen, baina ez du berretsi, eta ondorioz, ez du inolako konpromisorik hartu. egun, europako kontseiluko 30 estatuk berretsi dute. itunaren funtzionamendua aski interesgarria da. lehenik eta behin erregio edo gutxiengoen hizkuntzen definizioa jasotzen du itunak. ondoren, itunaren helburuak eta konpromiso zehatzak jasotzen dira, eta atal horri dagokionez, estatuek erregio edo gutxiengoen hizkuntza guztiei aplikatu behar diete. iii. atalak konpromiso zehatzak jasotzen ditu itunak, eta horretan estatuek nahi dituzten hizkuntzei aplikatzen diete. adibide moduan espainiako estatua jar genezake; izan ere, iii. atala status ofiziala duten hizkuntzei besterik ez die aplikatuko eta irakurketa zurrun eta diskriminatzaile horren ondorioz, kanpoan geratzen dira euskara legeak nafarroan ezarritako eremu mistoan zein ez euskaldunean, euskara trebiñun eta turtziozen, asturiera etab. iii. ataleko konpromisoak zazpi eremutan sailkaturik agertzen dira: ...hizkuntzak aipatzen, une oro definitu gabeko gutxiengo nazionalez ari da. definizio ezak zaildu egiten du hitzarmen markoaren beraren aplikazioa, edo hobeki esanka, estatuei aukera handiak eskaintzen dizkie modu arbitrarioan jarduteko. esaterako, espainiako estatuak sinatu eta berretsi egin du gutxiengo nazionalen babeserako hitzarmen markoa, baina ijitoen komunitateari besterik ez dio aplikatzen.
|
beste
estatu batzuek, erresuma batuak esaterako, berezko hizkuntza komunitateak ere jasotzen dituzte babeserako subjektu. bestalde, gure hizkuntzari dagokionez, espainiako estatuak jarrera hori hartu du, baina Frantziako estatuak ez du hitzarmen markoa sinatu ere egin, ez baitu ezelango derrigortasunik horretarako. hitzarmen markoak jasotzen dituen printzipioei dagokienez, gutxiengo nazionalei, besteak... Aniztasunean bildurik. dena den, europako batasunaren sorreraren aitzindari europako ekonomi elkartearen hastapenetatik egon den garapenari erreparatuta aniztasun partziala besterik ez dela izan ondoriozta dezakegu. ekonomi elkartetik gaur egungo europako batasunerako prozesuan zazpi itun aurkituko ditugu:
|
|
2021
|
|
|
EAEko ia 15.000 biztanlek du bere jaioterria Katalunian, Valentzian edota Balear Uharteetan. Horietatik erdia Bizkaian kokatzen da (7.018 biztanle) jarraian dator Gipuzkoan bizi direnen multzoa (5.046), eta, azkenik, Arabak du jatorri honetako biztanle kopuru txikiena (2.914 bizPortugesez hitz egiten dute
|
beste
estatu batzuetatik etorritako zenbait biztanlek ere, esate baterako, Angola, Mozambike edo Cabo Verdeko biztanleek. Oraingoz EAE ra estatu horietatik heldutakoak oso gutxi dira. tanle).
|
|
|
Nolanahi ere, garrantzizkoa da gogoan izatea, portugesez hitz egiten dutela
|
beste
estatu batzuetatik etorritako zenbait biztanlek ere, esate baterako, Angola, Mozambike edo Cabo Verdeko biztanleek. Oraingoz EAE ra estatu horietatik heldutakoak oso gutxi dira.
|
|
|
ingelesa gainerako hiztun komunitateekin komunikatzeko tresna da; tokiko hizkuntzek, berriz, komuGaur egun, atzerritarrekin ez ezik, jatorrian komunitate linguistiko desberdinak dituzten Suitzako herritarrak biltzen direnean ere erabiltzen da ingelesa, hizkuntza ofiziala izan ez arren, frantsesa edo alemanaren ordez (hauek ofizialak izanik Suitzan). nitate barruko beste funtzio batzuk beteko lituzkete eta komunitatearen identifikazio hizkuntza izango lirateke. Danimarkan, Herbehereetan eta
|
beste
estatu batzuetan ikus daiteke osagarritasuna.
|
|
|
Pertsona horiek 145 jatorri estatu zituzten. Estatu batzuetatik pertsona bat edo pertsona gutxi batzuk besterik ez zegoen, baina
|
beste
estatu batzuetatik ia 5.000 Horrek irudi bat eman diezaguke, hizkuntza aniztasuna ere zenbatekoa den jakiteko.
|