|
2003
|
|
|
Eskubide horri Interneteko sarbide funtzionala gehitu zaio, Europar Batasuneko araudian sartu dena. Eskubide berri hori dagoeneko indarrean dago Espainian, Gobernuak garatu duen landa telefoniako lineen ordez Interneterako sarbidea duten lineak jartzeko planaren bidez. Atal honetan, erabiltzaileen
|
beste
eskubide batzuk zabaltzen dira, hala nola zerbitzuak ordaintzeko ordainketa modua aukeratzeko eskubidea; erabiltzaileak kontratua penalizaziorik gabe aldez aurretik ebazteko eskubidea, kontratuaren baldintzak aldatzen direnean, edo zerbitzuaren kalitateari buruzko informazio konparagarri eta eguneratua jasotzeko eskubidea. Zehapenak Bestalde, hasierako testuan aurreikusitako isunak gogortzen ditu proiektuak.
|
|
|
elikadura egokirako eskubidea, Eskubide ekonomiko, sozial eta kulturalen nazioarteko itunean ezarria. 21 bat herrialdek finkatu dituzte elikatzeko eskubideak, eta beste askok oso lotuta dauden
|
beste
eskubide batzuk onartu eta babesten dituzte. FAOren arabera, herritarrek osasun laguntza eta hezkuntza behar dituzte elikatzeko eskubideaz gozatzeko, batez ere kultura balioei, jabetza eskubideari eta ekonomiaren eta politikaren aldetik antolatzeko eskubideari dagokienez.
|
|
2004
|
|
|
Prozesuko
|
beste
eskubide batzuekin gertatzen den bezala, jarduna deuseztatzeko salbuespeneko eskabidea bidegabe erabili eta horretaz abusatzeko aukera beti dago; baina legeak arrisku hori aurreikusi du, eskabidea oinarritzeko kasuak kontu handiarekin zehaztuz eta beste erregela batzuk ezarriz. Hala nola, betearazpena ez etetea, jarduna deuseztatzeko eskabidea ezestearen ondorioz; kostuak ordaintzera kondenatzea; eta eskabidea ausartegia izateagatik isuna ezartzea.
|
|
|
Orain arteko kontua izan da animaliek beren eskubideak izan ditzaketen edo izan lituzketen aztertzea. Doménech Pascualek irekitako bide berriago batean, askatasun zientifiko, artistiko, erlijioso edo pertsonalei buruz edo ekoizpen enpresen askatasunei buruz Konstituzioak onartutako
|
beste
eskubide batzuen kontura nola aplika edo bizi daitezkeen aztertzen da. Animalien aurkako delituak, eremu mugatua Zigor Kodearen aldaketak espetxe zigorrak ezartzen ditu animalien aurkako tratu txarren delituetarako.
|
|
|
Eta bukatzeko —last but not least—, Behatokiarenekarpenak balio aparta du hizkuntz eskubideen urratzeak dituen alboko kalteen ondorioak —askotan gogorrak— agerian jartzeko, zeren sarritan hizkuntz eskubide soila dirudienaren urraketa
|
beste
eskubide batzuen bortxaketaren adierazgarri bihurtzen baita, Administrazioek bitarteko guztiak erabiliz eragotzi luketenarena. Esandako guztiak ezinbesteko zerbitzu bihurtzen du eta gu guztioi dagokigu tresna indartsu eta eraginkor bihurtzea.°
|
|
2005
|
|
|
(...) Konstituzioaren ikuspegitik, ez dago zalantzan jartzerik Tradizional deituAlardeko konpainiak osatzen dituzten kideek biltzeko eta besterengandik bereiztenden talde bat, berezko izena, egitura eta antolakuntza dituzkeen talde bat, osatzekoaukera, eta era berean, auziari abstraktuan helduz gero, Konstituzioan trabarik ezdute edukiko elkarte horiek, beren egituretatik abiaturik, alardearen ospakizunaktradizioa ulertzen duten moduan antolatu nahi badituzte. Halaz ere, beharrezkoa dakasu zehatzari eta haren inguruan gertatzen diren gorabehera bereziei ere heltzea, Konstituzioak ezagutu eta aitorturiko ahalmen horien araberako jarduna gehiegizkojarduna ote den ikusteko edo jardun hori Konstituzioak ere aitortzen eta bermatzendituen
|
beste
eskubide batzuen, eta horietakoa dugu sexuarengatik ez baztertuaizateko eskubidea, kontrakarrean ote datorren zehazteko.
|
|
2006
|
|
|
Aita nahiz ama diraeskubide honen tituludunak eta biek aldi berean erabil dezakete legeak inolakomugarik jarri gabe. Artikulu honek ezartzen duen berdintasun printzipioarenaplikazioaren hutsunea sumatzen da
|
beste
eskubide batzuk arautzean, hala nola, erditzearen ondoriozko atsedenaldian eta eradoskitze baimenean.
|
|
2007
|
|
|
Langileak idatziz komunikatu behar dio hori enpresaburuari, hogeita hamar eguneko aurreabisuarekin. Horrez gain, langileak, akordioa hutsalduz gero, galdu egingo ditu konpentsazio ekonomikoa edo arduraldi osoari lotutako
|
beste
eskubide batzuk.
|
|
|
C) Errentatzailearen
|
beste
eskubide batzuk 10 Lege hau indarrean jarri ondoren hasten diren kontratu urtekoetarako, errentatzaileak eskubide hauek izango ditu:
|
|
|
D) Errentatzailearen
|
beste
eskubide batzuk 9 Lege hau indarrean jartzean hasten diren kontratu urtekoetarako, kontratua azkendu arte, bigarren xedapen iragankorraren 10 idatz zatian ezarritakoa aplikatuko da.
|
|
|
E) Errentariaren
|
beste
eskubide batzuk
|
|
|
Arazoaren giltzarria legegileak bide horretatik zein muga ezar ditzakeen jakitea da. Ez dago zalantzarik oinarrizko
|
beste
eskubide batzuen edo I. titulura bildutako eskubideen funtsezko edukitik eratorritako mugen inguruan, edo esanbidezko mugetatik eratorritakoen inguruan (ohorerako, intimitaterako, bakoitzaren irudirako, gazteen eta haurren babeserako eskubideak). Harago joanez gero, aldiz, zer?
|
|
|
Babesten dena komunikazioaren opakutasuna da, eta komunikazioko parte hartzaileak ez dira ukitzen, hortik kanpo dauden hirugarrenak baino. Hala denean, solaskidearen bizitza pribatuaren edo intimitatearen errespetuak parte hartzaileak ukitu ditzake, eta komunikazioaren eduki intimoa dela-eta, oinarrizko
|
beste
eskubide batzuk urratu daitezke. Hala ere, horrek ez du esan nahi komunikazioen sekreturako eskubidea urratzen denik (azaroaren 29ko 114/ 1984 KAE; martxoaren 24ko 56/ 2003 KAE).
|
|
|
Konstituzioan dimentsio bikoitzarekin jaso dira: oinarrizko eskubide moduan (18.1 art.) eta
|
beste
eskubide batzuen muga moduan, adibidez, adierazpen eta informazio askatasuna (EKren 20.4 art.). Hain zuzen ere, ohorerako, intimitaterako eta norberaren irudirako eskubideen eta askatasun eta informazio askatasunen arteko ohiko gatazken ondorioz, konstituzio jurisprudentzia ugari sortu da. Jarraian, jurisprudentzia hori labur eta zehatz azaltzen ahaleginduko naiz.
|
|
|
Bestalde, kanpoko mugak eskubidearen izaerari ez datxezkionak dira; kanpotik ezartzen zaizkio eskubidearen egikaritza legitimoari. ...ezko mugei eta muga inplizituei buruz hitz egin ohi da, eta Konstituzio Auzitegiak berak bereizketa hori jaso du; izan ere, Konstituzio Auzitegiaren arabera, oinarrizko eskubideen egikaritzak Konstituzioak eskubide bakoitza definitzean esanbidez ezarri dituen mugak errespetatu behar ditu, edo bestela, Konstituziotik zeharka edo modu bitartezkoan ondorioztatzen direnak, Konstituzioak babestu dituen
|
beste
eskubide batzuk gordetzeko beharra dela-eta justifikatuta daudenak (ekainaren 27ko 120/ 1990 KAE).
|
|
|
Horren bidez, babestu egiten dira komunikazio jarduera bakarra (mintzaldia, hitzaldia, etab.) zein hori entzule gutxi batzuei edo gehiagori zabaltzea edozein erreprodukzio teknika erabiliz, adierazpen askatasuna egikaritzen duenaren eta komunikazioaren hartzaile direnen artean zuzeneko lotura egon zein ez. Jarduera horrek askea izan behar du; horrenbestez, ezin da aurretiazko murrizketarik egon, ez botere publikoen aldetik, hori zentsura mota bat izango litzateke, eta hori EKren 20.2 artikuluak debekatzen du?, ez pertsona pribatuen aldetik (salbu eta aldi berean
|
beste
eskubide batzuk modu legitimoan egikaritzen direnean, eta eskubide horiek adierazpen askatasunaren muga direnean. Horiek EKren 20.4 artikuluan jaso dira, besteak beste, ohorerako eta intimitaterako eskubideak), eta bermatu egin behar dira esparru guztietan.
|
|
|
lehenengo eta behin, sortze edo ekoizpen artistiko eta literarioaren esparruan; horren barruan, genero guztietako sortze lana, edozein komunikabidetan eta igorritako edozein mezuri lotuta egongo litzateke, hau da, emozio edo sentipen estetikoei zein ideia eta iritziei; bigarren, eta sortze zientifiko eta teknikorako askatasunari dagokionez, ekarpen teorikoak zein aplikazio tekniko edo praktikoak sartuko lirateke barruan. Ikus daitekeenez, eskubidea modu zabalean formulatuta dago, baina oinarrizko eskubide guztien moduan, mugak ditu, oinarrizko
|
beste
eskubide batzuetatik eratorritakoak, esaterako ohoretik (martxoaren 23ko 43/ 2004 KAE).
|
|
|
Adibidez, greba legitimoaren erantzuna ugazaben itxiera izatea ez zilegitzat jo du (abenduaren 2ko 72/ 1982 KAE), enpresa barruan adierazpen askatasuna babestu du (uztailaren 19ko 88/ 1985 KAE), kaleratzeari dagokionez langilearen errugabetasun presuntzioari eutsi dio (martxoaren 8ko 37/ 1985 KAE, otsailaren 14ko 21/ 1992 KAE, etab.), printzipio hauek urratzen dituzten kaleratzeak erabat deusezak direla aitortu du: berdintasuna (azaroaren 23ko 38/ 1981 KAE, azaroaren 22ko 69/ 1982 KAE, etab.), sindikatu askatasuna (abenduaren 23ko 38/ 1981 KAE, eta gerokoak), oinarrizko
|
beste
eskubide batzuk (martxoaren 27ko 47/ 1985 KAE, uztailaren 19ko 88/ 1985 KAE, ekainaren 17ko 104/ 1987 KAE, irailaren 26ko 166/ 1988 KAE, ekainaren 22ko 114/ 1989 KAE, etab.) eta benetako babes judiziala lortzeko eskubidea urratzen denean (urtarrilaren 18ko 14/ 1993 KAE, otsailaren 24ko 54/ 1995 KAE). Eta jurisprudentzia hori esparru sozio laboralean bereziki ugaria den arren, beste esparru batzuetan ere sartu da, esaterako zuzenbide zibilean, berdintasun printzipioa testamentua egiteko askatasunaren muga moduan erabiltzen baita (maiatzaren 24ko 25/ 1982 KAE).
|
|
|
Batzuetan, berez baztertuta dago pertsona juridiko bat titularra izateko aukera (bizitza eskubidea, osotasun fisikorako eskubidea, etab.); beste batzuetan, pertsona juridikoek protagonismo berezia dute (erlijio erkidegoek erlijio askatasunari edo ikastetxeak sortzeko askatasunari dagokionez, sindikatuek sindikatu askatasunari dagokionez, etab.). Oro har, erakunde kolektiboaren izaerarekin bateragarriak diren eskubide guztien titularrak dira, esaterako jabetza eskubidearena eta benetako babes judiziala lortzeko eskubidearena (urriaren 17ko 137/ 1985 KAE eta urriaren 22ko 141/ 1985 KAE). Beste kasu batzuk ez dira hain argiak, baina konstituzio jurisprudentziak zehaztu egin ditu, pertsona juridikoak
|
beste
eskubide batzuen titularrak ere badirela ezarri baitu, besteak beste, etxearen bortxaezintasuna eta ohorerako eta norberaren irudirako eskubidea (irailaren 26ko 139/ 1995 KAE, abenduaren 11ko 183/ 1995 KAE). Oinarrizko eskubide horiek normalean estatuaren eta botere publikoen aurrean babesten diren arren, Konstituzio Auzitegiak, salbuespen moduan, pertsona juridiko publikoak horien titularrak izatea onartu izan du, esaterako benetako babes judiziala lortzeko eskubidearekin gertatu den moduan (urriaren 16ko 237/ 2000 KAE).
|
|
|
Eskubide hori auzitegi arruntetan eta Konstituzio Auzitegian eska daiteke, babes errekurtsoa onartzen baitu, EKren 53.2 artikuluan ezarritakoaren arabera. Ildo horretatik, gogoan izan behar da babes errekurtso askoren oinarri juridikoa eskubide hori ustez urratzea dela, baina egia esan behar bada, askotan, benetako urratzea ez dagokio artikulu horretan jasotako eskubideari, konstituzio babesa onartzen ez duten
|
beste
eskubide batzuei baino. Baina EKren 14 artikulu honetakoa «lotura eskubidea» denez, Konstituzio Auzitegira iristen ahalegintzeko erabilienetakoa da (beste horrenbeste gertatzen da benetako babes judiziala lortzeko eskubidearekin, EKren 24 artikuluan jasotakoa).
|
|
|
Baina EKren 14 artikulu honetakoa «lotura eskubidea» denez, Konstituzio Auzitegira iristen ahalegintzeko erabilienetakoa da (beste horrenbeste gertatzen da benetako babes judiziala lortzeko eskubidearekin, EKren 24 artikuluan jasotakoa). Hain zuzen ere, eskubide hori ez da eskubide autonomoa, lotura eskubidea edo eskubide lotua baino (abuztuaren 5eko 76/ 1983 KAE), hau da, berdintasun eskubidea lotura juridiko zehatz baten barruan urratzen da, eta beste eskubide bat urratzea dakar, ez baita eskubide bera abstraktuan urratzen,
|
beste
eskubide batzuk arautzean, aplikatzean, egikaritzean, etab. baino. Horregatik kokatu da berdintasuna II. kapituluaren goiburuan, eskubide zehatzak aitortu eta bermatzen dituzten bi atalen aurretik, baina zehazki horietako batean ere sartu gabe.
|
|
|
Lehenengo eta behin, Espainia defenditzeko eginbeharra aipatu behar da, EKren 30 artikulura bildua. Konstituzioko
|
beste
eskubide batzuei gertatzen zaien bezala, alderdi bikoitza du: eskubidea eta eginbeharra da.
|
|
|
Herritarrak ez gara kontzienteeskubide hori dugunik ere, ez zaigu iruditzen gure funtsezko eskubidea denik.Herrialde batzuetan oso modu argian jasotzen da legedian, beste batzuetan, berriz, lausoagoak dira. Aurreneko betekizuna, beraz, herritarrak eskubideazjabearaztea litzateke,
|
beste
eskubide batzuekin egiten den bezala.
|
|
2009
|
|
|
Radio Euskadiri eskainitako elkarrizketan, bloke honen barruan legez kanporatutako ezker abertzalearekin lan egitea ere zaila ikusten du. Bere ustez, mota honetako foro batetan
|
beste
eskubide batzuk ere defendatu behar genituzke, autodeterminazio eskubideaz gain.Bestalde, Eusko Alkartasunak hauteskundeetan pairatu zuen danbatekoa nabarmendu du, eta, politikan izaten diren porrotek dimisioak ekarri behar dituztela gaineratu du. Porrota izan ondoren proiektu politiko bat zuzentzen jarraitzeak ez dauka zentzurik, azaldu du.
|
|
2010
|
|
|
Fermin Irigoyen Berriozarreko zinegotziak eta Mariné Pueyo, Iruñekoak, komunikatua euskeraz irakurri dute. Bertan, Alderdien Legeak eta oinarrizko
|
beste
eskubide batzuk murrizten dituzten gainontzeko legeek ez dute galarazi, eta etorkizunean ere ez dute egingo, ezker abertzaleak udaletan eta erakundeetan egin beharreko lana, esaten dute.
|
|
|
...zaileak eta horien familiakoak askatasunez irten ahal izango dute edozein estatutik, baita euren jatorrizko estatutik ere.Eskubide horrek ez du inolako murrizketarik izango, salbu eta murrizketa horiek legeak ezartzen dituenean, beharrezkoak direnean segurtasun nazionala, ordena publikoa, osasun eta moral publikoa edo enparauen eskubide eta askatasunak babesteko, eta konbentzio honetan aitortutako
|
beste
eskubide batzuekin bateragarriak direnean.
|
|
|
IV. ZATIAAgiridunak diren edo egoera erregularrean dauden langile migratzaileen eta horien familiakoen
|
beste
eskubide batzuk
|
|
|
Nobedade gisa, dokumentu honek lehen aldiz eskatu zuen emakumeen mutilazio genitala legez debekatzea, publizitatean eta pornografian emakumearen abusua ukatu zuen, eta onartu zuen haurdunaldia eteteko aukera zegoela bortxaketa baten edo harreman korapilatsu baten ondorioz, edo amaren osasuna edo bizitza arriskuan jartzen badu. Aitortzen diren
|
beste
eskubide batzuk emakume alargun, adineko, ezgaitu eta arriskuan daudenen arlo ekonomikoari eta gizarte ongizateari buruzkoak dira. Azken talde hori emakume pobreek osatzen dute, baztertutako populazioetatik datozenak eta haurtxoei “haurdun edo titia ematen dieten emakume atxilotuek”.
|
|
|
Egoera horren ondorioz, ikasketarik ez duten haurrak eta gazteak daude, eta, ondorioz, beren erabakiak hartzeko beharrezkoak diren ezagutzak eta prestakuntza. “Hezkuntzarako eskubidearen urraketa horrek
|
beste
eskubide batzuk betetzea zailtzen du”, dio Entreculturasek. Adin txikikoek, batez beste, 17 urte igarotzen dituzte, haurrak eta gazteak, errefuxiatu esparruetan edo bat bateko kokalekuetan.
|
|
2011
|
|
|
6.Biztanleria zibilaren kide diren emakume eta haurrak, nahiz larrialdi egoeran direnak, nahiz bakea, determinazio askea, nazio askapena eta independentziaren aldeko gatazka armatu egoeretan direnak, edo okupatutako lurraldeetan bizi direnak, ostaturako, elikagaietarako, mediku laguntzarako eta besterenduezinak diren
|
beste
eskubide batzuetaz ez dira gabetuak izango, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren, Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Itunaren, Ekonomia, Gizarte eta Kultura Eskubideen Nazioarteko Itunaren, Haurren Eskubideei buruzko Adierazpenaren eta nazioarteko zuzenbidearen beste instrumentu batzuen xedapenekin bat etorriz.
|
|
|
Jaiotza anizkoitza guraso bakarreko familia batean edo ezgaitasuna duen ama batean gertatzen bada, gainera, 1.000 euro baino gehiagokoa ez den konpentsazioa ematen da, onuradunaren diru sarrerek diru sarrera maila jakin batzuk gainditzen ez badituzte (14.000 euro inguru bi seme alabentzat). Amatasunak
|
beste
eskubide batzuk dakartza berekin: Kenkaria, gurasoek lan egiten duten 3 urtetik beherako seme alabengatik.
|
|
2012
|
|
|
etxebizitza eskubidea eta gizarte zerbitzu duinak jasotzekoa, besteak beste. Horiez gain,
|
beste
eskubide batzuk ere zapaltzen direla gogorarazi du Amaiurreko ordezkariak: «Askatasuna ukatzen zaie kartzelan daudenei».
|
|
|
Zenbaki honetan aipatu zigorra ezarriko da, biktimaren
|
beste
eskubide batzuen aurka atentatu egin, eta, hala denean, atentatu horiek dituzten zigorrei kalterik egin gabe.
|
|
|
Kode honen arabera, bai nagusi legez bai erantsi gisa, ezar daitezkeen zigorrak dira askatasunaz gabetzen dutenak,
|
beste
eskubide batzuez gabetzen dutenak eta isuna.
|
|
2015
|
|
|
1997 urtean, Euskadiko osasun antolaketaren legea (8/ 1997) onartu zen. Lege horretan, hiritarren parte hartzea eta osasun eskubidearekin zerikusia duten
|
beste
eskubide batzuk bermatzen dira, adibidez, intimitaterako eskubidea, pertsonaren duintasuna. Lege horrek honako printzipio hauetan oinarritutako osasun eredua jasotzen du:
|
|
|
Ondoren,
|
beste
eskubide batzuk aldarrikatuko lituzkete parlamentari, ministro eta epaile izatea.
|
|
2016
|
|
|
Gero eta traba gehiago sortzen ziren antolaketa hurbila izan zuen herriarentzat. Bestalde kanpoko jendearen etortzearekin beste bizimolde batzuk hurbiltzen ziren,
|
beste
eskubide batzuk, diruak laguntzen zituenak. Horiek oro agertzen dira.
|
|
2017
|
|
|
Biktimaren
|
beste
eskubide batzuei erreparatzen badiegu, egia da pairatutako delituaren edo/ eta horren ondoriozko zigor prozesuaren inguruko zenbait informazio jasotzen zuela pertsona desberdinen eskutik (polizia, fiskaltza, epailea?), 13 nahiz eta informaziorako eskubide orokor bat ez aintsatetzi; era berean, intimitaterako eskubidea, berariaz aldarrikatu gabe, nolabait zaintzen zen14; eta gauza bera esan dezake...
|
|
2018
|
|
|
Atal honetan jasota dago Udal Erroldan" atzerritarrak" kategorian izena emana duten pertsonei buruzko informazioa. Nahitaez erroldatu behar dute atzerritarrek, eta gizarte mailako onura batzuk ematen dizkie horrek, esate baterako osasun zerbitzua, haurrak eskolatzeko eskubidea eta beste batzuk; baina ez dizkie
|
beste
eskubide batzuk bermatzen, ez bederen lana izateko, bozka emateko, espainiar herritartasuna izateko eta beste onura batzuk izateko eskubidea.
|
|
2019
|
|
|
Agote etxea zen, utzita zegoen, batek daki zergatik. Agintarien utzikeriak eta auzokoen lapurretak berea zuen lorategi txikia kendu zioten, baita etxeko eskrituren ematen didaten
|
beste
eskubide batzuk ere.
|
|
2020
|
|
|
Iazko urtarrilean egon zen kontalaria Espainiako Estatuan, eta, besteak beste, euskararen aldeko erakundeeko ordezkariekin bildu zen. Kontseiluak gaur argitaratutako oharraren arabera, azaldu zioten hizkuntzaren eskubideen zenbait urraketatan oinarrizko
|
beste
eskubide batzuk «jokoan» zeudela: «Bereziki justiziaren eta hezkuntzaren eremuan».
|
|
|
Berdintasunari buruz, azaldu du Jaurlaritzak aurten martxan jartzekoa duen programa pilotu bat baino ez dutela aipatzen. Horrez gain, salatu du kontziliazioa eta
|
beste
eskubide batzuk «enpresen interesen menpe» jarri dituztela, eta azpimarratu du akordioaren beste planteamendu batzuk «jasanezinak» direla generoaren ikuspegitik. «Diskurtsorik atzerakoiena ontzat ematen da; esaterako, emakumeei leporatzen zaienean ikasketak gaizki aukeratzea, eta hori lotzen denean soldata arrakalarekin».
|
|
|
Alarma egoerak hainbat oinarrizko eskubide mugatu dituela ere gogoratu du Arartekoak, hala nola mugitzeko askatasuna. Halere, nabarmendu du muga horiek ezin dutela eragin" oinarrizko
|
beste
eskubide batzuez baliatzeko". Bizilekuaren bortxaezintasunerako eskubidea eta norberaren eta familiaren intimitaterako eskubidea aipatu ditu horien artean.
|
|
2022
|
|
|
Eskubidea osasun laguntza bikotearena Eskubideak errentamenduak Errentamenduari dagokionez, heriotza gertatuz gero, ez dago bikoteari legokiokeen eskubiderik. Beste eskubide batzuk Badira erregistratu gabeko bikoteek eskuratzen ez dituzten
|
beste
eskubide batzuk. Honela:
|
|
|
Sintoma da ikasleen banaketa onartezina bi sareetan, eta horren kausa irakaskuntza pribatuaren presentzia izugarria, ituntze maila ia erabatekoa, eta familiak aukeratzeko askatasunean soilik oinarritutako eskola plangintza. Hezkuntza Legearen Aurreproiektuak familiek ikastetxea aukeratzeko duten eskubidea aldarrikatzen du, baina Arartekoak berak interes orokorreko
|
beste
eskubide batzuen mende jartzen du eskubide hori, hala nola ekitatearen, bizikidetzaren, edo gizarte kohesioaren mende, familien proportzio handi batek ez duelako hautatzeko aukerarik.
|
|
2023
|
|
|
Ideologikoki ere garatzen ari den estrategia honek, hizkuntza eskubideak ez ezik,
|
beste
eskubide batzuk kolpatzen dituzten estrategiekin puntuak partekatzen ditu. Aurrerapausoen aurreko backlash edo erreakzioa da.
|
|
|
Horrelako mekanismoek pertsonen eskubideei eragiten diete: 2004an Gasteizko Sindikoa Herritarren Defendatzailea Alde Zaharreko Barrenkale kalean kamerak jartzearen aurka azaldu zen," ez baitago proportzionaltasunik mekanismo horien bidez bete litezkeen helburuen artean, eta, bestalde, sakrifikatuko liratekeen
|
beste
eskubide batzuen artean. Halaber, ez dago egokitzapenik kostuaren eta eraginkortasunaren artean".
|
|
|
Egiaztatu zure enpresan zergatik huts egin duzun. Errege dekretuan ez da azaltzen nola, baina pediatrek eskatzen dute egiaztatze horrek «ez dakarrela osasun sistemaren esku hartzea», baizik eta, adibidez, adierazpen autorresponsagarrien bidez. Bateragarritasunaren aldeko
|
beste
eskubide batzuk Imagen: Sergey Makashin Lanaldia murriztea zainketengatik Lanaldia murrizteko eskubidea zabaldu egiten da 26 urtetik beherako ezgaitasuna duten eta minbizia edo beste gaixotasun larriren bat duten seme alabak edo beren kargura dauden pertsonak zaindu behar dituzten gurasoentzat.
|
|
|
Epe hori igaro ondoren, aseguratzaileak ezin izango du kontuan hartu aseguruaren kontratazioari dagokionez aurrekari onkologikorik dagoenik, eta debekatuta dago arrazoi horrengatik kontratazioan bereizkeriarik edo murrizketarik egitea”. Kontsumitzaileen
|
beste
eskubide batzuk Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Defentsarako Lege Orokorra ere aldatzen du eta zenbait klausula baliogabetzen ditu. Adibidez, kontratua edo negozio juridikoa sinatu aurretik minbizia izateagatik alderdietako bat baztertzen dutenak, tratamendu erradikala amaitu eta bost urte igaro ondoren (erradioterapia, kimioterapia, protonterapia, erresekzio kirurgikoa…), geroago berriz erori gabe.
|
|
|
Sare eta Bake Bidearen ustez, aurrerapausoa litzateke konpromisoa erdiestea giza eskubideen inguruan, eta zehazki, bizitzeko eskubidearen inguruan. «Bizitzeko eskubidea aitortzearekin batera, torturaren oroimena eta
|
beste
eskubide batzuen urraketa aitortu behar dira».
|
|
|
«Herri hau pentsamolde guztiek osatzen eta eraikitzen dute. Bizitzeko eskubidea aitortzearekin batera, torturaren oroimena eta
|
beste
eskubide batzuen urraketa aitortu behar dira».
|
|
|
Haien lana askatasun osoz egin behar dute, independentziaz eta duintasunez. Babes judizialerako eskubideak
|
beste
eskubide batzuk barnebiltzen ditu: aldeen arteko parekotasuna, abokatuaren asistentzia teknikoa izatearena eta abar.
|
|
|
Iñurrategik ere ildo beretik erantzun du: " Eskubide asko urratuta dituen kolektibo bat da eta orain gutxira arte
|
beste
eskubide batzuetan jarri izan dugu arreta. Orain, beste marko batetik ari gara eta ikuspegia aldatu dugu, pertsonetan zentratutakoa".
|
|
|
Jarraitutasunik gabeko langile finkoek ezin dute kalterik jasan kontziliazio eskubideak egikaritzeagatik, lanpostua erreserbatzeko eskubidea aitortzen duten absentziengatik eta legeak nahiz hitzarmen kolektiboek aitortutako
|
beste
eskubide batzuk egikaritzeagatik.
|
|
|
Hori guztiz logikoa da, enpresaburuen erakundeen izaera kontuan hartuz gero. Dena den, arauek enpresaburuen elkarteei aitortu dizkiete sindikatuei aitortutako
|
beste
eskubide batzuk, esate baterako, estatutu izaerako hitzarmen kolektiboak negoziatzeko eskubidea (ikusi LELTBren 87.2 artikulua), erakunde publikoetan parte hartzeko eskubidea (ikusi LELTBren 6 xedapen gehigarria), gatazka kolektiboak hasteko eskubidea (ikusi JSALren 153 artikuluak) eta ondasun higiezin publikoak erabiltzeko eskubidea (ikusi urtarrilaren 8ko 4/ 1986 Legea)....
|
|
|
Adibide gisa ikusi 2010eko apirilaren 28ko (238/ 2008 db. errek. zk.) AGE, 4 Salakoa, lehen mailako futbolari bati buruzkoa. Zinez, langileari laneko zereginak ematea beharrezkoa da
|
beste
eskubide batzuk eragingarriak izan daitezen, hala nola, duintasun pertsonala eta lanbide duintasuna, bereizkeriarik eza eta lanbide aurrerakuntza [ikusi 1985eko irailaren 24ko (1985/ 4756 EDJ) AGE, 4 Salakoa; 1988ko irailaren 22ko (1988/ 7249 EDJ) AGE, 4 Salakoa; 1988ko abenduaren 12ko (1988/ 11134 EDJ) AGE, 4 Salakoa]. Hori dela eta, enpresaburuak langileei ez badizkie ematen lanerako zereginak, langileei aitortzen zaie lan kontratua azkentzeko aukera, LELTBren 50 artikuluan oinarrituta [ikusi 1990eko martxoaren 7ko (1990/ 2572 EDJ) AGE; 4 Salakoa].
|