|
2000
|
|
|
Carnapek, erantzun gisa, hizkuntza batzuk
|
beste
batzuk baino hobeak direla mantendu zuen, baina aurresuposaketa pragmatikoen arabera, jakina85 Hau da, hizkuntza bat beste bat baino komenigarriagoa edo probetxugarriagoa izan zitekeen. Jadanik ideia filosofikoak ez ziren aztertzen beren egiaztapen gaitasunaren arabera, beren ondorioen arabera baizik, beren onura pragmatikoaren arabera, azken buruan.
|
|
|
Jakina, hau Zirkuluko ideien kopuru handi baten aurka zihoan, baina ez zituen denak deusezten. Lehenengo eta behin, egiaztagarritasun printzipioa soilik partaide batzuen esku geratu zen, eta berauek ziren printzipio hau
|
beste
batzuk baino hobea zela frogatu eta erakutsi behar zutenak. Bestaldetik, Schlicken ‘eskuin alderdiak’ distortsio pragmatisten aurkako iritzia bere egin zuen, zeren, Carnapek haiek erlatibismopean sartu nahi ez zituen arren, erlatibismo haztegia zen nolabait.
|
|
|
Haatik, urte batzuk aurrerago, 1920an, Carnapek gutun bat bidali zion Hugo Dinglerri lehendabizikoaren lanean eragina izan zezaketen beste izen batzuk aipatuz: Kant, Avenarius, Natorp, Weyl, etab.5 Nolabait, batzuen eragina
|
beste
batzuena baino sakonagoa izan zen. Gu hemen ibilbide nagusi bat erakusten ahaleginduko gara, Zirkuluaren jite enpirista eta positibista bere neurri juxtura mugatzeko.
|
|
2002
|
|
|
Hala ere, neurri latzok denboran zehar luzaroan dirautenez, espetxeratzea, legearen asmoen aurrean, zorrotzegi bihurtzen da. Hori horrela, justiziak nahas mahas halako bat izaten bukatzen du,
|
beste
batzuek baino erru txikiagoa ordaindu behar dutenek beharrezkoak baino zigor zorrotzagoak pairatu behar izaten baitituzte. Gainera, neurri latzok herio mantso batera eramaten dituzte presoak eta zigorrak, horrela, zigor kapital baten pareko bilakatzen dira, nahiz ez daramaten izen hori.
|
|
|
Presoen elikaduraren inguruan gaurdaino egin izan diren okerrak saihestea oso da komenigarria. Adibidez, preso guztiei janari kopuru bera ematea, batzuen beharrak
|
beste
batzuenak baino handiagoak direla jakinda, neurriz kanpoko zigorra dugu. Gizagaixoren batek, jan eta gero, gosea asetzen ez badu, gizatasunak agintzen duena da, asetzen deino jaten ematea, bestela flakiak jango baitu eta ez du lanean behar bezala egingo.
|
|
2004
|
|
|
Izan ere, berarentzat gauza astunek berez badute astunak izateko joera. Gauza berbera gertatuko da gizakiekin, eta batzuk besteak baino gutxiago izango dira, berez horrela direlako; hau da, arraza batzuk
|
beste
batzuk baino gutxiago dira eta esklaboak esklabo dira horretarako jaio direlako eta emakumeak gizonezkoaren menpe egongo dira horretarako jaio direlako, euren barruan daramatelako irarrita saihestu ezinezko halabehar hori.
|
|
|
Bestalde, Descartes jabetuko da diziplina hauen indarra eta balioa (matematikarena ez ezik filosofiarena ere) onartzeko erabiliko zen azken argudioa nagusien esanetara makurtu beharrean zetzala. Aristotelesen fisika, esaterako, onartu beharrekoa zen haren aginteagatik eta ez berak eskaintzen zituen azalpenak
|
beste
batzuk baino arrazoizkoagoak edo sinesgarriagoak zirelako. Horrela, bada, ezagutzeko orduan ez zen beharrezkoa arrazoitzea edo sentitzea, lehena nagusi horien esanetara makurtzea zen-eta.
|
|
|
Gure ustez, praktikan nekez oso suerta daiteke batere zentzurik gabeko izenik erabiltzea mintzatzerakoan. Izan ere, mintzatzen garenean, praktikan, izenak perpaus baten testuinguruan kokatzen dira (ia) beti, nahiz eta testuinguru batzuk
|
beste
batzuk baino zehatzagoak izan. Gure ustez, izenek esanahirik ez ezik zentzurik ere badute.
|
|
2022
|
|
|
Sorkuntza filosofikoaren garaiaren eta gunearen arabera, hizkuntza europar bat edo bestea nagusitu da, beti gainerakoekin harremanean. Izan dira hizkuntza klasikoak, lingua franca k eta
|
beste
batzuk baino prestigio filosofiko handiagoa izan duten hizkuntzak, baita hizkuntza hegemonikoak eta erbesteratutako hizkuntzak ere, baina sekula ez da izan hizkuntza neutrorik. Filosofia egitea kontzeptuak sortzea bada, eta hori, genioen bezala, idatziz ‘gertatzen’ da, idazteko erabiltzen den hizkuntza da filosofiaren lehengaiaren parte bat.
|