|
2003
|
|
|
Bide horretatik, milaka sailkapen egin ditzakegu: hauek lasaiak dira, haiek estuak, eta batzuek
|
beste
batzuek baino sudur luzeagoa dute, zerbait esateagatik. Baina Azpilen diktaduraren hodei beltzak ziren nagusi:
|
|
2004
|
|
|
Euskal indioen artean kategoriak daude. Batzuk arrotzagoak sentitzen dira
|
beste
batzuk baino. Euskalduntasunaren arrastoak oro asimilatuak izan diren lurraldean, gogorragoa izango da bizimodua.
|
|
|
Has gaitezen Jon Sarasuaren iritziak barreiatzen, bere berea du-eta gogoeta gai hau: . Gure idazlerik sonatuenari duela gutxi aditu nion telebistan euskal kultura modernotasunera iritsi nahi eta ezinik zebilela, batzuek lortzen dutela, eta bere ustez ez dakit zein kantautore modernoagoa zela
|
beste
batzuk baino. Pena apur bat eman zidan bere sakoneko eskema zein zen ikusteak:
|
|
|
(...) Transmisio hori zergatik eteten den jakitea da arazoa. Aldagai ezberdinak daude, eta egoera bakoitzean gauza batzuek
|
beste
batzuek baino gehiago eragiten dute. Oro har, hizkuntza nagusien presioak, norberaren hizkuntzaren estatus txikiak, komunitatea baztertuta sentitzeak... horiek eragiten dute hizkuntza ez erakustea.
|
|
|
Euskal izatearen muinari datxezkion identifikazio zeinuak daude hor. Batzuk
|
beste
batzuk baino funtsezkoagoak. Denetarik dago tartetan:
|
|
2007
|
|
|
gurutzegrametan bi hitzek, aldi berean, elkar mozten eta osatzen duten laukitxo horiek. Denborarekin konturatu naiz badaudela hitz batzuk elkarrekin
|
beste
batzuk baino hobeto moldatzen direnak. Batzuetan, goitik behera doan hitzak eta ezker eskuin doanak hain ondo laztantzen dute elkar, ze ematen du urtu egingo direla.
|
|
2008
|
|
|
bi izen eta zabor bera? esaten zuen maiz, nahiz eta, ñabarduretan sartzen zenean, zabor batzuk
|
beste
batzuk baino zaborragotzat zituen, anarkistak sozialistak baino zaborrago, Errusian 1918ko iraultza gailendu zenean iritzia aldatu bazitzaion ere, boltxebikeak zaborrik zaborrentzat hartzen zituela?
|
|
|
Zer Euskal Herri arraio da bere izaera etnolinguistikoa eta kulturala lurraldetasunaren fetitxismoan sinetsita galtzen dituena? Edota nazio ezaugarri batzuk
|
beste
batzuk baino baliotsuagoak dira mentalitate abertzalean. Lurraldetasuna ote da, egiazki, gure gaitz guztien iturri?
|
|
|
" Sozialistak eta anarkistak: bi izen eta zabor bera" esaten zuen maiz, nahiz eta, ñabarduretan sartzen zenean, zabor batzuk
|
beste
batzuk baino zaborragotzat zituen, anarkistak sozialistak baino zaborrago, Errusian 1918ko iraultza gailendu zenean iritzia aldatu bazitzaion ere, boltxebikeak zaborrik zaborrentzat hartzen zituela...
|
|
2009
|
|
|
–Zaude lasai, Domingo, Pio Barojak berak ere poligamotzat jotzen baitu gizona??, unean unean eta tokian tokian partikularizatzen zitzaiona: horrek ez zuen esan nahi, jakina, emakume guztiek berdin hunkitzen zutenik, edo batzuk
|
beste
batzuk baino atseginagoak ez zitzaizkionik, Domingok bere gustuak baitzituen, bere lehentasunak?, bera ere halakoa baitzen, mutil errebeldea, ohikoarekiko desadostasunak han eta hemen agertuz gozatzen zuena.
|
|
|
Beste batzuek azaldu dute, bestalde, herrian oso ezaguna zela,
|
beste
batzuk baino ezagunagoa akaso, urte asko izan zelako alkate.
|
|
|
Javier Pagolak garbi du heriotza batzuek
|
beste
batzuek baino sona edo oihartzun handiagoa izan zutela. Hiru aipatu ditu:
|
|
|
" Zaude lasai, Domingo, Pio Barojak berak ere poligamotzat jotzen baitu gizona" –, unean unean eta tokian tokian partikularizatzen zitzaiona: horrek ez zuen esan nahi, jakina, emakume guztiek berdin hunkitzen zutenik, edo batzuk
|
beste
batzuk baino atseginagoak ez zitzaizkionik, Domingok bere gustuak baitzituen –bere lehentasunak–, bera ere halakoa baitzen, mutil errebeldea, ohikoarekiko desadostasunak han eta hemen agertuz gozatzen zuena.
|
|
2011
|
|
|
Armendariz, Uribe, Bakedano edo Izagirreren aldean, kaskarrago moldatu ziren beste hainbat. Ados, ukaezina da egile batzuk
|
beste
batzuk baino finago aritu zirela, baina aldi berean onartu beharra dago ekimenak bere osotasunean izandako garrantzia hartzen dela aintzat, eta handiagoa dela osotasun horren pisua, obra bakoitzak bere aldetik duen interesa baino. Egin izan zaion beste kritika zorrotzagoa da:
|
|
|
Paraguaiko guaraniera
|
beste
batzuk baino indartsuago omen dago. Hala ere, hizkuntza hegemonikoaren estatusetik urrun ala hurbil ote dago?
|
|
|
Zergatik erabakitzen da hizkuntza bat ez erakustea. Aldagai ezberdinak daude, eta egoera bakoitzean gauza batzuek
|
beste
batzuek baino gehiago eragiten dute. Oro har, hizkuntza nagusien presioak, norberaren hizkuntzaren estatus txikiak, komunitatea baztertuta sentitzeak?
|
|
2012
|
|
|
Sei metroko zabalerako karratua zen, gelaren erdian kokatua. Gainazala zurezko zati txikiz osatua zuen, dado baten tamainakoak gutxi gorabehera, baina batzuk
|
beste
batzuk baino handiagoak. Denak elkarlotuta zeuden metalezko zirien bidez. Zurezko zati hauek alde guztiak estalita zituzten erantsitako paperez, eta paperetan haien hizkuntzako hitz guztiak zeuden modu, denbora eta deklinabide ezberdinetan, baina inolako ordenarik gabe.
|
|
2013
|
|
|
Guatemalan bazeuden, batean zein bestean gerta zitezkeèn balizko ekintza armatuen ikuspuntutik? gune egonkorragoak
|
beste
batzuk baino: bada, haietako batean zegoen mojen landetako misioa?
|
|
|
Guatemalan bazeuden –batean zein bestean gerta zitezkeèn balizko ekintza armatuen ikuspuntutik– gune egonkorragoak
|
beste
batzuk baino: bada, haietako batean zegoen mojen landetako misioa...
|
|
2014
|
|
|
Gustatu ez zitzaizkion erabaki batzuk hartu nituen: obra batzuk
|
beste
batzuk baino lehenago egitea, langileren bat obra batetik bestera mugitzea eta horrelakoak. Kontua da zure anaia haserretzen zenean edozer gauza esaten zizula, eta ni ere ez naiz isilik gelditzen direnetakoa.
|
|
2015
|
|
|
Gaur egun, bi txanpon erabiltzen dira Kuban, eta herritarren parte handi batek txanpon boteretsuena baliatzeko modua du. Hala, kontsumitzeko eta erosteko gaitasun handiagoa dute
|
beste
batzuek baino. Horrek era guztietako haserreak eta mesfidantzak sortu ditu herritarren artean, desberdintasun handiak eragin dituelako.
|
|
|
Izaki bizidun guztiak mugitu egiten dira, era batera edo bestera. Batzuk
|
beste
batzuk baino gehiago;
|
|
|
Sortu nahi duzuen enpresaren arabera, faktore batzuk
|
beste
batzuk baino garrantzitsuagoak dira.
|
|
2016
|
|
|
–Batzuk
|
beste
batzuk baino ikaratuago, esango neuke.
|
|
|
Printzipioz. ...k aipatutako Martutene (Erein, 2012) eta Harkaitz Canoren Twist (Susa, 2011) nonahikoak, baina baita bestelako ekarpen nabarmenak, hala nola Uxue Apaolazaren Mea culpa (Erein, 2011), Anjel Lertxundiren Etxeko hautsa (Alberdania, 2011), Xabier Montoiaren Azken afaria (Susa, 2013) edo Lander Garroren Gerra txikia (Susa, 2014), guztiak, bakoitza bere modura, eta batzuk gehiago gustatzen bazaizkit ere
|
beste
batzuk baino, gatazkaren alderdi intimoenetako batzuetara begira.
|
|
|
kultur kazetari printzipaletako bat izan bazara, ezin duzu zure pertsonaia autofikzionala gutxietsi, esaten duzunak esangura berezirik ez duela aldarrikatuz. OK, euskaldun guztiak gara, definizioz,, periferiko? edo, ez zentral?, baina, Abereen etxaldeako Orwell baldarki parafraseatuz, ez zentral horietako batzuk zentralagoak dira
|
beste
batzuk baino??; bide batez esanda, ez dirudi Zabalak apalduko duenik bere jarrera autoflagelatzailea, epe laburrean behintzat, Berriako Hirudia sailean hasi duen bere lehenengo kolaborazioak aditzera ematen duen bezala(. Neure burua idazle bezala aurkezteak, batzuetan, otorduetan ardoa gaseosarekin nahastuta edaten duen enologo baten pare sentiarazten nau?: ene bada; ikus. Aproposko idazlea?, IX).
|
|
|
3 Zergatik ote dira batzuk
|
beste
batzuk baino ezagunagoak?
|
|
|
Ikusi dugunez, mundu globalizatuan herrialde batzuk
|
beste
batzuk baino garatuagoak daude,
|
|
2017
|
|
|
Pribatizazio globalaren garai honetan, ezinbestean jakin behar dugu zergatik eta nola desagertzen diren lurralde batzuk eta beste batzuk itxuraldatzen, zergatik eta nola diren lurralde mihiztaketa batzuk eta lurraldetasun espezifiko batzuk
|
beste
batzuk baino kontsekuenteagoak guztion ongizatearekin eta demokratizazioarekin. Painterrek (2014) dioenez, finantza sare eta araudi global eta europarrek geografia elkarlotuak sortzen dituzte lurralde nazionalean, baina, berriro ere, lurralde nazionala ez da beti lurralde estatalaren sinonimo, eta mugak ez dira uste bezain homogeneoak eta iraunkorrak.
|
|
2018
|
|
|
beharra dagoela berdintasun natural batean sinesteko (eta hori ez dela erredundantea), kontratuaren teoriaren berezko arazoak agerikoegi bihurtuko ez badira. Kontsideratzen bada norbanako batzuk naturaz askoz ere indartsuagoak eta kapazagoak direla
|
beste
batzuk baino, eta orobat pentsatzen bada gizabanakoak berekoiak direla beti, horrek esan nahi du ezin dela sortu kontratu sozial hori, gizabanako edo herritar zibil elkarren berdinak sortzen dituena, lege inpartzial batzuen arabera gobernatuta. Aitzitik, jatorrizko itunak ugazaba eta esklabo gizarte bat ezartzen du.
|
|
|
debekatuta dagoenarekin jolastea eta txantxak egitea. Eta gero justifikatzen ibiltzea, edo jarrera batzuk zuritzea,
|
beste
batzuk baino onargarriagoak direlakoan. Aspaldi ez dugula parrandarik egiten.
|
|
|
Dena esatera, mimesi ariketa hori hobeto egiten du batzuekin
|
beste
batzuekin baino, eta barregarri samarra da ezker abertzaleko hautagaiaren irudia emateko txandalaren prakak eta Segiko kamiseta janztea, zaila baita gaur egun ezker abertzaleko hautagai bat horrela jantzita ikustea; askozaz gordinagoa litzateke beste hautagaien antzekoagoa izatea ezker abertzalekoa ere, informal baina dotore ustean, esate baterako, baina egia da Juan Aizpitartek aztertu nahi izan... Eta harrezkero dena joan dela ikaragarri berdintzen.
|
|
2019
|
|
|
eta, gonbidatuentzako jaietan?: jakina, gizarte hierarkian mailari eusten ahalegintzen diren kategorietan soilik dute garrantzia halako harremanek, hau da,
|
beste
batzuk baino goragokoak direla uste duten kategorietan. Emazteari atsegin handia ematen dio etxearen barnealdea eta bere itxura bera erakusteak, zeinak senarrak eta seme alabek ez baitituzte ikusten jadanik, hurbilegi dituztelako.
|
|
|
Noizean behin irteerak antolatzen zituzten erreka bazterrak garbitzeko, zuhaitzak muino pikoenetan landatzeko, inguruetako auzoak ezagutzeko? Zaletasunen bat behar nuen, eta hau ez zitzaidan
|
beste
batzuk baino okerragoa iruditu. Irteera horietara joaten hasi, eta orduan ezagutu nituen Marcos eta Ana.
|
|
2020
|
|
|
Nik uste dut hor ez dela deseraiki, nahiz eta irudiek eta datuek ez duten dena esaten, edozein enpresatako administrazio kontseilu bateko irudiak ikusi besterik ez dago. Eta kasu askotan ez administrazio kontseiluari, edozein enpresatako plantillari begiratzen diozu eta, batzuek
|
beste
batzuek baino hobeto egingo duten arren, aurreko aldean aurkitzen dituzunak haiek dira, behekoetan aurkitzen dituzunak, gu. Soldata handiak haientzat dira.
|
|
|
ez dira zuzenean lotu inkestetatik sortutako datuak eta emakumeek soldatapeko lanetan dituzten ezberdintasunak. Lan batzuen beharrezkotasuna
|
beste
batzuena baino handiagoa da, baita jarraipen maila eta errepikapen maila ere. Kategoria hauen fintzea eta eremu guztietan barneratzea proposatzen da (lan ordainduan, ez ordainduan,, aisialdian?, espazio sozio-politikoan).
|
|
|
Baina ez zuten honen guztiaren gakoa ulertu. Jarduera horiek Txinako biztanleei Txinako gobernuak krisia
|
beste
batzuek baino askoz hobeto maneiatu zuela erakusten zieten, eta ez diplomazialariek Txinari egindako mendebaldeko kritikei uko egiten zietela bakarrik.
|
|
|
Izan ere, komunikazioaren arloan Euskal Herrian orain arte egin den guztia (herri ekimenetik zein ekimen publiko eta pribatutik) ez da modu adostu eta planifikatuan egin. Emariak hor daude, batzuk emankorragoak
|
beste
batzuk baino, baina gehiago jarraitu diete intuizioari eta ekintzailetasunari, planifikazio eta adostasunari baino. Hortaz, industriaren, garraioaren, unibertsitatearen, osasunaren, segurtasunaren zein beste arlo askoren joan etorriak zoriaren eta banakoen esku uzten ez diren bezala, komunikazioa ere uzterik ez dago.
|
|
|
Zertarako ibili zakur deslai baten pare iraganaren zabortegian aztarrika? Inor ezin omen da ez egon paisaian, eta, halere, batzuk gehiago daude
|
beste
batzuk baino. Gaur, mende erdia besterik igaro ez denean, honezkero inork ez du oroitzen migratzaile portugesek inguru hauetan bizi izan zuten drama, Pierre Aprendiztegik izan ezik.
|
|
|
40 urte geroago bitxi egiten da, beharbada, Elizari egindako deia. Baina artean oraindik ere" sinesten" genuen, batzuek
|
beste
batzuek baino gehiago, hori ere egia da, Elizak, edo Elizaren parte batek behintzat, Jesukristoren mezuaren arabera jokatzen zuela.
|
|
2021
|
|
|
Beti izututa eta ezkutatu beharrean bizi zirelarik, normala zen toki oso txikia aurkitzea, basoan oharkabean pasa zitekeena. Han zegoen, ordea, lurra zenbait tokitan harrotuta eta harri xumeak era berezi batean banatuta, herritik kanpoko edonorentzat harri askoren arteko
|
beste
batzuk baino izango ez zirenak, baina herriko jendearentzat era nahasezinean adieraziz euretako bat zetzala hor. Gehiago ere egongo ziren inguruan.
|
|
|
Idazle gipuzkoar askoren baitan ikusten da norbere buruaren estrapolazio bat egin dutela Euskal Herriaz hitz egiten dutenean. Gipuzkoarrengan
|
beste
batzuengan baino nabarmenago, nik uste. Ez dakit.
|
|
|
Horrek izugarri eragiten du literatura batean. Idazten ari direnek buruan izan dituzte irakurleak eta pentsatu dute gai batzuk interesgarriagoak izango zaizkiela
|
beste
batzuk baino. Horrek sortu ditu ohitura onak eta txarrak.
|
|
|
Batzuk lasaiago etorri dira besteak baino. Batzuek ziurtasun handiagoz hitz egin dute
|
beste
batzuek baino. Baina denek hausnartu dute gaiaz.
|
|
|
XX. mendearen erdi aldean, aldiz, estilo internazionala jarri zen modan eta bazirudien estalki lauak bakarrik egin ahal zirela. Esperientziak dio hobeto funtzionatzen dutela soluzio batzuek
|
beste
batzuek baino, iraunkortasun eta mantenimendu maila hobea dutelako, gehienbat. Pentsa dezagun gaur egunera arte iritsi zaigun arkitektura historikoa ondo eraikitakoa izan dela, hau da, ingurura ondo egokitu dena eta bere iraunkortasuna urteen poderioz frogatu ahal izan duena.
|
|
|
Ez bakarrik salatik sukalderakoa. Eta distantzia batzuk zailagoak direla gainditzen; distantzia batzuk distantziago direla
|
beste
batzuk baino.
|
|
2022
|
|
|
Hazten doan heinean, munduaz kontzienteagoa da. Gizon emakume dikotomiaz jabetzen ari da, badagoela hierarkia sozial bat eta pertsona batzuk
|
beste
batzuk baino hobeto baloratzen direla, begirada ezberdina jasotzen dutela. Janzteko estilo ezberdina duen jendea, gizonezkoen segurtasunaz ohartzen da, zein posizio duten, nola hitz egiten duten, ahotsa...
|
|
|
Azken finean, denbora laburra pasatu zuen kartzelan. Ondo egurtu zuten,
|
beste
batzuk baino gutxiago halere. Ez zuen informazio askorik eman, batez ere ez zituelako izen asko ezagutzen, zorionez.
|
|
2023
|
|
|
Laborari bat bere begiz ikusten zuen lehen aldia zuen. Ordura arte, bere buruari ez zion sekula galdetu zein zen haragi xerra baten ibilbidea, zergatik ziren oilasko izter batzuk
|
beste
batzuk baino lau aldiz garestiagoak, zenbat esku ebakitzen ziren gereziak bilduz, zenbat bizkar makurtzen patatak ateratzeko, zenbat sukalde gero eta bakartiago, zenbat ohe hotz, zenbatek hil duten beren burua...
|
|
|
–Batzuk
|
beste
batzuk baino hobeto.
|
|
|
Annickek lastimaz begiratzen dit, hori ere ez al dakin ba... Neska batzuk, bistan da, libreago dira
|
beste
batzuk baino. Lagunik bat ere ez.
|
|
|
Ez nuen sekula ezer arrarorik antzeman. Mutiko batzuk
|
beste
batzuk baino mugituagoak dira, zaratatsuagoak, hortik aurrera ezer ez. Bestalde, urratuak eta ubeldurak urriak izaten ziren.
|
|
|
Emakume guztiek al daukate esperientzia bat beren feminismoa oinarritzeko balio duena? Ala batzuek
|
beste
batzuek baino esperientzia gehiago daukate. Zer motatako esperientziak dira?
|
|
|
Baina nik baso ilun batean egin behar izan dut korri. Izan ditut nire minak, batzuk zailagoak kudeatzeko
|
beste
batzuk baino. Asko matxakatu ninduten, adibidez, hizkuntzen kontuagatik.
|