|
2007
|
|
|
Azken urteotan, legegileak eta bioetikan adituak tematu egin gara biomedikuntzaren gaineko zenbait gairekin, zelula amekin, esate baterako, eta haiekin lan egiten duten ikertzaile asko kexu da kontrolatuegi daudelako. Konturatu behar dugu hau ez dela zientziaren arlo bakarra; areago,
|
beste
arlo batzuetan egiten diren ikerketak, hala nola kimikan eta fisikan, arriskutsuagoak izan daitezke gizartearentzat, eta ez daude, inola ere, hain arautuak. Gogoeta egiteko eta auzia bere onera ekartzeko unea iritsi delakoan nago.
|
|
|
Ingeniaritza genetikoa erabilita, ahuntzen esnean nahi duen hari mota sortzea lortu du Nexia Biotechnologies ek, eta Biosteel izenez merkaturatzen du. Medikuntzako materiala egiteko aproposa da (hesgailuak, txaplatak, protesiak...), eta
|
beste
arlo batzuetan ere baditu aplikazioak, hala nola kirol ekipoak egiteko.
|
|
|
Denok ezagutzen dugu estatistikaren erabilera inkestetan, soziologian, eta abarretan. Baina
|
beste
arlo batzuetan bestelako tresna matematikoak erabiltzeko beharra sortzen da askotan, eta, sarritan, metodologia aproposa Newtoni eta Galileori jarraitzean datza.
|
|
2009
|
|
|
Estatu Batuetako Geologia Sailak ere garrantzi handia ematen die lur arraroei. Urtero egiten du mineralei buruzko txosten bat, eta, aipatutakoez gain, metal arraroen aplikazioek hazkundea izango duten
|
beste
arlo batzuk ere azaltzen dira azkeneko txostenean. Hain zuzen, zuntz optikoa eta medikuntza aplikazioak azaltzen dira; zehazki, odontologia eta kirurgia laserrak, erresonantzia magnetikoko aparatuak, kontraste agenteak eta medikuntzako isotopoak.
|
|
|
Zehazki, bi eskakizun egin dizkiote Solhmani: batetik, Ingurumenaren eta Osasun Publikoaren sariak sortzea, eta, bestetik, Fisiologia edo Medikuntzaren saria zabaltzea, bizitza zientzien
|
beste
arlo batzuek ere lekua izan dezaten, hala nola oinarrizko biologiak eta jokabidearen zientziak.
|
|
|
Geometria eta matematikaren
|
beste
arlo batzuk erlazionatzeagatik eman diote saria Mikhail Leodinovich Gromov matematikari errusiarra da aurtengo Abel sariaren, matematika arloan urtero ematen den
|
|
|
Geometria eta matematikaren
|
beste
arlo batzuk erlazionatzeagatik eman diote saria
|
|
2010
|
|
|
Aurkikuntza hura funtsezkoa izan zen kromodinamika kuantikoaren garapenerako. Fisikaren
|
beste
arlo batzuetan ere ekarpen garrantzitsuak egin ditu Wilczekek, hala nola materia kondentsatuaren fisikan, astrofisikan edo partikulen fisikan.
|
|
|
Horrez gain, lehen aplikazio medikoak errealitate bihurtzeko zorian direla nabarmentzen dute eta
|
beste
arlo batzuetan ere produktuak laster kaleratuko dituztela iragartzen dute; adibidez, jokoen industrian, automozioan eta robotikan.
|
|
|
nahiko berria izateaz gain, pertsonoi errazagoa zaigu bizidunekin hunkitzea eta identifikatzea materia bizigabearekin baino. Hala ere, azken aldian indarra hartzen ari da alor hori, geologoen eta adituen artean ez ezik, gizartearen
|
beste
arlo batzuetan ere, hasi lurralde antolamenduaren arduradunetik eta turismo kudeatzaileetaraino.
|
|
|
Hau egia bada ere, haien ideologiak, jarrerak eta ekintzak bizi izan duten testuinguruan ulertu behar dira. Horrela, XX. mendearen lehen erdialdean Alemania eta inguruko fisikari eta kimikariek (eta baita
|
beste
arlo batzuetako hainbat zientzialarik ere) Nazismoarekin topo egin zuten. Bi Mundu Gerren arteko egoera latza izan zela zer esanik ez dago.
|
|
|
Texasko Unibertsitateko astrofisikariek abiadura superluminala (argiarena baino abiadura handiagoa) detektatu dute espazioan. Sakabanaketa anomaloarekin lotutako fenomeno bat da, eta,
|
beste
arlo batzuetan ikusi izan den arren, lehen aldia da naturan behatzen dutela.
|
|
2011
|
|
|
Eta garai hartan ez zuten saririk ematen; oso jende gutxik egiten zuen lan horretan, eta oso esparru exotikoa zirudien. Denborarekin, jendea konturatu da etorkizun handiko esparrua dela, eta, ikerketa horretan, fisikariak ez ezik, kimikariak, matematikariak, informatikariak eta
|
beste
arlo batzuetako zientzialariak ere elkartu dira. Zientziaren barruko esparru handia bilakatu da.
|
|
2012
|
|
|
lehenengoan, zailtasun maila desberdineko ariketa fonologikoak, semantikakoak eta errimazkoak egin behar dituzte. Argi dago bertsolariak besteak baino hobeak izango direla bukaera jakin bat duten hitzen zerrendak osatzen; baina ikusi nahi dugu horretarako erabiltzen duten estrategiak
|
beste
arlo batzuetan ere abantaila ematen ote dien, adibidez, lehen silaba berdina duten hitzen zerrendak egiteko, edo arlo semantiko bereko hitzak emateko.
|
|
|
Horrekin guztiarekin, arkeologoek lehen baino askoz datu gehiago dute labar arteari buruz. Gainera,
|
beste
arlo batzuk ikertzen dituzten arkeologoei esker, haien egileei buruzko informazio osatuagoa dutela aipatu du Riosek: Garate labar artearen ikerketan espezializatuta dago, eta nik, berriz, Paleolitoko gizakiaren bizimoduarekin lotutako arloak ikertzen ditut:
|
|
|
Esparru horietan une honetan daukagun ikerketa maila ona da; izan ere, natura zientzia horiek oso finkatuta daude, eta tradizio propioa daukate. Badaude
|
beste
arlo batzuk ere, berriagoak izan arren Euskadin oso garatuta daudenak: nanozientziak eta neurolinguistika, adibidez.
|
|
|
Europako beste zentroen mailarekin parekatzeko, oraindik ikertzaile batzuk erakarri ditugu; baina helburua gertu dago. Aldiz,
|
beste
arlo batzuetan, zaila izango da aipatzen didazun masa kritiko hori lortzea.
|
|
2014
|
|
|
Azken finean, robot bertsolariarekin egiten duguna da, batetik, estrategia berriak probatu, eta, bestetik, adimen artifizialarekin eta
|
beste
arlo batzuekin uztartu. Bestalde, ikusten dugu beste gaiek baino askoz interes handiagoa pizten duela gizartean; horrenbestez, dibulgazioa egiteko ere balio digu.
|
|
|
Bai, adibidez, itzulpen automatikoan talde pila bat ari dira lanean, biltzarrak egiten dira, lan asko argitaratzen dira... Baina
|
beste
arlo batzuek ere badute garrantzia. Esaterako, guretzat oso inportanteak dira baliabide urriko hizkuntzak.
|
|
2015
|
|
|
Sexologoek eta beste zenbait adituk urteak daramatzate jaio berritan sexu banaketa bitarrak sortzen dituen arazoak gainditu nahian. Pixkanaka,
|
beste
arlo batzuetan ere hasi dira pausoak ematen norabide horretan, eta horren adierazle da, adibidez, Nature aldizkarian argitaratu berri den Sex redefined artikulua. Bi sexuen ideia sinplekeriatzat jotzen duten genetikari eta sendagile batzuen iritzia eta proposamena biltzen ditu artikuluak.
|
|
2018
|
|
|
Komunikazioez gain, konposite magnetoelektrikoek sortutako energia
|
beste
arlo batzuetan ere erabil daiteke. Gure mugikorreko edo beste gailu txikietako bateriak ordezkatzeko ere balio dezake energia horrek.
|